Skip to main content

Full text of "Die mittelalterlichen handschriften in der Stadtbibliothek zu Braunschweig;"

See other formats


Google 



This is a digital copy of a book that was prcscrvod for gcncrations on library shclvcs bcforc it was carcfully scannod by Google as pari of a projcct 

to make the world's books discoverablc online. 

It has survived long enough for the Copyright to expire and the book to enter the public domain. A public domain book is one that was never subject 

to Copyright or whose legal Copyright term has expired. Whether a book is in the public domain may vary country to country. Public domain books 

are our gateways to the past, representing a wealth of history, cultuie and knowledge that's often difficult to discover. 

Marks, notations and other maiginalia present in the original volume will appear in this flle - a reminder of this book's long journcy from the 

publisher to a library and finally to you. 

Usage guidelines 

Google is proud to partner with libraries to digitize public domain materials and make them widely accessible. Public domain books belong to the 
public and we are merely their custodians. Nevertheless, this work is expensive, so in order to keep providing this resource, we have taken Steps to 
prcvcnt abuse by commercial parties, including placing lechnical restrictions on automated querying. 
We also ask that you: 

+ Make non-commercial use ofthefiles We designed Google Book Search for use by individuals, and we request that you use these files for 
personal, non-commercial purposes. 

+ Refrain fivm automated querying Do not send automated queries of any sort to Google's System: If you are conducting research on machinc 
translation, optical character recognition or other areas where access to a laige amount of text is helpful, please contact us. We encouragc the 
use of public domain materials for these purposes and may be able to help. 

+ Maintain attributionTht GoogXt "watermark" you see on each flle is essential for informingpcoplcabout this projcct and hclping them lind 
additional materials through Google Book Search. Please do not remove it. 

+ Keep it legal Whatever your use, remember that you are lesponsible for ensuring that what you are doing is legal. Do not assume that just 
because we believe a book is in the public domain for users in the United States, that the work is also in the public domain for users in other 
countries. Whether a book is still in Copyright varies from country to country, and we can'l offer guidance on whether any speciflc use of 
any speciflc book is allowed. Please do not assume that a book's appearance in Google Book Search mcans it can bc used in any manner 
anywhere in the world. Copyright infringement liabili^ can be quite severe. 

Äbout Google Book Search 

Google's mission is to organizc the world's Information and to make it univcrsally accessible and uscful. Google Book Search hclps rcadcrs 
discover the world's books while hclping authors and publishers rcach ncw audicnccs. You can search through the füll icxi of ihis book on the web 

at |http: //books. google .com/l 



Google 



IJber dieses Buch 

Dies ist ein digitales Exemplar eines Buches, das seit Generationen in den Realen der Bibliotheken aufbewahrt wurde, bevor es von Google im 
Rahmen eines Projekts, mit dem die Bücher dieser Welt online verfugbar gemacht werden sollen, sorgfältig gescannt wurde. 
Das Buch hat das Uiheberrecht überdauert und kann nun öffentlich zugänglich gemacht werden. Ein öffentlich zugängliches Buch ist ein Buch, 
das niemals Urheberrechten unterlag oder bei dem die Schutzfrist des Urheberrechts abgelaufen ist. Ob ein Buch öffentlich zugänglich ist, kann 
von Land zu Land unterschiedlich sein. Öffentlich zugängliche Bücher sind unser Tor zur Vergangenheit und stellen ein geschichtliches, kulturelles 
und wissenschaftliches Vermögen dar, das häufig nur schwierig zu entdecken ist. 

Gebrauchsspuren, Anmerkungen und andere Randbemerkungen, die im Originalband enthalten sind, finden sich auch in dieser Datei - eine Erin- 
nerung an die lange Reise, die das Buch vom Verleger zu einer Bibliothek und weiter zu Ihnen hinter sich gebracht hat. 

Nu tzungsrichtlinien 

Google ist stolz, mit Bibliotheken in Partnerschaft lieber Zusammenarbeit öffentlich zugängliches Material zu digitalisieren und einer breiten Masse 
zugänglich zu machen. Öffentlich zugängliche Bücher gehören der Öffentlichkeit, und wir sind nur ihre Hüter. Nie htsdesto trotz ist diese 
Arbeit kostspielig. Um diese Ressource weiterhin zur Verfügung stellen zu können, haben wir Schritte unternommen, um den Missbrauch durch 
kommerzielle Parteien zu veihindem. Dazu gehören technische Einschränkungen für automatisierte Abfragen. 
Wir bitten Sie um Einhaltung folgender Richtlinien: 

+ Nutzung der Dateien zu nichtkommerziellen Zwecken Wir haben Google Buchsuche Tür Endanwender konzipiert und möchten, dass Sie diese 
Dateien nur für persönliche, nichtkommerzielle Zwecke verwenden. 

+ Keine automatisierten Abfragen Senden Sie keine automatisierten Abfragen irgendwelcher Art an das Google-System. Wenn Sie Recherchen 
über maschinelle Übersetzung, optische Zeichenerkennung oder andere Bereiche durchführen, in denen der Zugang zu Text in großen Mengen 
nützlich ist, wenden Sie sich bitte an uns. Wir fördern die Nutzung des öffentlich zugänglichen Materials fürdieseZwecke und können Ihnen 
unter Umständen helfen. 

+ Beibehaltung von Google-MarkenelementenDas "Wasserzeichen" von Google, das Sie in jeder Datei finden, ist wichtig zur Information über 
dieses Projekt und hilft den Anwendern weiteres Material über Google Buchsuche zu finden. Bitte entfernen Sie das Wasserzeichen nicht. 

+ Bewegen Sie sich innerhalb der Legalität Unabhängig von Ihrem Verwendungszweck müssen Sie sich Ihrer Verantwortung bewusst sein, 
sicherzustellen, dass Ihre Nutzung legal ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass ein Buch, das nach unserem Dafürhalten für Nutzer in den USA 
öffentlich zugänglich ist, auch für Nutzer in anderen Ländern öffentlich zugänglich ist. Ob ein Buch noch dem Urheberrecht unterliegt, ist 
von Land zu Land verschieden. Wir können keine Beratung leisten, ob eine bestimmte Nutzung eines bestimmten Buches gesetzlich zulässig 
ist. Gehen Sie nicht davon aus, dass das Erscheinen eines Buchs in Google Buchsuche bedeutet, dass es in jeder Form und überall auf der 
Welt verwendet werden kann. Eine Urheberrechtsverletzung kann schwerwiegende Folgen haben. 

Über Google Buchsuche 

Das Ziel von Google besteht darin, die weltweiten Informationen zu organisieren und allgemein nutzbar und zugänglich zu machen. Google 
Buchsuche hilft Lesern dabei, die Bücher dieser We lt zu entdecken, und unterstützt Au toren und Verleger dabei, neue Zielgruppcn zu erreichen. 
Den gesamten Buchtext können Sie im Internet unter |http: //books . google .coiril durchsuchen. 



"^sB ^^'^^■ 1- 



Harvard College 
Library 



FBOM THE BEQUEST OF 
FRANCIS BROWN HAYES 

Class of 1839 
OF LEXINGTON, MASSACHUSETTS 




DIE MITTELALTERLICHEN 

IDanbfcbriften 

IN DER STADTBIBLIOTHEK 

ZU BRAUNSCHWEIG 

im Auftrage der ftädtifchen Behörden 

bearbeitet von 

HEINRICH NENTWIG. 



r r 



molUnbUUl 1893, 

Verlag von Julius Zwissler, 

Gednickt In dir OCEdo von GsBR. Geüstbnberg in HUdcihcim 



B 9.0,^1 3. . Y'^ 



MAY » 1921 



VORWORT. 

Die Hoffnung, der ick vor zwei Jahren im Vorworte 
zu dem Kataloge der Wiegendrucke in der Stadtbiblio- 
thek zu Braunfciiweig ' Ausdruck gab, iß glücklich in 
Erfüllung gegangen : die Stadtbehörden haben auf An- 
tragdes Herrn Stadtarchivars Prof. Dr. Hänfelmann 
auch den Druck des befchreibenden Verzeickniffes der 
hier vorhandenen mittelalterlichen Handfchriften ermög- 
licht, den ich nunmehr der Oeffentlichkeit übergebe. 

Der Stadtbibliothek find diefe Handfchriften ebenfo 
wie die Incunabeln mit den übrigen älteren Befländen 
der Bibliothek des Geißliche» Minißerii'' feit c. dreißig 
Jahren einverleibt. Weiter rückwärts läßt die Herkunft 
der einzelnen Bände fich mit Sicherheit nur in den we- 
nigen Fällen ermitteln, wo die Namen der Vorbefitzer 
eingetragen find, und was derart feßzußellen war, iß 
am Schluffe in einem bef anderen Regifler vereinigt. Hin- 
fichtlich des größeren Reßes dagegen iß man in diefem 
Betracht auf mehr oder minder wahrfckeinliche Vermu- 
thungen angewiefen. Ein erheblicher Tkeil der gegebenen 
184 Bände war ohne Zweifel einß Eigenthum der Min- 
derbrüder vom Orden des h. Franziskus; doch ßeüt er 
nicht deren ganze Libereivor Erfindung des Buchdruckes 
dar. Manches wird von ihnen felbfi fckon entfuhrt wor- 

1 WolTcnbatlel 1891. VerUE vm Julius ZwiSlcr. 9 Wielcndruckc S. Itl Null. 



-o«S iv [}§^ 

den fein y als fie 1528 vordem zur Herrfchaft gelangen- 
den Lutherthume die Stadt räumen mußten und von 
dem ihrigen^ foviel fie vermochten^ mit fich nahmen,^ 
Allein ein hernach^ 1532^ von Raths wegen aufgenomme- 
nes Inventar ihres Nachlaffes führt u, a, noch etwa jjo 
Bücher auf. Leider nur fehr fummarifchy ungenau und 
insbefondere ohne Unterfcheidung zwifchen Handfchrif- 
ten und Drucken^ fo daß die Vergleichung des auf uns 
gekommenen Vorraths mit dem dort vermerkten kein ir- 
gendwie ficheres Ergebnis liefern kann. Nichts deßowe- 
niger iß foviel gewiß y daß auch von jener Hinterlaffen- 
fchaft noch vieles in Rumpelkammern vermodert oder 
fonfl von den folgenden Gefchlechtern verwahrlofi wor- 
den ifl, die hier wie vieler Orten Jahrhunderte lang ohne 
Neigung noch Vermögen^ in das geißige Leben der Ver- 
gangenheit einzudringen^ deffen Denkmälern nur mit 
verßändnislofer Geringfehätzung gegenüber ßanden. 

Eine größere Anzahl von Bänden ßammt jedenfalls 
aus der Pfarrbibliothek bei St Andrea, die um 1310 von 
Magißerjordanus, dem derzeitigen Pfarrherrn und Ca- 
nonicus zu St. Blaßen, gegründet und von deffen Nach- 
folgern vielfach vermehrt worden iß. Am anfehnlichßen, 
foviel man weiß, 1422 und 14^5 durch die letztwilligen 
Verfügungen Johannes von Ember und Gerwins von 
Hameln, deren erßerer auch den Bau eines eigenen Bi- 
bliotheksgebäudes veranlaßt hat — jenes kapellenartigen 
Backßeinkäusche7zs, das noch heute auf der Nordfeite 
der Gaffe von St Andrea nach der Reichenßraße daßeht 
Daß einige der Handfchriften, die Herr Johannes da- 
hin vermacht hat, in der heutigen Sammlung noch vor- 
liegen, läßt fich auf Grund des der Stiftungsurkunde 

3 Rehtmeier, Kirchenhiftorie I, i8j. 



eingefügten Verzeichniffes mit einiger Sicherheit vermu- 
then. Völlig gewiß ifi dagegen nur die Herkunft der 
Handfchriften und Drucke, die durch das eingetnalte 
Wappen Gerwins von Hameln gekennzeichnet ßnd.^ 

Unter den fonach übriggebliebenen Handfchriften ifi 
keine von befonders hohem Alter: die ältefien gehen nicht 
über das 13, Jahrhundert zurück. Auch ifi ihr Inhalt 
keineswegs fehr mannigfaltig: die meiflen gehören der 
Theologie an. Neben der Bibel und ihren Concordanzen 
und Vocabularien iß zunächfl dieExegefe mit den Com- 
mentaren des h. Bonaventura, des Nicolaus von Lyra 
und Anderer, den Expofitionen über das Paternofler und 
ähnlichem vertreten; die Dogmatik mit einer erheblichen 
Anzahl von Quäflionen und Compendiis theologicce veri- 
tatis. Breitern Raum nimmt die Patriflik, die Heiligen- 
gefchichte und die Pafloraltheologie ein, Schriften aus 
dem Gebiete des weltlichen Rechtes bieten fich nur wenige 
und nur die unentbehrlichflen dar; verhältnismäßig 
groß ifi dagegen der Reichthum an Werken des cano- 
nifchen Rechtes und namentlich an Auslegungen einzel- 
ner Titel von befonderer Bedeutung für die Kloflergeifl- 
lichkeit, fowie — bei der muthmaßlichen Provenienz 
eines Theiles der Sammlung fehr natürlich — an Streit- 
fchriften über die Privilegien der Franziskaner und Do- 
minikaner, Gering iß hinwiderum die Zahl philofophi- 
fcher Schriften; nur eine einzige medicinifchen Inhalts, 
eine andere hißorifchen: die Chronik des Martinus Po- 
lonus; diefe aber infofern von einigem Werthe, als der 
Text, obfchon zweiter Redaktion, doch der Päpßin Jo- 
hanna nicht gedenkt, 

4 Näheres über diefe Dinge wird man demnächß in einer ausführlichem Dar- 
ßellung ßnden, die ich in Milchfachs und Zimmermanns Ueberlieferungen zur 
Litteratur, Gefchichte und Kunfl (Wolfenbüttel, Verl von JuL Zwißler) jtu ver- 
öffentlichen gedenhe. 



-« vj »- 

Es folgen zunäckfl hier die Bände, die nur Hand- 
fchriften enthalten, und zwar je jmter einer Hauptnum- 
mer, die zugleich Standortsnummer, da die Anordnung 
hier wie die Äuffleüungin der Bibliothek nach der Band- 
maße erfolgt iß. Dann, von S. löß ab, folche Hand- 
fchriften, die einzeln entweder Incunabeln (deren Stand- 
ort man in den Befchreibungen angegeben findet) beige- 
bunden, oder lofe in Mappen verwahrt find. Die Titel 
habe ich, wo iinmer möglich, ohne nennenswerthe Aen- 
derung den Texten entnommen, von anonymen Stücken 
Anfangs- und Schlußworte fammt allen zurBeflimmung 
fonfi noch dienlichen Merkmalen angeführt, Schreibung 
und Interpunktion der Originale überall genau wieder- 
gegeben, die Abbreviaturen jedoch immer aufgelöfl. Bei 
der Armuth kiefiger Stadtbibliotkek an bibliographifcken 
Hilfsmitteln zvar in vielen Fällen ganz unmöglich, feft- 
zufleUen,welcheHandfckriften etwa fchon gedruckt find. 
Derartige Nachweife hätten fick alfo mit wenigen Aus- 
nahmen bei dem allbekannten befcheiden müjfen und 
durften daher füglich unterbleiben. Beiläufige Einträge 
find meift voUßändig zum Abdruck gebracht. Alte Si- 
gnaturen fehlen merkwürdiger Weife diefenHandf chrif- 
ten gänzlich. 

Genügt meine Arbeit, wie ick hoffe, den billigen An- 
forderungen, fo wird man es in erfler Linie den Stadt- 
'irden Dank zu wiffen haben, durch deren Liberalität 
in den Stand gefetzt war,fie auszuführen und äru- 
t SU laffen. Mit herzlichem Danke muß ich meines- 
Is die Forderung rühmen, die Herr Oberbibliothe- 
Prof. Dr. Otto v. Heinemann und Herr Biblio- 
;ar Dr. Guflav Milchfack zu Wolfenbüttel ihr mit 
'k und That haben zutheil werden lajfen. Die gleich- 
gen großen Publikationen des erfteren haben mir in 



-^ vij ^1- 

wefenüichen Stücken zum Mufler gedient] die reifen ty- 
pographifchen Einfickten des letzteren find der Anord- 
nung und Ausführung des Druckes zu flatten gekommen. 
Seinen Forderungen übercUl Genüge zu leiflen, was nicht 
immer leicht war, haien mit hochßdankenswerthem Ver- 
fländnis der Verleger, Herr Julius Zwißler fowohl wie 
der Drucker, Herr Bruno Gerflenberg fich unermüd- 
lich angelegen sein lajfen. 

Braunfchweig, am 2. Februar iSgj. 

Dr. H. Nenimig. 



Pergam. 425 X305. 230 BIL, zwei/f, 14. Jalirk. Bei Beginn grö- 
ßerer AbfcknilU Mittiaiitreti u. reicher ausgeführle Initiale, fonß 
einfache blaui und rolhe Änfangsbuchßaben. Seiten- und Kapitelä- 
berfchriften rotk. Einige Btl. fehlen. Gepreßter Ledereinband mit 
breiten Meffingbefchlägen und ßarken Meßingbuckeln. Am äußern 
Vorderdeckel auf einem Pergamentßreifen: Prima pars biblic. 

Bibliorum facrorum veriionis vulgatie pars i. Ve- 
tus teftamentum. 

El. zaa~-sib<x: Pentaleuckus. Cenefts u. Exodus fehlen. Le- 
viticus beginnt Kap. 6 V. 20: ad moyren dicens, ,. El. Slba. — 3S 
b^; Liber Jofue. Endet Kap. 23 V. 4: quia vobis forte divifit. 
Bl.BQaa. — iSaa.: Liber Judicum. Änf. Kap.i.V.22: lofeph a- 
fcendit in bethel,.. 5/, 4800.-490'^: Liber Ruth. El. 490% — 
P^iß.-Libriregum. Ende B. 4 Kap. 25 V.g: ^K fuccendit domum 
domini et domum. Bl. Q5afi.~-ii6l^: Libri paralipomenon. 
Anf.Kap.i V.48: aram. Ifti funt reges... 2f/. //di^ — z^p iß; Li- 
bn Efdre et Neemie. Bl. !2gb%^i30i^: Liber Tobie. Endet 
Kap. 7 F./.?: nonpotuit habere illamtunc. Bl.i3ia<3. — i3Sb^: 
Liber Judith. Anf.Kap.i V.J: per quadrum vero. . . Bl. I3S^ — 
7^o*p,' Liber Hefter. 5/. /./oip — /^piß.-Liber Job. Ende Kap. 
40 V. 2j: pone fuper eum manum tuam. Bl. ISOaa — 170b?; 
Liber pfalmorum. Anf. Pf.5 V. 11: Condempna nos. . . Bl. IJlaa 
roth: Hie breuiter funt notati libri fequentis glofarii in nouum 
et uellus [.'] teftamentum. Bl. 1710^ roth: Prologus Alberti 
monachi in glofarium. Bl. 20zan~23oa%: Declaratio hebraico- 



Pap. 400X 270. 12 ungez. BIL, von 277 gez. nur 226 vorhanden. 
IS- fahrh. Ell. 226—231 vanfpäterer Hand, ebenfo der Name Da- 
vid Koch auf El. 51a. Gepreßter Leder band, an den oberen Ecken 
Mit Meffingbefcklag- Lederrücken undSchließen neu. 



Antiphonse et hymni cum notis muficis inde a feria 
quarta ante pafchen ufque ad adventum. 

Af/. ^/o X 2(K>* 291 gez. BU., zwei/p. Drtürlti Hände. TS- Jakrk. 
Seitentitel; bei größeren Ahfchnitten rothe Ueberfchriften. Randbe- 
merkungen, Brauner Lederhand mit Buckeln und Kette. Auf dem äu- 
ßern Vorderdeckel unter eifiem Hornblatte der Braunfchw. rotke 
Löwe. Nro. in— v aus der Rathshibliothek. 

Johannes de Platea, Commentarius fuper inftitutio- 

nes Juftiniani. 

Am Ende: Poftremo errores, defectus et corrupciones, uel 
quodcunque non bene dictum reperiar [/] in dictis per me fuper 
hoc libro inflitucionum, humili parte exoro ego Johannes de 
Platea, minimus legum doctor, unumquemque lectorem, ut non ^ 
liuoris aculeo, fed caritatis zelo corrigere et emendare dignetur, 
cum pocius ex transcurfu lectionum et temporis anguflia, quam 
ex alio proceflerit. Ideo correccioni cuiuslibet melius fcientis 
me fubicio et laudes reddo Jefu Chrifto Saluatori noftro Amen 
^ Amen. Folgen 6 Bll. Regißer. 

Pap. 405 X 28s. 272 Bll., zwei/p. ij. Jahrh. Au/Bl. la Initial P 
farbig ausgeführt. Rothe Kapitelüberfchriften und Seitentitel, die 
am rechten Rande fchwarz wiederholt find. Lederbd. mit Meffing- 
buckeln. Unter einem Hornblatte mit fchildförmiger Einfajfung von 
Mejfing der Braunfchw. rothe Löwe. 

Juftiniani digeftum vetus et novum cum commen- 
tario. 



V 

Pap. 410 X 280. 214 Bll., zweifp. 15. Jahrh. Rothe u. blaue An- 
fangsbuchß. Von dem farbigen initial E auj Bl. la gehen nach 
unten und nach rechts Rankenomamente aus. In dem untern fitzen 
Vögel, auf dem obern jagt ein Hund einen Hafen. Zwifcheti den 
Kolumnen der erßen Seite fUzt ein Hund, deffen Schwanz in Ver- 
zierungen ausläuft. Gepreßter Lederbd. mit Mejfingecken, Buckeln u. 
Kette. Vom unter einem Hornblatte: Johannes de Ymola fuper 
(ecundo. Darunter auf Pap. der Braunfchw, rothe Löwe. 



Johannes de Imola, Lectura fuper fecundo libro de- 

cretalium. 

Schluß/ehr. : Explicit lectura excellentifTimi ac egregii domini 
doctoris domini Johannis de Ymola fuper fecundo hbro decreta- 
lium. finita ac completa per manus Anthonij de Traiecto fupe- 
rioriLeodienfis dyocefis in Bruynfwijck. Sub anno domini mille- 
fimo quadringentefimo quinquagefimo tercio vitima die menfis 
Februarij hora quafi duodecima in meridie. Cuius operis et mul- 
torum aliorum fit benedictus omnipotens deus eiusque mater 
in fecula feculorum Amen. Deo gracias in perpetuum. Orate pro 
fcriptore vnum Pater nofter et Aue Maria gracia plena dl. 

Pap. 410 X 280, 222 BIL, zwei/p. 15. Jahrh. Rothe mit IVaffer- 
färben ausgemalte Initiale. Mejfingfchließen. Brauner Lederhd., 
auf de ff en Vorderdeckel die Mutter gottes mit dem Jefuskinde» mittelß 
heißen Griffels freihändig hergeßeüt iß] die übrige Ornamentik 
gepreßt. 

Auf dem vorderen Innendeckel der Entwurf eines Teßamentes : 
Prefoiter quondam plebanus in lendorp, ego cunradus lenhar- 
dus do iflum librum ad fanctum martinum ; {durchßrichen : fcili- 
cet beatum auguflinum ad fanctum Magni. Item ad fanctum mi- 
chaelem primum librum) vbi in primo folio in fcriptura magna 
fermones habentur. Item rationale divinorum ad fanctum an- 
dream, ad fanctam katherinam robertum holekot, fuper epifto- 
las ad fanctum petrüm, {durchßrichen : ad fanctum blafmm que- 
(liones fuper fentenciarum) ad fanctum odolricum fuper ewan- 
gelia foltauw et incipitur fic : cum appropinquarem, ad fanctum 
ipiritum revelationes fancte brigitte latinis verbis, ad fanctum 
matheum tautonicis [.'] verbis duos libros fancte brigitte, ad 
fanctum egidium fuper cantica, qui fic incipitur et eft magnus 
liber et continentur in iflo libro confolacio theologie et quam 
plures alij libri. Dedi iam ad fanctum egidium queftiones fenten- 
ciarum fuper quartum, ergo ego non do eis plures, fufficit eis. 
Scripfi iflam fcripturam propria manu, ut ratiücetur, magis in 
teftamento non habetur tamen inteftato cum voluntas vitima 
niea eft. 

i. Bl.iaoL — i^Saft: Commenjtarius fuper Matthaeum. 

Bl. I ausgefchnitten. Anf : celum quantum ad duarum natura- 
rum. .. Ende: fecula feculorum anien. Roth: Explicit liber ifte 
fub anno domini M^cccc^xliij. Bl. 180 leer. 18 Bll. Regißer. 

2. Bl. iq8 b%— 222 b^: PLMga^TiMS de Neapolis, Lectu- 
ra aurea fuper Miffus eft. 

X* 



-^? 4 ^^^ 

Schlußfchr: Explicit aurea lectura fuper Mifliis e(l venerabi- 
lis Auguftini de Neapolis. 2 Bll. Regiflrum vniuersale. 

Pergam. 410x290, in BIL, zwei/p, 14. Jakrh. Nr. j aus dem 
13, Jakrh. BIL zb, SQa u. 7g a mit Miniaturen, fonß blaue u. rotht 
Initiale. Holzdeckel mit Schaßederbezug u. Lederriemen. Vom: Ap- 
paratus johannis monachi in fextum decretalium. Textus ex- 
trauagancium. Expoficio regule fratnim minorum edita a nico- 
lao papa quarto. Auf der Rückjeitedes Vorfaizblattes : Venerandus 
Johannes felicis recordacionis, quondam plebanus in peyna hil- 
denfemenfis dyocefis, dedit nobis et conuentui noflro videlicet 
fratrum predicatorum in brunfuic halberdadenfis dyocefis hunc 
librum et quosdam alios libros pro falute anime fue et fororis 
fue alheydis, vt participes üant omnium bonorum operum, que 
diuina clemencia per nos et in nobis dignabitur operari, vt apud 
nos in noftra libraria ad perpetuum vfum fratrum noflrorum vo- 
lentium in eis legere aut lludere habeantur. Et quicunque fra- 
trum memorati noflri conuentus hunc librum aut quemlibet alio- 
rum ab ipfo donatorum ad manum habuerit et in iis legerit aut 
(luduerit, pro falute animarum predictorum exorabit, vt per piam 
mifericordiam diuinam requiefcant in pace amen. Memoria er- 
go eorum fit in benediccione, et vt requiefcant in chrillo, qui 
eil nodra pax vera amen. Quisquis ergo hominum hunc librum 
aut aliquem aliorum ab ipfo Johanne donatum nobis et conuen- 
tui noflro alienare feu alienari confentire prefumpferit, animad- 
uerfionis.diuine uindictam non euadit, fed et ipfe dominus di- 
ctU8 illos et vnum et alium alienet a iocundo collegio et glorio- 
fo conuentu omnium beatorum amen. 

1. Bl.ia%—9Sb^' Johannes monachus, Apparatus in 

fextum decretalium. 

Unvolljl. Der vom Commeniar umfchlojfene Text endet Buch 5, 
Tit. II t Kap. 7: pofl diffinitiuam. Comment. : prohibent appellare. 

2. Bl.Qöav. — io2a^: Johannes monachus, Fragmenta 

extravagantium gloffata. 

Die letzten beiden Bll. ohtu Glojfen. Schlußfchr. : Explicit tex- 
tus extrauagancium. 

3. Bl. T02a^ — iosboL: Nicolaus iv papa, Declaratio re- 
gulae fratrum minorum. 

4. Bl.ioöaoL — io7boL: Sefmo de creatione folis et lu- 
nx cum applicatione ad ecclefiam. 



•-I8 5 5J*-- 

Anf.: Nee cunctas 6t. In prima mundi creacione. . . Ende: duos 
tarnen calus excipimus. 

5. Bl. loSad — iogaoL: Benedict! xi papae conftitutio de 
ordine fratrum minorum. 

t. Bl.iogaoL — iioa^: Revocatio privilegiorum quo- 
nindam ordini fratrum minorum per Nicolaum in, Gre- 
gorium ix et Martinum iv papas conceflbrum. 

*j, Bl.iiohfk — iiiatLi Honorii IV papae conllitutiones 
de ordine fratrum minorum. 

Pap. 410 X 2Q0, 79 BIL, durchgeh, Z. /f. Jahrh. Schadhafte 
rohe Holzdeckel mit braunem Lederrücken. 

1. Bl.ia—öja: Decifiones rotae romanae. 

Anf. : In nomine domini amen. Anno natiuitatis eiusdem Mil- 
lefimo ccc Ixxvij die mercurij xxx menfis januarij pontificatus 
domini gregorij pape xj Anno fexto. . . De appellacionibus a dif- 
ßnitiua. Ar^.: Prima eft, quod attemptata appellacione. . . Ende: 
e titulo quoad ficud. Et fic eft finis. Folgen 2 Spalten Tituli de- 
cifionum rote. 

2. Bl. 64a— 79b: Ordo proceffuarius in appellatione. 

Anf.: [] Vditor caufe appellacionis. . . Ende: uel feniicium pe- 
tere volo. Et fic eft finis huius operis. 

Pergam. 403x255. 2q8 Bll., zweifp. 13. Jahrh. Commentar in 
kleinerer Schrift am Rande. Rothe Ueberfchriften; rothe u. blaue 
Anfangsbuchfl. im Text, nur rothe im Commentar. Schlechter Papp- 
band mit Leinwandrücken. 

Gratianus, Decretum cum apparatu Bartholomaei 
Brixienfis. 

Pergam.360 X 280. igöBlL, zweifp. 15. Jahrh. Rothe Init. Rand- 
glojfen in klein. Schrift. Holzdeckel m. braunem Lederbezuge u. Leder- 
bändern. Auf dem äußern Vorderdeckel : Lihcr apum. Schalaceli. 

i.Bl.iaoL — pöboL: Thomas Cantimpratensis, Apia- 
rius feu bonum universale de apibus. 



-•§£6 3«^ 

Anf,: Incipit Über qui dicitur bonum vniuerfale de apibus. 
Prima pars de prelatis. Secunda de subditis. Folgen dU Kapitel- 
übtrfckrifttn, BLih^: Reuerendo in chriflo patri fratri Hum- 
berto magiftro ordinis predicatorum frater humilis cuius nomen 
ad prefens non urget nöminari. Rogatus inftaatiflime. . . Die letz- 
ten 4 BIL Tabula, 

2. BL97a%—ig6h^: Johannes Minor, Scala coeli. 

Anf, : Venerabili ac karifTimo in chrillo patri Hugoni de colu- 
berijs, fancte aquenenfis ecclefie prepofito. Frater Johannes mi~ 
nor ordinis fratrum predicatorum filius vefter humilis. . . hanc 
fcalam celi compofui. Hinter der Schluß/ehr. : Et fic e(l finis und 
einer kurzen Einleitung: Anno namque ab incarnacione domini 
miltefimo ducenteßmo xxxj in villa waterleve Halberiladenfis 
dyocefeos in facratiffimo corpore ibidem coniecrato ob fidei 
noftre et devocionis condanciam ac eundem \J] chrifti gloriam 
accidit miraculum gloriofum, quod fequenti ferie huius fcripti 
cunctis deum timentibus poteft efTe notum. An die Erzählung des 
fVunders in Wajferleben fcMießt fich das Inhaltsverzeichnis an, 

Pergam. 360 x 2S0. 320 BIL, durchgeh, Z. 14. Jahrh. Text in 
größerer Minuskel; Commentar rechts vom Text, Am Anfange des 
4. Buches reich ausgeführte, fonß einfache rothe u. blaue Initiale. 
Rothe lieber f ehr iften. Ende des Vorworts u. Anf, des Textes fehlen. 
Neuer brauner Lederband mit Meffingfchließen. 

Quaeftionum theologicalium dubiarum libri qua- 
tuor cum glolTa. 

Pergam. 360 x ZßO. 238 BIL, davon 230 gez., zweifp, Ende des 
13, Jahrh. Die letzten 5 BIL von fpäterer Hand. BIL i, 102, 103 
fehlen. Initiale blau u. roth. Ueberfchr. roth. Holzdeckel mit brau- 
nem Lederbezug, Riemen und Meffingbefchlägen. Auf dem Vorder- 
deckel: Paffionale nouum. 

Paffionale novum fanctorum, indice praemiffo. 

Pergam. 330x2^0, 246 BIL, zweifp. 14. Jahrh. Auf Bl. 4boL 
frachtvolle Miniaturen, fechs Bilder nach bibl. Vorwürfen von der 
Schöpfung des Weibes bis zur Geburt Chrißi. Bei größeren Ab- 
fchnitten kunflvolle Initiale, bei Kapitelanfängen fai&ere rothe An- 



fangshuchßaben mit blauer Verzierung u. umgek, Seitenüberfchrif' 
ten abwechfelnd in rothen u. blauen Majuskeln, Holzdeckel mit ge- 
preßtem Lederbezugey ßarker Meßingeinfaffung u. Buckeln. Unter 
einem Hornblatte am äußeren Vorderdeckel: Prima pars biblie. 

Bibliorum facrorum vulgatae verfionis pars i. 

BL ia(fL — 4aoL: Epißola et prologus B. Hieronymi, BL 4 bei — 
So aoL : Pentateuchus. BL 80 aoL — 8q 3a ; Liber iorne, BL 8g *p — 
100 a% : Liber iudiqum. BL 100 a% — 102 an : Liber ruth. BL 102 
öß — 15s aoL : Libri regum. BL IJS «« — ^81 aa : Libri duo para- 
lipomenon. BL 181 aoL — iSjacL: Liber i efdre. BL 185 atk — 
190 boL : Liber neemie. BL igo b% — igö aß : Liber n efdre. BL 
igö boL — 200 boL : Liber tobie. BL 200 3ß — 20s 3ß : Liber iudith. 
Unvollß.t endet Kap. 16: purificati funt, aptulerunt [/]. BL206 
aoL — 211 öß ; Liber heller. Anf. Kap. 2 V. 13 : uertebatur. ita 
duntaxat. BL 211 aß — 222 act : Liber iob. BL 222 aoL ■— 24Ö b^ : 
Pßüterium. 

mi:^^&^mmf^f^ßBimfm XIV ^09eS@^S^d8080S@^:^08080S@^ 

Pergam. 350 x 2S0. 264 BIL, zwei/p. 14. Jahrh. Die äußere u. 
innere Ausßattung entfprickt der des vorigen Bandes. Unter einem 
Hornblatte: Secunda pars biblie. 

Bibliorum facrorum vulgatae verfionis pars 11. 

BL iboL — io aß ; Parabole falomonis. BL 10 aß — 13 bat. : Ec- 
clefiaftes. BL 13 bct — /j* aa : Cantica canticorum. BL 15 aa — 
21 ba : Liber fapiencie. BL 21 bot, —37b^ : Ecclefiafticus. BL38 
aß — iig aß : Prophete maiores cum Baruch. BL iig aß — 137 1^ • 
Prophete minores. BLi37b^ — 137 bn: Libri duo machabeo- 
rum. BL 138 aoL — 173 av. : Ewangelium lecundum matheum. BL 
1730^ — 182 3ß ; Ewangelium marci. BL 183 3ß — 198 bfk : Euuan- 
gelium luce. BLiQ8b% — 208 bn: Ewangelium Johannis. BL 
208 b^ — 237b^ : Epißola B. PaulL BL 23 7 b^^ 231 3ß ; Acta apo- 
ßolorum. BL 232 aa — 233 aß : Epiftola B. iacobi. BL 233 aß — 
233 b%: Epidole petri. BL 233%% — 257 c^: Epiftola iohannis. 
BL 237 aß — 238 ay^ : Epiftola lüde. BL 238 a% — 264 3ß ; Apoka- 
lipfis. 

Pergam. 342 x 230. 190 BIL, zweifp. 14. Jahrh. Text in groß. 
Minuskel in den Comm. eingerückt. Bei größeren Abfchnitten Ini- 
tiale in grellen Farben^ fonß ahwechfelnd roth u. blau. Roher Holz- 
deckel mit Leder riemen u. Leinwandrücken. Auf dem Vorderdeckel: 
Super pfalterium. 

Pfalterium cum gloiTa. 



Einige Bll. fehlen* An/. Pf, 22 V. 2: Super aquam refeccionis. 
Comm,: in eodem loco colfocauit me. Schlußvers: Finito chri- 
(lus rex libro fit benedictus. 

Pergam. 340 x 2^0. 251 Bll,, zwei/p. iS- Jahrh. AnfangsinüicU 
C fchSn ausgeführt^ fonfl rothe Anfangsbuchflahen u. Seitenüber- 
fchriften. Moderner Lederbd, mit Schließen von Mejfingblech, 

Lectiones dominicaleset feriales per aeflatem. 

Anf. : Cum quietum ülencium tenerent. . . Am Ende : feculorum. 
Amen. Anno domini 1425. 20 BU, Reg. Darunter: Anno domini 
1426 feria fexta ante fellum Sancte marie magdalene, laus chrifto. 

mj^^^^^m^^im^sim^ xvii ^mi^^^mimmm^mem 

Pergam. 33$ x 242. 160 BIL, durchgeh. u. mehrfach gebrochene Z. 
Iß* Jahrh. Text in größerer Minuskel mit Interlinear gloffen. Blaue 
u. rothe Init, Seitentitel in blauefi u. rothen Majuskeln. Holzdeckel 
mit Lederbez., Riemen u. Buckeln. Auf dem vordem Innendeckel 
rotk: Quinque libri Salomonis fratrum predicatorum in [Rafur; 
dahinter von fpäterer Hand fchwarz{\ brunfwichg. Außen: Para- 
bole glofate, ecclefiallis [/] et cantica canticorum. 

Salomonis regis libri quinque. 

Bl.ia—42a: Parabole. Bl. 43 a —ßS ^ • Ecclefiaftes. Bl. 55 b 
— 72 a: Cantica canticorum. Bl.73a — pj^; Liber fapiencie. 
BL^a — löo a : Ecclefiaflicus. 

^I§$^0eoe$§§§^080e§f§§^0e0^^^ XVIII ^$8$^$§l§^080^§§§§^(80e§l^^ 

Pergam. 332 x 233. 44 BU., zweifp. Anf des 15. Jahrh. Rothe 
Anfangsbuchß. Holzdeckel mit Lederbez., Kiemen u. Buckeln. 

Hugo de S. Caro, Foftilla fuper evangelium S. Marci. 

Schlußfchr. : Explicit opus magifiri Hugonis fuper Marcum. 
Lauda icriptorem licet videris meliorem. 

Pap. 320 X 213. 4J8BII.J davon 331 —334 leer; zweifp. 15. Jahrh. 
Rothe Kapitelüberfchr. Holzdeckel mit gepreßtem Leder bd., Mejfing- 
ecken u. schließen. Auf dem Innern Vorderdeckel: Ex donacione 
arnoldi lampen facerdotis. Nro2. Die Numerierung der Bücher aus 
der Hinterlajfenfchaft Arnold Lampens» 1428 Ojficicds in Braun- 
fchweig, iß von fpäterer Hand. 



-^ 9 ^p- 

Aftexanus de Aft, Summae de cafibus confcientiae 
libri I— V. 

Pap, 320 X 21^. 364 Bll.y zweiff. 15, Jahrh. Sonfl wie xix. 
Vom innen : £x donacione domini arnoldi lampen facerdotis. 
Nro 3. 

Aftexanus de Aft, Summae de cafibus confcientiae 

libri VI— viii. 

BI. I a Inhaltsverzeichnis. Bl.3ogb% Sckluß/chr. : Explicit über 
octauus huius fümme de cafibus edite afratre Aftexano de Aft de 
ordine fratrum minorum. Per me H[enricum] de B[runswik]. 
2 BU. leer; fodann: expoticio vocabulorum difYicilium u. alphab. 
Reg., darunter: Explicit fumma de cafibus edita nee non pro- 
nunciata per venerabilem virum Petrum monachum de Kyczing 
in artibus liberalibus magiftrum. In Erffordia Anno domini 1462 
et quidem eft finita Sabbato die xiij menfis marcij auctorifante in 
ecclefia militanti Sanctiflimo in chrifto patre ac domino domino 
pio papa Quinto anno Tercio per me Johannem falczungen con- 
fcripta. Bl.364 leer. 

Pap. 317 X 220. 286 BU., durchgeh. Z. u. zweifp. (4, 5, 8.) 15. 
Jahrh. Verfchiedene Hände. Rothe Blattzählung bis 131. Holzdeckel 
mit Lederhez. Buckel u. Schließen fehlen. 

1. Bl.ia — ib: De cognatione fpirituali tractatus et 

fchema. 

Anf. : Enigma fiue problema iuridicale eft. . . Ende: folet eciam 
queri. Auf der Rückfeite der arbor cognationis blau u. roth. 

2. Bl.2a — 140 a : Andrese, Johannes, Apparatus fu- 

per conftitutionibus Clementis v papae. 

Bl. la roth : Regiftrum Clementinarum domini Clementis pape 
quinti. Schlußfchr. : Explicit apparatus domini Johannis Andree 
fuper Conftitucionibus Clementis pape v. Collectus in alma vni- 
uerfitate Erflfordenfi per me Henricum Piftoris. Sub anno Incar- 
nacionis dominice Millefimo quadringentefimo fexagefimo fep- 
timo quarto kalendas Marcij feliciter completus. Folgt die Bulle 
Exivi. Die Conflitutio Johannis xxij fehlt. Text größere Schrift. 

3. 140b— 'i4ia: Bulla Urbani v papae. 

Anf: Etfi animarum aftertantes. . . Datierung: Datum neapo- 
lis X kal. Decembris Pontificatus noftri anno feptimo. 



4. BL 142a— 145b: Andreae, Johannes, Lectura fuper 

arborc confanguinitatis et affinitatis. 

Sckluß/ckr, : Expliclt lectura arboris confanguinitatis et affi- 
nitatis per dominum Johannem Andree pulcre compilata. Auf 
dem folgenden Blatte die arbores roth undfchwarz, 

5. i4öafi — i6obi: Andre», Johannes, Summa legum 

et canonum. 

Sckluß/ckr, : Expliciunt rubrice feudorum, conllitucionum et 
per conlequens omnes rubrice legum. Dahinter 6 Z, Metra pro 
libro Codicis. Darunter: 

Conveniunt aere fanguis puericia verque, 
Confona funt ellas, ignis coleraque iuuentus, 
Autumpnus terra, melancolia fenectus 
Decrepitus et hyemps aqua flecma fociantur. 

t, BL 161 a — 222hl Juftinianus, Inilitutiones cum 

glofla interlinearia et ordinaria. 

Sckluß/ckr. : Finitus e(l Über Inllitutonim Sub Anno incarna- 
cionis dominice Miliefimo quadringentefimo Sexagefimo Sexto 
die vero quinta decima Julij in alma vniuerfitate Erffurdenfi per 
me henricum pifloris completus. Die Gloffen zum Tkeil auf ein- 
gekefteten Quartblättern. 

7. Bl. 222b — 224b: De vita actionum tractatus. 

Ueberfchr. : Incipit tractatus breuis de vita accionum. Anf. : 
Multe diuerfitates. . . Ende: fe invenire gaudebit. Et fic e(l finis. 

8. Bl.22sa% — 237h^: Diftinctio decreti totius cum 

eius elfectu. 

Gleiche Ueberfchr ift. Sckluß/ckr. : Et fic eft finis diuifionis de- 
creti cum eius effectu. Per quendam nobilem doctorem compi- 
lata et extracta ex Rofario Archidiaconi doctoris eximij, quem 
fuper decreto confcripfit. 

9. Bl. 238 a : Peregrinatio J a c o b i doctoris. 

Ueber/ckr. .-Tractatus de peregrinacione doctoris Jacobi. An/. : 
Dubitatur an facere peregrinaciones. . . Ende: benedictus Amen. 

IG. Bl.23ga — 24ib: De obfervatione interdicti. 
Gleicke Ueber/chr. An/. : Ad honorem dei. . . Ende: fecula amen. 
II. Bl. 241b — 246a: Calderihus, Johannes, Diftinctio 
de fucceffione ab inteftato et regulae de fucceffione. 

Bl.ßa: Finis diftinccionis auree Johannis Caldrini etfequun- 
tur regule de fucceffionibus primo in defcendentibus. Bl.ßb: 
Adelt finis regularum de fucceffione. 



12. Bl. 246h^268a: Friderici ii Imp. conftitutiones feu- 

dorum cum gloffa interlinearia et ordinaria. 

Die Glojfa ordinaria geht nur bisBL 7. Erß rothe InitieUe, fonß 
freier Raum für diefelben. 

13. Bl. 268h— 271b: Andres, Johannes, Summa fuper 
quarto libro decretalium. 

14. Bl.2-jib — 273a: Bulla Martini v papae fuper con- 

tractibus reemptionis. 

Ueberfckr. : Sequitur buUa concefla clero et nobilibus ciuita- 
tis et dfiocefis vratiflauienfis fuper contractibus reempcionis. 
Schlußfchr, : ReuerendiiTimus in chrifto pater et dominus, do- 
minus gwillermus et fancti Martini preibyter cardinalis a domi- 
no noRro Martino papa quinto requiütus, vt in hac materia de 
vfuris fcriberet et de queflione predictam fuam diceret opinio- 
nem, qui de ipfa refpondit et premiffa fcribit annoMcccc xxv 6t. 

i$,Bl. 273a — 274b: Catena aurea tractans de fucces- 

fione ab inteftato. 

Anf.: Primo ut promiß. . . Ende: puncta nigra ipüus arboris. 
Schluß/ehr. : Explicit aurea katena tractans de diftribucione he- 
reditatum breuis et vtilis. 

16. Bl. 275a — 276a: Bulla Pauli II papae continens ex- 

communicationem nonnullorum haereticorum. 

Datierung: Datum Laterani anno incarnacionis dominice M° 
cccc° Ixvj tercio nonas aprilis pontificatus noflri anno fecundo. 

iT.Bl.27öa--27öb: Cafus refervati summo pontifici, 
fub Paulo II papa editi. 

i^. Bl. 276b — 280a: T>e celebratione miffae. 

Gleiche Ueberfchrift. Anf. : Regula dirigens. . . Ende: in tercia 
parte fumme. Kandglojfen. 

19. Bl.28oa — 28ib: Piccolomini, Ae. S. B. [i. e. Pius 11 
papa], Refponfio ad oratores Bohemorum. 

20. Bl. 281b— 285a: G. de Pallado, Inftructio fuper 

audienda confeffione. 

Gleiche Ueberfchrift. Schlußfchr. : Explicit inflruccio fratrum 
G. de Pallado ad audiendum confeffionem. 

21. Bl. 28s a— 286a: Auctoritates doctorum de vita et 
dignitate facerdotum. 

Anf.: Quos facerdotes. . . Ende: plene fanguine funt Ä. 



-4£ 12 8«^ 

22. BLzSöa: De fanguine Chrifti brevis annotatio. 

Uebtrfckr, : De fanguine Chrifti. An/, : Queritur an in terra. . . 
Ende: in lateris perforacione. 

23. BL2Söb: De regimine propriae perfonae. 

Ueherfchr. : Tractatulus penitilis de regimine proprie perione. 
Anf, : Quoniam ut ait apoftolus. . . Ende: dignatus eft (üflinere dt. 



Pdf/. J20 X 220. 348 BIL, durchgeh, Z. Nr 03 zweifp. 15. Jakrk. 
Rothe u. blaue Initiale. Rotke Seiten- u. Kapiteluherfchriften u, Blatt- 
Zählung bis 262 . Holzdeckel mit gepreßtem Leder u. neuen Schließen. 
Auf dem äußern Vorderdeckel: Dominus hinricus becker. Unter 
der Schluß/ehr. von Nro3: Hoc opus conftat 16 lolidos antiquos. 

i. Bl.ia — 8ia: Bonifacius viii papa, Liber fextus de- 

cretalium. 

Bl. I Reg. Schluß/ehr. : Explicit fextus liber decretalium do- 
mini Bonitacii pape viii. Data [/] rome apud fanctum Petrum v 
nonas Marcij Pontificatus fui anno quarto. Randbemerkungen von 
anderer Hand. Folgen 4 leere Bll. 

2. BL 86a — 263b: Andreas, Johannes, Apparatus in 

librum fextum decretalium. 

Gleiche Ueberfchrift roth. Schluß/ehr. : Explicit apparatus do- 
mini Johannis Andree. Randglojfen. 

3. BL264aoi.—34jb^: Calderinus, Johannes, Auctori- 

tates decretorum et bibliae. 

Schluß/ehr.: Explicit tabula auctoritatum et fentenciarum 
biblie, que inducuntur in compilacionibus decretorum et decre- 
talium compilata per Johannem Calderinum decretorum docto^ 
rem 6t. Bl. 348 leer. 



¥i^^im^^^m^^mm^f^^^:i^ xxiii wi^^^^^^^^sim^mi^m^ 

Pap. 31S X 213. igö Bll., zwei/p. 14Ö0. Rotke Initiale u. Ueber- 
fchriften. Holzdeckel mit Lederbezug. Schließen u. Buckel fehlen. 
Vorn innen: Ex donacione arnoldi lampen facerdotis. Nro 12. 
Hinter dem Reg.: Anno domini 1460 circa Martini. 

Aquino, Thomas de, Summae theologicae partis fe- 
cundae prima pars. 



Paf. 312 X 210. 334 Bll.y gefp. u, durchgeh. Z. 15. Jahrh. Holz- 
decket mit Lederrücken und Mejfingfchtießen. 

X. Blia — ii2b: Bartholomaeus Brixienfis, Cafus 

fummarii in codicem Juftiniani. 

Ueherfchr. : Incipiunt cafus fummarii primi libri Codicis vene- 
rabilis domini bartolomei. Schlußfchr, : Explicit nouus Codex 
Anno domini m^. cccc° liiij fecunda feria pofl feflum palmarum. 

2. Bt.ii3a—isoa: Cafus fummarii quinque librorum 

decretalium Gregorii ix papae. 

Schlußfchr, : Expliciunt fummarii cafus libri quinti decreta- 
lium. Sodann auf zwei Btt. : Tituli decretalium. 

l. Bt. 151 a — 162b: Cafus fummarii fexti. - 

/^. Bl.iö3a — iö7b: Cafus fummarii Clementinarum. 

^.Bt,i68a^ — i73ä^: Andrese, Johannes, Tractatus 

de matrimonio feu fummula quarti libri decretalium. 

Ueberfchr. : Tractatus Joannis andree de matrimonio totam 
materiam quarti libri decretalium declarans. Schlußfchr, : Sic eft 
finis iftius tractatuli. Sic eft finis anno liiij° ipfo die Jouis ante 
reminifcere. Folgen noch zwei Bit, Tab. u, Koftkordanzen, fowie 
ein leeres Blatt. 

d. Bl.i7sa(t. — i8oa: Andreae, Johannes, Lectura fu- 

per arboribus confanguinitatis et affinitatis. 

Schlußfchr. : Finita eft lectura hec in profefto margrete anno 

\\\\\. Darunter ein Tetraßichon: 

Nata foror neptis matertera frater et vxor 
Et patrui coniunx mater prouigna nouerca 
Vxorisque foror preui^ni nata nurusque 
Atque foror patris comungi lege vetantur. 

Auf den beiden folgenden Bit. die arbores cognationis et affinitatis. 

7. Bl. 7<5*/aa — /<?^Äß; Johannes de Deo, DecretumGra- 

tiani abbreviatum. 

Schlußfchr. : Explicit decretum abbreuiatum anno domini m° 
cccc° liiij® in die diuifionis apoftolorum finitum <5t. Folgt eine 
Anmerkung und ein Merkvers. 

%. Bl.i8saoL — i8öa^: VS^ilhelmus cardinalis, Deter- 

minatio de üfuris. 

Anf. : Determinacio domini cardinalis fancti Marti iuris vtrius- 
que iubtiliffimi doctoris fuper redditibus, empcionibus. . . Ende: 

/ 



• 

Ita fcripfit cardinalis fancti marti gwilhelmus requifitus a mar> 
tino papa qointo fuper ifla materia de vfuris. Das folg. BL leer. 

<^. BL i88axk—2i6h^: Johannes de Said am, Introdu- 

ctorium in facrum canonem per ordinem alphabeti. 

Auf. : Nobili viro domino Erhardo prepofito ecclefie hoyenfis 
necnon Colonienfis et ieodienfis ecclefiarum canonico ex pre- 
clara profapia nobilium cotnitum de marca — Johannes de Sal- 
dam ordinis heremitanim fancti auguflini. Bl. 21 j leer. 

10. Bl. 218 a— 300a: Juiltinianus Imp., Inftitutiones cum 

commentario. 

Schluß/ehr. : ffinita funt hec inflituta iuftiniani imperatoris an- 
no domini 1453 in vigilia Katherine virginis per me Hinricum 
Dorften, de quo laus deo. Auf der Rückfeite des letzten Blattes 
die Titel der Inßitutionen. 

II. BLsoia— 334^' Fridericili Imp. conftitutiones feu- 
dorum cum gloffis. 
Am Ende: Rubrice glofarum. 

Pergam. u. Pap. 310 x 210. 244 BIL, zweifp. 15. Jakrh. Dreier- 
lei Hände. Anfangsbuchflaben roth und grün, Ueberfchriften roth. 
Holzdeckel mit gepreßtem braunem Lederbezuge und Schließen. Auf 
dem äußern Vorderdeckel: Tercia pars beati thome. Innen : Ex 
donacione domini arnoldi lampen facerdotis. Nro 8. 

Aquino, Thomas de, Summaetheologicaetertiapars. 

Scklußfckr. : Expliciunt quefliones 3Ü libri fumme fancti tho- 
me de aquino. Darunter von anderer Hand: Hie morte preuentus 
doctor fanctus non finiuit, vt intendebat. Folgen ein leeres Blatt 
und drei Bll. Tabula. 

Pergam. 325 x 23s . 123 Bll., davon fechs zwifchen Bl. 12 u. 13 
ausgejchnitten; zweifp. /f. Jakrh. Vom blau-gold-rothen Initial O 
auf Bl. I a gehen Ornamente aus, fonfl blaue, rothe u. grüne Ini- 
tiale. An den Kopfrändern Seitentitel, unten Kolumnentitel. Holz- 
deckel mit gepreßtem braunem Lederbezuge u. Schließen. Am äußern 
Vorderdeckel unier einem Hornblaite mit Me/fingeinfaffimg auf 
Pergament: Robertus Holkot fuper ecclefiaflicum^ 

Holkot, Robertus, Poftilla fuper feptem capitula 
libri ecclefiaflici. 



-«§ IS 8«^ 

UeherfcHr. roih : Scriptum fuper ecciefiallicum reuerendi ma- 
giflri fratris Roberti holkoth anglici ordinis fratrum predicato- 
rum. Schlußfchr. : Explicit pollilla magiftri Roberti holkot anglici 
ordinis fratrum predicatorum fuper leptem capitula libri eccle- 
fiaftici. Morte preuentus nil aliud de dicto libro expofuit. Hinter 
acht Blättern Tabula roth : Scriptus eft ifte liber anno domini M° 
cccc°xxxix° per fratrem Bertramum myddendorp lectorem or- 
dinis fratrum predicatorum. Deputatusque communi librarie 
fratrum conuentus fui brunfwikcenfis, a qua nullus fub inpreca- 
cione diuine malediccionis alienare audeat feu prefumat. 

^98989ad8d^8$^^^ede$e$^s$a^ xxvii ^^^^^^8de$^@9ed@»9de9^^ 

Pap.SZjxzio. 230 Bll.t zwei/p. 15. Jahrh. Anf angs initial S 
roth u.grün auf gelbem Grunde mit blauer Einfaffting, fonß rothe 
Anfangshuchflaben, Holzdeckel mit braunem Lederbezuge u. Schlie- 
ßen. Auf dem Vorderdechel : VreceptoriMm fratris gotuialci halen 
ordinis heremitarum 6t. 

Hollen, Gotschalcus, Praeceptorium divinae legis. 

Hinter der Tabula: Johannes [/] Haien ordinis heremitarum 
fancti Auguflini. 

i««8ee(i§«^9e§^i^^B$e^i$§^8e^ xxviii ^8e^i§«^öe^i§§Böe$^»§!^ie$(^ 

Pap. 310 X 21$. 246 EIL, zweifp. u. durchgeh. Z. 15. Jahrh. Rothe 
Anfangsbuch flohen. Roher Holzdeckel mit Leinenrücken ohne Schlie- 
ßen. Auf dem vordem Innendeckel das Inhaltsverzeichnis: Decre- 
tum abbreuiatum. Metra fuper decretum. Tractatus de empcio- 
ne et vendicione. Determinacio de decimis. Am untern Rande 
des erften Blattes das Wappen des Vorbeßtzers, Gerwins von Ha- 
meln: auf blauem Schilde ein halber grauweißer Steinbock mit ro- 
ther Zunge t rothen Hörturn und Hufen; daneben von Gerwins eig- 
ner Hand: Orate pro Gherwino de Hamelen datore. 

i. Bl.iaoL—'2iQboL: Gratiani decretum abbreviätum. 

Bl.soaoL: Et fic eft finis huius primi libri decreti videlicet 
diftinccionis magiftri Graciani, quem ipfo die beati leonardi com- 
pleuit Erfordie fub anno domini M° cccc° xxxvij°. Et fdquitur 
nunc über fecundus huius decreti abbreuiati, qui tractat de ne- 
gocijs ecclefiafticis tam clericorum, quam laycorum, et continet 
triginta fex caufas, de quo deus gloriofus cum pia matre fua 
Maria fit benedictus per infinita fecula feculorum amen. 

2. Bl. 220 a — 224 a : Gratiani decretum verfificatum. 

3. Bl. 22s aa — 24s aoL : Tractatus deemptioneet ven- 
ditione. 



-^: i6 >- 

Ueherfckr. : Tractatus de empcionibus ad vitam et reempcio- 
nem. Schlußfchr, : Explicit tractatus de empcione et reempcione. 

4. BI. 246h: Baldewinus, Werne rus, Determinatio de 

decimis. 

Uebtrfchr, : Determinacio de decimis doctoris Werneri Bal- 
dewini. Unvollfländig, 

^O80996«eo8o^e^80809de$8089^es^ XXIX ^9eet^eo^e6eo80^a^$8$89e6808$e 

P<'^P' 315 X 220, 268 BIL, zweifp. 15. Jahrh. Rotke Anfangsbuchfl. 
Braun bezogener Holzdcckel ohne Schließen. Auf dem vordem In- 
nendeckel: Ex donacione arnoldi lampen facerdotis. Nro 13. 

Aquino, Thomas de, De veritate fidei catholicae 

contra gentiles et infidelium errores. 

Schluß/ehr. : Laus deo. Et in hoc terminatur über prefens be- 
ati thome. Scriptus contra i^entiles et infidelium errores, pro 
quo omnipotentis dei mifericordia in eternum fit benedictus 
amen. Sub anno domini 1468 die uero primo ipfius marcij. 

Pap,3iox222, 482 BIL, zwei/p. iS- Jahrh. Rothe Anfangsbuck- 
flehen. Randglojfen. Holzdeckel mit gepreßtem braunem Leder be- 
zogen. Schließen fehlen. Auf dem äußern Vorderdeckel: Secunda 
pars decreti. Innen : Ex donacione domini arnoldi lampen facer- 
dotis. Nro 1 1 . 

Decretalium fecundae partis quaeftiones de caufis 

I — XXI. 

Pap. 310 X 210. 4Q7BII., zweifp. 13. Jahrh. Verfchiedene Hände. 
Rothe Anfangsbuch flohen. Braun bezogener Holzdeckel. Buckel 
und Schließen fehlen. 

Decretalium fecundae partis quaeftiones de caufis 

XXII sqq. et tertia pars. 

Schlußfchr.: Explicit tractatus de confecracione 1454 fexta 
feria poft feftum Briccij. 

§«^oe$a^f^^$ee^§i^$8$(i^5^ XXXII ^ee^*^^^8e^§eee^3^8^B^ 

Pap. 307x215. 182 Bll., zweifp. 15. Jahrh. Verfchiedene Hände. 
Theilweife rothe Anfangsbuchflaben, Moderner brauner Lederband 



mit Meffingjckließen. Auf dem Vorfatzblatie: Dominus Johannes 
Lange dedit mihi iflum librum m°cccc°lxj ipfo die trinitatis. 
Auf BL I a das Wappen Gerwins von Hameln mit der bekannten 
Beifckrift (Nro 28). 

1. Ä.7fla— 5^aa: Aegidius de Foftariis, Manuale ad- 

vocatorum et iudicum fecundum ordinem iuris et con- 

ftitutionem civitatis Bononrenfis. 

Anf. : In nomine domini amen. Ego Egidius de Foflariis ciuis 
bononienfis. . . Schlußfchr. : Hoc ego opus vtilia ponens et inutilia 
pretermittens fub breuitate, qua potui, terminaui ad laudem et 
gloriam trinitatis, cui fit laus, gloria et honor in fecula feculorum. 

2. Bl.ssaoL—sjc^: Declarationes titulorum quinque 

librorum decretalium. 

Schlußfchr, : Et fic üniuntur declaraciones tytulorum librorum 
decretahum. 2 Bit. leer, 

S. Bl,öoboL—öolf^: Ad cafum de caufa poffefforii et 

proprietatis paftoralis nota. 

Ueberfchr, : Hoc pertinet ad cafum. . . Anf, : Nota quod dux 
eft. . . Ende: vrbanorum prediorum. 

4. Bl, 62 ao. — 88boL: Contraria iuris. 

Anf: Incipit über de irregularibus vel defectibus. Schluß- 
fchr. : contraria iuris expliciunt. 

5. Bl,88b^ — QiaoL: Differentiae legum et canonum. 

Gleiche Ueberfchr ift, Anf, : Prima que fecundum canones. . . 
Schlußfchr, : Et fic eft finis differenciarum legum et canonum. 

6. Bl,Q2aa—iiiafx.: De interdicto ecclefiaftico. 

Gleiche Ueberfchr ift, Anf: Quamuis dubia plura. . . Ende: ec- 
clefie a chrifto, cui eft honor. . . * 

7. Bl. III Äß — iiö aß ; Butrigarius, J a c o b u s , Super ti- 

tulo de actionibus. 

Ueberfchr. : Incipiunt libelli compofiti per dominum Jacobum 
Butrigarii fuper titulo de accionibus et primo fuper racionali 
accione. 

8. Bl.iijaoL—iösb^: Dinus de Mugillo, Tractatus fu- 
per titulo de actionibus. 

Schlußfchr.: Explicit lectura domini Dini fuper tytulum ac- 
cionum, laudetur deus. Auf 2 Bll. folgen in durchgeh, Z, die Di- 
viüones accionum. 

9. Bl, i66aoL—i82a^: Problemata de corpore humano. 



-t«8 i8 3«^ 

Anf, : Ex pauperie mei ingenioli de humano corpore aliqua 
probieumata [/] collecturus. . . Ende: fepe purgacio. 



XXXIII 

Pap. 310 X 210, §64 Bll.y zwei/p. 15. Jahrh. Verfchitdene Hände. 
Rothe Ueherfchriften, abwech/elnd rothe u. blaue Initiale, hei grö- 
ßeren Ahfchniiten mit Wafferfarhen roh ausgeführt. Holzdeckel nj^it 
Lederbezug u. neuen Meffingfchließen. 

Homiliae dominicales, feftivales et feriales per to- 
tum annum et commune fanctorum. 



m^i^ii^^m&m^iinm xxxiv ^/m^t^imi^mii^imi® 

Pap. 300 X 210. 3Q2 BIL, zwei/p. 13. Jahrh. Verfchiedene Hände. 
Rothe Anfangsbuchflaben. Holzdeckel mit gepreßtem f>raunem Le- 
derbezuge u. Meffingfchließen. Am äußern Vorderdeckel: De vita 
chriftiana et aliis inclufis. Innen das vollfländige Inhaltsverzeich- 
nis von gleichzeitiger Hand, wonach zwifchen Nro 11 und 12 zwei 
Abhandlungen fehlen. Darüber: Ex donacione domini arnoldi 
lampen facerdotis. Nro 6. 

1. BLiaot. — iob^: Auguftinus, Aurelius, De vita chri- 
ftiana. 

Schlußfchr. : Explicit Über fancti Auguftini epifcopi de vita 
chriftiana anno domini M°cccc°lxvij°. 

2. El. II av. — 20 Äß : Auguftinus, Aurelius, Liber de de- 
cem cordis. 

3. El. 20 aß — 28bfx. : Auguftinus, Aurelius, Sermo de 
poenitentia. 

4. EL28b% — 4ia^: Auguftinus, Aurelius, Dialogus ad 
Orofium fuper genefim. 

5. EL4ib(L—53c^: Auguftinus, Aurelius, Liber con- 
tra quinque haereses. 

Schlußfchr.: Explicit über beati Auguftini contra v herefes 
fcilicet paganorum, Judeorum, Arianorum, Sabellianorum et 
Manicheorum. 

6. El. 33 bot.— 72 b^: Innocentius iii papa. De expofitio- 
ne miflae. 

Schlußfchr.: Explicit opus Innocencii pape tercii de officio 



-^ 19 8§^ 

mifle. Completum per manus cornelij de nifla, anno domini M° 
cccc^lxvij. 

T. Bl.jsad — Jigafi: Columna, Aegidius de, Roma- 
nus, Theoremata quinquaginta aurea. 

%.Bl.ii9h^ — i34h^: Coluir. • Aegidius de, Roma- 
nus, Quaeftiones de refurrectiune mortuorum. 

Schluß/ehr. : Expliciunt quefliones de refurreccione mortuo- 
rum fratris Egidij de Roma ordinis heremitarum fancti Auguflini. 

g, Bl.ijsaoL — issaoL: Columna, Aegidius de, Roma- 
nus, Tractatus de praedeftinatione et praefcientia et pa- 
radifo et inferno. 

Scklußfckrift auf gemaltem, roth eingefaßtem Bande : Explicit 
tractatus de predeftinacione et prefciencia et paradifo et In- 
ferno, vbi predeftinati et prefciti finaliter funt collocandi. Editus 
a fratre Egidio de Roma ordinis fratrum heremitarum fancti 
Auguflini pij patris noftri. Deo gracias. 

\Q,Bl.i55a% — i6oho.: Columna, Aegidius de, Roma- 
nus, De peccato originali. 

11. Bl.iöoboL—iöSb'^: Nicolaus de Lyra, Quaeftio de 

verbi incarnatione contra Judaeos. 

Unvollfl. Endet: motum accipiendo. Na^h dem Inhaltsverzeich- 
nis fehlen an dieser Stelle : Tractatus contra coniunccioniflas Hin- 
rici de Haffia und Doctrine et regule contra modernos hereticos. 

12. Bl. i6ga% — i8Sa^: Scripta univerfitatis Craco- 
vienfis de autoritate ecclefiae. 

13. Bl.i88b%—iQoh%: De neceflitate tractatulus. 
Anf.: Videntur nonnuUi aiferere. . . Ende: onera cernantur. 

14. Bl. 190 da — 206 a?: Nider, Johannes, De confola- 

tione confcientiae timoratae. 

Ueberfchr. : Incipit tractatus de confciencia timorata in con- 
filio Bafilienfi collectus, confcriptus et per doctores ibidem ap- 
probatus. Schlußfchr. : Et tantum de confolacione timorate con- 
fciencie dixisse fufficiat. Deo gracias. Roth:^\m\Mxci et completum 
per manus hinrici telget dyocefeos monafterienfis derlei. 

1^. Bl. 20'ia(k — 254b^: Nider, Johannes, Confolato- 

rium timoratae confcientiae. 

Schlußfchr. : Explicit confolatorium timorate confciencie edi- 
tum a magidro Johanne Nyder ordinis predicatorum, magiflro 

2* 



facre pagine eximio. Finitum per me cornelium de nifla par- 
cium zelandie infule zuytven uelandie, anno domini millefimo 
quadringentefimo fexagefimo feptimo in vigilia Michaelis arch- 
angeli hora prima in hildenfem. 

id, BL2ssafi—3osba: Johannes de Tambaco, De 

confolatione theologiae. 

Schluß/ehr. : Explicit über ifte de confolacione theologie edi- 
tus a quodam fratre carmelitarum. 

17. Bl.sosboL—jTjaoL: De Mcthodio martyre. 
Anf.: Sciendum eft quod euntes. . . Ende: coronatus eil. 

18. BL sua^—SUb?' De iudicii extremi tempore dis- 

quifitio. 

An/.: Queritur vtrum per aliquem fcriptura. .. Ende: perfe- 
cucionibus pacietur. 

19. Bl.3i5<i^—344a^' Seneca, Lucius Annaeus, Epi- 
flolae ad Lucullum. 

20. Bl.344h%—345h%: Pauli ad Senecam et Senecae 
ad Paulum epiftolae. 

21. Bl,345b^-'35ih'^: Rcgiftfum epiftolarum Senecae. 

Schluß/ehr. : Explicit regillrum fuper epiftolas Senece, com- 
pletum anno domini 1467. 

22. BL 352 aoL — j^/ Ä« ; Liber de c a u f i s . 

An/.: Omnis caufa primaria. . . Ende: Explicit de eterno pri- 
mo vero puro fimplici et vno in celo regnanti gracias amen. 

23. Bl.36ia^—392boL: Alanus, De regulis feu mäximis 
theologiae. 



Pap. 310 X 220. 358 Bll.y zweifp. 15. Jahrh. Rothe Anfangsbuch' 
flohen. Holzdeckel mit braunem Lederbezuge und Mejfingfchließen. 
Au f dem Vorderdeckel: Supplementum tercie partis. innen :Y.^ 
donacione domini arnoldi lampen facerdotis. Ohne Nummer. 

i. Bl.iaa.—2oob9,: Reynaldus monachus, Supple- 
mentum tertiae partis fummae beati Thomas de Aquino. 

Schluß/ehr. : Explicit fupplementum tercie partis fumme beati 
thome de aquino ordinis predicatorum. Completum per Reynal- 
dum eiusdem ordinis fratrem deuotum. 



*I*J 2 1 Iw* 

2. Bl. 2oiaoL—3sSi^: Aquino, Thomas de, Quaeftiones 
de duodecim quodlibet. 

Pap.315x210.355 Bll.f zwei/p. 15. Jakrh. Holzdeckel piit wei- 
ßem Lederbezuge und Meffingfchließen. Auf dem vordem Innen- 
deckel: £x donacione domini arnoldi lampen facerdotis. J^ro 4. 

Aquino, Thomas de, Summae theologicae fecunda 
fecundae partis. 

mi^^B^B^mi^^Que^^ii^ xxxvii i^s^^ee^ess^s^seeees^^ 

Pap. 310x210. 357 Bll., zweifp. 15. Jährh. Jeder Abfchnitt von 
anderer Hand. Rothe Ueberfchriften und Anfangsbuchflaben. Holz- 
deckel mit roth gefärbtem Leder bezogen. Buckel u. Schließen fehlen, 

Ubertinus de Cafale, Arbor crucifixi. 

Bl.öoboL: Explicit über fecundus. Bl. 70 leer. Bl. 71 a lieber- 
fchrift: Erecto arboris ftipite per humilitatis ftudium et profun- 
dum &c. incipit capitulum primum. Bl. 238 a^: Explicit über ter- 
cius per manus hildebrandi. Sub anno domini Millefimo cccc° 
xviij° dominica fecunda poft epiphania domini ifte Kber eil com- 
pletus per manus hildebrandi lapicide. Deo laus. Bl. 23g ati, roth: 
Incipit liber 4*«« arboris crucifixi. Am Ende 14 Bll. Tabula und 
Regifler. Darunter roth : Deo gracias amen, non plus valete in 
chrifto. Explicit, explicixmt dedit dominus &c. &c. &c. 

^e9^e9^8$8989^^^^^e$^ xxxviii ^ee^^eeee^eeseeeeeee^ege^ 

Pap.305x.210. 4Q6Bll.y zweifp. Rothe Anfangsbuchflaben. Holz- 
deckel mit rothem Leder bezogen; Schließen und Buckel fehlen. 

Expolitio libri fapientiae. 

Anf.: Dominus petra mea. .. Ende: de omni anguftia, quod 
nobis concedat. . . ig Bll. Tabula. 

w^^^^m^i^^i^^^i^ XXXIX ^$ee8d8oe«8oeeed99808deo8^ 

Pergam.310x.215. 172 Bll., zweifp. Ende des 14. Jahrh. Ab- 
wechfelnd rothe u. blaue Anfangsbuchflaben. Rothe Ueberfchriften. 
Holzdeckel mit weißem Schaf lederbezuge, Buckeln und Riemen. Auf 
dem äußern Hinterdeckel: Apparatus johannis andree fuper cle- 
mentinas. 

i. Bl.ia7. — 48b^: Bonifacius vm papa, Sextus decre- 
talium. 



Rotke und fckwarze Ueberfckr,: Sextus decretalium domini 
Bonifacii pape. 2 Bll. leer, 

2. Bl.5ia%'-iib%: Clemens v papa, Conftitutiones. 

Rotke Ueberfckr.: Probe mium in vij«» decretalium Johannis 
pape. Bl, 72 leer. 

l,Bl.73a%^ij2l^: Andreae, Johannes, Apparatus 

fuper Clementinas. 

Roth : Prohemium in vijin decretalium Johannis pape. Am Ende 
fchadliaft u. unvollß. ; endet: ubi patet hoc licere ufque ad con-. 

Wim^^^B3S:^^^f^i:^^^ XL ^^^^^it^mf^f^st^^^^^m^ 

Pap, 310x210. 150 Bll., 15. Jahrh. Dreierlei Hände. Im u. 2 
freier Raum für Initialen^ in j rotke Anfangsduck/laben. Holz- 
decket mit weißem Schaf leder bezogen, Buckel u. Schließen fehlen. 
Auf dem äußern l 'or der decket: Tractatus qui dicitur belial et alius 
qui incipit recedite et. . . Das Weitere auch mit Rea^entien nicht 
hervorzurufen. Auf Bl. i a: Liber fratrum minorum m brunfwic. 

1. Bl.ia^—ssa^: Expoütio fymboli apoftolici. 

Anf. : Pro tabula expoficionis fymboli apoftolici. . . Ende: me ex- 
fpectans, per ihefum. . . Explicit expoficio fymboli apoftolorum. 

2. Bl.55h% — i26h^: Jacobus de Theramo, Confolatio 
peccatorum feu liber Belial. 

3. Bl. i27a%—isoa^: Dicta circa notorios fornicatores. 

Anf,: Recedite recedite exite inde. . . Bl. 137 a^: Hie finiuntur 
octo capitula prima fiue dicta circa notorios fornicatores et ex 
iure pofitiuo fumpta. Secuntur alia octo magis diuinis legibus 
et naturalibus appropinquantia et contra quoscunque fornica- 
tores, quorum fetor fentitur in ecclefia, fiue fint notorii fiue non, 
ut recedamus omnes vnanimiter ab ipfis fornicatoribus eorum- 
que focariis. Ende: quam credidiffem. *Hec propter paruulos 
confcripfi. In nomine domini, qui fit benedictus in fecula amen. 
Explicit. 

Pap. 30s X 210. 228 Bll., zweifp. Nr 03 dreifp. 15. Jahrh. Rothe 
Anfangsbuchfläben; Holzdeckel mit roihem Leder bezogen. Mejfing- 
ecken, ohte ScIUießen. Auf dem innern Vorderdeckel: Contenta in 
hoc libro: ffrater ludolfus [ausgeßrichen:\.\itoi\or\cvis\ Ofterwolth 
fuper apocalypfim ordinis minorum de honoueris. Abbreuiatura 
iuris canonici et ciuilis. Tituli decretalium. Cafus papales et epi- 



-^ 23 8§^ 

fcopales. Sermo de concepcione beate Marie virginis tota pulcra. 
De viütatione eiusdem virginis. Item defenforium fratrum mino- 
rum. Diflinctio feu diuifio decreti et iuris civilis. De preceptis. 

I. Bl.iaoL—sob^: Ofterwald, Ludolphus, Super apo- 

calypfin. 

Bl.ßoh und 51a: Vide poft quatuor fexternos ad tale fignum 
V et habes perfequitur. 

2.Bl.5iafx.—59c^: Aftexanus de Aft, Rubricae iuris 

canonici et civilis. 

Schluß/ehr. : Expliciunt rubrice diuerforum voluminum iuris 
ciüilis fecundum ordinem alphabeti compilate a fratre Aftexano 
ordinis minorum. 

3. Bl.5gb% — 68a%: Tituli et capitula decretalium. 

Ueberfchr. : In nomine domini incipiunt tituli et capitula to- 
cius libri decretalium. Schlußfchr, : Expliciunt tituli decretalium 
cum fuis capitulis omnium quinque librorum Acut folent allegari. 

4. ^/.d<?flp — 75fla:Tabulaalphabetica de exemplis 

iuris. 

An/.: Accufare nihil aliud eft. .. Ende: recipientur. Schluß- 
fchr. : Explicit tabula de exemplis. 

5. BL isa^ — yöb^: Cafus papales et epifcopales. 

Roth : Nota ifli funt cafus, quibus fedes apoflolica confulenda 
fit &c. Schwarz: Ut fcias pro quibus culpis. . . Ende: conflitucio- 
nibus inter cunctas. 

6. BL 77aoL—8ib^: De conceptione Marise virginis. 

An/.: In nomine domini Amen. Tota pulcra es. . . Ende: ipfe 
deusfilius amen. Explicit fermode concepcione virginis gloriofe. 

7. Bl.8ib^—86a^: De vifitatione Mariae virginis. 

Roth : Sermo de vifitacione eiusdem virginis. Anf. : Maria virgo 
pia. . .. ^«^(f: virginis Marie nunc et in eternum benedictusamen. 

8. Bl.87aoL—Q3b^: Defenforium fratrum minorum. 

Roth: Incipit defenforium fratrum minorum. Schwarz: Qao^ 
niam tefle propheta. . . Ende: fed libera nos a malo. 

9. i?/.pj^g— ^<?^ß.Diftinctio feu divifio iuris civilis et 
canonici. 

Anf.: Cetera cum fupero. . . Ende: de Inferno eripiunt &c. 
IG. Bl.gga^ — zijao.: Ofterwald, Ludolphus, Super 
apocalypfm. 



-«8 24 8^- 

Fort/etzung zu Nro /. Am Ende: Et fic eil finis. 

II, BL 2i8a^ — 228a^: De prseceptis. 

Anf,: Audi ifrahel precepta. . . Ende: auguftinus de ciuitate. 

Pap. 305 X 215. 328 Bll.f zwei/p. 15, Jakrk. Blaue und rothe An- 
fangsbuchflaben, auf Bl. i a und 13 a etwas reicher ausgeführt. 
Holzdeckel mit weißem Schaf leder bezogen. Auf dem innern vorder- 
decket: Ex donacione domini arnoldi lampen facerdotis. Nro 14. 

i. Bl.iao. — 2Q4 b^ : Boick, H e n r i c u s , Quaeftiones fu- 

per quinto libro decretalium. 

Zuerß 12 Bll. Regifler, darunter: Et fic eft finis regiftri fuper 
quinto Boick. Deo gracias. Am Eitde der darauf fügenden Ab- 
handlung i Anno domini M^ccccxxxiij in diccione undecima 
pontificatus fanctiffimi tn chrifto patris domini noftri domini 
Eugenij, diuina prouidencia pape quarti, anno tercio prima die 
Marcij per dominum Jacobum Plescze alias Ofterborch focium 
meum cariffimum in ftudio lipczenfi. 

2. ^/. 2p5ßa— j/7^ß:Repetitio de praefumptionibus. 

Auf.: De prefumpcionibus dudum. . . Ende: fic dicitur res liti- 
giofa. Et fic eft finis huius repeticionis. 

3. Bl.3i2aoi.—3i8bcL: De ufuris. 

Anf: Primo querenti confulit. . . Ende: de fua voluntate. 

4. Bl.3i9a^—328b^: Super titulo de iudiciis. 

Anf.: Pacifcens iudici fuo. .. Ende: graciarum accionis deo 
patri &c. Repetita eft hec repeticio Erffordie per dominum Con- 
radum Thuß decretorum doctorem anno domini M° cccc iij° die 
menfis nouembris. 

^iW!tm^^^w!im^^mmm^ xliii ^^^m^mm^^mm^^^m 

Pap. 300x2 IS. 232 Bll., zweifp. is.Jakrh. RfftheAnfangsbuch- 
ßaben und Seitentitel. Roher Holzdeckel mit Lederrücken. 

Boick, Henricus, Apparatus in fecundum librum 

decretalium. 

Bl. 244 aoL: Explicit fecundus über domini Hinrici Boeck, de- 
cretorum doctoris eximii. Anno domini M°ccccxxix fabbato 
vigefimo octauo die menfis Maij hora terciarum de mane inLipcz, 
de quo deus gloriofus in fanctis fuis fit benedictus per infinita 
fecula feculorum. 8 Bll. Regifler. 



-«S 25 8?^ 

mg^^m^w&mi^^^g^^ xLiv oi^gimmmsmi^^mm 

« 

Pap. 300 X 210. 345 Bll., zwei/p. 15. Jakrh. Rothe Anfangshuch- 
flaben. Rand- und Interlinearglojfen. Holzdeckel mit braunem Le- 
derbezuge. Auf dem vordem Jnnendeckel: Ex donacione domini 
arnoldi lampen facerdotis. Nro 9. 

i. Bl.ia—ib: Sententise varii argumenti ex dictis 

patrum et doctorum, loci meirioriales et verfus. 

Si vis incolumem, fi vis te reddere fanum, 
Curas tolle graues, irafci crede prophanum, 
Parce mero, cenare, nee fit tibi prophanum 
Ludere pofl epulas, fuge fompnum meridianum. 

Si tibi defuerint phifici, phifici tibi fiant 

Hec tria, menfa leta, virgines, moderata dieta. 

2. Bl, 2 acf. —343 flß.' Gratiani decretum cum apparatu 

Bartholomaei Brixienfis. 

Schlußjchr. : Expliciunt diflincciones decretorum, quas fecit 
confcribi Henricus Brunfwigk de Salcza in decretis [ausgeßrt- 
chen : baccalaureus, der darüber ge/chriebeneTitel wegradirt\ djino 
domini M°cccc xlv die xv menfis maij, de quorum fine deus glo- 
riofus fit benedictus, pia mater eins et omnes fancti amen. Fol- 
gen noch einige Anmerk. und Verfe : Que funt feruanda in menfa. 
Sit timor in dapibus, benediccio, leccio, tempus, 
Sermo breuis, vultus hilaris, pars detur egenis, 
Abfint delicie, loquacitas, detraccio, murmur, 
In fine menfe foluatur gracia Chrifto. 

3. Bl.343ba—343b^: Urbani v papae decretum de plu- 
ralitate beneficiorum. 

4. Bl.34S^?'-S44boL: De horis canonicis. 

Gleiche Ueberfchrift. An/. : Queritur an clericus indeuote le- 
gens. . . Ende: et ei pfallat fecundum Innocencium et Johannem 
Andream. Hinter einigen Anmerkungen verfchiedenen Inhalts die 
Nachricht: Anno domini M° c°c°c°c° lij die vero xxvij menfis au- 
gufti, qui fuit fecunda feria et dies fancti auguftini, intrauit er- 
fibrdiam Johannes de capiftrano prope horam xij et dicebatur 
per patrem meum, quod tali anno in vigilia precedenti videlicet 
fancti laurencii fui in etate xxxviij annorum ego Henricus Bruns- 
wigk eciam tali anno in ieiunio precedenti fui factus canonicus 
et fcolafticus ecciefie yfenacenfis. 

5. Bl.344b^—34Sc^: De faccrdote infirtnante in miffa. 

Gleiche Ueberfchrift. Anf. : Notandum quod fi facerdos mor- 
te. . . Ende :T)\oxcL^ de Aquino in parte ultima fue fumme. Amen. 



26 

6. 31:345^—345^' Wilhclmi Laudunenfis libri in- 
titulati facramentale titiili. 

Ueberfckr. : Dominus wilhelmus de monte lauduno decreto- 
mm doctor excellentiffimus compofuit quendam librum, qui 
intitulatur facramentale, in quo continentor hec infra fcripta. 
Am Ende: Hec continentur in predicto libello et e(l notabilis, 
quantum ad allegata theologie et facrorum canonum. Darunter: 
Frater egidius romanus ordinis fancti Auguftini compofuit quen- 
dam tractatum de peccato originali, quem habes in libraria ec- 
clefie beate Marie. Item habetur ibidem tractatus de regimine. 

Aufderfelben Seite noch folgende Notizen : Anno domini M° cccc° 
xxxvj fuit [/] promotus \Heinrich Braunfchweig?\ in baccalarium 
arcium in vigilia fancti burchardi in ebdomade communi. Item 
anno xxxix &ria quinta propria poft katherine fuit mihi collata 
parochialis ecclefia in Ronneslouben. Item anno xl in vigilia 
apollolorum petri et pauli fui factus vicarius* in ecclefia beate 
marie. Item anno xlj in die fancti feuerini fui promotus in bac- 
calarium iuris. Item anno xl cantaui primam miffam meam in 
die fancti dyonifii, qui tunc erat die dominica. Item anno xlviij 
in die fancti feuerini fui promotus in licenciatum in decretis. 

Femer: Notandum, quot mortui funt fepulti in fmedeftede ex 
fame feu kariilia, eil ibidem fcriptum videlicet centum fexageni 
hominum et xxxviij fexageni et v homines, et quo tempore hoc 
fit factum patet in quodam metro, ifto videlicet: 

Vt lateat nullum tempus famis ecce cvcvllum. 

In qua diccione cvcvllum habentur duo cc, et funt ducenti, 
et duo 1, et funt eciam centum, et tria v, et funt quindecim, et 
M in fine, et funt mille. Hoc eft: anno domini M^ccc^'xv ince- 
pit ifta fames et habetur alibi xvj, et forfan tunc terminata fuit. 
Auf demfelben Blatte noch die Merkverfe: 

Ver petro datur, eftas exinde fequatur, 
Quem dat vrbanus autumpnum fyphorianus, 
Faftum clementis caput yemis venientis. 

Pap. 2Q2 X 20S. 383 Bll.^ zweifp. 13 - Jahrh, Blaue und rothe An- 
fangsbuchßaben. Rothe Blattzäklung. Holzdeckel mit braunem Le- 
derbezug. Auf dem Vorderdeckel: Dominus bertrandus cardinalis 
ordinis minorum fuper euangelia de fanctis per totum annum. 

Bertrandus Tufculanus epifc, Sermones de evan- 

geliis fanctorum per totum annum. 

Anf. : In nomine domini amen. Incipit opus fermonum de evan- 
gelijs fanctorum tocius anni fecundum romanum ordinarium 
per venerabilem patrem dominum Bertrandum Tufculanum epi- 



-•«8 27 K»- 

fcopum integraliter compilatüm facrique [/] theologie doctorem 
de ordine fratrum minorum. Am Ende s BIL Tabula. 

Pap. 305x215. 268 Bll., durchgeh. Z. is.Jährh. Verfchiedene 
Hände. Roth bezogener Holzdeckel. Buckel und Schließen fehlen. 

i. Bl.ia — iööb: Angelus Aretinus de Gambellioni- 

bus, Commentarius in titulum de actionibus. 

Schluß/ehr. : Laus deo et eius filio redemptori noftro fpiritui 
fancto et beato petro apollolo omnibusque fanctis dei, in quo- 
rum profefto opus expleui et finiui et in dei nomine ad felicem 
finem perduxi. Deo gracias amen anno m°ccccxl°5'o. Hinter 
den folgenden 12 Bll. Tabula: Explicit tabula articulorum que- 
llionum et dictorum notabilium in tytulum de accionibus infti- 
tuta, compofita per dominum Angelum de Gambilionibus de 
Arecio legum doctorem. Deo laus et gracias. Amen. 

2. Bl.iöja—igga: Libri tres articulorum de iis, quae 

Conftantinus Magnus et Carolus Magnus Impp. edocue- 

runt. 

Anf.: Deus qui efl principium. . . Ende: ab incoUs arbitrentur. 
Et eil finis. 

3. Bl. 200a — 241a: De lignificatione verborumet mo- 
do fignificandi. 

Anf.: Verbum hoc non recipitur. . . Ende: fignificare dictat. 

^. Bl. 242a — 267b: Albericus de Maletis, Tractatus 

de teftibus. 

Schlußfchr. : Scriptus eil prefens tractatus de teftibus per me 
Bernardum Wunftorp in ftudio Erffordenfi anno domini M cccc 
xlvto in ftudio papienfi anno M cccc tricefimo feptimo ab egre- 
gio ac famofiffimo utriusque iuris doctore domino Alberico de 
Maleta comite digniffimo, per eundem coUectus ac ad pennam 
datus in fcholis ibidem per eundem finitus vicefima feptima 
menfis [ausgeßrichen: marcij] Aprilis. 

5. Bl. 268a — 268b: Translatio imperii Romani. 

^«y. ; Imperium Romanum. . . Eftde: fi illud. Schlußvers: Finis 
et eft horum pro quo benedictus fit ihefus. 

^^S^®S€^^@®®®^©©^ XLVII ®©®®@©®©@®@©®©®© 

Pap. 310x215. 144 Bl., zweifp. 15. Jahrh. Rothe Anfangsbuch' 
flabcn und Ucberfckriften. Holzdeckel mit weißem Lederbezuge. 



Compendium t h e o 1 o g i ae fratris pauperis. 

Anf, fehlt. Schlußfckr. : Explicit compendium theologie fratris 
pauperis. Scriptum et finitum anno domini M°cccc°xxvj° in pro- 
fefto Barbare virginis. Folgen 3 Bll. Tabula. 



Pap. 3 10X2 10. 288 Bll., zweifp. Nro 21 durchgeh. Z. iß. Jahrh. 
Mehrere Hände. Faß durchweg rothe Anfangsbuchfläben u. Ueber- 
fchriften. Rothe Blattzählung bis Bl. 247. Holzdeckel mit gepreßtem 
Lederbezuge. Auf dem äußern Vorderdeckel: Senfus moralis beati 
yfidori tocius facre fcripture. Item auguftinus de vita chriftiana 
et plurimi alii tractatus utiles. Vide regiftrum in principio libri. 
Dajfelbe fehlt. Am untern Raitde von Bl. i a roth: Iftum librum re- 
fignauit et eundem pro vfu librarie fratrum minorum in bruns- 
wick deputauit ffrater ludolphus funne quondam humilis lector, 
gardianus et cuftos. Quisquis in eo (luduerit et vfus iftius habue- 
rit, interceflbr eius apud deum effe dignetur. 

1. Bl.iaot. — 74b(f.: Hieronymus, Senfus moralis totius 
facrae fcripturae. 

Unvollfländige Schluß f ehr.: 1452. Hunc qui fcripfit librum. 

2. Bl. 75fla — <?j^ß; Auguftinus Aurelius, De vita chri- 
ftiana. 

3. Bl.84afx. — gsbfx,: De paffione domini. 

Anf: Chriftus affiftens pontifex. .. Ende: eterne faluacionis. 
Explicit tractatus deuotus de paffione domini noftri Jefu Chrifti. 

4. Bl. 9S brx. — 108 aoL : De advcntu domini. 

Anf.: Gaudeamus et exultemus. . . Ende: humanitatis pafcua 
inueniat, ad que nos perducat. . . Explicit quidam pulcher tra- 
ctatus de aduentu domini noftri Jefu Chrifti. 

5. Bl.io8ao(. — iiiaoL: Sermo de feptem mirabilibus 
fcripturae. 

Anf: Reuela oculos meos. . . Ende: reuela oculos meos &c. 

6. Bl. iTia% — 114 3ß ; De commendatione virginis 

Mariae. 

Anf.: Sapiencia edificauit fibi domum. .. Ende: et pone om- 
nia de beata virgine. Rogemus &c. 

7. Bl.iisacL — iiQatx: De dedicatione templi. 

Anf : Solemnitas confecracionis templi. . . Ende: in celeftium 



-•fö 29 ^^ 

gaudiorum confcenfione, adque. . . Explicit fermo follemnis de 
dedicacione templi ad multa applicabilis. 

8. Bl. iiQav. — i25a^: Scala coeli. 

Anf. : Vidit Jacob in fompnis. . . Ende: erit dulcis et deliciofus. 
Explicit fermo notabilis de fcala iacob. Laudetur deus. 

9. BI.i2öaoL—i7ja^: De feptem peccatis mortalibus. 

An/.: Humana natura ad loquendum. .. Ende: acquirere glo- 
riam paradifi, quam. . . Folgt das Schema der fieben Todfunden. 

10. B/. 174 ad— iQ2doL: Bremer, Johannes, Sermones 

duo de fanguine Chrifti. 

Bl. 7<y2aß;Hec frater iohannes bremer facre fcripture pro- 
feflbr ordinis minorum anno domini M° cccc° xliij° et ipfo die 
menfis Nouembris colligendo et fcribendo perfecit. Bl. igzb^: 
Explicit fermo 2"» doctoris iohannis bremer. Hec frater iohan- 
nes bremer . . . anno domini 1443 et ipfo die menfis decembris 26 
colligendo et confcribendo perfecit. Deo laus. 

\\. Bl.iQzhfx.—ziöb^: Bremer, Johannes, Quaeftio 

magiftralis de fanguine Chrifti. 

Am Ende: Hec frater iohannes bremer facre theologie pro- 
felTor ordinis minorum probabiliter fme affercionis fupercilio et 
maioris intelligencie preiudicio, fed cum humilima [/] fubiec- 
cione, pia interpretacione et benigna correccione atque femper 
falua determinacione, fi qua impoflerum fieret fuper premiffis 
facrofancte matris ecclefie, fecundum cuius direccionis regu- 
lam quelibct viatrix intelligencia merito currere debet in gracie 
{ladio, ut tandem in ecclefia triumphante brauium glorie acci- 
piat nupcijs agni immaculati, cuius fanguine mundus efl redemp- 
tus perpetue perfruendo amen. Anno domini Mocccc^lvo in 
Brunfwick ciuitate uel opido [.'] finita eil prefens materia. Roth : 
Explicit magiftralis queftio eximij doctoris iohannis bremer de 
fanguine chrifti. 

12. Bl. 216 boL — 218 aoL: Determinatio magiflri cuius- 

dam Pragenfis de fanguine Chrifti. 

Anf. roth : Hie iam feouitur determinacio oppofita de fangui- 
ne Chrifti relicto cuiusaam magiftri Pragenfis et notentur fua 
dicta. Schwarz: Utrum Chriftus omnem fanguinem. . . Ende: aut 
crinis figna. 

13. Bl.28iaoL—222a^: Matthias, Determinatio con- 
tra magiftrum quendam Pragenfem de fanguine Chrifti. 

Roth: Sequitur determinacio eximij doctoris Mathie facre 
theologie profefforis ordinis minorum miniftride fanguine Chrifti 



contra hunc M. Pragenfem et eius queftionem immediate pofi- 
tam fmceriter [/] compilata. Schwarz: Cum in fludio. .. Ende: 
exceffibus reuocarent. 

14. BL 222 0^-- 225 a%: Bansleben, Hermannus, Quae- 

ftio de fanguine Chrifti. 

Roth : Sec^uitur quedio de fanguine Chrifti relicto in monafterio 
fancti Egidij in brunfwick anno domini Moccccoviij*» publice 
coram omnibus graduatis et literatis per quendam magiftrum 
Hermannum Bansleuen huius monafterii confratrem luculenter 
difputata. Schwarz: Utrum homo idem. .. Ende\ per reueren- 
ciam veftram affignata. 

15. i5/. 225 aa — 22(5 ^ß; Witte, Johannes, Determina- 

tio de fanguine Chrifti. 

Roth: Determinacio magiftri iohannis witten pro tunc iuris 
canonici bacularij [/] et huius noftri monafterij fancti egidij 
confratris de fangwine chrifti relicto. Schwarz: Hie eft fanguis. . . 
Ende: vitam eternam confequamur, quam nobis. . . 

16. BL 22ja^^228a%: Johannes prefby ter, Hymnus 

in fanguinem Chrifti. 

Roth : Incipit oracio Johannis prefbiteri de fangwine domini 
noftri iefu chrifti. 40 vierzeilige Strophen. 

Anf. : Salue fangwis chrifti dei 
Dos eterne firma fpei 
Merces qua faluatur rei 
Vita falus hominum. 
Eftde: Scola gemina beatus 

Dotibus feptem dotatus 
Perpetim glorificatus 
Loco refulgencie. Amen. 
Unter einem kurzen Gebet: Scriptum per manus henrici thoren 
alias NeiTelken anno domini Mocccc^lviijo in octauis bea^orum 
apoftolorum petri et pauli. Roth : Et fic eft finis. Sit laus et glo- 
ria trinis. 

\T, BL228b^ — 23Th%: Bansleben, Hermannus, Ser- 

mo de fanguine Chrifti. 

Schluß/ehr. : Explicit fermo magiftri Hermanni Bansleue. / BL 
leer. Herm.Bansleben war 1442 Prior der Pauliner /« Braunfchweig. 

iS. Bl.2SQaoL'—2öoa?: Eufebius Cremonenfis, De 

morte B. Hieronymi. 

Roth : Incipit epiftola beati eufebij ad beatum damafum por- 
tumenfem epifcopum, ad chriftianiffimum thcodoricum roma- 



norum fenatorem de morte gloriofiffimi Jeronimi doctoris ex- 
imij. Schluß f ehr, roth: Explicit epiflola. . . 

1 9. Bl. 260 aß — 265 a% : Auguftinus, A u r e 1 i u s , Epiftola 

ad Cyrillum epifcopum de magnificentiis B. Hieronymi. 

Roth : Incipit epiftola venerabilis doctoris auguftini epifcopi 
ad beatum cirillum fecundum Jherufolimitanum epifcopum de 
magnificencijs Jeronimi. Schlußfchr, roth : Explicit epiftola. . . 

20. Bl. 2ösaoL — 2SS aoL: Cyrillus Hierofol. epifc, Epi- 
ftola ad fanctum Auguftinum de miraculis B. Hieronymi. 

Roth : Incipit epiftola fancti cirilli fecundi Jherofolimitani epi- 
fcopi ad beatum auguftinum doctorem eximium de miraculis bea- 
ti Jeronimi doctoris magnifici. Schluß/ehr. : Explicit epiftola. . . 

21. Bl.2SSaoL—2SSa?: Communio B. Hieronymi. 

Roth : Communio eiusdem fanctiffimi Jeronimi doctoris ma- 
gnifici. An/. : Aureo candelabro fulgens. . . Ende: gloriam adire. 

22. Bl. 288a— 288b :"Ayn\viM^ in laude mB. Hieronymi. 

Anf. : O doctorum doctor aue 
Seruolorum ymo faue 
Jeronime mi domine. 
Ende: Expers luctus per te ductus 
Stem in choro prefulgoro 
Laudum perhennalium. 
Roth : Expliciunt hec dicta vera non ficta per manus \Rafur\ 
Laus deo &c. 

9969^»i^$e9e§ii$^e9($§§§^^^§m xlix $i§§}^«c§fi$^^§^§ii^«escm^^ 

Pergam. und Pap. 300x2 10. 302 Bll., zweifp. 15. Jahrh. Rothe 
Anfangsbuchfläben, bei größeren Abfchnitten mit einfacher Verzie- 
rung; rothe Ueberfchriften. Holzdeckel mit weißem Lederbezuge. 
Auf dem äußern Vorder decket: Tronus Salomonis. 

1. Bl.iaoL — i2Qb(x.: Hugo de S. Victore, Tractatus de 
clauftris fpiritualibus. 

2. Bl. 134 aoL— 302 ba.: ThTonM'& Salomonis, Über i. 

Schlußfchr. : Explicit primus liber trhoni falomonis finitus et 
completus adiutorio diuino et per manus henningi piftoris et 
hoc anno domini millefimo quadringentefimo decimo. 14 10. Fol- 
gen 8 BIL Tabula. Darunter: Explicit regiftrum primi libri. 

Pap.310x210.32j Bli.f zweifp. 15. Jahrh. Verfchiedene Hände. 



Roike Anfangshuchßahen. Mit rothem Leder bezogene Holzdeckel 
mit Schließen; die Buckel fehlen. 

1. Ä?. /aa— ///aß.-Triumphus, Auguftinus de An- 

cona, Epiftolae canonicae. 

Schluß/ehr. : Expliciunt epiftole canonice fratris augudini de 
anchona de ordine fratrum heremitarum. Anno domini M^ cccc 
Iv in die fancti benedicti abbatis. Orate pro fcriptore. Schluß- 
vers: In quibus errauit fcriptor, tu corrige, lector. 

2. BLiijboL—iiQav.: De iudiciis, quae deus exercet in 
corporis extinctione, animas exaltatione et generali re- 
furrectione. 

Anf, : Notandum fuper fingulos. . . Ende: aule eius. Bl. I20 leer, 

3. Bl, 121 av. — ijQ boL : Richardus Armachanus, Ser- 

mo fuper materiam mendicitatis et privilegiorum contra 

fratres mendicantes Avinionenfes. 

Schluß/ehr. : Explicit fermo Richardi Archiepifcopi Ardma- 
chani primatis Ybernie facta in confiftorio coram domino papa 
et cardinalibus ac prelatis ad vtilitatem cleri et populi chrifliani 
fuper materiam mendicitatis ac priuilegiorum contra fratres de 
ordinibus mendicantium apud Auinonem die viij menfis No- 
uembris Anno domini Mocccc^lvi]. Deo gracias. 

4. Bl. iSQb^ — i4ib^: Ufbanus V papa, Mandatum ad 

illos clericos, qui iuribus et finibus non contenti contra 

canonicas fanctiones parochianos alienos ad divina re- 

cipere praefumunt. 

Datum: Datum Neapoli xxj. kal. Decembris pontificatus no- 
ftri Anno feptimo. 

5. BL 142 aoL — is2a?: RtfutaXio obiectionum men- 
dicantium contra conclufionem, quod Chriftus nunquam 
fponte mendicaverit. 

An/.: Contra conclufionem illam. .. Ende: contra mendicita- 
tes foluuntur. 

6. Bl. is2a? — isja?: Richard! Armachani fententiae 
duae contra mendicantes. 

y. Bl.issboL — iS4b9: Quaeftio, u t r u m voluntaria pau- 

pertas requiratur ad perfectionem religioforum. 

An/.: Vtrum voluntaria paupertas. .. Ende: tota regula im- 
mutari &c. 



-^. 33 8§^ 

%. BLißsafk—iöic^: Johannes xxii papa, Decretum 

de confilio fratrum minorum ad eorum doctrinam et er- 

rores quosdam fpectans. 

Datum : Datum Auinoni 4. ydus nouembris pontificatus nodri 
anno nono. Hec papa Johannes 22. 

g. Bl.iöia^ — iöib^: Johannes xxii papa, Decretum 
de affirmatione fratrum minorum, Jefum et apoftolos in 
fpeciali non habuiffe. 

Datum: Datum Auinoni pridie ydus nouembris anno viij&c. 

IG. BLi62aoL—i8oboL: Samuel, Marochianus, Epifto- 

la ad Rabbi Ifaac de adventu Meffiae, tfanslata ab Al- 

phonfo monacho hifpano. 

Schluß/ehr. : Explicit epiflola Raby famuel mifla Raby Yfaac 
fub Anno domini M° translata de Arabico in latinum per fratrem 
Alfonfum hifpanum ordinis predicatorum fub anno domini 1339, 
fummi pontiftcis domini Benedicti pape 1 2 anno pontificatus fui 
quinti. Deo gracias. 

11. ^/.7<ft}3ß— 20/ aß: Nicolaus de Lyra, Reprobatio 

contra quendam Judaeum, qui Matthaei evangelium im- 

pugnat. 

Gleiche Ueberjchrift. Schluß/ehr,: Explicit reprobacio Lyre 
cuiusdam Judei tractatus fonans contra Mathei Ewangelium. 
Folgt eine Anmerkung. 

1 2. BL 201 a9 — 2oSaof, : Tractatus contra quosdam e r r o - 

res Judaeorum circa fanctam trinitatem. 

An f. : Quia circa fancte trinitatis maieftatem. . . Ende: proicere 
nobiles margaritas. Et tantum de ifta materia circa errores Ju- 
deorum &c. Explicit tractatus contra quosdam errores Judeo- 
rum circa fanctam trinitatem &c. 

13. Ä. 20(?^a — 2/o3ß; Deciliones fynodi Moguntinen- 
fis ad oppidum Afchaffenburgenfe contra quaedam per- 
niciofa dogmata in praedicta provincia, publicatae ab 
archiepifcopo Moguntinenfi Theodorico in diebus fanc- 
torum Viti et Modefti 15. Juni 1445. 

i/^. Bl.2i2a(x.—222bv.: De pafßonibus Chrifti quibus- 

dam. 

Ueherfchr.: De quibusdam crifti paffionibus et qualiter deuo- 
tus amator fe eis debet conformare et quare deus per talem 



mortem voluit genus hominum redimere&c. An/,: Ante diem 
fellum pafche. . . Ende: et fumme phylofophye. Folgt eine Anmerk. 

iS'BI. 222 da, —32T Äß : Guillibertus Tornacenfis, Ser- 

mones ad omnem (latum Chriftianum pertinentes. 

Schluß/ehr. : Expliciunt fermones fratris Guiberti ad quemlibet 
(latum ndelium, de cuius fine tit laus et gloria deo Amen. Anmerk. 

i6. BL32iba.—327a^: Sermo fuper thema: Sol et luna 
obtenebrati funt et ftellae retraxerunt fplendorem fuum. 

Anf,: Sol et luna. . . Joel ii. Ende: effectum facramentorum. 

17. 31,327 a^— 327ha: Exemplum quinque modorum 
temptationis per fimilitudinem virginis annulum et quin- 
que fratres habentis. 

Anf,: Narratur de quadam virgine. . . Ende: multarum cor- 
darum &c. 



Pap.2QO'X2io,388 BIL, zweifp. 15. Jakrh, Roihe Ueberfchrifien 
und Blattzahlen; letztere bis 200 20 [fßatt22Ö\ mit arabi/chen, dann 
mit rö'mifcken Ziffern. Holzdeckel mit gepreßtem braunem Leder- 
bezuge. Schließen und Buckel fehlen. Auf dem äußern Vorderdeckel: 
Sermones beati bertrandi cardinalis ordinis minorum de euan- 
gelijs ab aduentu vfque ad quadragefimam — eiusdem de euan- 
gelijs--- 

Bertrandus cardinalis, Sermones de evangeliis ab 

adventu ufque ad quadragefimam. 

Schluß fckr. : Explicit anno domini millefimo quadringentefi- 
mo quadrigefimo [.'] quarto fequenti die circumcifionis domini. 
Folgen 3 Bll. Tab, Die angedeutete zweite Homilienfammlung fehlt, 

Pap, 300x210. 276 Bll., zweifp., von BI.2SI an durchgeh. Z, 
15. Jahrh, Zweierlei Hände. Rothe Anfangsbuchßaben und Ueber- 
fchrifien, bei Nro i auch Seitentitel, Auf dem rohen Holzdeckel in 
großen Zügen: fuper primo. Auf dem Vor f atzblatte von Pergament: 
Ex ordinacione domini arnoldi lampen facerdotis. Nro 16. 

I. Bl.iaa—226aa: Boick, Henricus, Quaeftiones fu- 
per primo libro decretalium. 

Roth : Incipit regiftrum domini henrici boick vtriusque iuris 
profefToris. Bl. gaa: Explicit regiftrum henrici boick primi libri 
decretalium, vnde deo laus die Jouis feptima menfis Junii hora 



-^? 35 ^^ 

vefperorum anni M°ccccxxxj. Nach 5 leeren Blättern die Ab- 
handlungt an deren Ende roth: Anno domini Mccccxxxj die Mer- 
curii fexta menfis Junii hora terciarum nibricatum fuit, vnde 
domino noftro Jefu Chrifto laus et gloria, qui fua victoria nos 
perditos redemit et preciofo fuo fangwine. 

2. Bl.227aot.—23Qav.: AvhoT fyllogiftica cum apparatu. 

Ueherfchr. : Modus arguendi in iure. Anf.: Quid fine te loquor. . . 
Ende: perplexitatem venire. Explicit apparatus arboris fillogi- 
flice edite et per dominum Caftellanum quondam domini Nicolai 
de Bunarellis de bononia legum doctorem [.'] actu legentis in ftu- 
dio parifienfi anno domini Mcccxl die menfis marcij, fcriptus 
in lipcz anno domini Mccccxxx die veneris tredecima menfis 
Januarii [ausgeflriclien : finitus per] manus domini Jordani Mar- 
tini Canonici ecclefie fancti pauli halberftadenfis finitus et tunc 
kneze procopius cum fuis peffimis hufitis erat in terra miffe- 
nenfi deuaflando terram illam, fimiliter fuerunt ibi dominus Ar- 
chiepifcopus magdeburgenfis [ausgeßricken: brandeburgenfis] 
et hauelbergenfis epifcopus prepofitus Brandeburgenfis et Mar- 
chio brandeburgenfis, dux de brunfwick, comes de mansfelt et 
comes lantgrauius, princeps de anhält et plures alii &c. 

3. Bl. 23Qc^ — 247b^: Ballanus, Cafus decretales. 

Anf. : Ad communem vtilitatem et maxime fuperiorum et iu- 
dicum infra fcriptos cafus . . . ego Ballanus, decretorum doctor 
Bononie natus fub umbra carrarienfi padueque nutritus colli- 
gere curaui. Schluß/ehr. : Anno domini M cccc xxx in profefto 
petri apofloli ad vincula. 

4. Bl.248aoL — 26ga: Repetitio materiae ftatutorum et 

xviij.conclufiones ad primum titulum primi libri decre- 

talium. 

An/.: Cunctos populos, repetiturus legem prefentem. . . Ende: 
fieri debet emanauit. Et fic eft finis huius repeticionis. Folgen 
die Conclußones, an deren Ende: Hec funt conclufiones fuperius 
pleniffime declarate. 

5. Bl.26ga — 2-j6b: Commentarius in rubricam tit. 11 

lib. I decretalium : Quae in ecclefiarum. 

Anf.: Que in ecclefiarum. . . Ende: feu alie c. j. deo gracias fi- 
nitus anno domini M cccc xxx ipfo die natiuitatis beate marie 
virginis in lipcz. 

Pergam. 310 x 230. 36 BIL, zweifp. Ausgang des 13. Jahrh. Rothe 
Anfangsbuchßaben. Rohe Holzdeckel mit Lederrücken. Auf einem 



dem VorfatzblatU aufgekUhten Zettel von Herrn Prof. Dr. Weiland, 
der dieje Hand f ehr ift im Mal 1868 für die Ausgabe der Monumenta 
mit anderen verglichen hat, folgende Notiz: Diefer Codex des Mar- 
tinus Polonus faecuii 13 exeuntis ift, was feine Lefearten betrifft, 
fchlecht, aber dadurch merkwürdig, daß ihm, obgleich er die 
zweite Redaktion des Werkes enthält, die Päpftin Johanna fehlt. 
Nach fol. 13 fehlt ein Blatt. 

Martinus Polonus, Chronicon. 

Pap. 300 X 210. 284 BIL, zwelfp. u. durchgeh. Z. /f. Jahrh. Ver- 
fchledene Hände. Nr 03 rothe Anfangsbuchßaben mit geringen Ver- 
zierungen. Holzdecket mit rothem Lederbezuge. Schließen u. Buckel 
fehlen. Auf dem Vorfatzblatie von Pergament von fpäterer Hand: 
Tractatus quatuor evangeliftarum. 

1. El. I an.—- 39 a^' Gloffa fuper epiftolas Pauli ad He- 

braeos. 

Anf.: Cum venerit. . . Ende: per gloriam confumetur preftan- 
te domino. . . Explicit glofa fuper epiftolis Pauli ad Hebreos. 

2. El. 40 a% — 14.2 a^: Commentarius in quatuor evan- 

gelia. 

Schlußfchr. : Laus tibi fit Chrifte. Finitus efl Über ifte feria fe- 
cunda poft concepcionis hora quarta poft meridem [/] &c. Ex- 
plicit. Expliciunt &c. anno domini M°cccc°xlvij. 

3. El. 144a— 284a: Textus quatuor evangeliorum. 

El. 144 a — 184 a: Matheus. El. 185 a — 208h: Marcus. El. 
20g a — 254 h : Lucas. EL 255 a — 284a : Johannes. 

« 

Pap. 2Q0 X 210. 247, bis 5<5 gezählte EH., zwelfp. u. durchgeh. Z. 
IS- Jahrh. Verfchledene Hätuie. Thells rothe Anfangsbuchßaben, 
thells freier Raum für folche. Holzdeckel mit braunem Lederbezüge 
und Lederriemen. 

1. El. iaoL-—Qoa^: Difquißtio de Job. c. viii v. 12: Ego 

fum lux mundi. 

Anf: Ego fum lux... Ende: eminencia laudabiliS perfeccio- 
nis, quam nobis. . . Sic eil finis huius lux mundi. Sit laus et glo- 
ria Chrifto. Amen. 

2. El. Qo b(x. — I2Q b^ : Annulus a m o r i s. 



"^ 37 ^^ 

Anf, : Liber ide qui anulus. . . Ende: duicis pro electis. &c. Roth: 
Et fic e(l finis. Deo gracias. Schwarz: Explicit liber, qui dicitur 
annulus amoris. 

Z* Bl. i3oa^— i32lfi: Hugo de S. Victore, De arca 
animae. 

4. Bl. ISS aoL—ipid: Jacohus de Theramo, Confolatio 

peccatorum. 

Schlußfchr, : Ifte liber eft finitus poft feftum wenczeflaj in re- 
portatura proxima tercia feria a magiflro cacaba dicto fub anno 
domini millefimo trecentefimo nonagefimo fecundo in fempi- 
terna gaudia amen. Von Bl. 145a an durchgeh, Z. 

5. Bl.iQ2a9,—iQöboL: Proceffus iudiciarius. 

Anf. : Noflis fratres kariffimi . . Ende: cum renunciacione &c., 
et efl finis. Explicit proceffus iudiciarius. 

6. Bl. iQöb^—igjboL: De errore canonum decretalium. 

Anf. : Quoniam ignorancia mater cunctorum errorum. . . pre- 
fens opufculum de errore canonum collegi. .. ^«<&: folenniter 
depofitum. 4 Bl. leer. 

T. Bl.202a — 205h: Matthias de Legnitz, Sermo de 

annuntiatione Mariae virginis. 

Ueherfchr. : Sermo de annunciacione magiftri Leginicz. Anf. : 
Aue Maria. . . Ende: in gloria celefli, quam nobis. . . 

8. Bl. 206a — 207b: Mauritius, Oratio pro fynodo. 

Anf. : Magiftri Mauricij pro fynodo. Habitu inventus eil homo. . . 
Ende: caritate fit propofita. 

^. Bl. 207b — 20g a: Exhortatio rectoris cuiusdam ad 

difcipulos'fuos. 

Anf. : Exhortacio domini rectoris. Pro aliquali exhortacione. . . 
Ende: omnipotenti preftetur in fecula feculonim 2^01^x1.3 Bll. leer. 

10. Bl. 213 a% — 2s6b7.: De figuris fymbolicis in facra 

fcriptura. 

Anf: Notandum fignatura Cayn. . . Ende: a dyabolo rapiuntur. 

u. Bl. 2S7aoi. — 247b^: De feptem vitiis capitalibus. 

Anf: Dicturus de vij viciis. . . Ende: poteft confumere &c. 



LVI 



«V /♦'''♦'■'«v ^»•••♦-.-«y ^»••••-.-«s /»'. 



Pap. 2QS X 200. 404 Bll., zweifp. /f. Jahrh. Verfchiedene Hände, 
Holzdeckel mit neuem brautum Lederbezuge und Schließen, Die ein- 



zdnen Lagen find mit den fortlauf enden Buchflaben des Alphabets 
figniert; am Endefalfch geheftet. 

I. Bl.jafk—3j4b^: Sermones de tempore et de fanc- 

tis aliique argumenti fecundum ordinem alphabeti. 

EL I fehlt, Anf in der Sermo de animabus fidelibus : amenciam 
herbarum. . . Ende in der Sermo de clauflro anime : quam fibi ad- 
optauerat. Auf EL ^a%, Quinterne E: In medio huius quinter- 
ni inuenies prefentem fermonem in meliori forma, ficut ipfum 
predicaui ad clerum in urbe Brunfwick. Diefelbe beginnt El. ^act. : 
Scribit magiller Gualterus . . . und endet El. ^7^ß : ne quid dicitis 
adherat. Von El. jy2 ab Reg. : Nota hie regiflrum quinternorum 
huius uoluminis xxiiij in numero. Dajfelhe geht bis zum Euchfla- 
ben N. Darauf El. 373 b^: Item fpeciale regiflrum, quod continet 
applicaciones de fanctis per totum annum predicabiles. Has in- 
uenies inter illos xxiiij quinternos huius uoluminis et quas hie 
non inueneris, has inuenies in alio uolumincde ^2i^\ro\daJfelbe 
fehlt] quod eontinet xxv quinternos et fimiliter ut hie feeun- 
dum ordinem alphabeti. El. 3 47 b^: Regiflrum quorundam fer- 
monum de tempore. Der übrige Thcildes alphabetifchen Regifters 
findet fich auf El. 37g. 

2.El.37saaL^378b^: Bonaventurse prothemata de 
tempore et de fanctis. 

3. El.38oafx.—38ob^: Sermo de facerdotio regali. 

Anf. : Vos eflis genus eleetum. . . Ende: participes fieri, hoe no- 
bis preflet ehriflus dei filius viui amen. 

4. El.38ia%—382a%:S^rTi\o de quadruplici modo ali- 
quid quaerendi ac poffidendi. 

Anf.: Sapiencia vbi inuenitur. . . Ende: et nero feneeam. 

5. El.383aa.—38sa^: Sermo de converfione S. Pauli. 
Anf.: Vas eleccionis mihi. . . Ende: faeta eins et dieta. 

d. El. 385a^—386a%: Predigt in niederdeutfcher 
Sprache : ob ein abgefchiedenes Leben Gott angenehm 
fei. 

Anf. : Dyt is eyn fermo eyneme guden mynfehen de in fyne- 
me herthen druge eyne gude meynyghe. . . Ende: an fyneme ri- 
ke myt eme to wonende amen. 

1. El. 386afx.—387a^: Predigt in niederdeutfcher 

Sprache : von dem geiftlichen Palmbaum. 

Anf. : eyn boem, de palmbom is genant. . . Ende: ok fo byn ek 
eyn kröne al dyner ere. 



-•88 39 8«^ 

8. BL387bf».—387}^: Scrmo de fex gradibus caritatis 

et amoris fecundum Thomam de Aquino. 

Anf.: Notandum quod fex funt gradus amoris. . . Ende: ad 
contemplacionis eminenciam. 

9. BL388an.—3gian.: Donatus myfticus per octo par- 
tes orationis. 

Anf. : argentum et aurum non e(l mihi. . . Ende: debemus bona 
colligere. Explicit expoficio moralis fuper donatum. 

10. Bl.3QiaoL—3Q2b^: Sermo de tentationibus. 

Anf. : Sequitur de temptacione. Primo videndum eil, quid fit 
temptacio. . . Ende: occurrunt duo precipua. Folgt eine Antnerk. 
über den Einfluß der Mufik auf das menfchliche Gemütk. 

11. Bl.3^3ant.— 30.3 b^: Verfus fuper Pater nofter, de 
decem praeceptis et plagis, de dominicis per totum an- 
num, de fex aetatibus mundi etc. 

Der Schluß befindet fich auf BL 404aaL, 

12. Bl.3g6a9, — 403bfk: Tractatus de vitiis. 

Anf. fehlt. Beginnt: dicit, fe non pofle curari. . . Ende: electos 
meos. 

^Sm^^&i&^mi^^Qmm^m LVII )66eSS^:e666e66^SS^6e6896^»@ 

Pap. 2q6x2io. 2s6y bis ig3 g^z. Bll., zweifp. 15. Jakrh. Theils 
rothe Initiale j theils jfreier Raum für folche. Holzdeckel mit weißem 
Schaf lederbezuge. Schließen fehlen. Auf dem Vorderdeckel: Henri- 
cus de haffia de contractibus. Item expoficio beati bernhardi 
fuper miflus ed. Item determinacio magiflri wilhelmi wadford 
anglici ordinis minorum contra ma^iftrum iohannem wiclef in 
materia de religione privata. Item wilhelmus de fide et legibus. 
Item rethorica [/] diuina wilhelmi. 

1. Bl. iaxf.—3ib^' Henricus de Haffia, Quaeftiones de 

contractibus. 

Unoollfl. Bll. /, 10—12, 20, 21, 30 u. das Schlußblatt fehlen. Anf. : 
minus neceffitate hanc tamen vitam. . . Ende : in preiudicium cleri. 

2. Bl.32aoL — 47af^: Bcrnhardus, Clarevall., Tractatus 

fuper Miffus eft. 

Schluß f ehr. roth u. darunter fchwarz, roth durchßrichen ; Explicit 
expoficio fancti Bernardi fuper miflus e(l per me Johannem &c. 

3. Bl.4Tbv,^84bv.:^SL6iov6,j Wilhelmus, Determina- 
tio contra Johannem Wiclef in materia de religione. 



-^ 40 8««- 

Schlußfckrift rotk: Explicit determinacio magiftri Wilhelmi 
Wadfford anglici ordinis fratrum minonim contra magiftnim Jo- 
hannem WicTeff in materia de religione priuata anno domini M° 
ccc°xc°. Bl. 841^ — Sgb^ die Anlage zu einem alphabeii/chen Re- 
gifler. Für jeden Btichßaben nur eine Zeile ^ um vorläufig den Raum 
einzuiheilen. 

^.Bl,goaoL—i8ga^: Guilielmus Parifienfis, De fide 
et legibus. 

5. i9/./^aa — 25daa; Guilielmus Parifienfis, Rheto- 
rica divina. 



ae$«»S$8«§§a$6§H§868§ll§ lviii «i§$$6§i§$$$6§ma$6«i§a$6 

Pap. 300 X 210, 254 BIL, zwei/p. 15. Jahrk. Verfchiedene Hände. 
Anfangslmchßaben roth. Einzelne Initiale grau mit Gitterwerk und 
Gefichtem ausgefüllt. Holzdeckel mit Lederbezug. Bänder als Schlie- 
ßen fehlen. Auf dem vordem Außendeckel: Tractatus hugonis de 
vanitate rerum mundanarum. Ternarius et luminaria bonauen- 
ture. De interdicto. Tractatus rorici de confeffionibus. De morte 
Jeronimi. De temptacionibus et refiftencijs. Conclufiones de li- 
bertatibus fratrum coUecte per pratem [/] fratrem iohannem ker- 
berch primo contra fratres predicatores et minores. Am untern 
Rande von Bl. i a und auf der Rückfeite des letzten Blattes: Liber 
fratrum minonim in brunfwich. 

\.BLia% — iia%: Hugo de Folie to, De vanitate re- 
rum mundanarum. 

2. ^/./7Äa—7^3ß; Bonaventura, Ternarius. 

3. i?/./5aa— 72 ^a; Bonaventura, Luminaria ecclefiae. 

4. Bl. 72bfJL—Q8(^: Calderinus, Johannes, De interdic- 
to ecclefiaftico. 

Schlußfchr. : Explicit tractatus de ecclefiaftico interdicto do- 
mini Johannis Caldarini [/] decretorum doctoris excellentifümi. 

^.Bl.Q8b%'-'Q8b^: Memoriale de modo obfervandi 

quodlibet interdictum. 

Gleiche Ueberfchr. Anf: Sciendum quod vniuerfitas. . . Ende: 
alma mater. 

6. j5/. j?pfla— /ojaß; Articuli de interdicto. 

Anf.: Octauus articulus qui eo ipfo. .. Ende: in mortale &c. 
deo gracias. 



7. Bl,J03hfx.—i53a%: Roricus, De confeffionibus. 

Schluß/ehr. : Anno domini millefimo quadringentefimo in die 
vndecim milium virginum ibidem quiefcencium. 

8. Bl. is3boL—i72ant.: Eufebius Cremonenfis, De mor- 
te b. Hieronymi. 

^.Bl.ijza^ — ijSh^: Auguftinus, Aurelius, Epiftola 
ad Cyrillum de laude et apparitione b. Hieronymi. 

10. Bl. 17s b^ — 179 aoL: Cyrillus, Hierofol. epifc, Re- 
fponfio ad Auguftini epiftolam de laude et apparitione 
b. Hieronymi. 

11. Bl.i79a%-^iQ8boi.:GMi\vt\xau'& ParifienTis, Deten- 

tationibus et refiftentiis. 

Auf. : Poft hoc ordine fuo promiffa fepius exfoluentes loqui- 
mur de temptacionibus et refiftencijs. . . Ende: ut poffuinjis de- 
clinantes et finem huius capituli facientes amen. 

12. Bl. igSb^ — 22iaot.: Guilicltnus Parifienfis, De me- 

ritis et retributionibus. 

Anf. : Poft hoc ordine quo prediximus loquimur de meritis et 
retribucionibus. . . Ende : de Daniele et quibusdam alijs. Hie qui- 
dem finem faciemus capituli iftius, quod 3. de infinibili felicitate 
beatarum animarum. Explicit tota fumma de vicijs. 

1 3. J9/. 221 flß -- 226 b^ : Kerberch, Johannes, Conclufio- 
nes de libertate fratrum et primo contra prsedicatores 
et minores. 

Gleiche Ueberfchrift. Schluß/ehr. : Explicit per manus Alberti. 

\^. Bl.227aoL—239a^: De proprietatibus et operibus 

hominis in ftatu beftiali, naturali, generofo et divino. 

Anf.: Gloria et honore coronafti eum. .. Ende: veritatis mi- 
niftrent &c. Explicit tractatus de 4*» homine eiusdem [/]. Deo 
gracias &c. 

15. Bl. 23pa? — 2soboL: Defcnforium fratrum minorum. 

An/. : Quoniam tefte propheta. . . Ende : verecundiam et alias 
virtutes. Explicit. 

1 6. Bl. 230 bot, — 234 flß : Tractatus de quatuor generibus 

exclufis ab efu agni pafchalis. 

An/.: Qui indigne manducat. . . Ende: non audet recipere cor- 
pus Chrifti, qui cum patre. . . 



Pap.300X2iS' 357 BIL, zwelfp. iß.Jakrh. Rothe Initiale. Sei- 
tenüberfckriften erfl roth, dann fchwarz. Roher Holzdeckel mit 
Schaf lederräcken. Bänder abgerijfen. ^ufder Vor der feite des Vor- 
fatzblattes von Pergament: Ifte über fpectat ad magiflrum Johan- 
nem Bock, verum pofleflbrem eiusdem. Auf der Rückfeite: Ex 
donacione domini arnoldi lampen facerdotis. Nro lo. 

1. ^/. /aa--<?^7Äß: Boick, Henricus, Quaeftiones fu- 

per tertium librum decretalium. 

Schlußfchr. : Et fic eft finis huius tercii, pro quo deo laus &c. 
&c. Roth: Anno domini millefimo quadringentefimo trigefimo 
primo indiccione ix. pontificatus fanctiffimi in Chrifto patris et 
domini noftri domini Martini pape quinti anno decimo quarto 
die lune xv. menfis Januarij hora vefpere in fluba mea domus 
habitacionis prouidi viri magiftri Nicolai ymaginum ciforis, in 
platea urbis liptczenfis merieburgenfis dyocelis &c. lieber dem 
Regißer: R. H. Boick D. Am Ende dejfelhen roth: Explicit regi- 
flrum quedionum üue dicta domini Hinrici Boyck utriusque iuris 
profefforis fuper tercio decretalium anno domini M cccc xxxj 
quinta menfis Maii de mane. ß BIL leer, 

2. El. 253 acK. -^357 a% : Boick, Henricus, Quaeftiones 

fuper quartum librum decretalium. 

Schlußfchr, : Anno domini M cccc xxix ultima die Julij tem- 
pore vefperarum in Lipcz. Am Ende der folgenden 4 Bll. Regißer: 
Hie e(l flnis &c. quarti libri Boick, de quo deus benedictus anno 
domini M cccc xxx in vigilia vigilie. 3 Bll. leer. 

S9ytztsSv9SztsSy9f2tSfv9f2fsS999ztssvyf L«A fwtzist9Yt2»tvvf%t$9fz3^$vyt2lsfvyf 

Pergam. 30OX 215. 254 Bll.^ zweifp. 14. Jahrh. Zu Anfang 
jedes Briefes in faß gleicher Ausführung Initial P. ; in der Run- 
dung dejfelben der hl. Paulus mit Schwert und Brief rolle. Blaue 
Anfangsbuchßaben mit rother Verzierung und umgek. Seitenüber- 
fcnriften blau und roth; daneben über den Kolumnen die rothge- 
fchriebenen Namen der innerhalb derfelben erwähnten Kirchen- 
fchriftßeller. Der Text in größerer Minuskel; die Gloffen an den 
Seiten und dem untern Rande zum Theil von anderer Hand. Holz- 
band mit Schaf lederbezug utid Buckeln. Auf dem VorfcUzblatte aus 
Pergament und der Innenfeite des Hinterdeckels : Liber fratrum 
predicatorum in Brunefwic. 

Commentarii fuper epiftolas Pauli ad Romanos et 
Corinthios et introductio in commentarium fuper epi- 
ftolam ad Galatas. 



-•«8 43 ^^ 

/'ä/. joo X 210. 342 Bll.f zwei/p. IS' Jahrk. Rothe und blaue ein- 
fache Initiale. Im Anfangs initial Q in rotier Ausführung ein von 
Ranken und Blättern umgebenes Geficht. Holzband mit rothem Le- 
derbezuge und Schließen. Auf dem äußern Vorderdeckeh Prkna 
pars beati thome. 

Aquino, Thomas de, Summae theologicae pars prima. 

Schlußfchr. : Hie eft finis prime partis beati thome de aquino. 
4 Ell. Regifler. 6 Ell. leer. 



Pap. 300x215. 214 Bll.y zweifp. is.Jakth. Eei i und 2 rothe 
Anfangsbuchflaben. Holzdeckel mit gepreßtem braunem Lederbezuge 
und Schließen. Am äußern Vorderdeckel: Quefliones mercuriales 
iohannis andree et Dynus circa regulas iuris. Intten : £x dona- 
cione domini arnoldi lampen facerdotis. Nro 7. 

i.Bl.iaoL—i^4b9: Andrese, Johannes, Quaeftiones 
mercuriales fuper regulas iuris. 
Schlußfchr. : Explicit mercuriale Joannis Andree fuper \'f. 

2. El.ipsaaL—2söbot,: Dinus de Mugillo, Tractatus fu- 
per titulo de regulis iuris. 

y El. 2360^ — 238 ä^: Durandus, Guilielmus, Regulae 
magiflrales de qualitate factorum efle et non eile, quas 
ponit Guilhelmus Durandi in fine fui repertorii. 

4. El. 25<?^a— 27o^a:Declaratio quorundam titulorum 
fine ordine ex decretalibus electorum. 

5. El.2jia(i—3iia^: Conclufioncs rotae romanae. 

Gleiche Ueberfchr. Anf. : Auditor caufe appellacionis. . . Ende : 
petere volo. Et fic eil finis harum conclufionum in vigilia natiui- 
tatis marie fub anno domini m° cccc xxvj indicione iiij die fab- 
bato vij menfis feptembris. Elattzählung bis 28. 

6. El.3iib—3i3b: Ordo terniinorum fancti palatii 
apoflolici in fingulis caufis fecundum tres inftancias ob- 
fervandas iuxta conftitutionem feu reformationem papae 
Martini v. 

7. BJ. 214b: Pefta palatii in curia romana. 



®?ssmi^^iimssü^s& lxiii ms^?ssmi^^^^m^ 

Pap. 28s X 2T0. 3S2 BIL, zweifp. 15, Jakrh. Rothe Anfangshuck- 
ßaben. Holzband mit weißem gepreßtem Lederbezuge und Schließen. 

i.Bl.ia% — 82aoL: Matthias de Legnitz, Poftilla ae- 

ftivalis epiftolarum dominicalium. 

Schluß/ehr. : Explicit poftilla eftiualis epiftolarum dominica- 
lium edita per venerabilem magiftrum Mathiam de Logenytz 
facre theologie [ausgeflrichen : profeflbrem] doctorem. 

2. Bl. 82 flß — 144 flp ; Poftilla epiftolarum dominica- 
lium. 

Die Epifleln geJien^ mit Interlinearglojfen verfehen, in größerer 
Minuskel den Auslegungen voran. 

3. Bl.i4sar>. — i78b'^: Ternffen, Tilemannus, de Plet- 

tenberg, Poftilla hiemalis epiftolarum dominicalium. 

Schluß/ehr. : Et fic eft finis poftille epiftolarum dominicalium 
hiemalis per me Tilemannum ternffen de plettenberg. Anno do- 
mini 1453 Michaelis Ego Johannes Plettenberg, rector ecclefie 
tzellis, feci fcribere et dedi fibi pro quolibet fexterno nouum 
folidum brunfwicenfem fcilicet pro 15 fexternis ij talenta feu 
fertones uel mediam marcam brunfwicenfem et feptem folidos 
lubecenfes pro papiro. Bl. ijq leer. 

4. Bl. 180 a% — 203 a% : Expoütio m i f f ae. 

Auf.: Videte quomodo caute. . . Ende: benedicti patris mei. 

5. Bl.204a^—23Qbfx.: Quaeftio, utrum facra fcriptura 
originem fuum per revelationem propheticam five per 
fpiritum prophetiae traxerit. 

Anf.: Quo ad principium. . . Ende: perfecciones includere. 

6. Bl. 24007.— '370 bo.: Nicolaus de Lyra, Poftilla fuper 
Matthseum. 

Auf dem erßen der beiden leeren Vorfatzhlätier : Nicolaus de Lira 
fuper matheum. Schluß/ehr i/t: Explicit poftilla fuper matheum 
edita a fratre Nicoiao, dicto de Lyra de ordine fratrum mino- 
rum facre theologie doctore. Deo graciasamen. gö gezählte, am 
Ende noch 12 leere Bll. 



Pap. Jede Lage mit einem Pergamentbogen eingefaßt. 2qo x 210. 
344 gez. Bll., zweifp. 75. Jahrh. Kothe und blaue initiale. Rothe Ue- 



-«S 45 ^^ 

herfchriftm. Holzdeckel mit braunem Lederbezuge» Schließen und 
Buckeln. Auf dem äußern Vorderdeckel der Titel. 

Bertrandus cardinalis, Sermones fuper epiflolas 

de fanctis per totum annum. 

Das erße Blatt ausgeriffen, Anf, : approbauit illum iacob. Am 
Ende 4 BIL Tabula, 



Pap. 300x210. 343, bis 235 gez. Bit. Nro i durchgeh. Z.,fonß 
zwei/p. IS' Jahrh. Mehrere Hände. Rothe Initiale in roher Ausfilh' 
rung. Holzdeckel mit Papierbezug und Leinwandrücken. Auf dem 
Innendeckel: Hunc librum emi Johannes Gardeleghen a domino 
Ottone de Haghen in fefto fimonis et iude apoflolorum anno 
M cccc xlij pro duabus marcis Stendal. Ferner Federproben, die 
von Prof. Dr. Ludwig Hänfelmann im Jahrbuche für nieder deut- 
fche Sprachforfchung, Jahrg. 1877 S. 73 zum Abdruck gebracht fmd. 
Auf dem letzten Blatte unier verfchiedenen Anmerk. : xliij in Ipan- 
dow altera die egidij gherl. Kothen viceplebanus ibidem. 

1. Ä 70—2^70; Thomas Palmeranus, Manipulus 

florum. 

Ueberfchr.: Incipit tabula originalium fiue manipulus florum 
fecundum o^dinem alphabeti extracta a libris triginta fex auc- 
torum, edita a magiftro thoma ybernie quodam de ferbona focio 
parifienüs ciuitatis. Am Ende roth: juch hey juch hey den reghen 
vm ik gancz [/dancz }\, 10 Bit. Verzeichnis der angeführten Auto- 
ren und ihrer Schriften. Schlußfchr. : Et fic eft finis huius opus- 
culi domini tome nuncupatum manipulus florum, de cuius fine 
laudetur fancta trinitatis in cell curia nunc et in eternum amen. 

2. Bl.2j4brt. — 2QQl^: Auctoritates bibliae. 
Schlußvers: Laus fit tibi chrifte, quia te iuuante peregi. 

3. Bl.3ooaoL-'3sga^: Auctoritates decretorum. 
Anf. : Abfconfa fapiencia. . . Ende: ita nos. 

4. ^/.jj^^a— j^2aß; Andreae, Johannes, Summula 

fuper quarto decretalium. 

Schlußfchr. : Et fic finis eft huius fummule Johannis Andree. 
Explicit fumma 4'» decretalium Johannis Andree &c. 

5. ^/.j^2 3a— j^2^ß.- Modus allegandi locos decreta- 
lium. 

Anf. : Notandum quod quelibet queftio. ..Am Ende Merkverfe. 



6. Bl,343a%^343h^'' Sermo deregeneratione. 

Gleiche Ueherfchrift. Anf. : Expurgate vetus fermentum. . 
Eftde: in habitaculo fuo. Et fic eft finis, pro quo deus fit bene- 
dictus amen. 



^@»^e9^99^^8$99^9$e98»e$e^ lxvi ^^^^^^^^^^^^^ 

Pap. 300x210. 224 BIL, zwei/p. 11. durchweh. Z. 15. Jahrh. Ver- 
fchiedene Hände. Unregelmäßige rothe Blattzählung bis 240. Holz- 
band mit rothem Lederbezuge. Auf dem äußern Vorderdeckel: Bre- 
uiloquium de virtutibus antiquorum principum philofophorum, 
quod compofuit magifter wallenfis de ordine fratrum minorum. 
Item de compaffione beate virginis et cetera uide in principio 
libri. Auf dem Vorfatzblatte von Pergam. roth: Iflum librum refi- 
gnauit frater ludolfus funne et eundem deputavit pro vfu libera- 
rie fratrum minorum in brunfwick; quisquis in eo ftuduerit, in- 
terceflbr eius effe dignetur. Sermones qui in ifto libro habentur, 
vide inferius et vbi attende collaciones eorundem. Folgt ein Reg. 

i. Bl.iaoi — iöbo.: Johannes Galenfis, Breviloquium 

de virtutibus antiquorum principum philofophorum. 

Rothe gleichlautende Ueberfchrift. Am Ende : Hoc opufculum 
completum compilauit frater Jonannes Wallenfis de ordine fra- 
trum minorum. 

2. Ä. 770«— J5öß; Johannes frater, Dialogus feu ho- 

rologium compaffionis beatae virginis Mariae nominatus. 

Anf. : Ad laudem. . . Cogitanti mihi de marie. . . compaffionis 
cruciamine. . . Z.33 : Cum enim ego frater Johannes in campo 
certaminis inter montes minimus hec tacitus mecum reputa- 
rem. .. idcirco hunc dvalogum horologium compaffionis volui 
nominari. . . Ende: a fiaelibus triturandos. 

3. Bl.35bat.—3sb^: Johannes frater, Horologium com- 
paffionis Mariae virginis verfificatum. 

Anfangsverfe in der Hora matutina : 

Jefus nocte media 

captus mox ad predia 

anne prefentatur. 
Schlußverfe in der Hora completorii: 

ifunctis det clemenciam 

lapfis indulgenciam 

nunc et femper amen. 

4. Bl.3S^ — 40b^:De compaffione Mariae virginis. 
Anf : Arripuit gladium. . . Ende: feparari permittas per infinita 



-^ 47 ®^ 

feculorum fecula amen. Iftam compaffionem beate virginis po- 
teris predicare in vigilia pafche uel in die parafceues. 

$. BL 41 aoL— 42b^: T>e ludo taxillorum. 

Erß lateini/ch, dann nieder dait/ch. An f. : Confiderauerunt et 
infpexcFunt. . . Ende des lateinifchen Abjchnittes: chriflum blas- 
phemant. Anf, des deutfchen Theils: Wefck minfche dobclfpel. . . 
Ende: nicht weder efchen. 

6. Bl. 42 b^ — 43 1^ : De religiofis. 

Anf,: AfTumpfit ihefus. . . Ende: inebriati funt. 

T. Bl.44aa.—s6b^: De paflione Chrifti. 

An/.: Proprio filio. .. Ende: intrare gaudia paradyfi, que no- 
bis. . . Folgen Anmerkungen, zum Theil nieder deutf eh. 

%. BLs7a^—<^4^^'^^ fancto Francifco. 

Anf,: Michi inter. . . Ende: fentenciam cuiusdam. 

9. Bl. 64 bfj. — 68aoL : De hativitate d o m i n i. 

Anf.: Apparuit gracia faluatoris. . . Ende: fodalia raperet. 

10. Bl. öpaa— 71 boL: De conccptione Mariae virginis. 
Anf: Ab eterno ordinata. . . Ende: multis meritis. 

11. Bl. 72aaL—7ja^:DG nativitate Chrifti. 

Anf: Gloria in excelfis. . . Ende: gloria in futuro, ad laudem. . . 

12. Bl. 73b^—'75b^: De purificatione Mariae virginis. 
Anf.: Tulerunt illum. . . Ende: fiftit et funditur. 

13. Bl. 76a% — 78aoi: De annunciatione Mariae virginis. 
Anf : Inuenifli graciam. . . Ende : in lumine valet cum virgine. . . 

14. Bl. 78aoL — 8ob^: De fefto pafche. * 
Anf : Ad laudem domini. . . Ende: fibi apparuit. 

15. Bl.8ia% — 82a%: De fefto penthecoftes. 

Anf.: Spiritus fanctus. . . Ende: in promiffione non peccant. 
lt. Bl.83aoi — 84b%:T>e, vifitationc Mariae virginis. 
Anf: Exultauit fpiritus meus. . . Ende: diftat a nazareht. 

17. Bl.8saaL — 8Öba:De affumptione Mariae virginis. 
Anf: Qur me creauit. . . Ende: prolixitatem noftram. 

18. Bl.87a%--8ga%: De nativitate Mariae virginis. 
Anf.: Dauid autem. .-. Ende: Dauid chriflum genuit. 

19. Bl.8Qa9—^aoL:De annunciatione Mariae virginis. 
Anf: Per fpiritum fanctum obtulit. . . Ende: miflus eft angelus. 



-^ 48 8«<^ 

20. Bl.goa^—QiboL: De fcfto pafche. 

An/.: Jefum queritis Nazarenum. . . Ende: ungerent ihefum. 

21. 5/.p2aa— i?j3ß: De modis, quibus deus apparuit 
hominibus. 

Anf, : Apparuit gracia dei. . . Ende: quem tu erudieris dpmine. 

22. Bl.g4a9.—gs^' De cognitione pietatis. 
Anf. : Hie ergo patet. . . Ende: indulgencia peccatorum. 

23. BLgöaft—ioob^: De affumptione Mariae virginis. 

Anf,: In pulci'itudine fanctorum. . . Ende: applicare et con- 
cludere. 

24. Bl.ioiacL — io2h}: De nativitate Mariae virginis. 
An/.: Ab eterno ordinata. . . Ende: confolacionem inuenire. 

25. Bl.i03a^ — iosh%: De fancto Francifco. 

Anfr. Vidi feptera candelabra. . . Ende: pleni fpiritu fancto. 

26. Bl.ioöaoL—ioöa^: De fancto Johanne. 
Anf.: Dum magifter huius. . . Ende: dominum fuauiaris. 

27. Bl.ioja^ — io7b^: De fancto Francifco. 
Anf. : Vidi feptem candelabra. . . Ende : in carnali — 

28. Bl. JoSaoL — III a^ .De Omnibus fanctis. 
Anf: Gaudete et exultate. . . Ende: manere dominum. 

29. Bi.iiiboL—iija^:Jje otiofitate pro adventu Chrifli. 
Anf: Quia auguftinus volens. . . Ende: pfo doctrina. 

30. Bi. 113 b? — 116 ba. : De nativitate C h r i ft i. 
Anf: Exiit edictum. . . Ende: filij comparet. 

ZI. Bl. iijaoL — iiSa^: De feria fexta ante Laetare. 
Anf.: Si fapis donum. . . Ende: deo vnire. 

32. Bl. ii8bn.—i2ob^: De annunciationc Mar iae virginis. 
Anf.: Inuenifti graciam. . . Ende: graciam apud dominum. 

33. Bl.i2iaoL — i22afx.:'DQ feria fexta ante Judica. 
Anf: Quicunque papa fanctus. . . Ende: altaris aliquid. 

34. Bl.i22boL — i3sb^: De fefto pafche fermones com- 
plures. 

35.^/./jdÄa — 7j<53a:De modo vivendi cum deo. 
Anf: Cogitaciones deuote. . . Ende: vincula caritatis. 

36. ^/. /J7aa— 7^7Äa;Sermones varii de adventu do- 
mini. 



-^ 49 8§^ 

n. BL 147(^ — 152 h^: Sermones varii de nativitate 
Chrifti. 

38. BLissa^ — isSh^: Sermones varii de affumptio- 
ne Mariae. 

^f). El. iSQaoL — iSQb^: De peccatoribus. 

Anf, : Ecce vidi et audiui vocem. . . Ende: dolor noflri corporis. 

40. BI. iöoa(x,—i6ja%: De angelis. 

Gleiche Ueherfchrift Anf,: Omnes funt.. . Ende: kariftiam in- 
uenire &c. 

41. Bl.iöjboL — iöSboL: Sermoncs de beato Francifco. 

42. Bl.i6ga% — i7ia%: De nativitate Mariae virginis. 
Anf.: De qua natus eft ihefus. . . Ende: opinio infirma amen. 

43. BL i7ih% — i74b^: De conceptione Mariae virginis. 
Anf,: Ab eterno ordinata fum. . . Ende: originaliter coniunxit. 

44. BL 175 aoL — 181 *ß ; De f a n c t a Elifabetha. 
i4»/.;Imitatores mei eflote. . . Ende: fuper hominem hoc dicatur. 

45. BL 182 aoL — J84 aß : De mortuis. 

Anf: Sancta et falubris eil cogitacio. . . Ende: mori concedat. 

efi,BLi85a^ — i87b^: De Sufanna. 

Anf: Saluat fperantes in fe. . . Ende: per graciam in futuro. 

^T. BLi88aoL—iQ2a^: Sermones duo de annuntia- 
tione Mariae virginis. 

48. BL iQ2a^ — ig2b: Annotationes de conceptione 
Mariae virginis et de paffione Chrifti. 

49. BLig3a — i94a: Divifio capituli xxi evangelii S. 

Lucae. 

Anf.: Scitote quoniam prope eft. . . Ende: prope eis fuit. 

50. BLiQ4b — iQSb: Divifio capituli i ^vangelii S. Jo- 

hannis. 
Anf: Quid dicis de te ipfo. . . Ende: eftis per naturam. 

$1. BL 196a— 196b: Stvmo de nativitate aeterna et 
temporali Chrifti. 
Anf: Et verbum caro. . . Ende: inueniat in fuo Creatore. 

52. BL 197a — 198 a: Sermo de nativitate Chrifti ho- 
mines vindicante a peccatis. 

4 



-<8 so 8«^ 

Anf,: Ubi e(l qui natos eil. . . Ende: fac tibi cultros lapideos. 

ll.Bl,ig8a^20oa: Annotationes in locos nonnullos 
facrae fcripturae. 

54. BLzoßa: Annotatio dedignitate facerdotum. 
Anf,: Primo clericus cor. . . Ende: in celo et in terra. 

55. BL 205h: Nota de agno dei. 

56. BL2o6a'—2o6b: Divifio totius anni. 

Anf, : Et ita totus annus. . . Ende: alacritas ad gracias agendum. 

57. Ä. 2070— 2073; Diftinctiones veritatis et men- 

dacii. 
Anf,: Si veritatem dico. . . Ende: peruenire valeamus. 

58. Bl,2o8a — 2o8h: Sermo, quomodo peccator vin- 

culo peccatorum ligatus eft. 

Anf,: Soluite et addücite niichi. . . Ende: a predictis vinculis 
foluamur. . . hoc nobis concedat. 

59. Bl,20Qa: Difquifitio de vita. 

Anf,: Secundum iohannem dicitur vita. . . Ende: creatura vi- 
lefcit fecundum beatum auguftinum. 

60. Bl, 210 a: Significatio oculi fecundum Job c.xxvin. 

Anf, : Lucerna corporis eil oculus. . . Ende: extra fundamen- 
tum accionis noflre ponitur. 

61. Bl,2ii 00.^2140^: De imaginationibus cordis. 
Anf, : Indtiamur arma lucis. . . Ende : homines ad fuperna erigit. 

62. Bl. 214 boL: Nota ad Job. c. xvi v. 8 : lUe arguet mun- 
dum de peccato. 

63. Bl, 214b?: Auguftini Aurelii fententia de Matth. c. 
IV V. 2 : Poftea efuriit. 

64. Bl,2isa% — 2i6b^: Sermo de efuritione et appeti- 

tu ccelefti. 
Anf, : Poftea efurijt. . . Ende: vifitacione benefica, hoc nobis. . . 

t$,Bl.2i7a%—2i7bft.: De meritis mortis Chrifti. 
Anf: Transiigatus eft. . . Ettde: cum fanctis angelis collocat. 

66. Bl. 2i7b^^2i8a%: De tentationibus daemoniorum. 
Anf,: In Beelzebub principe. . . Ende: meritum vite eterne. 

67. Bl. 2i8bfi.^2J9a%: Scrmo in dominica Laetare fuper 



/ 

I 



thema Joh. c. xi v. 13: CoUigite, quae fuperaverunt frag- 

menta, ne pereant. 

Anfr, Beatus Gregorius in quarto moralium. . . Ende: gloria 
pro futuro. Hoc nobis. . . 

68. BL2iQa^—2iQi^: Sermo dominicalis de paffione 

Chrifti. 
Anf, : Tulenint lapides. . . Ende: crifli mundamur. Hoc nobis. . . 

69. BL2iglf^—22ohv,: Sermo dominicalis de paffione 

Chrifti. 
Anf. : Alij cedebant ramos . . Ende : gloria pro futuro. Hoc nobis. 

70. BL 2 20 b%— 220 1^9: Strmo de feptem verbis Chrifti. 
An/,: Septem verba chriflus. . . Ende: verum deum credidi. 

71. Bl.22iaaL—22iboL: Sermo de fide et amicitia. 

An/, : Amice ad quid venüli. . . Ende : in vigilia palmarum. Folgt 
eine Anmerkung de vera amicitia. 

72. Bl. 222a<L—222a^: Sermo de feptem verbis Chrifti. 
An/,: Septem verba loquebatur. . . Ende: fpiritum meum. 

T^, Bl,222boL''222b^: Sermo fuper thema Luc. c. xix 
v. 2 : Et hie erat princeps publicanorum. 
An/: Quoniam efle poteft. . . Ende: in pluribus locis. 

74. BL223aoL'-'223hoL: Sermo de S. Jofeph. 

An/ : Non poterat fe vltra. . . Ende: confcripferunt proponere. 

75. BL 223l^-^224.a%: Annotationes breves de duplice 
converfione in melius et deterius et de blafphemiis. 

76. Bl, 224b9.: De facramento euchariftiae. 

An/ : Caro mea vere eil cibus. . . Ende: carnem et fanguinem. 

77. Bl, 224b^: Auguftini Aurelii dictum de vita chrifti- 
ana ex libro de difciplina chriftiana defumptum. 

Pap, 300x205. 2Q8Bll,,durchgeh, Z, 15, Jahr h. Viererlei Hände, 
Holzdeckel mit fchwarzem gepreßtem Lederbezuge. Schließen /eklen, 
Oe/ters große Jchwarze An/angsbuch flohen, 

Sermones de tempore ab adventu ufque ad feftum 

pafche. 

An/,: Scientes quia hora eil... Ende: promifTus eil deus ab 
eterno &c. 

4* 



isif&8sms^ssif^ss8isßs& Lxviii yß^i^sm^m&^s&^m 

Pap, 300 x20s . 234 Bll.t darunter viele leer; durchgeh. Z. is» 
Jahrh. Verfchiedene Hände. Smß wie Nro LXVIL 

Sermones de tempore a fefto pafche ufque ad ad- 

ventum. 
Anf.: Surrexit et precedet. . . Ende: corifantes de corea. 

Pap. 300 X 210. 166 Bll., zwei/p. u. durchgeh. Z. /j". Jahrh. Für 
Initiale freier Raum. Holzdeckel mit Lederbezug ^ Bänder fehlen. 
Auf dem Vorderdeckel: Rofarius de tempore. Auf Bl.ia:lÄhQt 
fratrum minorum in brunfwick. 

I. Bl.iav. — 8ia%: Rofarium de tempore, 

Anf. : Videbunt filium. . . Ende: exultent fine fine, quod nobis. . . 

2.Bl.82av.—i39b^: Gloffa in Dionyfii Catonis prae- 

cepta moralia ad filium fuum. 

Anf: Cum animaduerterem. . . Ende: malorum morum addis. 
Die Kolumnen von i — 236 gezählt. 

3. Ä. 7^oa— 7-^03: Annotationes de patientia, con- 
tinentia et oboedientia. 

4. Bl.i4ia% — i45b^: De iudicio mundano. 

Anf, : Erunt figna in fole. . . Ende: in infernum dampnauit. 

5. Bl. 1460^ — 148 a^: De humilitate. 

Anf : Miferunt Judej. . . Ende: feliciter perducere, quod nobis. . . 

6. Bl. 148 boL — i48b^ : De adventu d o m i n i. 
Anf : Anno quintodecimo. . . Ende : fuper iohannem. 

^. Bl. 149a — ISO a: S^vmo de ambiguitate cordis. 

Anf: Omnibus hominibus. . . Ende: vnus de facerdotibus. 

8. Ä. /5/Äa — /<Ä5^ß;Tabula fuper librum Ariftotelis 

de animalibus. 

Gleiche Ueberfchrift. Anf. : De accipitre. . . Ende: vnde creatur 
cirbus. Explicit tabula de animalibus. 

mmsrnmemmmem® lxx ®@f^i^imm&mmmsmm 

Pergam. u. Pap.300x.21s» 168 BIL, zweifp. iS- Jahrh. Initiale 
roth, zum Theil freier Raum für dergleichen. Holzdeckel mit weißem 



-^ SS ^^ 

Schaflcderhezuge. Vom außen: De aduentu domini. Et tractatus 
qui dicitur Sompnium pauperis. Am Kopfrande von Bl. la: über 
fratrum minorum in brunfwic relictus a fratre hermanno de in- 
dagine. 

1. Bl.iaoL—s4b^: De adventu domini. 

Anf, : Obfecro domine. . . Ende: continue expectabant. Et fic 
eil finis huius tractatus de aduentu. 

2. 5/.55fla— /^2aa;Somnium pauperis. 

Roth: Incipit Über, qui dicitur fompnium pauperis, qui per di- 
(lincciones, et diilincciones per capitula, eft partitus. Schwarz: 
Vidi per fompnium. . . Ende : fimiliter et anime, quod nobis. . . 
Et fic efl finis huius libri dictus Sompnius pauperis. 8BII. leer, 

y BLisiad — iöSaJ^: Dialogus vicarii cuiusdam cum 
fratre quodam ordinis minorum de eleemofynis. 
Anf.: Datus in focium. . . Ende: valore meruifli. Sic eil finis. 

Paf. 300x210, 250 BIL, zweifp, u. durchgeh, Z, 15. Jahrh, An- 
fangsinitial A roth mit rohen Verzierungen^ fonfl einfache große 
rothe Anf angshuch flohen. Moderner brauner gepreßter Lederband, 
Zwifchm den Bll. 114 u. 115 ein Pergamentblatt mit der Inhalts- 
angäbe des Bandes. Die erfle Nummer ifl abgefchnitten, 2°. Repe- 
ticio capituli firmiter credimus extracti de fumma trinitate et 
fide catholica egregij domini magiflri Conradi foltou doctoris 
parifienfis. 3°. Sacramentale magiflri wilhelmi de monte lauduno. 
4(0. RemifTorium quoddam iuris canonici et legum. 

1. Ä./fla—f^^: Nicolaus de Buxtehude, Lectura 

capituli Firmiter credimus, extracti de fumma trinitate 

et flde catholica. 

Schlußfchr. : Explicit lectura capituli firmiter de fumma trini- 
tate et nde catholica completa ac finita in fludio brunfwicenfi 
per nicolaum de boxtehude. Scriptum per me Bernhardum ha- 
uen Anno domini M°cccc°xxxij°. 4 Bll. Regifter mit durchgeh, Z., 
an deren Ende: Regiflrum queflionum theoiogie. Deo gracias. 

2. Bl. joatk—iööb^: Guilielmus de Monte Lauduno, 

Sacramentale feu Über de facramentis. 

Anf.: In iure canonico baccalaureo excellenti Guilielmus de 
monte lauduno. . . prefens opus, quod facramentale vocari cu- 
pio vobis mitto. . . 

3. BLiöja: De invocatione dei. 



-48 54 ^^ 

Anf.: In nomine domini amen. Notandum inuocandus eft deus 
. . . Ende: fic ingens. In nomine. . . Et tantum de primo. 

ii, BUiöSafi—zsohT,: RemilTorium iuris canonici et 

legum. 

Anf. : Abutens priuilegio fibi conceflb. . . Ende: humiiitatis fi- 
mulacio. Et fic eft finis.ninitus Anno domini m^cccc^xl feptimo 
in die fancti Mauricij et fociorum. Dens gloriofus vna cum fua 
matre fit benedictus in fecula feculorum amen. 

Pa^. 2Q0X20S. 2S2 BIL, zwei/p. 15. Jakrh. Zweierlei Hände, 
Blaue und rotke Initiale, Holzdeckel mit rothem Lederbezuge. Auf 
dem äußern Vorderdeckel: Poftilla reuerendi patris fratris ditmari 
(juondam miniftri prouincie faxonie fuper euangelia dominica- 
lia a fefto pafche ufque ad aduentum. 

Ditxnarus Saxo, Poftilla in evangelia dominicalia a 

fefto pafche ufque ad adventum. 

BL I ausgeriffen, Anf, : noftris caris non folum. . . Bl, 26qc^ — 
282 a^ Tabula, 

Paf, 2Q0X200, 278 Bll.y zweifp, 15, Jahrh, Blattzäklung bis 
yi\\\\\\fckwarzt von da bis ccvi roth, Ueberfchriften u. Anfangsbuch' 
flaben roth, Holzdeckel mit Schafleder bezogen. Schließen fehlen, 

i,Bl,iaK—2ö2bf: Sermones de fanctis per totum 
annum. 

2. Bl,2ö7an—2ö7bn: Solutiones argumentorum Jo- 

hannis Nideri. 

Anf, : Item arguit iudeus. . . Schlußfchr, : Expliciunt foluciones 
et interempciones nideri argumentorum ad manus Nycolai de 
lira facre theologie profefforis ordinis fratrum minorum peruen- 
torum prope fimplices fupra enarrate. 

3. Bl, 267b^ — 268d^: Quscftio de verbis Chrifti in cruce 
pendentis. 

Anf,: Queritur vtrum nouum reddat. . . Ende: quo regeretur, 
habemus gracias &c. Bl, 26Q leer, 

4. Ä.27oaa— 27<?^ß; Alcuini levitae ad Widum fermo- 
nes et exhortationes. 

Anf, : Dilectifümo filio wido iii comiti humilis leuita alcwinus 



*!i) 5 5 'w* 

falatem. . . UnD9llßändig ; endet in Kap, 2$: de hnmana laude non 
querenda: facile vincere potent. Die letzten BIL fchadhaft. 



LXXIV 

Pap. 2Q0X20S. 201 BIL, zweifp. is.Jahrh, Ueberfckriften, An- 
fangshuchßaben und Blattzählung roth. Holzband mit braunem ge- 
preßtem Cederbezuge, Schließen und Buckeln, Vom außen : Sermo- 
nes domini bertrandi de ordine minorum de ewangelijs de feflo 
pafce ufque ad aduentum et expoficio prophetiarum in vigilia 
pafce. Auf dem leeren BLssb roth: lilum librum refignauit frater 
ladolfus lunne et eundem deputauit pro vfu Uberarie fratnim 
minorum in brunfwic. Quisquis in eo fluduerit et vfus habuerit, 
interceflbr eius apud deum efTe dignetur. Regiflrum libri fecun- 
dum ordinem alphabeti vide in fine libri. Qui primum debitum 
carnis foluit anno domini 1470 die prothi et iacincti [/]. Ergo 
pius aifectus patris deuotis foluatur oracionibus. 

1. BLia%—32a^: Bertrandus cardinalTs, CoUationes 
et themata. 

2, Bl,34af'L^2siatt.: Bertrandus cardinalis, Sermo- 
nes de evangeliis a fefto pafche ufque ad adventum. 

Bl. 2^10^ — 2S7a^ Regißer; danach 4 leere BIL 



Pap. 300 X 210. 262 BIL, durchgeh. Z. 75. Jalirh, Raum für Init. 
frei. Roher Holzband mit LeinwafidrOcken. Auf dem VorfatzblcUte 
von Pergam.: £x donatione arnoldi lampen lacerdotis. Nro 15. 

Fridericus de Senis, Confilia et quaeftiones difpu- 
tatae de quinque libris decretalium. 
Auf den letztfsn 8 BIL du Titel und Rubriken. 



Pap. 300 X 210. 236 BIL, durchgeh. Z. 13. Jahrh. Seitenüher- 
fchriften. Marginalien von anderer Hand. Rothe Initiale. Rohe 
Holzdeckel mit LeinwandrOcken. Schließbänder fchadhaft. Von 
Gerwin von Hameln. 

Andreae, Johannes, Commentarius in quintum li- 
brum decretalium. 



Pergam. u. Pap. 285x210. 2g6 Bll., zwei/p. 14.45. Seiten- und 
Kapitelüberfchriften.fowie die Initiale roth, Holzdeckel mit braunem 
gepreßtem Lederbezuge und Leinwandrücken. Schließen fehlen. Auf 
einem Pergamentflreifen am äußern Vorderdeckel: Raterius qui 
redegit dicta moralilata beati gregorij octaui egregij fecundum 
ordinem librorum facre fcripture. 

Raterius, Dicta moralifata Gregorij viii papae fecun- 
dum ordinem librorum facrae fcripturae redacta. 

Schlußfchr. : Finitum fub anno a natiuitate domini M°cccc°xlv 
feria fecunda poft Martini. 



•/ W»- - - V \'' 



LXXVIII 



Pap. 2Q5 X 211. 20g BIL, zweifp. 15. Jakrh. Verfchiedene Hände. 
Raum für IniticUe unausgefüllt. Holzband mit Lederbezug u. Lein- 
wandrücken; die Schließen fehlen. Auf dem Vorderdeckel: Sermo 
francifci maronis. De confolacione facre fcripture. De donis. Auf 
dem erßen Blatte: Liber fratrum minorum in brunfwic. 

i. Bl.iacL — pQa?: Francifcus Mayronius, Sermo fu- 
per Miflus eft et de feftivitatibus B. Mariae virginis. 

2. Bl. i04a% — i2ia^: De confolatione facrae fcripturae. 
Anf : [Jvoniam omnia. . . Ende: fi non placeret. 

3. Bl.i22aoL — i6öb7.: Francifcus Mayronius, De fep- 
tem donis fancti fpiritus. 

^. Bl. i66b^ — ij4b^: De peccato originali. 

Anf. : Incipit Originale. Et primo prologus : [ ]go fum puluis. . . 
Ende: te videre pofTumus. Explicit Originale. 

5. Ä. 775 Äa—2ö>jÄa; Richardus, Super duodecim pa- 

triarchis. 

Ueberfchrift: Incipit Richardus fuper duodecim patriarchis. 
Schlußvers: Explicit ifte liber, fit fcriptor crimine liber. 
Qui dedit alpha et o, fit laus et gloria chrifto. 

6. Bl.203b% — 20Qb^: De fuperbia et humilitate. 
Anf.: Tu autem dilecte. . . Ende: fic extendentes. 

$l§V$ff99lf9vf§v§f§vvf§v§ffwf§v LXXIX vffvvff9vffvvTlv9ffvvftv9fl99ffv 

Pap. 291 X 205. 295 BIL, zweifp., 30 u. 51 durchgeh. Z. 15. Jahrh. 
Mehrere Hände. Meißens rothe Anfangsbuchßaben. Holzdeckel mit 
braunem gepreßtem Lederbezuge; die Buckel fehlen. 



-^ S7 ^^ 

1. Bl.iaoL—64aoL: Sermo fuper Miffus eft. 

Ueberfchrift von fpätercr Hand: Tractatus de Maria virgine. 
Anfr. Quatuor michi timorem. . . Ende: propicium faluatorem 
iefum chriflum amen, s BIL alphab. Regißer und Verzeichnis der 
Kapitel; darunter: et fic eft finis. 

2. Bl. 65 a% — 107 a% : Sermo fuper Magnificat. 

Anf,: DEus canticum nouum cantabo. .. Ende:^moxtvci po- 
tenter inducat et per ipfum. . . 4 Ell. Regißer, 

3. Ä./o/Äß— /opfla.-Deglorificatione fanguinisChrifti. 

Anf,: [JVeritur vtrum criftus omnem fanguinem. . . Ende: in 
dextera dei patris amen. 

4. Bl.iogh%—iiia^: De plagis Aegyptiacis. 

Anf.: Moyfes vt mereretur. .. ^n^i?; memoriam iftarum pla- 
garum feruabant. 

t^. Bl.ii2aoL—ii8a%: Henricus de Haffia, Sermo de 

nativitate Mariae virginis. 

Scklußfckr, : Explicit fermo de natiuitate virginis marie reue- 
rendi doctoris henrici de haflfya. 

(}, Bl,ii8bft.--i3ja%: Henricus de Haffia, Sermo de 

affumptione virginis Mariae. 

Schluß/ehr, : Sermo magiftri henrici de haflya de Aflumpcione 
virginis gloriofe. 

T, Bl,i3ibaL — i36a^: Henricus de Haffia, Sermo de 

annuntiatiorie Mariae virginis. 

Sckluß/chr. : Sermo doctoris hinrici de haflya de Annunciaci- 
one virginis finitus in vyenna Anno domini Mccclxxx. 

8. BLisyaoL—ijQaoL: Sermo de amicitia. 
Anf, : Pulcra es amica. . . Ende: cotidie inuifibilem. 

9. Bl.'isQaoL—ijQa^: Dicta patrum et doctorum de ob- 

itu Mariae virginis. 

Anf.: Notandum Johannes Damafus notat. . . Ende: tribulatos 
preueniendo vifitat. 

1 o. BL 139 a^ : Annotatio de v i r g a aurea, lignea et ferrea. 

Anf.:ViTgB, aurea prefens difciplina. . . ^^d; de fragmentis 
eius teftatur. 

II. BL /jj^^a—/-/o^a;Sermo deMaria, Martha et Mag- 
dalena. 
Anf: Maria optimam partem. . . Ende: deriuetur benediccio. 



-<8 58 8§^ 

12. Bl,i4oH^i40bi: Sermo de iis, qui in hofpitium 
cordis introducendi funt. 

Am/,: Beatus Johannes. . . Ende: medicamentum vite. 

13. Ä./^/öa— 7^2 aa; Sermo de duodecim praeroga- 

tivis Mariae virginis. 

Anf,: Notandum xij prerogatiuis beata virgo. .. Ende: exal- 
tata es dei genitrix. ^ 

14. Bl. i42a%: Exempla iudicii duarum mulierum fu- 
perbiae deditarum. 

Anf, : Tempore johannis xxij. . . Ende: Rome degebat. 

15. ^/. /-^^^a— /^^Äa.Libcr generationis Chrifti ex- 
plicatus. 

Anf. : Liber generacionis. . . Ende : generacionis ihu criili amen. 

16. Bl. 1440^—1460^: Liber generationis Chrifti cum 

commentario. 

^ff/.: Liber generacionis... Ende: quam antiqui poete. 72?^/ 
in größerer Minuskel. 

17. Bl. i46boL — i4Öi^: Septem figilla libri fcripti intus 
et foris. 

Anf: Liber fcriptus intus et foris eft Chriftus. .. Ende: oro- 
logium folis. 

18. Bl.i47a: Annotationes ad librum generationis. 

19. Bl.i48a: Caufse erroris confcientiae. 

Anf.: Error confciencie caufatur viij modis. .. Ende: non fit 
nimia. Auf der Rückfeite des Blattes einige Anmerkungen zu Nroij. 

20. Bl. /^pä« — j^p^a.SermodepurgationeB.Mariae. 

Anf. : Poftquam impleti funt dies. . . Eftde: vero penitens amen. 
Bl. ISO leer. 

21. Bl. i5ia%—i53h%: Sermo de S. Andrea, Scotorum 
apoftolo. 

Anf.: St. Andream fratrem. . . Ende: celum promeruit. 

22. Ä./i'i'fla — /5<y^a; Sermo de conceptione Mariae 

virginis. 

Anf.: In nomine domini amen. Lux folis erit. .. Ende: quid- 
quid agimus &c. 

23. Bl. isSb^ — iöob^: Sermo de vita feu doloribus, gau- 
diis et gloria Mariae virginis. 



-•8S 59 8§^ 

Anf, : Que eft illa. . . £näe: cuius imitemur cultum nunc et in 
eternum amen. Mehrere Sieüen in niederdeutfcker Sprache, 

2^.Bl.i6iaoL—i72a^: Scrmo de purgatione Mariae 

virginis. 

An^.: Poftquam impleti funt dies... Ende: ad fingularitatem 
amoris &c. 

25. BL 172 h%: Leonis pape nota ad can. xxxii q. i: Nul- 
lus ducat in matrimonium, qui prius poUuit adulterio. 

Anf, : Auguflus contra teilatur. . . Ende: et anathematifamus. 

26. BLijjao^ — 176 aa: Sermo de purgatione Mariae 
virginis. ^ 

An/. : Impleti funt dies. . . Ende: fecundum priuilegium. 

2T, BL 176b— 177a: Difpofitio facrificiorum in cir- 
cumcifione offerendorum. 
Anfr. Optulerunt pro eo. . . Ende: oblaciones ij. 

28. BL i78aoL—i7Qb^: Sermo de fancta Anna. 

Auf.: Nunc ora pro nobis. . . Ende: verus et perfectus amor. 

29. BLi79l^: Annotationes de S. Anna. 

Anf. : Tres perfonas. . . Ende: principatum vt dicit Jeronymus. 

10. BLiSobfK.—iSsbfjL: Sermo de annuntiatione B. 

Maris. 

Gleiche Ueberfchr. Anf. : Ego fum lux. . . Ende: petita confer- 
uandi. 

^i. BLi84aoL—i8sbaL: Sermo de annuntiatione B. 
Mariae. 
Anf : Qui habitas in ortis meis. . . Etide: pofl hanc vitam amen. 

Z2.BLi8sb% — i87a%: Sermo de annuntiatione B. 
Mariae. 
Anf: Ecce venit faliens. . . Ende: in eternam faluacionem. 

Z^.BLi87a% — i8Qb^: Sermo de fex articulis fecun- 
dum libros praedeftinationis, vitae, confcientiae, creatu- 
rarum, librum famofum et librum Virgo Maria. 

Anf: Liber generacionis. . . Ende: librum iflum nobiliffimum. 
Et fic eft finis. Folgt eine Anmerkung de libro confcientiae. 

$4. BL i^aK—ipib^: Sermo de conceptione B. 
Mariae. 



Gleiche Ucherfchr, Anf,: []£nedixi(li domine. . . Ende: vbi iam 
dixi amen. 

^$. Bl.iQzH — igs^^'» Johannes de S. Geminiano, 
Sermo de difputatione Chrifti et Cain. 

^6. Bl.igöaoL"-2oib(x.: Sermo de vifitatione Marias 
virginis in domo Elifabeth. 
Anf.: [jxurgens maria. .. Ende : xdiCiont prime queflionis &c. 

37. Ä. 2o/^ß--2ojaß: Sermo de termino Mater pro 
Regina coeli. ^ 

An/,: Mater. Ifte terminus. . . Ende: eam fepius falutemus. 

38. Bl. 203 boL — 204 ^p : Dif quifitio, quomodo Maria virgo 
fepties falva eft. 

Anf,: Salvata eft mulier. . . Ende: furge in requiem tuam. 
Z9' BL2osh%—207boL: Sermo de S. Maria fecundum 
Luc. I V. 28 : Benedicta tu in mulieribus. 
Anf: Benedicta tu. . . Ende: percipite reginam amen. 

40. BL 2oSaaL — 2i2b^: Sermo defalutatione angelica. 
Anf : Aue gracia plena. . . Ende: eterna requie, quam nobis. . . 

41. ^/. 2i2b^'—2isa^: Sermo fuper Miffus eft. 

Anf,: Sermo. In nomine... Miffus eft... Ende: cui fidem ad- 
hibemus. 

42. Bl.2isaft — 2j8atu: Sermo de nativitate B. Mariae. 

Gleiche Ueberfchrifl. Anf,: Sapiencia edificauit. . . Ende: inde- 
ficiens perfeueratur. 

43. Bl,2i8b%—2iQb7,: Sermo de novem defectibus, 

quibus retardamur a bonis. 

Anf,: Novem funt defectus. .. Ende: fub cuius pedibus erat 
amen. 

44. Bl.22oaoL'-22ib^: Sermo de ecclefia. 

Anf.: Pax huic domo. . . Ende: pufillos cum maioribus per in- 
finita. . . 

4$, Bl.222aai — 22sa(x.: Sermo de fefto nativitatis B. 
Mariae. 

Gleiche Ueberfchrifl, Anf,: Liber generacionis. . . Ende: inulta 
eterna confumatur. 

46. Ä. ^25aa:Fulberti Carnutenfis dictum de nati- 
vitate Mariae virginis. 



-48 6i 8«i- 

47. BL 22sa^—-227c^: Affixnilatio Mariae virginis cum 
virga Mofis et Aaron. 

Anf.: Affimilatur beata virgo. . . Ende: vt glorificemur. 

48. Bl. 227h— 228b: Sermo de nativitate B. Mariae. 

Ueherfchrift roth: Natiuitates marie. Anf,: Föns paruus cre- 
mt. . . Ende: baptifatur et faluatur. Darauf 2 leere Bll. 

49. BL23ob<i—232a%: Scrmo de affumptione B. Ma- 
riae. 

Gleiche Ueherfchr. Anf,: Venit Beerfabee. . . Ende: in fervicio 
perfecto beate virginis perfeueraris. 

50. Bl.2jjaa,—2jöa?: Sermo de affumptione B. Ma- 
riae. 

An/.: Ecce ego dedi te. . . Ende: ego quafi cedrus. 

Si,Bl,2jöbaL—2jQb^: Sermo de novem gladiis dolo- 
ris B. Marias. 
i4«/.; Veni coronaberis. . . Ende:'qvLdi(i cedrus exaltata fum. 

52. Bl. 24oaoi,—242doL: Sermo de coronatione B. Ma- 

riae. 

An/. : Veni veni veni. . . Du Aufzählung der einzelnen Steine in 
der Krone am Eftde der Predigt jchließt: et eft bynomius. 

53. Bl.243afx—24sboL: Jacobus de Erfordia, De fanc- 

tificatione fabbati. 

Schluß/ehr. : Ifte tractatus editus per fratrem Jacobum ordinis 
Carthufienfium facre fcripture profefforem eximium. Et approba- 
tus eft per doctores alme vniuerfitatis Erfordenfis. Bl. 246 leer. 

54. Bl. 247ao!.—248a^: Difquiiitio, quomodo decem pr ae- 
cepta et decem plagae per ordinem funt contraria. 

An/.: Non eft fine caufa. . . Ende: poteritis feliciter inuenire. 

55. Bl.248h%—253h^: Sermo de decem plagis in Ae- 
gypto. 

An/.: Memor efto vnde. . . Ende: in eternam beatitudinem. 

56. Bl. 2S4 a^ — 2S4 «ß •• Annotationes ad f e r m o n e s 
duos praecedentes. 

57. Bl.2ssa(t.—2söbaL: Sermo de remiffione et indul- 
gentiis. 

An/.: Spiritus domini fuper me. . . Ende: fuper terram. 



58. ^/. 257aa-- 2($oaa: Tractatus de quibusdam dubi- 

tationibus religiofis. 

i4^/'.; Vifum eil quibusdam deuotis religiofis... Ende : indul" 
genciam confequitur. 

59. BL 260 a%: De ortu anni iubiiaei. 

Auf,: Annus iubileus accepit ortum. .. Ende: annum Urbani 
non reuocauerit. 

60. BL26oa% — 263h%: Determinatio magiftrorum Vi- 

ennenfium de quibusdam articulis Johannis Munzinger. 

Anf.: Petrus apoftolus. . . Ende: huiusmodi auctoritate deter- 
minanda. Scklußfckr. : Explicit determinacio magiftrorum facre 
theologie fancte vniuerfitatis fludij wyennenfis de quibusdam 
articulis magillri iohannis muntzinger. 

fii, BL263i^: Dcclaratio Conftantini imp. dicti: Si 
propriis oculis vidifTem facerdotem dei. 

Anf» : In fcriptura narratur. . . Ende: quoufque veniet dominus. 

62. Bl,2ö4aoL—2ööa?: Sermo in fefto dedicationis 
Mariae virginis. 

An/,: Vidi ciuitatem. . . Ende: per dedicacionem huius mate- 
rialis templi confecratam. 

6^, BL 2ööb%-^2öSaoL: Sermo in fefto dedicationis 

ecclefiae. 

Ap*/, : fifeflinans defcendens. . . Ende: paucorum effe perficere. 

64. BL26Sb%-'26i^boL: De tentationibus in bor a mortis 
et de inftructione morientium. 

An/,: Quantum ad articulum. . . Ende: predictam tibi legere. 

6s.Bl.2öpb^: Exemplum quinque modorum tenta- 
tionis diaboli per fimilitudinem virginis annulum et 
quinque fratres habentis. 

An/. : Narratur de quadam virgine. . . Ende: multarum cordium. 

66. BI.27oaoL — 272a^: Sermo in dedicatione ecclefiae 
de feptem plateis civitatis mundi, coeli et inferni. 

An/: Vidi ciuitatem. . . Ende: reficiuntur in celo, ad cuius. . . 

67. Bl,27jaoL— 270b?: Sermo de ecclefia. 
An/ : In domo tua. . . Ende: oportet me manere &c. 

t%. BL 2771^ — 278 a^: Sermo de ecclefia dei habita- 
tione. 



-«8 63 ^^ 

Anf.: In domo tüa oportet. . . Ende: acquirit pacienciam Job. 

69. BL278b(i—28oa%:^CTTriO de dedicatione ecclefise. 
Anf.: Vidi civitatem. . . Ende: crudelitatem exfuperat. 

70. Ä. 2<5öflß — 2<?7^ß; Sermo de fobrietate et pru- 
dentia, iuftitia et fortitudine. 

Anf. : Quatuor funt que docet fapiencia. . . Ende : operibus fuis. 

71. Bl. 28ib^ — 28saa.: De mcmbris principalibus mi- 
litum Chrifti et diaboli eorumque natura et facultatibus. 

Anf: Contra caput dei. . . Ende: pofuerit pedes tuos. 

*j2.Bl.28sa^: Henrici de Haffia fententia de novem 
filiabus diaboli, ex tractatu de ftatu perfonarum eccle- 
fiaflicarum defumpta. 

73. Bl.285(^—^28sh%: De decimis deo folvendis deque 

dei remuneratione. 

Anf.: Qui fideliter foluit decimam. . . Ende: crudelitatem ex- 
fuperat. 

74. Bl.28öa%—2Q4a^: Sermo de dedicatione ecclefiae. 

Gleiche Ueherfchr. Anf.: Vidi ciuitatem. . . Ende: communibus 
inilinctibus. 

75. Bl.2g4a%: Annotatio contra cultores idolorum. 

76. Bl.2Q4b%--2g5hv.:'^T2xX2XM^ de Gen. c.xxviii v. 17: 
Quam terribilis eft locus ifte. 

Anf.: Introductio terribile eft. . . Ende: cunctis a maus. 

8$6§m8e8§fi§a$e§fi§a$6«i§ lxxx «§§$$6^ma$$§fi§a$e§fi§a$8 

Pap. 287 X 206. 233 Bll.y zweifp. u. durchgeh. Z. 15. Jahrh. Meh- 
rere Hände. Rothe Ueherfchr iften u. Anfangsbuchflaben. Holzband 
mit braunem gepreßtem Leder bezogen. Vorn innen von fpäterer 
Hand: Copia Bullae & aliquot Sermones. 

I. Bl.iacL—4öä!^: De facro cruore et de imaginibus. 

Anf. : In nomine. . . Ad tangendum cultum deo debitum. . . 
Ende: erroribus propoffe obviare &c. 

2.Bl.47a%—5Qb%: Sermo de horto Chrifti. 

Anf: Ortus crifti. Deo deuotis ac fanctis. . . Ende: foror mea 
fponfa. 

3. Bl.6oa(x,—6iboL: Sermo de domo Chrifti. 



*li] 04 81* 

i4;ii/'.: Domus mea. .. Ende: fubtiliter intuenti. De hac domo 
quere alibi, fufiiciant dicta. 

4. BL62a—'62b: Nota ad apocal. c. xxi v. 3: Audivi 
vocem de throne. 

5. Bl.öjaci—öjaf: Modi varii reftitutionum commif- 

fa fraude. 

An/,: Si aliquid defraudaui. . . Ende: habes in tractatu refli- 
tucionum. 

6. Bl.ösboL—ösa^: Sermo de ecclefia tabernaculo dei 
et de feptem fignis dilectionis dei. 

An/,: Ecce tabernaculum. . . Endet rerum mancipia. 

7. BL66atL—6öb%: Bulla Urbani v papae de receptio- 

ne monialium et aliorum religioforum. 

Gleiche Ueber/chr, Datierung: Datum Rome apud fanctum pe- 
trum ij nonas aprilis pontificatus nollri anno feptimo. 

8. Ä.ÄJ^ß — 7Jfla;Dereceptione et proventibus mo- 
nialium et aliorum religioforum. 

Gleiche Ueher/chri/t. An/. : Omen quod plurimorum oculis. . . 
Ende: informacione meliori. Dahinter die 12 abufiones clauftra- 
les und au/ Bl, 73 b einige Anmerkungen, 

9. Bl. 74aoi. — 8ob7.: Exhortatio ad communionem. 

Roth: Incipit deuota exhortacio ad facram crifli communio- 
nem. An/.:VtTi\te, ad me. . . Ende: in eflfabilia dicenda. Folgt das 
Inhaltsverzeichnis. 

10. Bl. 81 acL — 82 boi.: Sermo de Maria virgine. 

An/. : In fole pofuit tabernaculum. . . Eftde: dignetur ptomouere. 

11. Bl.82boL--84a^: Sermo de Maria virgine. 
An/: Dies bqni. . . Eftde: acceperunt, fi queilum replicant. 

12. Bl. 84a? — 8sb^: Sermo de falutatione angelica. 
An/: Ave maria. . . Ende: immenfitas graciarum. 

13. Bl. 8sb^—87a!^: Sermo de falutatione angelica. 
An/.: Dominus tecum. . . Ende: ex mente fpiritualiter. 

14. Bl,87a^--89bo.: Sermo fuper Miffus eft. 
An/: Miffus eft gabriel. . . Ende: gracias fecum auferens. 

15. Bl.8gba.—Qia^: Sermo de affumptione Marias. 
An/. : Dauid et omnis ifrahel. . . Ende: voca mariam. 

16. 5/.p7aß—pjaa; Sermo de affumptione Mariae. 



-<8S 6s g?^ 

Anf.: []Ve eft ifta que afcendit. .. Ende: pre omnibus potes. 
17. BLgsa^ — Qsa^: Sermo de Maria et Martha. 

Anf.: Intrauit ihefus in quoddam caftellum. . . Ende: fponfus 
anime, qui eft benedictus. . . 

\%, Bl.g6a% — lojb^: Ludovicus de Roma, Sermo de 

Petro et Paulo apoftolis. 

Roth: Sermo de beatis petro et paulo. Schwarz: Sermo factus 
Bafilee in die fanctorum petri et pauli apoftolorum in confpec- 
tu generalis confilij Bafilienfis per reuerendum patrem dominum 
lodewicum de Roma fedis apoftolice prothonotarium. 

1 9. BL 107 b^ — 114 boL : Bonifilius, Marcus, Sermo in 
fefto S. Jacobi. 

Ueberfchr. : Sermo factus in confilio Bafilienfi ipfo die beati 
Jacobi apoftoli per quendam doctorem hifpanum. Roth : Sermo 
de fancto Jacobo. Schluß/ehr.: Finis huius fermonis magiftri 
marci Bonifilij de partibus et nacione hifpanie factus in die be- 
ati Jacobi coram reuerendiffimis patribus in facro generali bafi- 
lienfi confilio congregatis. 

20. BL ii4b% — i99a%: Daflfel, Henricus, Sermones fu- 

per Magnificat. 

Schluß fchr. roth : Hanc glofam edidit Magifter Hinricus Daffel 
Erphordie. BL 200 leer. 

21. BL 201 aoL — 2ip 3ß ; Expoiitio h y m n i Ave maris ftella. 

An/, des Prologs: Etfi a me in crifto . . . Hinter dem Prologe: In- 
cipit ymnus et expoficio eins. Aue maris. . . Ende: collectemur 
femper preftante eodem. . . 

22. BL 2 IQ b? — 222 3ß ; Narratio brevis teftamenti ve- 
teris. 

Anf.: Poft peccatum ade . . . Ende: omnium credencium. . . 

23. Bl.222b^ — 224a^: Sermo de ambulante Jefu. 

Anf.: De ambulante Jhefu eft iofeph. . . Ende: qui locus dici- 
tur calvarie. 

24. BL224a^ — 22Qav.: Expoiitio fuper Pater nofter. 

Roth: Hie incipit pater nofter et expoficio. Schwarz: Inter 
omnia que fragilitas: . . Ende: feruor intime deuocionis. 

25. BL 22Q acL — 233 3ß ; Compendium de h o r i s canonicis. 

Anf. : Sequitur Compendium feu fpeculum fuper femptem [/] 
horis canonicis. Septies in die. . . Ende: vitam eternam habebit, 
quam nobis.. . Explicit Compendium feu fpeculum fuper feptem 
horis Canonicis &c. * 



-«S 66 ^1- 



LXXXI 






/Vz/. 2Q2X2I0. 274 Bll., zwtifp, 15. Jahrh. Zum Theil rothe An- 
fangsbuchßaben, Holzdeckel mit roihem Lederbezuge. Vorn außen: 
Dutmarus quondam miniller provincie faxonie fuper evangelia 
ab adventu domini ufque ad quadragefimam. Item gefta roma- 
norum moralizata. Item auguflinus de anchona fuper midus eft. 

1. BL lav.—ijoboL: Ditmarus Saxo, Poftilla in evange- 
lia ab adventu ufque ad quadragefimam. 

Am Ende 6 Ell. Regißer; darunter: Et fic eft finis huius libri. 

2. El. 171 aoL — iQ8a%: Elimandus, Gefta Romanorum 

cum applicationibus moralifatis et myfticis. 

Ueberfchr. : Incipit hiftoria romanonim miftice defignata, primo 
de milite, qui ad peregrinandum profectus eft. Wie ein Vergleich' 
mit dem Drucke Hain, Reperiorium bibliographicumyNro 774iergibtt 
find hier cms- dem vollßändigen Werke nur einige Kapitel und auch 
diefe in veränderter Reihenfolge gegeben. Am Ende 6 leere Ell. 

3. El. 2osav, — 274a!^: Triumphus, Auguflinus de An- 

cona, Tractatus fuper Miffus efl. 

Am Ende: Et fic eft finis Tractatus fuper aue maria ymmo fu- 
per miffus eft fratris Auguftini et tum eciam tytulorum quefti- 
onum eiusdem. Pro quo dominus nofter Jhefus criftus fit bene- 
dictus cum fua matre in fecula feculorum amen. 

Pap. 2QIX2I0. iSsEll.y zweifp. 15. Jahrh. Initiale zum Theil 
rohe Tintenzeichnungen. Holzdeckel mit weißem Lederbezuge. Eän- 
der fehlen. Vorn außen: Tractatus de compaffione crifti. Tracta- 
tus auguftini de anchona fuper ewangelium miffus eft. Liber 
wilhelmi epifcopi paryfienfis de virtutibus et vicijs. Dialogus 
inter racionem et confcienciam magiftri mathei de cracouia. De 
miffe celebracione et eukariftie communione. Die beiden letzten 
Schriften fehlen. 

1. El. lacL — iöb^: De compadione Chrifti. 

Unvollß. Anf.: generales in ipfa crifti paffione. .. Ende: ex 
contemplacione crucifixi. 

2. El. i7a9. — 8ob%: Triumphus, Auguflinus de Anco- 
na, Tractatus fuper Miffus efl. 

Anf. fehlt. Eeginnt: talis dominum debuit nunciari. 

l. El.8ia^^i8sb%: Guiliclmus Parifienfis, Tracta- 
tus de viciis et virtutibus. 



ms^simsiifi^semm^ lxxxiii mssimewissm&ism 

Pap, 2Q0X220, 2i6 BlLy zwei/p.f iß, Jahrh. BL la rothgrünes 
Initial, fonß rothe An/angsbuchßaben. Holzband mit Lederbezug, 

I. BLia%—2isb^: Bartholomseus Pifanus de S. Con- 

cordio, Summa de cafibus confcientiae. 

Schluß/ehr. : Et fic efl finis huius libri, de cuius complecione 
deus gloriofus fit benedictus per infinita fecula feculorum amen 
&c. Amen. Deo gracias. j j9//. Idegißer,/odann :Exp\icit regiftrum 
fumme pifani valde vtile &c. reddamus deo gracias. • 

2. Bl.2isb^—2i6b: De bom der magefcop, foermin- 

ghe, dope, fwagerfcop. 

Unter den einzelnen Bäumen die Unterfckriften : Dut is de bom 
de magefcop. . . Am Ende: Hec funt collecta per me Tohannem 
Crapper Goflarienfem in parochia forenfi 1470 cappeilanus. 



■ .Vy V.' . - - — .'X V<»- ^'' .V/ X'.' . • 



LXXXIV 



Pap. 2gox2rs» 221 BIL, zweifp. u, durchgeh. Z. 15. Jahrh. Die 
erßens bis 4 Zeilen Jedes großem Abfchnittes in größerer Minus- 
kel. Schwarze Blattzählung. Holzband mit rothem Leder bezogen, 
ohne Schließen. 

% ^^ ^^ 

I. Bl.ia%—i5ia%: Raimundus de Pennaforti, Sum- 
ma de cafibus pocnitentialibus. 
Schluß/ehr. : Et fic e(l finis huius fumme raymundi. 

2.Bl.isib: Bonaventura, Tabula eorum, quae a fa- 

cerdotibus ante midam curanda funt. 

Ueberfchr. : Hec funt a quolibet facerdote ante miffam haben- 
da et curanda. Unter der Tabula: ffrater bonauentura ordinis 
minorum cardinalis romane ecclefie ac dominus abbamen hanc 
tabulam compilauit et cuilibet facerdoti ante miffam deuote per- 
legenti quadraginta indulgencie dedit. 

3. Bl. JS2a--isöa: Andre«, Johannes, Lectura fuper 
arbore affinitatis. 

Bl. la: fßgura de affinitate. Auf Bl. 156b Feder proben. 

4. Bl.i57afk—22ib%: Expofitio canonis miflae. 

Die 4 erflen Zeilen leer. An/.: eum in fecula. Ende: feruor in- 
time dileccionis et deuocionis &c. &c. Explicit expoficio cano- 
nis miffe. 

5* 



-4§ 68 ^1- 

LXXXV 

Pap, 300 X 2/0. 2 76 BU., ssweifp. 15, Jakrk, VerfchUdene Hände. 
Freier Raum für IniUale. Holzdeckel mit Lederbezug. Am untern 
Rande von BL la: über fratnim minorum in brunfwich. 

1. Bl.iafk'^i8h%: Sermones in nonnullos dies domi- 
nicos et feftos. 

Anf.i Cum ieiunatis nolite. . . Ende: quod habebat depofuit. 

2. BLjgaoL^goboi: Matthseus Prägen fis, Tractatus 

de puritate confcientiae et mundicia cordis. 

Sckluß/ckr. : Explicit tractatulus de puritate confciencie et 
cordis mundicia editus a reuerendo magiflro matheo facre theo- 
logie profelTore pragre [/] fcriptus Erffordie &c. 

3. BLgoi^—iooa^: Henricus de Haff ia, Lectura ca- 

nonis. 

Sckluß/ckr. : Explicit lectura canonis reuerendi profeflbris fa- 
cre pagine hynrici de haffia. 

4. Bl, ioobtL—i62a%: Poftilla in epiftolas Pauli ad Ro- 
manos. 

Anf.: Scientes quia hora. . . Ende: hie filij dileccionis. 

5. Bl. i63a%—i87a^: De praeceptis divinis. 

Anf.: Audi ifrahel precepta. . . Ende: diuine confolacionis. 

t.Bl.i88a^ — 229b%:T>t, feptem proceflibus prof ac- 
tus religiofi. 

Anf. : Profectus religiofi . . . Ende: fi vis tranfire h^dXQ.sBll.leer. 

T.BL23sa^^276b^: Defcriptio fecunditatis et fua- 
vitatis facramenti euchariftiae. 

Anf: Super utraque parte... Unvollfl.; endet: funt dulciora 
fuper. 5 Bll. ausgefcknitten. 

Pap. 2gox2iö. 360 Bll., zwei/p. is.Jahrh. Größtentheils rothe 
Anfangsbuckßaben. Nro i mit Seitenzählung. Holzdeckel mit wei- 
ßem Lederbezuge. Schließen und Buckel fehlen. 

I. Bl.iaoi,—2ob^: Dialogus de communione corporis 

et animae. 

Gleiche Ueberfehrift. Anf.: Flecto genua. . . Ende: in gaudium 
domini mei . . . Explicit dyalogus de comtemplacione interioris 
hominis et anime. Dahinter das Regißer. 



-^ 69 K^ 

2. BL2iaoL—23c^: Bernhardi Cläre vall. Carmen. 

Anf. : Cartula noflra tibi mandat, dilecte, falutes . . . £nde: Hoc 
tibi dat munus, qui regnat trinus et vnus. Darunter: Bemardus. 

l.Bl.23(^: De feptem generibus locionis in facra 

fcriptura brevis annotatio. 

Anf, : Notandum in facra fcriptura inveniuntur vij genera lo- 
cionis. Prima locio efl in igne. . . Ende: deus dedit. 

4. BL23boL — 24bi: Scrmo de modis diligendi deum. 
^xf/. : Diligens dominum. . . Ende: per continenciam. 

5. BL2sa^—3ib%: Bernhardus Clarevall., Liber me- 
ditationum. 

Schluß/ehr. : Et in hoc terminatur liber meditacionum bern- 
hardi. 

6. Bl.3iboi — j/^ß: Bernhardus Clarevall., De origine 
peccati actualis annotationes duae. 

Aus dem Bremloquium des h, Bernhard entnommen, 

T. Bl,3ii^-—3Sä^: Auguftinus, Aurelius, Liber de 
Vera innocentia. 

Gleiche Ueberfchr, Schluß/ehr, : ffinis libri auguftini de vera in- 
nocencia. Folgen zwei Anmerkungen, 

8. Bl. 3SboL — 42 aß ; De ftudio o r a n d i deum eiusque 

effectu. 

Anf,: Quo Audio et quo effectu. . . Ende: in confumacione li- 
bri huius Amen. 

9. Bl,43aaL — 4Qb^: Crocovia, Matthaeus de, Dialogus 
rationis et confcientiae de facramento euchariftiae. 

IG. Bl,50b%—S5b%: De modis fequendi deum. 

Anf,: Velligia eins fecutus. . . Ende: moderare, regere et re- 
guläre ... 

11. Blssbfs.—sjb^: Bernhardus Clarevall., Tractatus 
de quatuor gradibus fpiritualibus. 

12. Bl, ST 1^-^58 a^: Bernhardus Clarevall., Formula 
de vita honefta. 

13. BLsSaoL—sQa^: Bernhardus Clarevall., Formula 
perfectionis fpiritualis. 

14. BLsQc^—öoc^: De fchola exercitii cöeleflis. 
Anf,: Quicunque es. . . Ende: omnes lucubreres. 



-4§8 70 Sti- 
ls. BLöoaa^ösaa: Bonaventura, De aedificatioive 

bons confcientiae. 
i6. ^/. ^5 aa—d<f^; Bonaventura, Ternarius de re- 

gimine confcientiae. 

17. Bl.68l^ — 73a^: BernhardusClarevalI.,Tractatus 
de paffione domini. 

18. ^/. 7j^a— 7j^ß: Bernhardus, Clarevall., Medita- 
tiones de refurrectione domini. 

\^,BL73l^—74.V^: Bernhardus, Clarevall., Effectus 
meditationis paffionis domini. 

20. EL 74i^—78a(x.: Dicta patrum et doctorum de paf- 
fione Chrifti. 

31. BL 78atk—7Qa%: Decem prsecepta deo placendi. 

Anf. : Ut homo poffit . . . Ende: ficud fe ipfum. 

22, BL79a%—8ib^: Quomodo homo fe a peccatis 
purgare debeat. 

An/.: Volens purgare . . . Ende: deum et amaberis. 

33. BI.81 1^—820^: Bernhardus Clarevall., Excerpta 
ex tractatu de humilitate. 

24. BL82b^'-8slf?: De cantu vocali in adoratione 
domini. 

An/.: Cum nihil in hac mortali uita... Ende: ad falutem. Et 
fic eil ftnis. Folgen einige kurze Gebete. 

2$, Bi,8öa%-'88a(x: Hugo de S.Victore, Tractatus 

de meditatione humanae redemptionis. 

C/eber/chr. : Tractatus de meditacione humanae redempcionis, 
a hugone vt ellimo editus. 

36. Bi.88al^ — 88b9: De tribus modis filendi. 

An/, : Dum medium filencium... Ende: paratum eft ab inicio. 

37. Bl 90€M.—Q2 aß : Bernhardus Clarevall., Tracta- 
tus fuper Magnificat. 

38. J9/. p^aß— p^flß; Bernhardus Clarevall., De pro- 
fectu fpirituali. 

39. Ä.^-/aß; Explicatio loci Fugite de medio Baby- 

lonis. 
An/: In babilone funt tria. . . Ende: pertinent ad religiofos. 



lo.Bl.QibaL: Ambrofii de deliciis in libro v fuper 
Lucam fententia. 

li.BLQ4boL: Bernhardus Clarevall., Ex fermone 
quodam de trinitate excerpta. 

32. BLgsa%—ii2l^: Bernhardus Clarevall., Tracta- 
tus de coUoquio Simonis Petri et Jefu. 

ll.BLii3a%—ii3h%: Bernhardus Clarevall., Trac- 
tatus de gratia et libero arbitrio. 

l^,Blii3b% — ii6c^: Bernhardus Clarevall., Ex- 
cerpta varia ex tractatibus de laude virginis Marias, ex 
libro ad Cluniacenfes, ex quinque libris ad Eugenium 
papam de confideratione, de xii gradibus humilitatis, ad 
Hugonem militem de laude novse militiae templi. 

Z$, BL 1160^ — 117 b^: Anfelmus, Excerpta ex variis 
tractatibus : ex libro de veritate, ex tractatu de libero 
arbitrio, de cafu diaboli, in profologion, cur deus homo, 
de concordia, de peccato originali. 

36. BLiiSaoL — iiQboi,: De diveriitate et divifione cle- 
ricorum et reproborum. 

Anf, : Quicunque fpiritum dei . . . Ende: magis pafüone. 

^y. Bl.iipb^ — i2ob?: Annotationes varii argumenti: 
de nuptiis in Canaan, de caritate, de paffione etc. 

38. Bl. I2iaa — i22b^: De verbo dei. 

Gleiche Ueberfchr. Anf. : Sciendum quod inter omnia bona. . . 
Eftde: mentis in deum. Folgen einige kurze Anmerkungen. 

39. Bl. I23a7,^i23bi: Elimandi etBernhardi (enten- 
tiae de difficultate abflinendi a peccato. 

40. Bl.i23b^: Annotatio de mortificatione carnis. 

41. i?/. i24a% — i27b^: Difquiiitio, quare deus mala fieri 
permittit. 

-4«/.;Quedamfunt de quibus. . . jSff^^.'refpondeant magna culpe. 

42. Bl. i28aoL: Annotatio, quare Chriftus per paffionem 
fuam homines liberavit. 

43. Bl.i28aaL: Bernhardus Clarevall., De potu aeter- 
nse dulcedinis fententia. 



-«8 72 ^^ 

4^. Bl. i2Sa^ — i34aoL: De variis modis vifitationis 

animae per deum. 

Anf.: Vifitat deus animam. Notandum deus fponfus. . . Ende: 
defiderii inflammacione. 

45. BL 13409, — i34b^: Scrmo de perfectione fecun- 

dum Jacob, c. i v. 22: Eftote factores verbi. 

An/, : In verbis premiffis tria tanguntur . . . Ende: fpectaculum 
fancti fumus &c. 

46. BL i3saoL — i46b^: Bernhardus Clarevall. , Tracta- 
tus de novo aedificio domus confcientiae interioris. 

47. Ä. /^/^a — /j^fla; Hugo de S. Victore, Dialogus 
cum anima de arca animae. 

48. Ä. /jjfla — /jj^ß: Auguftini Aurel. de triftitia et 
maerore, virtute et vana gloria dicta. 

49. BL IS3 *ß — 154 ad : De hereditate. * 

An/, : Quoniam legitima fucceffione. . . Ende: repleta voluntate. 

50. BL 154 UT. — IS4 b% : De virginibus fapientibuset 
fatuis. 

Gleiche Ueber/chri/t. An/: Nota oftenditur fapiencia. . . Ende: 
tunc fiat voluntas. 

51. BLis4boL — is4b^: Dcmonftratio, hominem huma- 
na, deum omnia videre. 

An/: Homo videt ea. . . Ende: deus autem intuetur cor. 

52. BLi54b^ — i55bti.: CaHianus, Johannes, Dicta de 
beata Maria virgine ex libro collationum patrum col- 
lecta. 

53. BLJSSba. — isöatx.: De octo beatitudinibus. 

Gleiche Ueber/chri/i, An/.: Beati pauperes fpriritu... Ende: et 
fuilinuerunt mala. 

54. BLißöc^: Ex Hieronymi ad Nepotianum de vita 
clericorum libro de caftitate fententia. 

t^K^. BL isöboL— isjaoi.: Ex Augufüno Aurel. de mira- 
culis excerpta. 

$6, BLiS7a^ — i57b9.: De affectibus anim^ae fructum 
perfectionis percipere defiderantis. 
An/: Afcendam in palmam... Ende: apprehendere defiderat. 



-<8 73 8««^ 

57. BLis7h%—iö6boL: Bernhardus Clarevall.,De gra- 
dibus et impedimentis humilitatis. 

^%.Bl.i6öb%^i68b%: Jeremise laihentationes glof- 
fatäe. 

sg. Bl.iöSbfk: B. Hieronymus de Jeremiae lamenta- 
tionibus. 

60. B/.iöQact. — iy2a?: Speculum peccatoris. 

Gleiche Ueherfchr. An/.: Quoniam in via huius feculi. . . Ende: 
eternam dampnacionem euadas et cum domino . . . 

ti. BLi72a^ — i72b^: Expolitio loci Proverb. c. xxxi 

V. 27: Confideravit femitas domus fuae, et panem otiofa 

non comedit. 
Anf,: Domus hec eil regnum. . . Ende: humane follicitacionis. 

62. Bl.i72b^ — i74b^: Hugo de S.Victore, De con- 
fcientia. 

63. Bl. 174 1/^ — 176 3ß : Bernhardus C 1 a r e v a 1 1. , Soli- 
loquium. 

64. Bl. i76h^ — i82b%: Auguftinus, Aurel., Excerptaex 
tractatibus de foliloquio, de civitate dei, de vifione dei, 
de contemplatione et exceffu mentis. 

()$. Bl.i82boL — iQia^: In Jeremiae lamentationes 

commentarii. 

Anf.: Superius ieremias propheta defcripcionem . . . Ende: re- 
plicat fuam lamentacionem. 

(Ay.Bl.iQi-a^ — iQSb^' Lcctiones vigiliarum. 
Roth: Circa lecciones vigiliarum. Schwarz: Amici Job, qui ad 
confolandum. . . Ende: deus ad hominem. 

67. BLig4a% — 276a^: Pharetra, auctoritates et dicta 
doctorum, philofophorum et poetarum continens. 

()%. Bl. 276 boL— 2780,^: De perfectione confcientiae. 

Gleiclie Ueberfchr. Anf. : Creator a creatura. . . Ende: in fe ipfo 
reformauit. 

69. Bl.278boL^27Qa^: De voluntate. 

Afif. : Difcat frangere propriam voluntatem . . . Ende: pafcendo 
conuiuium. 

1o.BL27gb%—27Qb^: De inceilu cum gravitate. 

Anf. : Saluator nofter commune dans . . . Ende: ritu vel debitis. 



-^ 74 ^^ 

71. 81,2800%— 281 a%: Csefarius epifc, De cogitatione 
fancta. 

Anf,: De Cogitacione fancta. Ammonicio beati Cefarij epi- 
fcopi de Cogitacione fancta iugiter tenenda et turpi [/] fugienda. 

'j2,BL28ia% — 282b^: Csefarius epifc, De diligendis 
inimicis. 

Ueber/chr. : Sermo eiusdem de diligendis inimicis. 

73. Bi. 283 act — 287 aß : Sermo de i u ft i t i a et mifericordia. 

UnvoÜfl, An/.: laboribusque conficimus et ea... Ende: iufte 
inferatur querela. 

74. Bl. 287 a^ — 287 h% : De flagellis d e i annotationes duae . 

75. Bl. 288 av. — 288 a^ : De fide et p a f f i o n i b u s homi- 

num propter Chriftum. 

Anf.: Inter cetera paulus apoflolus ait vobis donatum eil.. . 
Ende: fuperant omnes virtutes. 

76. Bl. 288a^ — 288boL: De pugna virtutum contra vicia 
et de exemplo patriarchae Abrahae annotationes breves. 

77. Bl.288b%—2881^: De regula folitariorum. 

Anf.: Oportet nos affiduitatem legendi... Ende: contraria 
exiftunt veritati. 

^%, Bl. 28Qa%—333li^: Liber fmaragdi feu diadema 
monachorum. 

Vorgeheftet ein Blatt in 40 mit der Ueberfchrift Incipit fmarag- 
dus und dem Inhaltsverzeichnis. Anf. : Hunc modicum operis no- 
ftri libellum. . . Bl.324.b7. ausgeflrichen: Explicit Über fmaragdi 
qui dicitur diadema monachorum. Ende: vel facitis vel auditis. 

79. Bl.334a%—334a^: CoUationes plures abbatum de 
patientia vera, tranquillitate cordis, libero arbitrio etc. 

So. Bl.334boL—36oboL: Exccrpta brevia ex Auguftini, 

Bernhardi, Hugonis de S. Victore, Hieronymi aliorum- 

que patrum et doctorum fcriptis. 

Am Ende: Omni laude pia coronaris virgo maria 
Mitis et cafta nobis precantibus afta. 

^0808ö8^808e808^80808e8^ LXXXVII ^Ö808^8d808^8ö808ö8Ö808«80808Ö^ 

PaJ>. 2Q2X2I0. 228 Bll., zweifp. iß.Jdhrh. Die Initiale fehlen 
größtentheils. Holzdeckel mit rotkem Schaf lederbezugeu. Schließen. 



Auf dem Vor/atzblatie: Kle über pertinet ecclefie parochiali fancti 
Martini in brunfwyck. Von fpäterer Hand: Commentarius fuper 
epiftolas Pauli. 

Epiftolae fancti Pauli apoftoli cum glofla ordinaria 

et interlinearia. 

Schluß/ehr, roth: Et fic eft finis harum epiftolarum beati pauli 
apofloli. 

w:ma^mtim^^m:^^ lxxxviii w^m?:^^^mti^^s&m 

Pap. 292x205. 3s8Bll., durchgeh. Z. 15. Jahrh. Rothe Initiale 
und Üeberfchriften. Die einzelnen Lagen mit arabi/chen Zahlen fig- 
niert. Holzdeckel mit weißem Schaflederhezuge u. Leinwandrikken. 
Am untern Rande von Bl. la: Hunc librum frater ludolfus funne 
comparauit et eundem pro liberaria fratrum minorum in bruns- 
wick deputauit. Quisquis in eo fluduerit; intercelTor eius in fuis 
oracionibus eiTe dignetur. 

Burchardus de Ofterwiek, Libri fragmentorum fa- 

crae fcripturae partis i vol. i. 

Ueberfchr. roth: Incipit prohemium in librum fracmentorum 
per patrem Borchardum de ofterwig collectum. 

Pap. 292x190. 297 BIL, durchgeh. Z. 15. Jahrh. Oefters rothe 
Üeberfchriften u. Anfangsbuchfläben. Die einzelnen Lagen figniert. 
Holzdeckel mit weißem Schaf leder bezogen, Schließen und Buckel 
fehlen. Auf dem Vorderdeckel: Fracmentorum facre fcripture fe- 
cunda pars. Am untern Rande von Bl. la: Iftum librum frater 
ludolfus funne comparauit et eundem pro liberaria fratrum mi- 
norum in brunfwyck deputauit. Quisquis in eo (luduerit, inter- 
ceflbr eius in fuis oracionibus efle dignetur propter deum. 

\.Bl.ia—248a: Burchardus de Ofterwiek, Libri 
fragmentorum facrae fcripturae partis i vol. 11. 

Schlußfchrift : Explicit prima pars libri fragmentorum &c. In 
größerer Minuskel: Explicit prima pars libri fragmentorum per 
manus hildebrandus [/] hildebrandi fcriptum. Sub anno domini 
M**cccc°xxij** feria quinta poft dominicam Letare. Et orate pro 
fratre bartoldo aurifabri ordinis fratrum minorum, qui prefen- 
tem librum mifit tibi fcribi. Deo gracias. 

2. Bl. 24g a — 279b: De clipeo fidei et pafflonis. 

Anf.: Celefli curie affcribit mifericorditer... Ende: uel con- 
templacionis alienacionem. BL 280 leer. 



-•§8 76 8ti- 

3. Bl,28ia%—28ii^: Fragmentum regiftri cuiusdam 

alphabetici. 

Anf.: Abbreuiatur vita fapientis feptemplici nomine. . . Ende: 
inimico dei funt iiijor. 

4. BL282a — 293(1'' Sermo de expurganda vitiorum 

forde et induenda virtutum vefte. 

Anf.: Abiciamus Opera tenebrarum. . . Ende: in patria exeun- 
tes. Amen. 

5. Bl.2Q3a — 2Q3b: De nuptiis facris. 

Anf,: Nupcie facre funt, in quo quidem verbo. . . Ende: ficud 
zare abrahe. / BL leer. 

6. Bl.295a—297h: Signa coronae aureae. 

Anfang fehlt Beginnt: dominum eum vocans. . . Ende: magna 
e(l pietas dare. 

Pap, 290x210. 751 BIL, zweifp. iß. Jakrh. Dreierlei Hände. In 
der erßen Hälfte rothe Anfangsbuchßaben. Marginalien. Holz- 
decket mit braunem gepreßtem Lederbezuge u. neuen Schließen. Am 
Kopfrande von Bl. la: Dominus magifter Conradus sack. 

Liber facri canonis. 
Anf : Expandit librum coram me . . . Ende : in fine traditurus eft. 

Pap. 290x210. 312 Bit. y zweifp. 15. Jakrh. Rothe Ueberfchriften 
und Anfangsbuchßaben. Vorn außen : Lectura magiftri thome de 
Rinftidde fuper proverbia falomonis ordinis fratrum minorum. 
Auf einem Pergamentblatte am Ende roth : Orate pro fcriptore, 
cums nomen Andreas nacione francko. 

Ringftede, Thomas, Lectura fuper proverbia Salo- 
monis. 

Schlußfchr. : Explicit lectura magiflralis fratris Thome de Rin- 
ilidde doctoris eximij ordinis fratrum minorum fcripta com- 
pletaque adiutorio diuino anno domini M^cccc^xlvj^ in Quadra- 
gefima. 6 Bll. Regißer. 

Pap. 300x210. 196 Bll., in Nro 2 gezählt; durchgeh. Z. 14. Jaltrh. 
Rothe Anfangsbuchßaben. Mit braunem Leder bezogene Holzdeckel. 



-^ 77 ^^ 

Sckließettf Buckel und Mejfingecken. Auf dem äußern Vorderdeckel 
unter einem HomblcUte mit fchildförmiger Einfajfung von Mejfing 
der Braunfchw. rothe Löwe, Aus der Rathshihliothek. Am untern 
Rande von El. la: Liber confulum in Brunfwig. Auf der Rückfeiie 
des letzten Blattes: Johannes bernardus ligauit hunc librum. 

X. BLia—yoh: Deciliones rotae romanae. 

Anf. : De appellacionibus. Auditor caufe appellacionis . . . Ende : 
uel feruum petere uolo. Et fic e(l finis huius, deo laus per infi- 
nita fecula feculorum Amen. 

2. Bl.yia — ipöa: Deciliones novae rotae romanae fe- 

cundem titulos confcriptae. 

Auf dem leeren Bl. la: Noue decifiones Rote fecundum titulos 
confcripte fideliter pro quatuor florenis Renenfibus. Anfang u. 
Ende wie bei Nro viii, /. Schlußfckr. : Et fic eft finis decifionum 
Nouarum per titulos confcriptarum, de quo fit benedictus, qui 
viuit et regnat deus gloriofus fuaque mater virgo maria cum 
Omnibus fanctis dei. Domine miferere mei in perpetuum Amen. 
Roth: maria mater. 



^?mm^^s^it^ssi^& xciii 



m^^i^xx^r^^^r.x^T^^rA^j 



Pap, 300x210. 1S2 gez, Bll. Die BlattzäJdung fpringt von Qj 
auf 117; zweifp. 75*. Jahrh. Zweierlei Hände, Rothe Ueberfchriften 
u. in Nro i rothe Anfangsbuchflahen, Holzdeckel mit weißem Schaf - 
leder bezogen. Schließen fehlen. 

i.Bl.iaoL—göaa.: Sermones in dies feftos, de fanctis 
et de beata Maria. 

2. Bl, 9Ta%—-iOQa^: Commentarius de feptem facra- 
mentis. 

Anf. der Vorrede : Aue maria gracia. Hec funt verba . . . Bl. Qja^ 
beginnt die Abhandlung: Sacramenta ecclefie. Sunt feptem. . . Ende: 
promittere fufficiant. Expliciunt feptem facramentorum noue 
legis reportata praghe fub prouido uiro magiflro flephano &c. 

Z. Bl.iogboL — isoboi.: Glofla de decem praeceptis do- 

mini. 

-4«/.; Audi ifrael precepta... Ende: letificat deum et domi- 
num . . . Explicit gloffa decem preceptorum domini. 

^. Bl, i3oboL — J32b^: Expotitio decem praeccptorum 
domini. 

Anf.: £(l autem in ifto... Ende: inftruccione fimplicium ad 
laudem dei. 



Vnum crede deum, nee iures vane per ipfum, 
Sabbata fanctifices, habeas in honore parentes, 
Non fis occifor, für, mechus, teftis iniquus, 
Nullius nuptam queras nee rem alienam. 

5. BLi33a%—i45b^: Summa poenitentiae. 

Anf.: Si operam medicantis . . . Ende: horum facramentorum. 
ScMußfckr, : Explicit fumma penitencie. 

6. Bl. i4Öact—is2lff: Expolitio ftellae clericorum. 

Zu Anf ang freier Raum für ein Citat, Hanc quidem propofi- 
cionem icribit Clemens . . . Ende: ut per deum eft. Et fic per deum 
de eleccione clerici. Explicit expoficio (teile clericorum. 

»j. Bl. is3a^—i6ib^: Gloda fuper orationem domi- 
nicam. 

Anf.: Huic oracioni dominice. . . Efide: fructus digne capere 
nobis concedat . . . Explicit glofa fuper oracionem dominicam 
&c. &c. Completa fub anno domini M°ccc°lxif in die fancti E- 
gidii praghe. 

8. Bl.iözaoL—iöjad: Johannis apoftoli epiftolae iii. 

9. Bl.i63a%—i64a%: Jacobi apoftoli epiftola. 
Ueherfchr. : Incipit epiftola Jacobi apoftoli ad difperfos. 

10. Bl. i64a% — i6sh%: Petri apoftoli epiftolae 11. 

XI. Bl. iösb(i — i82b^: Pauli apoftoli epiftolae. 

Ueherfchr. : Incipiunt epiftole pauli, quarum prima ad roma- 
nos. Schlußfchr. : Expliciunt omnes epiftole pauli per ordinem. 

^§e§e@e§e@eieie§e^e@ede@e@e@e§e@^ xciv ^^e@e^ie8eee^ieee§eee$e§e§eee^ 

Pap. 2^8x210. 170 BIL, zweifp. 15. Jahrh. Zweierlei Hände, 

RoiheAnfangsbuchß. Holzdeckel mit weißem Lederbezuge. Schließeti 

fehlen. Vorn außen : Lectura fuper 2"™ et 4"'xi fentenciarum. Item 

lectura fuper canonem et fermones roricij. Hinler der Schluß- 

fchrift von Nro 2 : Liber fratrum minorum in brunfwic. 

1. Ä.7aa—<5o^a: Petrus Lombardus, Libri fenten- 
tiarum 11— iv cum commentario. 

2. Bl.64a%—J7ob<t: Roricii fermones. 
Schlußfchr.: Expliciunt fermones roricij. 

Pap. 300 X 210. 283 Bll., zweifp. 13- Jahrh. Rothe Anfangsbuch' 
flohen. Holzdeckel mit rothem Lederbezuge und Schließen. 



-•8S 79 8«^ 

1. Bl,ia(x.''4a^- Sermo pro defunctis. 

Ueberfchr. : Seelmeff. An/. : Super mortuum plora . . . Unvollß, 
Endet: a malignis fpiritibus, quorum. 

2. Bl.4bft — i28b^: Sermones de nativitate et paf- 
fione Chrifti et de feftis B. Marise et fanctorum. 

3. Bl,i2ga%—i4ib%: Narrationes de infidiis daemo- 

num. 

Anf. : De beato abbate Moyfe . . . £näe: fi fas eil dicere. Et fic 
eil finis illius editi &c. BI. 142 leer. 

4. Bl.i4jaoL^2Sjb^: Strtnonts varii in diebus feftis 
beatae Mariae et fanctorum. 

mtimsm^i^^i^^S^i^^ XCVI )&^&i^^S^^imi^im^ 

Pap. 2Q5X.200. 222 BIL, zweifp. 15. Jahrh. Zweierlei Hände. 
Für Initiale freier Raum. Holzdeckel mit Lederbezug u. Schließen. 

\.Bl.iatk—J54a^: GlofTarium verborum latinorum, 

graecorum et hebraicorum in facra fcriptura occurren- 

tium cum appendice verborum rariorum. 

Anf. des Prologs: A a domine nefcio loqui . . . Bl. ib% Gloffar: 
Aleph prima litera hebraici alphabeti ... Bl. 125 a%: Prefens col- 
leccio magis de raritate verborum elucefcat. Schluß/ehr. : Com- 
pletus ifte über fub anno incarnacionis domini M°cccc° quinto 
in feflo tranflacionis beati Auguflini vel pridie kalendas marcij 
in flendal circa horam quintam poll meridiem per me hinricum 
oldecoppe de elze. 

2.Bl.i5sa%—222b^: Libcr fequentiarum a beato 

Gregorio potiffimum aliisque autoribus compilatus. 

Anf.: Ex quo fcire contingit caufas... Ende: fuper aftra et 
fuper celum. Et fic eft finis. Deo laus. Für die Anfangsverfe in 
größerer Minuskel faß durchgehend freier Raum gelaßen. 

Pap. 300x206. isoBll., zweifp. 15. Jahrh. Schwarze Initiale, 
zum Theil mit Gefichtem roh ausgeführt. Holzdeckel mit Leinwand- 
rücken ohne Schließen. Auf dem äußern Vorderdeckel: Lectura fu- 
per logicam. Item lectura fuper libros phyficorum. Item de celo 
et mundo. 

Lectura fuper logicam et philofophiam naturalem 
Ariftotelis. 



Am Ende : Ifli funt actus auditi in roftocfenfi fludio anno do- 
mini M°ccccxxj ab hinrico ftanghen. Primo audiuit pe [!de?] 
bis a venerabili magiftro theoderico Wichman et finiuit feria 5» 
poft feftum ephifanie et a magiftro iacobo nigebur priorem, et 
erat finitum 3» feria ante carnifpriuium, et a magiftro michaele 
hegfterften pofteriorem ufque ad 2»^ tractatum et audiui dicere 
a magiftro theoderico Wichman dicere philofophiam. Hier bricht 
die Bemerkung ab. Auf der Rück feite Feder proben und mehrere Zeich- 
nungen; dazwi/chen folgende Eintragungen: 

Hec funt debita. rrimo dedi magiftro thiderico j florenum ari- 
menfem et poftea conceffit mihi vij albos, quibuscum calcios [/] 
et aliquantum de vefpere dedit. Michi j denarium et bina vice 
dedit mihi ijo« denarios et femel iij et femel j obolum et dedit 
femel pro camifijs quidem linteaminibus lauandis fcilicet pro 
ijabus camifijs et ijobus linteaminibus et una mitra 5« denarios et 
femel eram fecum in balneis et femel mifitme rädere. Darunter: 

Ifte über eft hinrico ftanghen et erat fibi datus anno incar- 
nacionis 1420 abvno reuerendo domino, cuius anima requiefcat 
in pace amen. Hieran fchließt fich der recht nachläjfige Entwurf 
eines Briefes Heinrich Stangens. 

Officium cum obfequio fincere caritatis. Argumentum vere 
dileccionis perpenditur cum abfcentis [.'] amici negocium be- 
nigne procuratur. Veftre igitur e nucleo reuerencie quidem ho- 
norabilitati, quatinus [.'] ex omnipotentis dei gracia nulla penuria 
corpus meum debilitat, fic veftram marie filius ob mei defiderium 
conferuat [.'] fanitatem. Infuper, ut vobis innotuit, quod propter 
mei inopiam aliquorum operibus libenter inhefiffem, fed ob fer- 
uitorum multitudinem quam rectorum paucitatem et feruitores 
habere volencium [ausgeßrichen : non poffum alicubi aduenire] 
feruiendi locum non poffum nunc habere. Eciam magifter me- 
cum contulit didericus wichman, quod fme 12 florenorum ap- 
poficione feruicium ibi nullibi non poffit vnum haberi, qüe vide- 
tur mihi nimia, quia cum xvi marcis lubefenfibus aliquo fme 
feruicio alias ftarem competenter in anno dimittendis exerciciis 
magnis, quia pro difputacione in grammatica oportet qualibet 
dare ^ florenum, pro difputacionibus loycalibus j florenum, in 
philofophia altera dimidium florenum, pro qualibet leccione lecta 
ij folidos fundenfes. Veftram igitur ad amiciciam tamquam ad 
refugium meum fmgulare recurro ftudiofis precibus eidem fup- 
plicando, [am Rande: quatenus interne remuneracionis intuitu 
et mearum precum interuentu et ei inducendo] ut patri meo 
hinrico ftanghen dilectiffimo impendatis confilium, [ausgeßrichen: 
ob diuine remuneracionis intuitum et mei feruicii] ut mihi re- 
.fcribat, quanto cicius poterit, quid ego fum [.'] facturus, quia fic 
effet in meo beneplacito et quod tantam fummam pecuniarum 
ipfe vellet mihi deputare. Perfeuerarem hie libenter. 



®®S$€»»8e6»®$$60e$$8 XCVIII 

Pap. 2Q0X2I0. 271 BIL, zwei/p, is-jahrh. Zweierlei Hände. 
Rotke Anfangshuchflaben. Holzdeckel mit Lederbezug u. Leinwand- 
rücken, Schließen und Buckel fehlen. Auf El. la: ffratrum mino- 
rum in brunfwic. 

1. Bl.iaoL—2öpb?: Holkot, Robertus, Lectura fuper 

ecclefiafticum. 

Ueberfchrift: Hie incipit lectura holkot fuper ecclefiafticum. 
Bl. 26Qb^ roth: Hunc librum comparauit frater Conradus de ka- 
nicz Anno domini M°40o° In vigilia fancte trinitatis. Schwarz: 
Hunc librum emit frater tidericus ftrue Anno domini 14 16 in die 
affumpcionis virginis in dreffden. Innerhalb der Kolumnen und 
am Rande der letzten Blätter folgende Recepte: 

2. Bl. 268b — 270a: Regimen contra peftilentiam. 

Ueberfchr. : Regimen contra peftilenciam collectum per reue- 
rendum magiftrum et medicum regis francie et magiftrum pary- 
fienfem. j.primum eft weme dy druze offfarn, der neme fenf vnd 
holunderbletter vnd ftoze daz mitte eynnander vnd lege daz 
doroff &c. 2™. Och wer fich in der czeit do vor hüten wil, der 
neme falben bletter, holunder bletter, brom bletter, eynis alzo 
vil alzo des andern vnd fyde daz in eyme guten lawtern weyne 
vnd do in geftozin ingeber vnd trinke daz E her aws dem hauze 
get &c. 3™. Och meide czu defen dyngen allerleye frochte an wel- 
fche noße. Och hüte dich vor aus geen vnd czu allerleie fpeyze 
is effig do czu &c. 4™. Och entphoifta krenkheit adir füche, wy 
daz fey, zo las dy meynige odyr czu hant vnd hüte dich vor den, 
dy do hen vnd her wandern. 5™. Och nym eyn ftöcke weisbrotes 
vnd las daz wechen drey tage in efke, dor czu ftos wermute raute, 
vnd ingeber vnd las daz wedir trugen vnd halt daz vor dy naze 
an deme wege. 6™. Och wer dir icht of gefchoßen, zo nym raw- 
te, metirn, fwertil vnd wermüten worczeln geftoßen vnd weyn 
eßig doran gegoßin, vnd lege is dorof adir dynes egen meiftes 
&c. 7™. nem rawte, feigen vnd welfche nöße, eynes alzo vil alzo 
des andern vnd ftos iczliches befundern, wenn is denn wol gefto- 
zen is, zo is is denne des morgens nüchtern, daz bewart dich vor 
der b6zen gifft &c. 

primum. Item weme dy druze werdin czwilTchen den fcholdern, 
der loze vnder den fcholdern mit czwen köppen vnd deme flöße. 
Item weme fy werden an deme halze adir an dem hüte, der fal 
lozen dy h6pt adir off bedin dawmen &c. 2"». Weme is of der 
linken feyten adir an dem arme wirt, der fal dy milcz adir lo- 
zen czwiffchen dem mynften finger vnd czwiffchen deme na- 
melozen an derfelben feyten. 3"^. Item weme is is an der rechten 



-49 82 8«^ 

feyten, der fal lozen dy linke adyr czwiiTchen deme namelozen 
finger vnd deme mittelftem finger an der felwigen feyten. 4"». 
Item weme is ift an dem herczen, der fal dy milcz adir lozen an 
der rechten hant czwiiTchen dem mynften finger vnd deme na- 
melozen &c. 5"». Item weme is ift an der linken feyten in den hege- 
druzen adir an dem beyne, der fal lozen dy iycht adir czwiffchen 
der minften czen vnd der neften &c. 6™. Item weme is ift, an deme 
rechten beyne bey den heyge druzen, adir in den hegedrüzen, 
der fal lozen dy frawen a^ir innewennig des fußes &c. j^. Item 
weme is ift an dem rocken der fal loßen dy adir, dy do gen obir 
dy grozen czeen vnd werde fleft an den druzen vnd left lozen 
den hilft is nicht czu welcher czeit is en an kommet, zo fal her 
fich hüten vor dem flaue &c. 

3. Bl. 270 aoL — 270a?: Nota de latrone a dexteris Chri- 
fti pendente. 

4. Bl. 27oh%—27ih^: Lectura fuper tetragrammaton 

Chrifti. 

Anf, : Notatum eft nomen eins . . . Unvollß., endet: ipfum enim 
nomen ihefus eft. Reuerte folium tali figno. 

m^^^^mi^^^m^^ xcix ^^i^^^m^m^^mm 

Pap. 2Q0X2I0. 2q8 Bll.f zwei/p. is- Jahrh. Zum Theil roihe Ue- 
berfchriften und Anfangsbuchßaben. Marginalien. Holzdeckel mit 
Lederbezug und Leinwandrücken. Auf der Rückfeite des Vorfatz- 
blattes: Contenta in ifto libro funt infra fcripta. Sermones bona- 
uenture de tempore ab aduentu ufque ad aduentum per totum 
annum. Itemdecem precepta magiftri Johannis Cannemans. Item 
tractatus de indulgenciis, qui incipit Quodcunque ligaueris fu- 
per terram. Item alphabetum religioforum magiftri Johannis de 
hybernia quondam miniftri ibidem. Item mirabile regiftrum le- 
gende fancti francifci diftinctum fecundum ordinem columna- 
rum legende. Item aliud regiftrum fecundum ordinem alphabeti 
eiusdem legende. Am untern Rafide von Bl. la roth: Iftum librum 
refignauit et eundem pro ufu liberarie fratrum minorum in bruns- 
wick deputauit frater ludolfus funne quondam humilis lector 
gardianus et cuftos. Quisquis in eo ftuduerit, interceffor eins 
effe dignetur apud deum. 

1. Bl. iaa.—io8a^ : Bonaventura, Sermones de tem- 
pore per totum annum. 

Am £nde roth .'KxpMcit. Schwarz: 1451. 

2. Bl. ioga% — 2100,7.: Kannemann, Johannes, De de- 
cem praeceptis decalogi. 



^y 



-^ 83 §«^ 

An/. .-Inter omnia [/] hominum agnicionem neceffaria [/] non 
eft falubrius caritati aut neceffitudini nil expedientibus manda- 
torum altiffimi noftri dei perfectavcognicione . . . Am Ende: Quis- 
quis hac expoficione vfus fueris, ora propter deum pro collec- 
tore, cuius nomen et cognomen reperies in primis electis capi- 
talibus prolige [/] &c. laudetur deus. Scriptus atque completus eft 
ifte tractatus preceptorum per manus ffratris Bertoldi gufteden 
Anno domini 1.4.48 feria quinta ante dominicam inuocauit, qui 
defiderat eciam oraciones omnium legencium ex eodem tracta- 
tu, quod infuper fcriptor eft talis, litera monftrat qualis. 5BII. leer. 

3. Bl.ziöbct.: De effectu indulgentiarum. 

Anf.'.YtrxLvti indulgencie tantum valent... Ende: non debet 
repoftulari &c. 

^. Bl2iTa^ — 226h%: Tractatus de indulgentiis. 

Anf. : Quodcunque ligaueris fuper terram. . . Ende: ex difpen- 
facione diuina fpeciali. Sodann in 12 Zeilen : Nota quid fit carena. 

5. BL228a%—246a%: Tractatus fuper Miffus eft. 

Anf. : Miffus eft angelus gabriel . . . quia nee lex nee ius nee 
mos. . . Ende: hunc fenfum videntur. 

6. 5/. 2^7öa—2podiß: Johannes Galenfis, Ordinarium 

feu alphabetum vitae religiofae. 

Ueherfchr. : Incipit ordinarium fiue alphabetum vite religiofe. 
Am Ende roth: Explicit 1451 Summa Johannis Gallenfis. 

7. ^/. 2p/öa— 2p(?aß; Legendae S. Franc ifci epitome 

et regiftrum. 

Ueherfchr. : Incipit legenda fancti francifci compendiofe con- 
fcripta. Anf. : Francifcus promifit deo. . . Ende: et ad contricio- 
nem. Bl. Q6b^ — g8a^ Regißer. 



Pap. 2Q0 X 20s. 189 Bll., zweifp. u. durchgeh. Z. /f. Jahrh. Meh- 
rere Hände. Zum Theil rothe Ueberfchriften u. Anfangshuchßäben. 
Mit Leder bezogene Holzdeckel ohne Buckel und Schließen. 

1. Bl.ia%—i2a^: Tractatus de paffione Chrifti. 
Anf.: Egreffus ihefus. . . Ende: eft rerum infenfibilium. 

2. Bl.isa% — 27aoL: Dialogus increduli cuiusdam et 

ecclefiae de facramento euchariftise. 

Anf : Prefens huic operi fit gracia pneumatis almi. Ezechiel 
in vifione dei. . . Ende: cum iocunditate et exaltacione. 

6* 



-«8 84 8«^ 

3. BLzjaft—SQh^' Tractatus de civitate dei. 

Anf. : Gloriofa dicta funt de te. . . Ende: babilonia interpreta- 
tur confufio &c. Amen. In dem namen des hern ihefu cridi vnde 
der Reynen Juncfrowen mariam fyner lyben genedygen mutter 
Amen. Bl. 6o leer. 

4. Bl. öiars.— jibtx.: Ordo antiphonarum et refponfori- 

orum, capitulonim et coUectarum cum rubrica Pragenfi. 

Gleiche Ueherfchr. Anf. : Primo de aduentu domini fuper pri- 
mos confuetos anthifona. Prophete predicauerunt. . . Ende: fue 
intrare feftiuitati. Bl. J2 leer. 

t^.Bl.jsa^ — isoa^: Calderinus, Johannes, Auctori- 
tates et fententiae bibliae. 

Schlußfchrift: Explicit tabula auctoritatum et fentenciarum 
biblie, que inducuntur in compilacionibus decretorum et decre- 
talium, compilata per dominum Johannem Calderirium doctorem 
decretorum Anno domini millefimo trecentefimo Nonagefimo 
nono vicefima quinta die menfis feptembris. Scribendo finita 
per manus Pauli ermel de Gubyn. Bl. 151 leer. 

t. Bl.i52a — i6Qa: Bernhardus Clarevall., De ccena 
domini. 

7. Bl. löga — ijob: Bernhardus Clarevall., Tractatus 
de lineamentis. 

8. ^/. 7703 — 77^0: Bernhardus Clarevall., Concor- 
dantia paffionis Chrifti. 

9. Bl.i74b — i7sb : Auguftinus, A u r e 1 i u s , Dialogus 
ad Orofium de trinitate. 

10. Bl. iTja^ — i8ob^: Tractatus de veritate et utili- 
täte converfionis peccatorum. 

Anf.: Si reuerfus fueris. . . Ende: poteft cum eis difpenfare. 

11. Bl. 181 aoL — 183 b^ : De quatuor afFectionibus c o r - 
dis, timore, amore, gaudio, triftitia. 

Anf. : Conuertimini ad me . . . Ende : falfe penitencie, de quibus . . 

12. Bl. i83b% — i84b^: De neceffitate poenitentiae. 

Anf.: Si primam non egerimus... Ende: in noftris cordibus 
remittatur. 

13. Bl. i8saoL—i8öboL: De pane coelefti. 

J^o/h: Videbatur mihi quafi panis. . . Ende: nobis miniftrat. 



14. Ä. /(ftJ^ß — /<?<?«?; De diveriitate et veritate ver- 
borum dei. 

Anf,: Si ego veritatem dico. . . Ende: funt hie dicta. 

15. Bl. i88b7.—i8gb^: De caufis amicitiae et inimici- 
tiae mundi. 

Anf.: Factum eft autem... Ende: ufque reddet nouiffimum 
quadrantem, a quo . . . Marie filius nos defendat. 

Pap. 2Q0 X 200. 31Q Bll.y zweifp. u. durchgeh. Z. is.Jahrh. Meh- 
rere Hände. Zum Theil rothe Anfangsbuchßaben u. Ueherfchriften. 
Holzdeckel mit braunem, gepreßtem Lederbezogen u. mit Schließen. 

1. Ä. /Ätt — 7/^ß: Quaeftiones de anima, praedeftina- 

tione, libero arbitrio et corporibus fupercoeleftibus. 

Gleiche Ueberfchrift. Anf.: Queritur quid fit anima. . . Ende: et 
aeris tranfmutacione. Et lic eftfinis. Expliciunt quefliones de ani- 
ma et de predeftinacione et de libero arbitrio et de corporibus. 

2. Bl. II b^ — 12 3ß : Materia de quinque p u g n i s in quo- 

libet homine. 

Gleiche lieber f ehr. Anf.: Ex quo primo politicorum . . . Ende: 
regnare poffimus .eternaliter. Schluß/ehr. : Explicit materia de 
V pugnis. 

3. Bl. i3ao. — 42ao.: Sermones in dies feftos et domini- 
cales a fefto pafchae ufque ad diem S. Margaretae. 

/^. Bl.42b9. — 43b(x.: Sermo in dedicatione altaris. 

Anf. : In dedicacione altarium. Si offers munus tuum. . . Ende: 
vfque ad profundum inferui. 

t^. Bl.44aoi. — 7Sa(x.: Sermones in diebus et feriis pa- 
fchae et pentecoftes. 

6. Bl. 7gbtx.— 7Qb^: Sententiae varii argumenti ex ve- 
terum philofophorum et doctorum fcriptis. 

T.Bl.Soafi. — 8ibo.: Sermo de cognitione dei. 

Anf. : Tanto tempore vobiscum fum. . . Ende: eft primum pri- 
uilegium falutis eterne. 

8. Bl.8ibrs.—8ib%: De veris iignis peccatorum. 

Anf. : Pro quodam vera figna que oftendunt . . . Ende : a terra 
abforpti funt. Quod a nobis auertat deus. 



-<9 86 8|i- 

f),BL82a%—84b(».: Serxno de prudentia in petendo 

et de quietatione animi in fufficiendo. 

Anf.: Domine oftende nobis patrem. .. Ende: donec adveni- 
am ad te. 

10. Bl.84d^ — Ssa?: Sermo de diverfis gradibus prae- 
parationis cordis ad coelum. 

An/.: Non turbetur cor veftrum. . . Ende: in virtute crifti. 

11. Bl. SjaoL — Sja?: Sermo de quatuor modis luctandi 

tarn cum actionibus, quam cum paffionibus ad exem- 

plum Jacobi patriarchae. 

An/. : Nequaqum vltra vocaberis Jacob . . . Ende : vidi dominum 
fedentem &c. 

12. ^/.<?<?^a — p2^a: Sermo in fefto S. Jacobi de duplici 

calice Chrifti et diaboli. 

An/.: Poteftis bibere calicem... Ende:{pTet3. fuperbia vixit 
humiliter. 

13. Bl.92b^: Nota de Achab rege et Jefabel regina. 

14. Bl.Qsaa — Qs^oL: Sermo de feptem afcenfionibus 

a culpa ad gloriam. 

i4«/. : Aflumptus eft in celum... j£';i^<;: amici aulici come- 
dite. An zwei Stellen Unterbrechungen. 

15. Bl. 95bfs.—98aft.: Sermo de via ad aeternam falutem 

ducente. 

An/.: Dominus quidem ihefus poftquam locutus eft... Ende: 
mulieres et virgines cum tympanis. Folgt eine Anmerkung. 

16. Bl.Q8b^ — g8b^: Sermo de iudicio poftremo. 
An/.: Sic veniet. . . Ende: ficud celum et infernum &c. 

17. Ä. pp^a—/oödrß: Sermo de afcenfione Chrifti 
corporali. 

An/.: Affumptus eft in celum. . . Ende: ad equalitatem patris. 

18. ^/.7cx?^a — 707 ^a; Sermo de afcenfione Chrifti 
mentali. 

An/. : Dominus ihefus poftquam locutus eft . . . Ende : qui afcen- 
dit fuper celos. Amen. 

19. Bl.ioib% — io2atf.: Annotationes dereverentiain 
parentes, de avaritia, de benigno animo et de elevatione 
manuum. 



"^ 87 8^ 

20. Bl.io5a^—io6a%: Sermo de fpiritu fancto. 

Anf. : Irruit fpiritus domini in fampfonem . . . Ende : fimilitudi- 
nem dei operatur, vt dicit Auguftinus. Danach eine Sentenz de 
fancto fpititu aus Hugo de S. Victore, De facramentis, lib. ii c. 3. 

21. Bl.ioöbo.—ioöb^: Sermo de fpiritu fancto. 

Anf. : Signati eftis fpiritu . . . Ende : contriftant f piritum fanctum. 

22. Bl. lojacL — ioSa^: Scrmo de feptem malis vitae. 
An/.: Primum malum eft puerilitas . . . Ende: eterne predefti- 

nacionis. 

23. Bl. io8a^ — io8b^: Annotatio de quatuor defecti- 
bus hominum ante adventum. 

24. Bl.io9arx. — ioQbaL: Declaratio operationum, quae 

fpiritui fancto attribuuntur. ' 

Anf. : Spiritus dominum repleuit . . . Ende: fi gubernator im- 
peritus formofus eft. Bl. iio leer. 

25. BL III aoL — III «ß ; Tractatus de f i m i li t u d i n e man- 

nae veteris et recentioris. 

Anf. : Conueniunt Manna vetus et manna noftrum in fex . . . 
Ende: malicie nequicie indurefcit. 

26. Bl. 112 a^ — 113 bot, : Sermo de facramento eucha- 

riftiae. 

Anf.: Qui manducat carnem meum... Ende: vt interpellent 
dommum pro eo. Folgen 3 leere Bll. 

27. Ä. 7/7 aa — 722 Äß; Sermo de beneficiis dei erga 

homines. 

Anf. : Vox domini fuper aquis . . . Ende: de fapiencia dei vide- 
bimus. 

. 28. Bl. 123a— 123b: Nota de beneficiis deiinlibera- 

tione a periculis. 

2g. Bl. 124 aa — i2saoL: Sermo de tribus gradibus a- 
moris. 

Anf. : Duodecim fratres vno patre geniti . . . Ende: nolite timere 
opprobrium hominum. 

30. Bl.i26aoL — i2pb?: Sermo de sancta trinitate. 
Anf: Quod fcimus loquimur. . . Ende: ut eternaliter fpeculum 

fancte trinitatis intueri mereamur. Quod nobis &c. 

31. Bl. i2pb?-'i37b^: Sermones de facramento eu- 
chariftiae. 

Ueberfchr, roth: De corpore crifti. 



-^ SS dH^ 

S2. BLijSaci— 141 d^:Sermo de circumcifione et 

baptifmo. 
An/,: Johannes eft nomen eius. . . Ende: primum priuilegium. 

33. BLi42a%—i43(^: Sermo de paffione Chrifti. 

Anf, : Pollquam ihefus cum xij difcipulis . . . Ende: modo noflri 
cierici. 

34. BL i44aoL—i47aoL: Sermo de tribus Vae in mundo, 

iudicio et inferno* fecundum thema apocal. c. viii v. 13. 

Anf. : Vidi et audiui vocem. . . Ende: a pefte fanat. Ita pro no- 
bis implorans a ve temporali et eterno cuftodiat. . . 

35. Ä./^<?fla— z^^^a: Sermo in fefto Johannis Bap- 
tiftae. 

Anf.: Erit magnus coram domino. . . Ende: fubito poft tergum 
ruebat. 

2fi.Bl.i4gh7,—i5ol^: Sermo in fefto Petri et Pauli 

apoftolorum. 

Gleiche Ueberfchrift Anf: Saul et Jonathas in vita... Ende: 
principes vide m paffionali. 

37. Bl. 150 ^ß — 153 aß ; Sermo in fefto M a r i ae Magdalenas 

Gleiche Ueherfchr. Anf.: Conuertifti planctum meum. . . Ende: 
fepeliri fecit. 

'fi.Bl.i53h9,—i54b^: Sermo in fefto Petri et Pauli 

apoftolorum. 

Gleiche Ueherfchr. Anf. : Caro et fangwis non reuelat . . . Ende: 
et caueat brutalem. 

39. Bl.i55b7.—i56l^: Sermo de vifitatione Mariae. 

Gleiche Ueherfchr. Anf.: Exurgens Maria abijt... Ende: et a 
morte eterna. 

40. Bl. is7h%—js8a^: Sermo de nativitate Mariae. 

Gleiche Ueherfchr. Anf. : Sapiencia edificat fibi domum . . . Ende : 
fibi meminerit defuifle. 

i^i. Bl.i58h9. — i5ga^: Henricus de Primaria, Sermo 
de fancto Matthaeo apoftolo. 

42. Bl.ißQh^ — iöoa^: Sermo de S. Matthaeo. 
Anf.: Non veni vocare iuftos. . . Ende: nee feit expenfos. 

43. ^/. 7^0 ^a — 7(^2 aß: Henricus de Primaria, Sermo 
de Angelis. 



-^ 89 8«i- 

44. BLi62b(i,—i63c^: Sermo de SS. Simone et Juda. 

Gleiche Ueber/chr. Anf. : Ego vos elegi de mundo . . . Ende: me- 
rita fupplicum excedit et vota, qui eft benedictus. 

45. Bl.j63bo(.—i64atx,: Sermo in fefto omnium fancto- 
rum. 

Anf.: Mementote quoniam falui fancti funt patres... Ende: 
virgines cum candidis. Folgen zwei Anmerkungen. 

46. Bl. i64b%—i6sb%: Sermo de purificatione Mariae. 

Anf.: In diebus fuis placuit deo. . . Ende: et ad pauperes fuit 
liberalifümus. 

47. Ä. /ööaa: Triumphus, Auguftinus de Ancona, 
Sententia ad praecedentem fermonem. 

48. Bl. lööboL'—iöSa^: Andrcae, Johannes, Quaeftiones 

tredecim fuper titulum de feriis et ieiuniis folennibus. 

Anf: Hie eft videndum in diebus dominicis. . . Ende: Hec Jo- 
annes in fuo libro ij tit. xij de ferijs et ieiuniis follempnibus. 
Folgen einige Anmerkungen. 

49. Bl.iöSboL: Comparatio animae cum palma. 

-4«/". ; Afcendam in palmam... Unvollß., endet: fuper habitat. 

$0. Bl.iöga — iyibT.: Sermo, quomodo Thomae apo- 

ftoli dubitatio prodeft ad fidem. 

Anf: Vide manus meas. . . Ende: fe totum et totaliter exina- 
nit. Zwifckendurch: 

51. Bl.iTia^: Nota de duabus fpeciebus excommu- 
nicationis. 

$2. Bl.i72ao(. — 1740^: Sermo de tribus modis cogno- 

fcendi deum. 

Anf: Nota quod de deo poteft haberi. .. Ende: falutem ani- 
marum veftrarum. 

53. ^/. 77^öß; Enumeratio quatuor caufarum licite 

irafcendi. 

Anf : Licitum eft irafci propter quatuor. Primo propter doc- 
trinam audacter proponendam. . . Ende: qui irafcitur fratri fuo. 

54. Bl.ijsa^: De introductione evangelii. 

Anf.: Cum deus genus humanum redimere vellet . . . Ende: 
fuper hanc petram. 

55. ^/. /75^a — 77<?öß; Quseftio, quomodo Petrus et 



-<9 go 81^ 

apoftoli cognove^unt, Chriftum effe dei filium et quales 

poteftates Chriftus detulit Petro. 

Anf.: Venit ihefus in partes cefarie. . . Ende: ergo plus diligit 
nos quam nos ipfum. 2 BIL leer. 

56. BL 181 av. — 1850^: Sermo decontrariis fidei, pec- 

cato mortali et dilectione dei. 

Anf.: Remittuntur ei peccata multa... Ende: in confpectu 
hominum in iudicio &c. 

57. Ä. /<?5'^a — /<5(^fla: Sermo de inequalibus fidei, 

peccato et dilectione. 

Anf.: Remittuntur ei peccata multa... Ende: et manifeflabo 
illi me ipfum, que ipfe nobis preftare . . . 

58. BLi8ga^: Auguftini, Aurelii ex libro de confenfu 
evangeliftarum defumpta fententia, Mariam magnam fu- 
ifle, quia bis unxit dominum. 

59. Bl. igoa^ — 2ooa^: Sermones in fefto S. Laurentii. 

60. Bl. 2oiaa. — 20Qb9: Sermones de S.Bartholomaeo. 

61. Bl. -?//öa — 2/d^a;Sermonesinexaltationecrucis. 

62. Bl. 217^0. — 2iQa9: Serxno de publicanis et pec- 
catoribus. 

An/.: Non veni vocare iuftos. . . Ende: Sic chriftus fecit cum 
matheo. Folgt eine Anmerkung. 

ti. Bl.2igb^ — 22oa%: Sermo de angelis. 

Anf. : Angelis fuis mandat de te . . . Ende: quare non letificaret 
angelos. 

64. Bl. 220b — 221 b:^^xvt\o de animabus. 

Gleiche Ueberfchrift. Anf. : Sancta et falubris eft cogitacio . . . 
Ende: vt cum eis faluemur amen. 

65. Ä. 222 aa — 22c? ^a; Sermones plures de omnibus 
fanctis. 

66. Bl.22Qb — 23ia: Sermo de feptem gradibus gra- 
tiae et de gaudio coelefti. 

Anf.: Video celos apertos. . : Ende: ibi noluit lapidari. 

67. Bl.232a(x. — 237a^: Sermo de facerdotibus. 

Gleiche Ueberfchrift. Anf.: Dicitur namque f acerdos . . . Ende: 
moralibus competenter excitatus et fic patet de illa materia &c. 



68. Bl. 237^^ — 2301/^: Sermo de labore. 

Gleiche Ueherfchr. Anf. :Labora, ita fcribitur . . . quia nunc inten- 
cionis mee eft de labore dicere . . . Ende : que reuelabitur in vobis. 

69. BL23gh^ — 244h^: Sermo de regno ccelefti. 

Anf. : Ipforum eft regnum celorum . . . quia de regno tractare 
propofui. . . Ende: eft regnum celorum, quod nobis. . . 

70. Bl.24sa% — 247a%: Expoiitio Ifaiae c.iv v. i: Appre- 

hendent feptem mulieres unum virum. 

Anf.: Sentencia moralis habetur in lyra. . . Ende: fideles com- 
municare confweuerint. 

71. Bl. 247h^—248h^: Sermo de feptem praerogativis 

facerdotum. 
Anf.: Ecce f acerdos magnus. . . Ende: mereamur collocari amen. 

72. Bl. 2soboi—2S2d%: Sermo de talentis. 

i4«/. .Homo quidam peregre proficifcens . jE«^^; facie ad faciem. 

73. Bl. 2S3a(x. — 2S3a?: Vita S. Martini. 

74. Bl.2S3h(i — 2S4b^: Sermo de gaudio coelefti. 

Anf. : Johannicius in de regimine fanitatis . . . Ende : habere 
fruicionem. 

75. ^/. 255 Ä« — 255 «ß: Sermo de fefto omnium fanc- 

torum. 

Anf : Hec feftiuitas omnium fanctorum varie [.'] de caufa infti- 
tuta eft. . . Ende: regna et ciuitates deftruit &c. Bl. 2^6 leer. 

76. Bl.2S7aoL — 2sSa^: Sermo de fide et prudentia. 
Anf.: Eft fidelis feruus.. . Ende: obiit anno etatis fue Ixxxj. 
7*j. Bl.2s8bcf. — 2s8b^: Tractatulus de feptem virtuti- 

bus feptem peccatis mortalibus oppofitis. 

Anf.: Sicud homo per feptem dietas. . . Ende: lumen vere fi- 
dei non perdunt. 

78. -ff/.^jpaa — 2<^jöß: Tractatus de peccato ufurae 

Judeorum et Chriftianorum. 

Das erfle Blatt fehlt. Anf. : peruerfi in retinendo, rapaces in 
vfurpando . . . Ende : de Judeis et eor um impietate vfuraria poteft. 

79. Bl. 263 a^ — 263 h^: Expolitio, quomodo iudei omni 

die ter chriftianos maledicunt. 

Gleiche Ueherfchr. Anf.: Legitur in Ceferneffubos . . . Ende: et 
multiplicare in ciuitatibus. Darunter: ffrater theobaldus ordinis 
predicatorum tranftulit Talmuth iudeorum in villa parifienfi. 



80. Bl,263bfjL'—264h%i Confdtutiones plures et anno- 
tationes de ufuris. 

, %\, Bl. 26s b% — 27i a% : Tractatus de quatuor f p e c u 1 i s 

humanae naturae. 

An/.: Fratres fmite me celum. . . Ende: hoc fpeculum concu- 
pit beatus martinus, cum . . . dixit fTratres fmite me . . . 

82. Bl.2j2a(x.—274b^: Scrmo de regula chriftiana. 
Anf. : Quicunque hanc regulam fecuti fuerint. . . Ende: vt deus 

hommem peccabilem faceret. 

83. Bl.27sa7. — 27sa^: Sermo de feien tia. 

Anf.: Beatus vir qui in fapiencia morabitur. . . Unvollßändig, 
endet: folet filius elTe fimilis patri. 

84. Bl. 276b— 278a: Sermo de fancto Thoma. 

Gleiche Ueberfchr. Anf. : AfFer manum tuam et mitte . . . Ende : 
vbi omnis falus et gracia. Quam nobis . . . 

%^. Bl.27Qbrx. — 283b^: Quseftio, utrum chriftiani per 

adventum Chrifti a tributis folvendis abfoluti fint. 

A7if. : Rcddite que funt cefaris cefari . . . Ende: iudex fentenci- 
are huiusmodi Reddite que funt deo. Folgen Anmerk. Bl. 284 leer. 

86. Bl.28sa^—2Qoa^: Sermo de rota mundi et de de- 
cem eius radiolis. 

Auf. : Apparuit rota vna . . . Ende : in egreflu id declara. 

87. Ä. 2^/aa — ^^/^ß; Sermo de feptem inventioni- 

bus diaboli, quibus peccatores in vitiis retinet. 

Anf.: Prima inuencio, quia non reputant peccatum... Ende: 
ex confwetudine a peccato recedit. 

88. Bl.2g2a^ — 2Q2a^: Nota de peccato decipiendi. 

Anf. : Venditores feruifie menfuram eorum ad placitum falfi- 
ficant. . . Ende: ftate fuper vias et audite. 

89. Bl.2Q2b^: Initium fermonis de B. Maria. 
Anf.: Maria abijt in montana. . . Ende: thematis mei verba. 

90. Bl.2psboL — 2Q4a(x.: Sermo de maledictionibus 

Judae apoftoli. 

Anf: Judas dominum fuum xxx denariis vendidit... Ende: 
pro vili declaracione momentanea. 

gi. Bl. 2g4b(x.—2Qöa^: Sermo denovem peccatis alienis. 

Anf: Beatus es fymon barrona. . . Ende: dolorem peccati non 
oftendit lacrimis. 



-^ 93 8^ 

92. Bl. 2Q6b(x: Tractatulus de linguae peccatis. 

Unvoll fländig. Anf. : 4™ de lingua tercia vero fic habetur . . . 
Ende : fuper eas apparere. 

93. Bl.2Q'ja^ — 29jb^: Sermo de S. Nicoiao. 

Anf, : Ecce facerdos magnus . . . Ende : dabo tibi coronam. Anm. 

94. Bl.2pSa — 2ppa: Strmo de feptem donis fancti 
fpiritus fecundum feptem lampades in apocal. c. iv. 

An/,: Vas eleccionis eft michi . . . Ende: in celo conregnantes. 

95. Bl,3ooaa.—303act.: Sermones de S. Paulo. 

^6, Bl,304aoi.—305aoi.: Sermo de teftimonio Chrifti. 

Anf,: Accepit eum in vlnas fuas. . . Ende: intencio maneat in 
occulto. 

97. ^/.joj^a— -jo^Äa; Sermo de ludis et repraifenta- 

tionibus in ecclefia. 

Anf. : Quare circa ludos poffit effe virtus et vicium . . . Ende : 
qui induti funt vefte peregrina. 

^%, Bl.3o6h%—30'jh^: Sermo de S. Matthia. 

Gleiche Ueberfchr. Anf,: Beatus quem elegifti et affumpfifti. . . 
Unvollßändig, endet: vtilitatem anime fue. 

99. Bl,3o8a7,—3i2b^: Sermo fuper Luc. c. xxii v. 26: 

Qui maior eft veftrum, fiat ficud minor. 

Anf. : In ewangelio hodierno queftionis caufam et materiam . . . 
Ende : hie et in futuram gloriam. 

100. ^/.j/2^ß—j/^öa; Sermo in fefto divifionis apo- 
ftolorum. 

Anf.: Eatis et fructum afferatis . . . Ende: que eft recta via 
ducens in vitam eternam. 

Pap. 283x213. 218 Bll.y zweifp. 15. Jahrh. Anfangsinitial S 
grün mit rotlur Füllung, fonß einfache rothe Initiale. Holzdeckel 
mitrothem Lederbezuge] die Schließen fehlen. Am untern Rande von 
Bl. la roth: Iftum librum refignauit frater ludolfus funne quon- 
dam humilis facerdos eteundemdeputauitetc.zc/^^^/iW-^-Y/. viii. 

Johannes de Hifdinio, Poftilla fuper Marcum. 

Schlußfchr. : Explicit poftilla fuper marchum [/] ordinata et 
facta a fratre Johanne de hyfdinio ordinis hofpitalis fancti Jo- 
hannis iherofolimati [/] doctore in facra theologia, et fuit com- 
pleta anno domini M"ccc°xl° feptimo x° die Julij. 5^//. Regifler. 



"^ 94 ^*~ 

• * 

/Vi/. ^iJf X 2/0. IQ2BII., zwei/p. u. durchgeh. Z. iß. Jahrh. .Afek- 
rere Hände, Zum Theil rotheUeherfchriften u. Anfang shuchflaben, 
Marginalien. Holzbd. mit Lederhezugu. Schließen. DieBuckel fehlen. 

1. Bl.ia7. — 4ibft: Henricus de Haffia, Tractatus de 

decem praeceptis. 

Schlußfchrift: Scriptum per manus Jacobi gorman Altarifte 
Caflri Gardelege Sub Anno domini M'^cccc^^xliij®. In die fancti 
Valentin! martiris completum hora vefpcrarum. Darunter: 

Eyn lieb vnd nicht mere 

Daz ift aller frowen ere. 

Henricus de haffia. 

/ 

2. El. 42 a: Expolitio fymboli apoftolici. 

An/. : Credo in vnum deum &c. In hoc fymbolo fides . . . Ende: 
in compendio theoretice videtur. 

3. El. 42b — 46a: Schema virtutum et vitiorum cum 
memoria artificiali. 

El. 45h: Collegi a venerabili domino thoma de cornu cervino 
medicine doctori eximio Archiepifcopi magdeburgenfis medico 
anno domini 1445 ipfo die flephani prothomartiris nee non alio- 
rum confeflbrum, quorum inuencio reliquiarum follempniter in 
fancta ecclefia agebatur. El. 46 a roth: Memoria artificialis alpha- 
beti I. virtutum 2. viciorum in vna domo 48 cellularum. 

4. El. 46a: Cantus Amor almus cum notis muficis. 

5. El.46b%: Sermo de coenando. 

Gleiche Ueberfchr. Anf.: Cum federem quafi rex... E7ide: vi- 
debit eum omnis oculus &c. El. 4J leer. 

6. El.4Sa%—isib^: Peraldus, Guilielmus, Summade 

vitiis. 
Auf die Schluß/ehr. : Explicit fumma viciorum/<?/^^;/ 2 Ell. Reg. 

7. El. jßi ^ß: Niederdeut fches Glaubensbekenntnis. 

%.El.i52a^ — i53a^: Sermo in die annuntiationis 
dominicae. 

Afif. : Vifitafti terram . . . Unvollfländig, endet: fupernaturalis 
concepcionis. EL 154 leer. 

9. EL ISS öta — iQi b^ : Tractatus de falvatione Mariae 
virginis. 

An/. : Quoniam ut ait ieronimus nulli dubium eft . . . Ende: fru- 
ctuofi efficiamur in gracia divina. 



-^ 95 8«^ 

10. Bl.ig2a%—iQ2h^: Roth, Gerhardiis, Sermo fuper 

Pater nofter. 

Schluß/ehr.: Confcripfi breuiter pro fermone unico faciendo 
pro vtilitate communis populi feria vi pofl dominicam letare in 
fpandaw Anno domini Mccccxl5to et declaraui eis pro valedic- 
cione Ego gherardus Rothen viccplebanus prout tunc ibidem. 

Pap. 28^ X 200. 2oS, bis cxx gez. BIL, zweifp. !$• Jahrh. Zwei- 
erlei Hände. Rotheu. fchxvarzeUeberfchriften in größerer Afimiskel. 
Die erflen Blätter der einzelnen Quinternionen und Sexternionen 
find am untern Rande mit den Zahlen i—xviii figniert. Holzdeckel 
mit weißem Lederhezuge^ die Schließbänder find abgeriffen. Auf 
einem befchädigien Pergamentflr. am äußern Vorderdeckel: — dani 
de fanctis. Auf dem vorletzten Blatte: Liber fratrum minorum in 
brunfwick. 

Sermones in diebus feftis et de fanctis. [Jordani de 
Quedlinburg?] 

Pap. 285 X 210. 324 BIL, zweifp. 15. Jahrh. Viererlei Hände. 
Rothe Anfang sbuchßaben u. Ueberfchriften. Holzband mit gepreß- 
tem Lederbezuge] die Schließen fehlen, 

Aftexanus de Aft, Summae de cafibus confcientia; 

libri III— VI. 

Bl.jT^ay.: Explicit fextus über fumme de cafibus edite et 
compilate per fratrem Aftexanum de aft ordinis minorum. ffini- 
tus et completus anno domini 1448 feria quarta poft reminifccrc 
per me fratrem ludolfum Northem ordinis et profeffionis eius- 
dem. Zuletzt s leere BIL 



s;^sc^S3><SBg^ßCft^^g:;^?£gÄöS?S 



cvi ^^^^^m^^^^^i^s&^ 



Pap. 280 X 218. 162 BIL, zweifp. u. durchgeh. Z. 15. Jahrh. Meh- 
rere Hände. Rothe Anfaitgsbuchflaben. Holzdeckel mit rothem Le- 
derbezuge, Leinwandriicken u. Schließen. Vorn außen : Diftincciones 
fermonum fecundum ordincm alphabeti. Item tabula caldrini. 
Cetera, que continentur, uide in principio libri. Am Kopfrande 
des zweiten Blattes roth : Iftum librum refignauit frater ludolfus 
funne, quisquis in eo ftuduerit et vfum habuerit interceflbr eins 
apud deum eife dignetur. 



i. BLia—74b: Difdnctiones fermonum fecundum 

ordinem alphabeti. 

Anf.: A fignificat metum... Ende :ym?igo inuifibilis. Schluß- 
fchrift: Et fic eft finis iftanim diflinccionum. Benedictus igitur 
deus per omnia, qui tradidit impios. 

2. BL J5 a% — 142 a% : Calderinus, Johannes, Aue tori- 
tates et fententiae bibliae. 

3. El. 143a — 153a: Series alphabetica verborum, qui- 
bus ordo homiliarum indicatur. 

Anfang ausgerijßn, beginnt: beatitudo. Quare bcatitudo con- 
fiftit. . . Ende: Ypocrita. De ypocritis auguftinus in omelia in die 
cinerum . . . poft penthecoften circa medium &c. 

4. BL 134 act — 162 boL : Indices 1 i b r o r u m originalium 
fanctorum et doctorum, principia, fines et divifiones li- 
brorum continentes. 

An/.: Notandum quod libros originalium fanctorum et docto- 
rum . . . Am Ende die Libri Senece. 

mis^mem^^im^m^^ cvii ^s^j^ss^j^^s^^^s^^ 

Pap. 280x200. 220 Bll., zwelfp. u. durchgeh. Z. 13. Jahrh. Meh- 
rere Hände. Oefters fchwarze oder rothe lieber f ehr Iften. Holzdeckel 
mit gepreßtem Lederbezuge und Schließen. Die Buckel fehlen. Auf 
dem Vorjatzblatte von Pergament: Queftio i de facramento in wils- 
nack. Queftio 2 de erroribus fuper facramentum. De ufuris. 
Articuli contra mendicantes. 

\. Bl.ia — 2a: Bulla Urbani iv papae contra illos fa- 

cerdotes, qui fuis iuribus et finibus non contenti paro- 

chianos alienos contra canonicas fanctiones ad divina 

recipere praefumunt. 

Ueberfchr. : Bulla vrbani fexti, que plumbata heret apput [/] 
prepofitum Luneburgenfem. Die Datierung fehlt. 

2. Bl.2bcL — 12 Äß : Declaratio rubricarum tituli xxx viii 

libri V decretalium de poenitentiis et remiffionibus. 

Anf: Manifefta. Breue eft et per alia. . . Ende: in habitu et in 
actu. Hie eft finis rubricarum de penitenciis et remiffionibus. 

3. Ä./jÄ — 77*; Johannes Andreas, Commentarius 

in titulum de fepulturis. 

Ueberfchr. : De fepulturis. Der Text in einem Viereck inmitten 
der Seite, ringsherum der Commentar in kleinerer Schrift. 



C 



1 



-•8€ 97 88^ 

4. Bl.iSa — iga: Titulus de privilegiis et exceffibus 
privilegiatorum explicatus. 

5. Bl. 19b— 26a: Petitiones praelatorum Franciae de 

modo procedendi contra fratres mendicantes et propo- 

fitiones concilii Bafilienfis. 

Anf. : Prelati francie in confilio pariüis celebrato . . . Ende: efle 
falfum et quidem erroneum. 

6. EL 26a— 26b: Bulla Eugenii IV papae contra fra- 
tres mendicantes. 

Ueberfchr. : Sequitur Bulla feu executoria contra illos fratres 
mendicantes, qui predicauerunt articulos fuper propoficiones 
predictas. Datierung: Datum Bafilee ij ydus februarij anno a 
natiuitate domini M° quadringentefimo xxxiiij. Et fic efl finis, 
tu autem domine miferere nobis. 

7. Bl,26b^28a: Summa indulgentiarum et privile- 

giorum a fummis pontificibus ordini minorum conceffa. 

Ueberfchrift: Hec funt indulgencie ordinis fratrum minorum. 
Extraeta funt hec de regiftris de regiftris [/] apoilolicis et ha- 
bentur in facriftia afij. 

8. BL28a — 29a: Conclufiones fratrum praedicatprum 

et minorum Hildefienfium. 

Ueberfchr, : Nota hec funt conclufiones fratrum predicatorum 
in Hildenfem contra canonem Omnis vtriusque fexus et contra 
plebanos per ioannem rencken lectorem ex parte conuentus 
eorum dictorum predicatorum. An/. : Primo allegando articulos 
magiflri Joannis de palliato... Ende: plebano müTet confeffus 
patet ex predictis. Et tantum de iflo. 

9. Bl. 29a— joa: Quaeftiones capituli et cleri civitatis 

Hildefienfis contra conclufiones fratrum praedicatorum 

et minorum. 

Der Tenor mandati des Bifchofs Johannes von Hildesheim trä^i 
die Datierung: Datum Stuerwalde anno domini m^cccCxv fena 
3 a poft dominicam reminifcere. Am Ende find einige nieder deuif che 
Artikel über das Predigt- und Beichtrecht feitens der Minderbrüder 
angefügt: 

10. Bl.soa— 30b: Exempluin facerdotis veri. 

Eoth: Nota exemplum de facerdote. Schwarz: Quidam facer- 
dos valde deuotus . . . Ende : reduxit animam ad corpus. 

11. BLjob—jra: Privilegia fratribus mendicantibus 
conceiTa. 



-<8 98 «^ 

12. Bl.3rbfi-'34^' Quflcfkio, utrum communis facer- 

d o s virtute clavium fibi traditarum in ordinatione vere 

abfolvat poenitentem in cafibus refervatis fine alia con- 

ceffione. 

Anf. : Arguitur primo quidem fic Quicunque auctoritate . . . 
Ende: eil pars negatiua quefiti. 

13. Bissau: Problema de facultate abfolvendi. 

Anf, : Probleuma. Cum cunctis facerdotibus . . . Ende: fecus eft 
de poteftate conficiendi. 

14. Bl.36a7. — 44h%: Quseftio de fanguine Chrifti. 

Ueberfchr, roth. Anf. : Vtrum chriftus omnem fangwinem, qui 
de corpore eius effluxit... Ende: ad fapientes et potentes re- 
mittendo ad laudem . . . Schlußfchr. : Hec et que fcripta per me 
vigore proteftacionum katholicarum fubmitto pijs et benevolis 
correctoribus &c. 

15. Ä. ^^3a— ^(5^a: Quaeftio de fanguine Chrifti in 

ecclefia S. Aegidii civitatis Brunfvicenfis. 

Gleiche Ueberfchr, Anf, : Hie efl fangwis meus noui teftamenti . . . 
Ende: et vitam eternam confequamur. Quod nobis . . . Folgen drei 
kurze Anmerkungen, 

16. Bl.4öboL^47aaL: Decretum concilii Bafilienfis fu- 

per conceptionem et feftum conceptionis Mariae virginis. 

Gleiche Ueberfchr, Datierung: Datum bafilee in feffione noftra 
publicata in maiori eccleüa bafilienfi folempniter celebrata iij 
kalendas Octobris Anno domini m°ccccxxxix. 

17. Ä. ^(^Äa; Annotatio de facramento euchariftiae. 

Anf: Primum eft cur dominus inftituit... Ende: cum omnia 
prefciret. 

1 8. Bl. 4Q aoL —52 aß ; Sententia f a c u 1 1 a t i s theologicae 
Erfordenfis fuper dubiis circa facrum fanguinem in Wils- 
nack. 

19. i?/.52 3a— 5^^a; Quaeftio de erroribus circa fa- 

cramentum euchariftiae et imagines. 

Anf, : Sacramentum eo quomodo fmgulari . . . Unvollß.t endet: 
per approbata miracula quaü. 

20. BL sjafx —ööb^: Tractatus de auctoritate indul- 
gentiarum ab epifcopis in ecclefiae dedicationibus aliisque 
quibusdam cafibus conceflarum. 



-^ 99 §^ 

Anf,: Vires non optinet ut fi ftatutum. . . Ende: plebi et alijs 
fufficiant fimplicibus. Bl. 6j leer. 

21. Bl. 68 a%— 75 av.: Tractatus de u f u r i s. 

Anf.: De ufuris. Qui ufuram exercens. . . Unvoll fländig, efidet: 
in precipicio peccandi. 

22. Bl. 76a: Bulla Eugenii IV papae de exftirpatione 

haerefium. 

Datierung: Datum Rome aput fanctum petrum Anno incar- 
nacionis dominice m°ccccxxxiij. xviij kalendas Januarij ponti- 
Rcatus noftri anno tercio. 

21. Bl. 76b: Conftitutio concilii Bafilienfis de caffa- 
tione cafuum quorundam refervatorum diverfis ecclefiis, 
monafteriis ac aliis piis locis concefforum. 

24. Bl. 76 b: Conftitutio Martini iv papae de caflatione 

quarundam facultatum fingulis perfonis datarum. 

Datierung: Datum Conftancie in prouincia Maguntina ij Nonis 
ffebruarij pontificatus anno primo. 

25. BV. 77 a : Conftitutio de f e p u 1 1 u r a Thomae Frifcolae 

et Francifci de Almelia parochianorum et de exhuma- 

tione Geraldi Liefegang in ecclefia S. Columbae Colonienfi. 

Am Ende: Hec pronunciacio pronunciata eft in facro palatio 
ab auditoribus ad hoc deputatis pro parte honorabilis domini 
domini de Molrebach plebani ecclefie fancte Columbe Coloni- 
enfis contra fratres minores. 

26. Bl, 77 a: Conftitutio Martini v papae de vitandis 

fcandalis in receptione facramentorum. 

Anf. : Martinus papa quintus anno fuo primo inflituit . . . Am 
Ende:X^2XMVCi. Conftancie autorifante confilio eiusdem. 

27. Bl. 77b— 78a: Conftitutio gloffata de receptione 
fratrum et fororum minorum de ordine tertio beati Fran- 
cifci ad audiendum divina officia tempore interdicti. 

28. Bl. 7g a: Regulae canonicaede abfolutione excom- 
municatorum morientium deque poteftate eos fepeliendi. 

29. -ö/.c^öÄ — tyo^: Septem articuli contra fratres men- 

dicantes cum refponfionibus. 

Ueberfchr. : Ifti funt articuli, in quibus fratres ordinis mendi- 
cancium funt a domino legato, vt proponunt, multipliciter gra- 
uati. Primo cum dixit ordines predictos et eorum prelatos et 

7* 



-•Ä lOO »•- 

fratres quam plurimum in fuis fermonibus fuper predicatoribus 
non efle reformatos et non effe probate vite. 

30. Bl. 8iaoL — 81 b%: Sermo de c a u f i s , ex quibus ora- 
tio inter omnes operationes excellit. 

^/..'Multum valet deprecacio... Ende: nos femper errare. 

31. Bl.8rb% — 82a}: Scntentiaecompluresdeoratione. 

32. Bl.83ba—8sboL: Scrmofuper thema Job. c.vii v.33: 

Vado ad cum, qui mifit me. 

An/,: Jhefus verus homo et deus... Ende: femper colende 
trinitatis amen. 

33. BL 8s b? — 87 b? : Innoccntius iii p a p a , Expofitio 
füper canonem Omnis utriusque fexus fidelis. 

34. BI. 88aa—8pax: Qusßhiones et annotationesbre- 
ves de confeffione prefbiterorum et capellanorum. 

35. BL8gb% — g2b^: Sermo de ecciefia dei domo. 

Anf.: Domus mea domus oracionis. . . Ende: potefl dicere do- 
mus mea eil. Quod fuit thema. 

36. Bl. 93 aa, — 143 a%: Quaeftio de c a u f i s , quibus viri 

ecclefiaftici moderni temporis fe differunt a fanctis patri- 

bus et de remediis priftinam morum fimplicitatem redu- 

centibus. 

Anf.: Jofias fecundus rex iuda diuine legis emulator... BL 
1350^ : Secunda pars. Ende: quia tolerantur ab ecciefia. Dahinter: 
Epilogus dictorum und Conclufio Unalis, an deren Ende: In quo 
opufculo lector meus non vires fed votum attendat. Et fi quid 
minus fibi gratum reperiat, veniam tribuat auctori, qui voluit, 
licet non valuit^ iocundiffima conflare igne caritatis licet tarnen 
plus ab aliis mendicare ftuduit fcripta, quam propria ingerere. 
Si vero aliquid dignum reperit, deo [/] a quo cuncta bona pro- 
cedunt, vna mecum glorificet, cui laus et gloria in fecula feculo- 
rum. Amen. "^ 

37. BL 14.3 a<3, — 143 a^: Henrici de Gandavo fententiae 
ad materiam praecedentem ex eius Quodlibeto de variis 
materiis defumptae. 

38. BL i43baL^i43a^: Crocovia, Matthaeusde, Sermo 

de domo dei. 

Ueberfchrift: Sermo pagiflri mathei de Cracovia epifcopi 
Spirenfis. 



-48 loi 8«^ 

39. Bl, I4sb^ — i45h%: Interpretatio praefentiae Chrifti 

in duabus naturis. 

Anf, : Quomodö interpretandum fit, quod in perfona. . . Ende: 
non tarnen homo eft ipfa veftis. 

40. Bl. /^5^ß — 7^73a.Tractatusdepraedeftinatione. 

Anf. : De predeflinacione dicitur breuiter per hoc quod dicit 
fcriptura. . . Ende: guftatö fpiritu defipit omnis caro. 

41. Bl, i47h^ — i5ia%: Ferrer, Vincentius, Epiftola 

ad Benedictum xiii papam de adventu antichrifti. 

Gleiche Ueberfchrifi. Schluß/ehr. : Scripta funt hec primordia- 
liter villa Archauici die xxvij menfis Julij anno domini Mille- 
fimo cccc°xij°. 

42. BL 151 a^ — 153 ö«: Tractatus de adventu antichrifti 
et de malis inde redundantibus. 

Ueherfchr. : Sequitur de aduentu Anticrifti. Anf. : Antequam 
dominus veniet ad iudicium . . . Ende im Kapitel De duracione 
huius perfecucionis ; a terra ponderoütas et opacitas. Explicit 
Jhefus Maria. 

43. Bl.i54a7. — i64h^: Tractatus de inftinctu quadru- 

plici, divino, angelico, diatiolico et naturali. 

Anf. roth : Semen cecidit in terram bonam . . . Ende: et victori 
aliter triumphando. Quam coronam nobis concedat . . . 

44. Bl. iö4lf^ — iöQb9: Sermo de facerdotio Melchi- 

fedech, Aaron et Chrifti. 

Anf. : Gaudium eft angelis fuper vno peccatore . . . U^nvollß., 
endet: ipfe deus gaudet de. 

45. J9/.77oaa — /7j^a; Sermo fuper thema Luc. c. iv: 
Curam illius habe. 

^«/.:Curam illius habe... Ende: perferendus gloriam fem- 
piternam amen. 

46. Bl. J73 ^ß — 178 a^ : Andrese, Johannes, Summula 
de fponfalibus et matrimoniis. 

Schlußfchr. : Et fic eft finis fummule 4*» libri. 

47. Bl.iySboL — TgöaoL: Diftinctiones dereftitutioni- 
bus. 

Anf. : De materia reftitucionum primo queritur, vtrum refti- 
tucio fit actus iufticie. . . Ende: quos in hoc dampnificauerunt. 

48. Bl. 196 a% — 196 b9. : Tractatus de h o r i s canonicis 
aliisque orationibus. 



-^8 I02 W^ 

Anf, : Höre canonice. Vtrum clerici teneantur ad horas cano- 
nicas. . . Unvollfländig, endet: apud iam perfectos, qui. 

49. BLiQ'ja%^22oa%: Expoiitio fuper Pater nofter. 

Afif, : Dolent aduocati caufarum . . . Ende in der 6. Bitte: Quod- 
cunque dixerit vobis hoc facite. Quod nobis preftare dignetur. 

Pergam. 280x210. 17 Ell. iß- Jahrk. Rothe lieber f ehr iften und 
Anfangsbuchßaben, Rohe Holzdeckel mit Lederrücken, elftem Schließ- 
bande und kleinen Buckeln. 

Antiphonse cum refponforiis et notis muficis. 

Pergam. 276 x30s. 230 BIL, zwei/p. 14. Jahrh. Zierliche blaue 
ufid rothe Initiale. Der Text in größerer, die Marginalien in klei- 
nerer Minuskel cds der Commentar. Inter linear gloffen. Holzdeckel 
mit rothem Lederbezuge, Bändern und Buckeln. Vorn außen : Ifa- 
goge iohannicij ad tegni galleni. Liber urinarum. Commentum 
galieni fuper librum ypocratis de regimine acutorum. Innen von 
fpäterer Hand : Galeni in Hippocratis librum de regimine acuto- 
rum. Auf der Rück/eite des letzten Blattes Zeichnungen des Blut- 
umlaufs und des Auges. Daneben Merkverfe. 

i. Bl.ia% — 4bfx. : Johannitius, I f a g o ge ad Tegni Galeni. 
Roth : Incipiunt yfagoge Johannicij ad tegni Galieni. 
2. i?/.^^ß — <ydra:TheophilusProtofpatharius, Liber 
urinarum. 

Ueberfchr. : Incipit liber urinarum a U9ce theophili. 

yBl.8a% — 8b^: Philaretus [i. e. Theophilus Proto- 
fpatharius], Liber de pulfibus. 

Ueberfchr. : Incipit liber philareti de pulfibus. 

4. Bl.ga7. — 64bn.: Galenus, Claudius, Commentarius 

in librum aphorifmorum Hippocratis. 

Schlußfchr. : Explicit commentum Galieni fuper librum apho- 
rifmorum ypocratis. Deo gracias. 

5. Bl. 65 a% — loi b^ : Galenus, Claudius, Commenta- 
rius in librum prognofticorum. 

Schlußfchr. : Explicit commentum Galieni fuper librum pro- 
gnofticorum. 



-48 103 W^ 

6. Ä. 70/^ß;Hippocratcs de lege medicinarum. 

7. BL 102 aoL — JOS boL : Johannes Damafcenus, Apho- 
rifmi. 

Schlußjchr.: Expliciunt amphorifmi [/] Johannis damafceni. 
Laus tibi crifte, qui es creator et redemptor. 

8. BL io4a(s.—j[83a^: Haly, Commentarius in artem 

parvam Galeni. 

Schlußfchrift: Explicit commentum haly fuper librum tegni 
Galeni. 

9. BL 184 aoL — 230 aß : Galenus, Claudius, Commen- 
tarius in Hippocratis librum de regimine acutorum. 

Schluß/ehr, : Explicit Commentum Galieni fuper librum ypo- 
cratis. De regimine acutorum. 






cx 



Pap. 270 X 210. 168 BIL, durchgeh, Z, is.Jahrh. Mehrere Hände, 
Schwarze Anfangsbuchßaben. Holzdeckel mit rothem Lederbezuge, 
Lederbändern und Leinwandrücken, 

Bartholomaeus Pifanus de S. Concordio, Summa 
de cafibus confcientiae. 
Am Anfang 2 BIL Regifler. Der Schluß im Artikel viciatus. 

Pergam. 265 x 200. 78 BIL, zwei/p. 15. Jahrh, Zierliche blatte und 
rothe Initiale. Randglojfen u. SeitenÜberfchriften. Von i bis Ixxviij 
Blattzählung. Modemer Lederband mit Meffingfchließen. Auf dem 
Vorf atzblatte: Ex dono clariffimi viri Jo. Corodij, J. C. & Mnfc. 
praefecti Ottonis Henrici Comitis palatini a confil. anno 56 Hei- 
delberg. Am untern Rande von BL la: Inferuio lludijs Friderici 
Ortlepij Weinheimenfis Palatini, qui me pofüdet ab anno [i5]88. 

Tancredus de Corneto, Proceffus iudiciarius. 

^^i&umt^nmimi^imi^ cxii ^/mimmi&msm^jti^wm 

Pergam. 245 x 164. 164 BIL, durchgeh. Z. 14. Jahrh. Rothe und 
blaue Initiale. Rohe Holzdeckel mit Lederrücken u. Meffingfchließen. 
Vorn außen: Glofa fuper Johannem. 

I. BL I a — 22b: Tt2lcX3Xms de fummo bono. 

Anf. : Credere oportet attendentem ad deum . . . Ende.: qui 
accipit folus nouit. 



-48 104 81^ 

2. Bl, 23b—iÖ4h: Johannes ben David , Gloffa in evan- 

gelium S. Johannis. 

Ueberfchr. : Rememoracio Johannis bendauit ordinis predica- 
torum. An/.: Docet beatus iohannes. . . Enä^ : dtbUia, facta funt 
nimis. 

fM$$6aes$6a^$€9®$$$ cxiii ^^me^^mm^eam^mm 

Pergam, 238x130. 170 BIL, durchgeh, Z, 14. Jahrh. Rothe und 
blaue Initiale. Holzband mit braunem Lederbezuge, Lederbändern 
u. kleinen Buckeln. Vorn außen auf einem Pergamentßreifen : Glofa 
fuper matheum et marcum. 

1. Bl.ib—59b:Qi\o^^ in evangelium S. Matthaei. 

Anf.: Initium ewangelij ihefu crifti dei filii. Beatus Marcus 
oflendit dignitatem . . . Ende: qui operatur omnia in omnibus. 
Bl. 60 leer. 

2. Bl. 61 b — 170b: GlofTa in evangelium S. Marci. 

Anf.: Cum quidem multi conati funt ordinäre . . . Ende: eum 
repleui virtute. 






cxiv ^^msm^mm^^mm 



Pergam. 240x180. 4Q BIL, zweifp. 14. Jahrh. Rothe lieber- 
fchriften undAnfangsbuchßaben. Holzdeckel mit Lederbezug, Leder- 
fchließe und Buckeln. Vorn außen: Tractatus beati bernardi de 
pfalmo qui habitat. Liber de laudibus beate virginis. 

1. Ä. Jdra— ^j-^ß: Bernhardus Clarevall., Tractatus 
de pfalmo Qui habitat. 

2. Bl.2ÖaoL—33ao.: Bernhardus Clarevall., Liber de 
laudibus Mariae virginis. 

3. J9/.j5aa—jpöa; Bernhardus Clarevall., Epiftola 
de caritate. 

4. Bl.3gaoL-'4QaoL: Bernhardus Clarevall., Tractatus 

de Simonis et Jefu coUoquio, an miffus eft angelus. 

Ueberfchr. : Prologus eiusdem in tractatum de colloquio fymo- 
nis et Jhefu habetur, an miffus eft angelus gabriel. Incipiunt 
dicta beati bernardi de colloquio fymonis et iefu. 

5. i9/.-^paa—-^p^ß: Bernhardus Clarevall., De du- 
plici valle et quadruplici monte. 

Gleiche Ueberfchrift. 



-•88 105 9^ 

PaJ>. 220XT/4. iQjB/I., durchgeh. Z. is.Jahrh. Zweierlei Hände. 
Marginalien. Holzdeckel m. Lederbezug. Neue Schließe. Vorn außen: 
Poflilla Parmenfis fuper ewangelia dominicalia per circulum 
anni breuis et vtilis. 

Johannes Parmenfis, Poftilla fuper evangelia domi- 
nicalia per totum annum. 

Wi^:^^m:^^B3^^^m^^ CXVI ^6@^S^^6@^^^$6@^i^dG@^ 

Pergam. 220 x 160. QS gez. Bll., zweifp. 15. Jalirh. Roihe Ueber- 
fchrifien und Anfangsbuch flohen. Die einzelnen Lagen mit Signa- 
turen. Holzdeckel mit weißem Schaf leder bezogen. 

Summa f u b d e c a n i. 

Roth: Incipit fumma fubdecani, capitulum primum. Schwarz: 
De ordine librorum. Regifler. Bl. 2 bat, roth : Incipit prefacio in 
librum fequentem. Schwarz : Cum miferaciones domini ...Bl.ja^ 
roth: De penitencia quid fit. Schwarz: Penitencia oftenditur per 
ethimologiam . . . Ende: octo facit fladia duplicatum. Die beiden 
letzten Worte find abgeriffen. 

^»e$8$e9^e$e$e9^e$e$ede$9d^e9^ cxvii ^^ese^e^e^^e^e^^e^e^e^e^ee^e^ 

Pap. 220XI4S' 82 Bll.y zweifp. iß- Jahrh. Erfllich rothe An- 
fangsbuch flohen y fpäter freier Raum für dergleichen. Holzdeckel 
mit Schaf lederbezug und einer Schließe. 

Thefaurus locorum communium bibliae. 

Anf. : Abfconfa fapiencia thefaurus inuifus . . . Ende : Et de uxo- 
ribus diligendis. Schlußfchr.: Et fic efl finis. Sub anno domini 
M°ccc°x. 

Pap. 2ISXIS5' 182 Bll, zweifp. u. durchgeh. Z. 15. Jahrh. Vie- 
rerlei Hände. In der zweiten Half te rothe Anf angsbuchflohen. Holz- 
deckel mit rothem Lederbezuge und neuer Schließe. Innerhalb des 
Bandes, nach Bll. 22, 38 wid qo fehlen mehrere Blätter. 

1. Bl. iafx. — iiöa^:Scrnionts dominicales et fefti- 

vales. 

Anf. ausgerijffen, beginnt: vbi fe ponat. Ifte fompnus dicitur 
brutalis . . . Ende: quare autem hec dies timenda multe funt caufe. 
Et fic eil finis huius libri. 



-^ I06 8f»- 

2. BL ri6b%—iiSbfi: Legenda Valentini martyris. 

i4«/. ; Valentinus vir chriftianiffimus . . . Rome quidam philo- 
fophus extitit nomine craton. . . Ende: qui non longe a corpore 
fancti valentini funt fepulti. 

3. BL zrSboL — 124 act : Legenda fanctae A p o 1 1 o n i ae. 

^^/A; Vita fancte appollonie. Schtefarz:SB.nctdL appoUonia vnica 
extitit. . . Ende: digna et venerabilis virgo et martyr appollonia 
Anno a natiuitate domini d. primo, quarto ydus februarij. 

4. BL i24afi, — i3ib%: Legenda fanctae Dorotheae. 

Anf.: Tempore perfecucionis, quam in ortu fidei... Ende: 
mortem cum defiderio propter chriflum. 

5. BLi32aoL^is7b^: Sermones de paffione Chrifti. 

Anf. : Vos omnes, qui tranfitis . . . Unvollßändtg, Ende : fic de 
cuftodia eins cicius. BL 158 Federproben, 

6. BLiSQa — lös b: Sermones de vita et miraculis S. 
Bernhardi. 

An/.: Deus vifitauit plebem. . . Ende: promeruit recipere. 

y. BLiö^a^ 177b: Sermo in dedicatione templi. 

-4«/. ; Ornauerunt faciem templi... Ende: quo plagam fufce- 
perunt Amen. J?ofh : Explicit fermo de dedicacione templi. 

8. Ä. 77<?ä5 — j<fo3: Approbationes, conceffiones, pri- 

vilegia et indulgentiae a compluribus papis iis conceffa, 

qui ecclefias fratrum minorum vifitant. 

Darunter auch befofidere Beßlmmungen für einige Kirchen der 
Minderbrüder in lyieder/ach/en. 

9. BL i8iav.—i82b^: Sermones de B. Maria virgine. 

^(m^^^i^mm^mm^i^ cxix )$^§if^«^§ii^e^§fiß$c§i§ßoi§^ 

Pap. 218x1 Iß' 420 BIL, zwei/p. u. durchgeh. Z. iß. Jahr h. Rothe 
Anfangsbuchßaben und Ueberfchriften. Holzdeckel mit braunem Le- 
der bezuge; die Schließe fehlt. 

i,BLia: Ratio et tabulae duae ad computationem 
Tifri. ' 

Darüber ein Recept: nym paris rot unde wrif mit etzike up 
eynen fteyne idder fede it up. Item nim keynrok vnde wrif ok 
mit etzike vnde ftrik vp de want. 

2. BL ib7. — ib^: Fragmentum tractatus cuiusdam 
de poenitentia. 



-48 I07 K^ 

3. Bl. 2a — 420h: Summulae pauperis cuiusdam fratris 

de quaeflionibus theologicis cammunibus fecundum fanc- 

torum et doctorum dicta libri vii. 

Anf. : Veteris ac noue legis continenciam magifter fentencia- 
rum ... Z.iq: in quo opere conatus fum dicere communia et 
que reperi a fanctis et doctoribus dicta et determinata. De meo 
autem parum uel nihil appofui ingenio . . . Ende : ex fua fola mi- 
fericordia fiducialiter expectamus. Et fic efl finis huius fummule. 
Jedem Bttche gehen Titel und Rubriken vorauf. 



mms&^^m^^s&^m& cxx m&^^ssm^smif^^im 



Pap. 210 X 145. 356 BIL, zweifp. u. durchgeh. Z. iß. Jahrh. Zwei- 
erlei Hände. Holzdeckel mit Lederbezug und Schließen. Auf der 
Rückfeite des Vorfatzblattes von Pergament die folgende verfißcierte 
Regel: 

Qui tibi concedi wult libnim uel bene credi 
Lex ita noftra fonat alium mox ille reponat 
Qui valeat tantum uel forfan plus aliquantum 
Spes fua fruflratur alias quicunque precatur. 

1. Ä./tza—dJ/^&ß.- Johannes de Tambaco, Confolatio 

theologiae. 

Roth : Affit ad inceptum fancta maria meum. Schlußfchr. : Ex- 
plicit confolacio theoloyca fub annodomini ra°cccc°xxix. finita 
efl in craflino fancti gregorii hora prima uel quati circa primam 
et. hoc [/] collecta eft in hildenfem ab vno reuerendo baccula- 
rio [/] nominatus [/] Johannes wunftorp &c. Bl. 62 leer. 

2. Bl.öja — Söb: Gloffa fuper Pater nofter. 

^(/m das mit fchwarzer Tinte ausgeführte Initial P im Quadrat: 
Ater nofter qui es in celis. Anf. : Öuic dominice oracioni pre- 
mittit. . . Ende: in fe ipfam reuerfa preualeat Amen. Roth : Et fic 
eft finis Amen. Explicit glofa circa pater nofter, eft finita et com- 
pleta in die fancte marie virginis feu in ieiunio. Scripta anno 
domini M°cccc°xxix. completus [/] in hora prima poftprandeum. 
Auf dem folgenden leeren Bl. : Veni fancte fpiritus. Bll. 87 u. 88 leer. 

3. Bl. 89a— 273b: Raymundus de Pennaforti, Sum- 
ma de eafibus pcaenitentialibus cum commentario. 

Schlußfchr. : Et fic completur hec fumma intitulata per Ray- 
mundum edita pro pauperum iuuamine, ut habeant, quo regere 
fe valeant, pro cuius complecione fummus opifex fingulis bonis 
largiffimus piusque director ipfe gloriofus cum toto agmine ce- 
lefti fit benedictus in fecula feculorum Amen. Et fic eft finis 
Amen. Bl. 274 leer. 



-46 I08 8t^ 

4. BL 27s a—zSs 3: Sermode orationibus pro mortuis. 

Am^, : In nomine domini amen. Mortuo ne prohibis [/] graciam 
. . . £n^g : quos in predicta vident, et fic eil finis. 

5. B/, 2Sja—2Q7b: Tractatus de clericorum poteftate 

clavium. 

Am Kopfrande: In nomine indiuidue trinitatis. . . Cum clericis 
in prefentem. . .Ende: iiat caufa mortis eins. Et hec ad prefens 
fufhciant circa hanc materiam. Deo gracias amen. 

6. BL2g8a—3oob: }oYiannes de Lignano, Tractatus 

de pluralitate beneficiorum. 

Scklußfchrift: Explicit tractatus de pluralitate beneficiorum, 
editus per dominum Johannem de Lignano iuris vtriusque doc- 
torem in orbe tunc excellentiffimum JuHu Sanctiffimi in chrillo 
patris domini vrbani pape quinti poflea canonizati. 

7. ^/.jo/fl—jo^fl: Nicolaus de Boreliis, Confilium 

de quaeftione, quid importet claufula in literis apoftolicis 

de ftylo communi opponi folita: Si qüis igitur aufu te- 

merario fecus attemptare praefumpferit, indignationem 

dei omnipotentis et beatorum apoftolorum Petri et Pauli 

fe noverit incurfurum. 

Am Ende: Nicolaus de Borellis decretorum doctor et facri 
palacij apoftolici caufarum auditor. BI.30S leer. 

%.Bl.3o6h: Articuli per Henricum Collis fratrem 

mendicantem publice prsedicati. 

Anf. : In primis publice in cancellis per magiftrum hinricum 
collis de ordine minorum predicatum eft in diuerfis locis, quod 
facerdos vinculo peccati mortalis ligatus. . . Das Ende auf der 
Innenfeite des hintern Einbanddeckels: apud eos fe pultos aliquid 
dare volunt. 

9. Bl.joja—ssöa: Tractatus de ufuris et cenfibus. 

Anf.: In fudore vultus tuj vefceris... Ende: ex fubita muta- 
cione peiora fierent. Et finis eft huius tractatuli. 

10. Bl.jsöb: Caufse amoris erga officium praedicandi. 

Anf: Notandum predicandi officium... Ende: et angeli et 
predicatores ewangelifare dicuntur. 

Pap. 210 X I4S' 427 Bll.^ viele davon leer] zweifp. u. durchgeh. Z. 
Iß. Jahrh. Verfchiedene Hände. Die mitgo beginnende Blattzählung 



-4SS lOQ 89*- 

fehr unregelmäßig. Holzdeckel mit Lederbezug und Lederfchließen. 
Auf Bl, 48h: Bernhardus rothe aleydis uxor. BL 125a: Anno 
domini m°cccc**xxxij°. Bl.394a: Bertoldus Oberke. 

Sermones de tempore et de fanctis fine ordine. 

Die meiflen die/er ohne jegliche Anordnung zufammengefchrie- 
benen Predigten find un voll fländig. Zwifchendurch: 

Bl.gSb — QQb: Introductio inlectionemde commen- 

datione philofophiae. 

Ueberfchr.: Principium in philofophiam, quod habui lubeck 
de anno domini m°cccc 1. Am Ende eine «t// berthold de Oberchc 
unter f ehr iebene Hinweifiing auf die folgenden Sermone. 

;^!^je$^ss^i^e§8$ss^^ cxxii ^^j^m^im^mm^^^^:^ 

Pap. 210X 215. 163 Bll., zweifp. u. durchgeh. Z. 15. Jahrh. Zwei- 
erlei Häftde. Moderner Einband mit Schweinslederbezui^ und neuen 
Schließen. Aus der Hinter laßenfchaft Gerwins von Hameln. 

i. Bl.ia — iosa: Dinus de Mugillo, Commentarius 
fuper titulo de regulis iuris. 

Ueberfchr. : De regulis iuris. Schlußfchr. : Explicit commentum 
dyni fuper titulo de regujis iuris cum aliquibus marculianicis. 
Scriptum per me Johannem fwanenflogel de gottingen in lipczk 
ab vno iuris canonici baccalaurio in fcolis Juriflarum ciuitatis 
lipczk. Datum anno domini m°cccc°xlviij. Darunter von anderer 
Hand: 

Acquifmi difpenfacionem iterum in die marci et marcelliani 
Anno 1° in colonia. 

Supplicat Bonitati Veftre Johannes Swanenflogel magunti- 
nenfis diocefeos in xxj vel citra fue etatis anno conftitutus, ftu- 
dens in vniuerfitate colonienfi maguntinenfis dyocefeos, certus 
fecum, ut quodcunque beneficium ecclefiallicum curatum eciam 
fi parochialis ecclefia fuerit fi fibi aliquid canonice conferatur, 
recipere, retinere, liberc et licite valeat, defectu predicto ac 
lateranenfis confilij nee non conflitucionibus et ordinacionibus 
appoftolicis, fentenciis contrarijs non obflantibus quibuscunque, 
difpenfare dignum de gracia fpeciali cum ceteris non obftanti- 
bus et clericis oportunis. Am Rande mit aftderer Tinte: hoc ob- 
tinui. Anno iiij'o et iiij die maij in 2^ latere 96» inuenias in libro 
difpenfacionis in curia. 
• Iterum eidem Johanni ut ftando in (ludio priuilegiato racione 
predicti \au5gefl riehen: racione predicta] vel cuiuscunque alte- 
rius beneficij curati, eciam fi parochialis ecclefia fuerit, huic ad 
feptennium fe promoueri etvnum ex facris dignum eciam pres- 



-^ 



-•« HO »i- 

biteratus ordinibus facere minime teneatur nee ad id a quocun- 
que inuitus valeat coartari Conftitucionibus et ordinacionibus 
predictis eciam in prouincialibus vel fynodalibus editis ceteris- 

3ae contrarijs non obllantibus quibuscunque concedere et in- 
ulgere ac fecum fuper hoc difpenfare dignum de gracia fpeciali 
cam ceteris non obftantibus et clericis oportunis. Am Rande: 
niud non obtinui. 

Non obftante perpetua vicaria in parochiali ecclefia fancti 
nicolai opidi gottingenfis dicte maguntinenfis dyocefeos fructus 
et cetera trium marcarum argenti fecundum commune m exti- 
macionem valent aut non excedunt quam obtinet. Am Rande : 
Illud obtinui. Bl, loö leer. 

2. BL 107a — 114b: Andreae, Johannes, Proceflus iu- 

diciarius. 

Ende im Abfchnitt De appellacione. Danach: Jura non alle- 
gantur hie, fed pocius obmittuntur, non propter ignoranciam 
doctoris, fed ob imbecillitatem difcencium, ad quorum profec- 
tum hec fummula fcripta eft, quibus lacte opus eft, non folido 
cibo. Omnis enim bonus doctor laudem et vanam gloriam que- 
rere et captare non debet, fed magis profectum illorum, quos 
informat. Et hoc de procefTu et ordine iudicij fub compendio 
breuiter dicta fufficiant &c. Explicit fumma de proceffu iudicij. 

3. Bl. ii4h% — ii4h^: Doctrina interdicti verfificata. 

Ueberfchrift: Incipit doctrina interdicti. 
Anf. : Si feruare velis interdicti bene formam, 

Verfibus hijs poteris breuiter cognofcere normam. 

Cum locus fuerit interdicti teneatur. . . 
Ende: Nunquam doctores docuerunt hoc meliores 

Ego valde ftultus, ille reputabitur autor, 

Nam qui nuUa docet licere fepe uocetur. 

4. Bl. IIS Ä — ^^^ ^ * Tractatus de o r i g i n e iuris. 

Gleiche lieber f ehr. Anf. : Lleges primas fforoneus rex tradidifle 
fertur. . . Ende: totus orbis gubernatur et regitur. Bl. 11 j leer. 

5. Bl.iiSa — Tfjfl.Gerhardus de Rivo S. Mariae, De- 

fenforium iuris. 

Ueberfchrift: Incipit defenforium iuris francifci Sdsn[uellis ?]. 
Anf: Bone rei dare concilium [/] et prefentis vite fubfidium . . . 
ideo ego frater Gherardus monachus riui fancte marie Ciiler- 
cienfis ordinis videns reos propter maliciam reorum fatigari 
hiboribus et expenfis prefens opufculum de corpore canonum 
decretalium ac legum collegi prout potui defenforium illud no- 
minans . . . Schlußfchr. : Explicit defenforium iuris Anno domini 
m°cccc°xlix Sexta feria poll feftum crucis. 



-^ III 8»- 

6. BL J54 a — iÖ3b : Tractatus de f u c c e f f i o n e ab in- 

teftato. 

An/.: Queritur fi quis decederet inteftatus . . . Ende: fi quis 
prefbiter &c. Deo gracias. 

«I§^«8$^§fl§^$8$^§ll^08^e§l^^ CXXIII 3$8$^«§§^08*^«l§$Ö8^»fl^^ 

Pap. 220 X ISO. 208BII., durchgeh. Z. is.Jakrh. Mehrere Hände. 
Rothe Anfangsbuchflaben und Seitentiiel. Marginalien und Inier- 
linear glojfen. Holzdeckel mit Lederbezug und einer Schließe. 

Cotnmentarius in nonnuUos libros veteris tefta- 

menti. 

Der Band enthält die BücJter Salomonis, Job, die Acta Apoflolo- 
rum; doch greift Eins in das Andere Ober. Am unttr7t Rande des 
erßen Blattes :l^& über diuidi non poteft, quod materie non con- 
dependent, nee eciam compofite funt fecundum ordinem prola- 
cionis, fed fui cum aliquid fapiencie ab eo autlisrunt, hoc in 
cedulis collegerunt. Et intitulatur ifte über fecundum latinos 
über prouerbiorum, fecundum grecos über parabolarum, a para 
mixta et bolon fentencia, et fapiens über loquitur parabolice 
et enigmatice, ut fentencia ipforum non pateat ignaris, fed (lu- 
diofis. Bl. 2sa einige Verfe aus Martial; Bl. 49 a neben einigen 
Sentenzen des h. Bernhard und Anderer noch die Verfe : 

Pes cedrus eft, truncus cypreffus, oliua fupremum, 
Palmaque tranfuerfum funt in chrifli cruce lignum. 
Daneben : In cruce funt palma cedrusque cipreffus, oliua, 
Cedrus, vt in trunco confixa, cipreffus in imo 
Palma tranfuerfo, fed olive locus in alto. 
Darunter: Axis mors chrifli, fraus mundi, gloria celi 
Et dolor infernj funt meditaria terre. 

m^^^^^mi^m^mm^^ cxxi v ^m^^^t^mm^m^mmm 

Pap. 2 IS X I4S- JOS Bll., zweifp. u. durchgeh. Z. is» Jahrh. Meh- 
rere Hände. Initiale fehlen. Er fl rothe^ dann fchwarze Blattzählung. 
Holzband mit Lederbezug] das Schließband fehlt. 

1. Bl. ia — 8oa: Summa virtutum. 

Die erßen ßeben Blätter fehlen. Anf.: in fide. ffides eft dexter 
oculus. . . Ende: fuper menfam in regno meo. . . Explicit fumma 
virtutum. Anno domini 1410. 

2. Bl. 80a — 82a: Tractatus de horis canonicis. 

Anf. : Sepcies in die laudem dixi tibi . . . Ende: Nos fratres ka- 
riffimi audientes ifta conuertamur ad dominum ...Bl.83 leer. 



-^ 112 »- 

3. BL84a—8öb: Sermo de feptem donis fancti fpiri- 

tus et de feptem peccatis mortalibus. 

Gleiche Ueberfckrift An/. : Quoniam fuauis eft domine fpiritus 
tuus. . . Ende: fuper mel et fanum. 

4. Bl. 8öb—8Qb: Tractatus de cor ea et de carnisprivio. 

Gleklu Ueberfchr. Anf. : Sedit populus manducare et bibere . . . 
Ende: ad vera gaudia venire. 

5. Bl.8(;^b^93b:^tTTno de affumptione B. Mariae. 

Gleiche Ueberfchr. Anf.: Ego flos campi... Ende: te interce- 
dente participes nos fiant glorie . . . 

6. ^/.pj^— Cx53:Sermo de octo beatitudinibus. 

Gleiche Ueberfchr. Anf. : Videns ihefus turbas afcendit in mon- 
tem... Ende: fine quo nemo domino placere potefl. Auf dem 
nächflen Blatte ein Regifler zu einem in dem Bande nicht enthal- 
tenen Tractate. 

7. Bl.Q8a% — i03b^: Sermo de corpore Chrifti. 

Anf.: Hie incipit fermo, qui eft de corpore chrifti. Circa cor- 
pus chrifti tria funt. . . Ende: poterat enim dicere. 

^Ö808t8e8d8$80808ö8«8«80808^ CXXV W^&^^^^^^^l^^l^^^ 

Pap. 210X 140. 2SI Bll., zweifp. u. durchgeh. Z. iS- Jahrh. Meh- 
rere Hände. Schwarze Anf angsbuchfl oben. Initial V Bl. 161 a eine 
Federzeichnung, Chrißus auf dem Efel reitend. Bl.i68a Ornament 
und Kopf mit Tinte hergeßellt. Moderner brauner Lederband mit 
Mejfingfchließen. 

i. Bl.iact—70 bot,: Po£ti\\a fermonum dominicalium 
per totum anaum. 
Anf: Erunt figna in fole... Ende: qui hie nolunt falutem. 

2. Bl. jya — iSQav.: Vita Jefu fermonibus propofita. 

Anf.: Fundamentum aliud nemo poteft ponere. . . Ende: fuper 
mel et omnia &c. Am Eftde der folgenden Anmerkung De modo 
meditacionis chrifti fecundum predicta die Schlußfchrift Ex- 
plicit vita crifti. Deo gracias. Auf dem nächflen Blatte: Capitula 
feu rubrice huius libri. Bl. 160 leer. 

3. Bl.i6ia — i68a: Sermo de adventu Chrifti, de eius 

introitu in Jerufalem et in montem Syon. 

Anf.: Videant pauperes et letentur. . . Ende: fruicione eius 
fempiterna letentur in celis. . . Darunter in kleinerer Minuskel: 

Ach homo perpende fragilis 
mortalis et inftabilis 



-^^ 113 s§^ 

vitare quod non poteris 
mortem quocunque ieris, 
nam aufert te fepiffime, 
dum viuis lebentiffime [/]. 

4. Bl. i6ga~i83h: Sermo de civitate dei. 

Anf.: Gloria dicta fit de te, ciuitas... Ende: Babilonis enim 
confufio interpretatur. Et fic eft finis. 

5. BL 184a — 185a: Sermo de ecclefia Chrifti. 

Anf. : Quoniam beata virgo . . . Ende: eam fecum in rhono ['///> 
throno] collocauit. 5 Bll. leer. 

6. Bl. 7^/Ä— ^^-/^.-Poftilla epiftolarura dominicalium 

per totum annum. 

Anf.: Hora eft iam nos de fompno furgere . . . Ende: limpida 
claritate cognicionis. 

®^5©§§§Be(§§§«g^i§§§^i(§§§§ cxxvi §§§B9^i§§i®^^i§§i^i§«j^^ 

Pap. 210XIJS. 2gj Bll., durchgeh. Z. 15. Jahrh. Viele Hände. 

Unregelmäßige Blattzählung, die mit 114. beginnt und bald ausfetzt, 

um wieder mit i anzufangen. Holzdeckel mit Lederbezug, Schließen 

fehlen. Vorn außen: Diuerfi fermones latini fine ordine. Item prin- 

cipia fermonum ad populum, quorum regiftrum vide in fine libri. 

Sermones de tempore et de fanctis. 

Die meißen diefer, einigen Ueberfchriften zufolge von Franzis- 
kanern in Köln und Hildesheim gehaltenen Predigten find unvollß. 
Bl. 4Qa: Sermo predicatus colonie in domo capitulari matris ec- 
clefie in vigilia omnium fanctorum. Bl. iisa:\xi hildenfem 1403^/r. 

mms^^^ms^msmmi cxxvii ^s^m^mmmk^mmm 

Pap. 220x215. 204 Bll., durchgeh. Z. iß. Jahrh. Mehrere Hände. 
Für Initiale freier Raum. Buchflaben als Sigftaturen, daneben die 
Blattzahl jeder Lage. Holzband mit rothem Lederbezuge u. Schließ- 
bändern; die Buckel fehlen. Auf dem imierii Vorderdeckel: Liber 
fratrum minorum in brunfwic de rebus fratris thyderici ftochem 
lectoris. In quo continentur aliqua [/] notabilia circa epiftolas 
per eundem collecta. Continentur eciam alique alia, que uide 
in fine libri. 

\. Bl.ia — 26a: Stochern, Tiedericus, Notabilia de 

quibusdam epiflolis. 

An mehreren Stellen von anderer Hafid die Gloffe: frater thy- 
derice, frater thyderice, hec confcripftfti confuse. 

8- 



-•18 114 3^- 

2. Bl. 26a—iQ8b: Sermones de tempore et de fanctis. 

Ein Regifler die/er fltllenweife fehr lückenhaften Predigten be- 
findet fich am Ende des Bandes. 

3. Bl. iQga — 204a: Epitome libri de confolatione theo- 
logiae. 

Ueherfchr. : Liber de confolacione theologie. Anf. : Confolacio 
fuper cärencia . . . Ende: Auguftinus de vifione. 



^5e$e5e^sje5e$85^^^8^858^ cxxviii ^^ee«8§eee$8^^^^^«8^68«c 

Pergam. u. Pap. 220x115. 340 BIL, durchgeh. Z. 15. Jahrh. 
Rothe Ueberfchriften und An/angsbuchßaben. Holzband mit rothem 
Lederbezuge und eitum Schließbande. Vorn außen : Liber mare ma- 
gnum. Auf Bl. la und der Innenfeite des Hinter deckeis: Liber fra- 
trum minorum in brunfwic. Am Ende der Predigten: Qui me 
fcribebat Johannes pytik nomen habebat. 

Liber fermonum Magnum mare dictus. 

Ueberfchr. roth: Incipit über magnum mare de tempore. Anf. 
fchwarz : Veni et libera nos deus nofter . . . Ende : gracia in me 
vacua non fuit. Rogemus . . . 



w^m^^^m^i^m^i^^^^m^m. cxxix )^e§§§5^§§§i^^§§§B^i$§«^i$$^ 

Pap. 220x1 TS' 261 Bll., durchgeh. Z. 15. Jahrh. Dreierlei Hände. 
Für Initiale freier Raum, nur Anfangs initial P in Nro 2 roh ausge- 
führt. Seitenüberfchriften und Marginalien. Vorn außen : Fafcicu- 
lus morum. Tractatus follempnis de penitencia. Auf dem letzten 
Blatte des Bandes: Liber fratrum minorum in brunfwick, in quo 
continentur primo faf ciculus morum, fecundo Tractatus follemp- 
nis de penitencia. Relictus a fratre hermanno de indagine. 

1. Bl.ia — i2sa: Fafciculus morum. 

Prolog: In nomine domini amen. Frater predilecte ac fodalis 
preelecte . . . Eiide des Prologs: et laudare cunctos. Explicit pro- 
Ipgus. Sequitur opus. Help god. Auf.: Que enim habentur in 
regula beati patris noflri francifci... Ende: vbi habitemus fme 
metu, habundemus fme defectu, ad quod nos gaudium ... Et 
fic eft finis. Deo laus. 

2. Bl. 126 a — 2s8 a : Tractatus de p oe n i t e n t i a. 

Anf. : Penitenciam agite, appropinquabit enim regnum . . . 
Ende: fic non profunt ei. Et fic eft finis. Bll. 25Q und 260 leer. 
Bl. 261 b das Regifler. 



<«s 115 §^ 

/'ö^^. 2/5 X 115. 144 Bll.y durchgeh. Z. 15. Jakrh, Mehrere Hände. 
In Nro I und 2 roihe An/angsbttchßaben, fonfl freier Raum für 
folche; in Nro i roihe Ueherfchriften und geometrifche Figuren; in 
Nro 5 am obern und uniern Rande Seitenlitel und die Blaitzahlen 
33 bis 44. Auf dem innerft Vorderdeckel: Contenta in ifto libro 
über de mirabilibus mundi et afcribitur richardo. Item queftio 
nycolai de lira contra Judeos. Item tractatus ambrofij de virgi- 
nitate. Item compendiofa confcripcio tocius facre fcripture Pe- 
tri Aureoli. Auf dem Vorfaizblatte: Contenta in ifto libro infra 
fcripta. i°*notabilis tractatus [ausgeßriciten: d^ mirabilibus mundi 
compofitus per richardum prout fertur] Johannis cryfoftomi de 
philofophia naturali. 2*^ bis 4° wie auf dem Vorderdeckel. Am un- 
tern Rande von Bl. la die Widmung des Frater Ludolfus Sunne in 
der bekannten Form. 

\. Bl.ia — 44b: Chryfoftomus, Johannes, Tractatus 

de philofophia naturalis 

Schlußfchr. roth: Explicit tractatulus magiftri Gwilberti [/] de 
mundi mirabilibus. 4 Bll. leer. 

2. Bl. 49a — 82a: Nicolaus de Lyra, Quaeftio de incar- 
natione verbi contra Judaeos. 

3. BL 82a — 92b: Tractatulus de B. Maria. 
^«/.:Tota pulcra es amica . Ende: colore concepcionis virginis. 

4. Bl.92b'—96b: Sermo d. S. Spiritu. 

Anf.: Paraclitus autem fpiritus . . . Ende: afcendet in montem 
dommi. Bl. 97 leer. 

5. Bl. 98a— 109b: Ambrofius, Mediolanenfis epifc, 
Tractatus de virginitate. 

6. Bl. 110 a — ijya: Petrus Aureolus [i. e. Petrus de 

Verberia], Breviarium bibliae. 

Ueberfchr. : Incipit compendium fenfus literalis tocius diuine 
fcripture editum a fratre petro aureolo [einige Worte beim Be- 
fchneiden verßummelt] facre theologie doctore et pocius primo 
commendacio facre fcripture in generali &c. 

T. Bl. 138a — 144a: Tractatus de feptem donis fancti 

fpiritus. 

Anf : Quamvis enim corpus ade fuerit compofitum . . . Ende : 
invitat ad amorofe deguftandum. Schlußfchr. : Explicit tractatus 
de 7 donis fancti fpiritus. 

8* 



-•^ Ii6 88^ 

Wii^»^&mif6»&i&imüß^ cxxxi ^es^ss^ee^ese^ss^eeGees^® 

PaJ>. 2 IS X 145. 320 Bll., durchgeh. Z, 15. Jahrh, Rothe Anfangs- 
hichfläben. Holzdeckel mit rothem Lederbezuge; für die beiden feh- 
lenden Schließen eine neue. Auf dem innem Vorderdeckel: Johannes 
Bernhard! ligauit hunc librum. 

Poftilla fuper epiftolas dominicales. 

Rothe Ueberfchr. : Incipit über efliualis fuper Epiftolas. Anfang 
innerhalb der Vorrede: michi fecifti 4° ex boni exempli demon- 
ftracione . . . Inmitten der Seite: Primum quidem fermonem fecide 
Omnibus. O theophile, que cepit ihefus facere . . . Ende: a prin- 
cipio mifericorditer medio et finem liberaliter in fecula feculo- 
rum Amen. Expliciunt poftille fuper epiftolas dominicales &c. 

Pap. 2 roxi IS' 24QBII., durchgeh. Z. is^ Jahrh. Mehrere Hände. 
Auf dem Vorfatzblatie Runen. Holzdeckel mit braunem Lederbezuge 
und Schließen. Auf der Rückfeite des letzten Blattes: Anno domini 
1445 feria fecunda poft egidij conceffi domino iohanni bokelman 
fermones dominicales in pergameno confcriptos prefente do- 
mino Ebelingo Ebelingi. In comodo meo in curia plebanj fancti 
iohannis ecclefie parochialis in magdeburg. 

i. Bl. la — öb: Concordantia p a f f i o n i s fecundum 

quatuor evangeliftas. 

Anf. : Paffio domini fecundum matheum et alios tres ewan- 
geliftas. In illo tempore dixit ihefus . . . Ende: lapidem cum cu- 
llodibüs &c. Et fic eft finis. Explicit concordancia paffionis 
chrifti fecundum quatuor ewangeliftas. Danach noch eine Anmerk. 

2. Bl. ja — Sb: Statuta fynodalia per dioeceün Bran- 

denburgenfem. 

Ueberfchr. : Statuta fynodalia per dyocefm brandeburgenfem 
et primo de habitu extra diuina officia. Anf. : Thidericus dei 
gracia brandeburgenüs ecclefie epifcopus. . . Ende: habere po- 
teftatem inftituendi. 

3. ^/. p* — 2j<^3; Declarationes et definitiones ver- 
borum potiffimum ex facra fcriptura fumptorum et in 
brdinem alphabeti digeftorum. 

^. Bl. 238a — 24g a:V^xiyi% mnemotechnici ad bi- 

bliam fpectantes. 

A7tf.: Sex prohibet peccant abel enoch archa fit intrant 
Egreditur dormit variantur turris it abram . . . 



-^ 117 88^ 

Ende: Pugna due cantant piagas phiolas meretrices 
fflebunt ad cenam furgunt fponfam venio iam. 



^«8«8«8Ö808«8«8Ö8Ö8«8«808^8^ CXXXIII ^«8«8«8080808Ö8Ö8080808d808080^ 

Pap. 210 X 140. 212 Bll., zweifp. u. durchgeh. Z. 75. Jahrh. Meh- 
rere Hände. Oeftersfchwarze Seitenüberfchriften. Signaturen mit 
arabifchen Zahlen, tlolzhand mit Lederbezug ; flatt der abgerijffenen 
Bänder neue Schließen. Auf einem dem Vorderdeckel vertical aufge- 
klebten Pergament flreifen: Rarum paffionale. Auf der Rückfeite 
des Vorfatzblattes : Liber fratrum minorum in brunfwick. 

1. Bl. laoL—ijacf,: Paflio S. Katharinae. 

Ueberfchr. : De fancta katherina prologus. Anf. : Dum fancto- 
rum fortia gefta . . . Ende des Prologs: tormentorum genera fu- 
perat. Incipit paffio fancte katherine. Tradunt annales hiftorie, 
quod conftantinus . . . Ende : ad paffionem properauit. Cui honor 
laus gloria &c. Nur Blätter clxij bis clxxin] ßnd beziffert. 

2. Bl.i3a^ — i6b: Excerpta ex variis doctorum fcriptis 
de feftis fanctorum. 

3. Bl. i8a — iö2b: Paffionale fanctorum. 

Anf : De fancta gertrude virgine. Venerabilis princeps et dux 
pipinus dux . . . Unvollfländig, am Ende ein kurzer Abfchnitt de 
animabus mit den Schlußworten: benefacite hijs, qui oderunt 
vos. Bl. 163 leer. 

4. Bl.j64a% — i68a^: Paffio SS. Cirici et Julittae. 

Gleiche Ueberfchrift. Anf. : Factum eft in diebus alexandri pre- 
fidis . . . Ende : ante thronum dei. Ergo precemur . . . Schlußfchr. : 
Paffio fancti Cirici et Julitte. 4 Bll. leer. 

5. Bl. 173a — 174b: Quseftiones quatuor de falvatore 

noftro. 

A7if. : £xemplum dedi uobis. De faluatore noftro homine ce- 
nanti lauanti reuelanti predicanti proponamus quatuor queftio- 
nes . . . Unvoll fläTtdigj endet: criftus corpora futura. 

6. Bl.ijßa — ijSib: Gefta SS. epifcoporum Eucharii, 

Valerii et Materni. 

Gleiche Ueberfchrift. Anf. : Poftquam beatiffimus petrus apo- 
ftolus anthiocenam ecclefiam... Ende: non longe a reliquiis 
fanctorum eucharij et valerij honorabiliter pofuerunt. 

7. Bl.i7Qa — iS2b: PaüionBle SS. virginum ApoUo- 
niae, Chryfantae, Dariae, Euphrofynae et Theclae. 



^ -«5 Ii8 K^ 

%.BLi8sb: Quseltio de conditionibus introitus ad 
regnum ccclorum. 

9. BL 187h — 192a: Legenda S. Livini. 

Anf, : De fancto liuino. Affit deus. In nomine patris . . . Tem- 
poribus colomagni regis fchotorum . . . Ende: prope fepulchrum 
beati martyris liuini. 

10. EL igza^igSh: PaHionale SS. Erafmi, Genofevae, 
Erhardi et Paulae. 

11. Bl.2oia%—2J2b^: Pafiio domini Jefu Chrifti. . 

Gleiche Ueberfchrift. An/,: Qualis eft dilectus tuus... Ende: 
in horum memoriam dicitur completorium. Einige Blätter von 
Pergament. 

§IK§lf^^H§§fl§^IK^«§§m» CXXXIV l$^lf§§l§§§ll§$fl§§ll§§ll§m$ 

Pap. 210XIIS' 212 Bll., durchgeh. Z. is.Jahrh. Zweierlei Hände. 
Rothe lieber f ehr iften und Anfangsbuchflaben. Holzdeckel mit wei- 
ßem Schaf lederbezuge und Schließen. Am Ende des Mifchbandes 
das Inhaltsverzeichnis: In ifto libro continentur primo de per- 
feccione ewangelica contra infipientem nouellarum herefium 
confictorem. Item über de confolacione facre fcripture. Item 
tractatus de chrifti compaffione fratris dithmari quondam mi- 
niftri fratrum minorum prouincie faxonie. Item dyaiogus de 
gaudio pafchali eiusdem fratris. 

1. Bl. la—sSb: Tractatus pauperis fratris cuiusdam 

de perfectione evangelica contra infipientem novellarum 

haerefium confictorem. 

Anf. fehlt; beginnt: fecundum expoficionem origenis et infra 
... Bl.gby am untern Rande: Notandum quod hie tractatus eft^ 
editus ante tempora nicolai tercii. . . Ende: et dyabolica nofci- 
mus derivari. Expilicit tractatus pauperis contra infipientem no- 
uellarum herefium confictorem circa ewangelicam perfeccionem. 
Folgt eine Anmerkung. 

2. Bl. 41a — 124b: TractSitvis de confolatione facrse 

fcripturae. 

Anfang roth: Incipit liber de confolacione facre fcripture. 
Schwarz: Quoniam omnia que fecundum apoftolum. . . Ende: in- 
üdias attineri amen. 

3. Bl. 12^0 — 163a: Ditmarus Saxo, Dialogus compa- 
tientis et animae de compaffione Chrifti. 

Roth: Incipit prologus in tractatum de chrifti compaffione. 



-^ IIQ 8«^ 

Schwarz: Beatitudinis anime pijs deuocionibus . . . Ende: gracia 
in prefenti et gloria in futuro. Schluß/ehr ift roth: Explicit dya- 
logus de chrifti compaffione editus per fratrem dithmarum or- 
dinis fratrum minorum quondam miniftri prouincie faxonie, 
quem edidit anno.domini M°ccc**xc°. 

4. BL 163b — 164h: Speculum eorum, quae neceffaria 

funt ad affequenda ea, quae intendimus. 

Anf.: Si plene vis affequi../ Ende: bis uel femel ad minus. 
Explicit hoc fpeculum. 

5. BL 164b — i66a: Bernhard! Clarevall. fpeculum. 

Ueberfchr.: Incipit fpeculum beati Bernhardi. Unoollfländig. 
Ende : capitulum fpirituale et confeffio frequens. 6 Bll, leer. 

6. BL 173 a — 212 b : Ditmarus S ax o , Dialogus iubilan- 

tis et animae de gaudio pafchali. 

Roth : Incipit prologus in libellum de gaudio pafchali. Schluß- 
f ehr ift: Explicit dyalogus de gaudio pafchali editus per fratrem 
dithmarum ordinis fratrum minorum quondam miniftri prouin- 
cie Saxonie, quem edidit anno domini M°ccc°xcij. 

mms^^^sm^mmm cxxxv mmm^^mm^mmm 

Pap. 210 X 160. 223 BIL, zwei/p. u. durchgeh. Z. 15. Jahrh. Meh- 
rere Hände. Oefters rothe Ueberfchr iften, feltener rothe Anfangs- 
buchß. Marginalien, Holzdeckel mit weißem Lederbezuge und einer 
Schließe. Vorn außen : Ymago vite. Dialogus in iubileo pafchali. 
Pars luminis anime. Alique extracta de diuerfis omeliarijs. Qua- 
dragefimale notabile. Am Kopf rande von BL iiob: Ifte liber eft 
fratris iacobi de peyna amen. 

\. Bl.ia—32b: Imago vitae feu dialogus hominis et 
animae. 

Anf.: Incipit ymago vite. Flecto genua mea. . . Ende: in gau- 
dium dei mei, qui eil eternus . . . Explicit ymago vite. 

2. ^/.j2^— jj^: Excerpta ex Johannis Andreae et 
Johannis de Lignano fcriptis de abfolutione et ex de- 
creto Alexandri iv papae de confecratione. 
Dazwifchen die folgenden Verfe: 

Fefta facerque locus, ieiunia, menftrua, partus, 
Hec viris prohibent perfoluere debita carnis. 

Quatuor ex caufis agitur commixtio carnis, 
Vt faciat, vitet, vel gignat, debita foluat, 
Primum mortale, fed quod fequitur veniale, 
Sed duo poflrema remanent penitus fme culpa. 



-^ I20 88^ 

3. i?/.j^Ä— 7(öfl; Ditmarus Saxo, Dialogus iubilantis 

et aninice de gaudio pafchali. 

Roth : Incipit prologus in libellum de gaudio pafchali. Schluß- 
fchrift roth : Explicit dyalogus de gaudio pafchali editus per 
fratrem dithmarum ordinis fratrum minorum quondam miniftrum 
prouincie faxonie, quem edidit anno domini M°ccc°xcij°, quem 
fcripüt frater Wadikfim. Darunter Jchwarz: Quem compofuit ob 
deuocionem et amorem venerabilis et illuftris domine beatricis 
ülie marchionis mifnenüs ordinis fancte clare abbatiffe in zuzel 
filie fue kunne. Prologus incipit Beatricem, et prime littere 
capitulorum componunt beatrix vtque videnti pius pater fuit. 
3 Bit. leer. 

4. Bl. 81 aoL — HO 3y : Lumen a n i m ae. 

Am Kopfrande: De Altitudine humana. Affit principio fancta 
maria meo. Schluß/ehr. : et fic completus eft libellus in nomine 
dei et matris eins marie fcilicet lumen anime, deo gracias &c. 
Sodann ein doppeltes Regtßer, an deffen Ende: Ifte Über eft com- 
pofitus ab apoftolico papa iohanne moderno modo ad vtilitatem 
fidei katholice et ad fubfidium fidem catholicam predicancium 
et ipfum lumen anime nominauit et fecundum ordinem alpha- 
beti regiftrauit et eft repertus in horologio bienna in quodam 
papiro &c. [ Von Matthäus Farmator von PFien.] 

5. Bl. III a — 126a: Extraeta ex diverfis homiliis. 

Anf. : Jefus Maria. In omelia fi quis wult poft me venire. Quo- 
modo peccatores punire debeat . . . Ende: in enarrabilibus. 

6. Bl.i2-ja — 205h: Quadragefimale. 

Am Kopfrande: Flores apparuerunt in terra noftra. ./4;//". : Cum 
ieiunatis, nolite . . . Ende: celeftem amplectemur. Quod nobis. . . 
Folgt eine Anmerkung. Bl. 206 leer. 

7. Bl. 207a — 223h: Auctoritates ex fpeculo felicitatis 

humanae. 

Gleiche Ueberfchr. Anf. : Principium libri amoris huius feculi. . . 
Ende: ad falutem eternam. Drei Blätter Regifler in zwei Spalten. 

mm^^^^^^^^mk cxxxvi ^eeee^eses^^ee^e^ 

Pergam. u. Pap. 210x115. 27S Bll., zweifp. u. durchgeh. Z. /f. 
Jahrh. Mehrere Hände. In Nro 7 rothe Anfangsbuchßaben ; in Nroi 
Seitenzahlen bis 71. Holzdeckel mit Schaf lederbezug u. zwei Schließ- 
bändern. Auf Bl. 172b: Iftum librum dedit frater wernerus de 
leuenftede prolibraria inbrunfwich. Auf dem letzten Blatte', pro 
liberaria in brunfwich apud minores. 



-•88 121 8^ 

\.Blia—Q2a: Holkot, Robertus, Praelectiones in 

librum fapientiae et in ecclefiaften. 

^SVÄ/w/?/^Är.:Explicit abbreuiatura exlibro ecclefiaftes magiftri 
Roberti holchot. Am untern^ öfters auch am obern Rande die In- 
haltsangabe der Seite. 

2. Bl.Q2a — Q2b:S^TVCio in honorem B. Mariae. 

Anf.: Tota pulcra es . . . Ende: fecundum angelicam naturam. 

3. Bl.gsa — iiia^: Sermones dominicales et feftiva- 
les ab adventii ufque ad pafchen. 

4. Bl. 143a — 178b: Tractatus de vita, factis et ordine 

S. Francifci. 

An/.: Beatus francifcus fecit tres regulas... Ende :\\gno as- 
cenderunt cum beato. 

5. Bl.ijga — iSöa: YLugo de S.Victore, De clauftro 
animae. 

d. Bl. iSöb — iSjb: Commentarius in Hugonis de S. 

Caro librum de religione clauftrali. 

Ueberfchr. : De Hugone, libro de religione clauftrali. Anf. : In 
prologo Paulus apoftolus . . . Ende: et vagos. 

7. Bl. i88a — 2iib: Summa viciorum et virtutum. 

Anf.: Hec eft via ambulacionis in ea. . . Unvollfländig, endet: 
homo peccator non poteft redire ad. 

8. Bl. 212 a^ — 216 a^: Tractatus de remediis vitiorum. 

Anf. : Eft via, que videtur homini iufta . . . Ende: cupiditati et 
actibus exterioribus inhiarent. 

9. Bl. 2i7aot, — 2iQb^: Tractatus de feptem viciis capi- 
talibus et de virtutibus iisdem oppofitis. 

Anf : Queritur de feptem vicijs . . . Ende : perdet animam fuam. 
10, Bl. 2 ig b^ — 278 boi,: Sermones plures in honorem 
B. Mariae virginis. 

^^^^m^^^sm^^m^^^ cxxxvii «i§^e(m«e^««^i^«!^^e^§H^ 

Pap. 210XIIS. 183 Bll., zweifp. u. durchgeh. Z. 15. Jahrh. Meh- 
rere Hände. Arabifche Zahlen als Signaturen am untern Rande 
des erflen Bogens jeder Lage. Holzdeckel mit Lederbezug und zwei 
Schließen. Vorn außen: Poftille notabiles fuper miffus eft, fuper 
exurgens, fuper ymnum aue maris ftella, et alii diuerfi fermones 



-^ 122 ^•- 

tarn vulgares, quam latini. Defcripcio terre fancte. Item fuper 
miflus eil. 

1. Bl. ia—34b: Poftilla fuper Miffus eft et Exurgens. 

Anfang fehlt; beginnt: recreari iam perditus . . . Ende: in quinta 
racione prime conclufionis et cetetera [/] et fic eft finis, finis, 
finifculus. 

2. Ä.j^a— j^3; Tractatus de gradu, ordine et offi- 

ciis facerdotum fecundum ftatum camerariorum, fecre- 

tariorum et difpenfatorum. 

Anf. : Ego vos facerdotes . . . Ende : quoniam compefcat malus 
iudicium. 

l.'Bl.36h—3Sa: Lcgcnda S. Apolloniae. 

Anf. : Tempore Juliani imperatoris fuit vir quidam nobilis . . . 
Unvollflätidig, endet: non fenciant. Audiens. 

4. Bl.3ga — i54a: Sermones varii argumenti. 

In Folge vieler Moder flecke iß es fchwer, die einzelnen Ser motte 
zu beflimmen. Bl. lOßb: Ifta f externa prefentetur fratri hilde- 
brando in quedelinburch, ut ulterius eam tranfmittat lectori 
fecundario in hildenfem. 

5 . Bl. ISS a — is7a: Def criptio t e r r se fanc t ae . 

Anf. : In nomine domini noftri Jefu Chrifti. Incipiunt — terre 
fancte cum fuis — primo de monte caluarie... Ende: mirabi- 
liter collocatum Amen Amen amen. 

d.Bl.isSb: Schreiben von fünf Kurfürflen an die 

Reichsflände mit der Bitte den Tag zu Frankfurt zu be- 

fuchen oder zu befchicken. 

Datum Franckenvort anno domini M° quadringentefimo feria 
quarta poft diem purificacionis marie virginis gloriofe. 1400 
Februar 4. Abgedruckt im dritten Bande der Deutfchen Reichstags- 
akten, S. 161. 

7. BLisQb — ijsa: Niederdeutfche Predigt über das 

Gulden Gebet. 

Anf. : Twene mynfchen gingen in den tempel, dat fy bede- 
den. . . Ende: dat wy moten fchere komen tu deme ewigen le- 
uende Amen. 

8. Bl. ijöa — iSia: Sermo fuper Miffus eft. 

Anf.: Tota pulcra es amica . . . Ende: diem colere concepcio- 
nis virginis. 

9. Bl. 182a — 183a: Hymnus in B. Mariam virginem. 



•-o8€ 123 gl«- 

Anf, : Aue, falue, gaude, uale, 

o maria non vernale, 

Ted hijs rofis tibi tale . . . 
Ende: ut finale poft examen 

fanctis nos coniungat amen 

in eterna patria. 

wi^m^m^Bi^Bim cxxxviji wi^Bi^m^B^^mm 

Pap. 210XI15. 246 Bll.y durchgeh. Z. rs.Jakrh.^ Mehrere Hände. 
Einige Male rotheAnfangsbuchßaben,/onß freier Raum für folche. 
Hol3>and mit Lederbezug und neuen Schließen. Vorn außen : De- 
uota Informacio religioforum. Item dicta burgenfis abbreuiata, 
fcrutinium fcripturarum et dialogus inter faulum et paulum. Auf 
der Rückfeite des Vorfatzblattes nochmals das Inhaltsverzeichnis, das 
außer den genannten Schriften noch anführt: 3°. puncta pro fer- 
monibus confcripta quarum [/] vide regiftrum fecundum ordinem 
alphabeti. Darunter die bekannte Widmung des Ludolfus Sunne. 

\. Bl.ia — 42a: Johannes f r a t e r , Informatio religio- 
forum. ^ 

Anf. : Dilectiffimo michi in chrifto nepoti jneo fratri N. nouicio 
in monafterio vallis amoris frater iohannes feruus inutilis falu- 
tem . . . Ende: a ligno dominice paffionis defcendit. Deo gracias. 

2. Ä. ^5 Ä — ^/^.- Johannes frater, Altera informatio 

religioforum. 

Anf. : Dilectiffimo michi in chrifto Symoni nepoti meo frater 
iohannes feruus inutilis folo nomine et habitu religiofus falu- 
tem . . . Ende : amico petenti fatisfacere volui. 

3. -ff/. ^570 — 7^5/ 3; Paulus Bürge nfiSjScrutinium fcrip- 
turarum feu dialogus inter Saulum et Paulum. 

Bl. i2Qa: Incipit fecunda pars tractatus de fcrutinio fcriptu- 
rarum et eft dydafcalica. Unvollßändig ; endet in der erßen Zeile 
von Kapitel 12. 

4. Bl. 162a— 246a: Puncta pro fermonibus confcrip- 
ta, regiftro antecedente. 

Anf. : Nota quod legitur in antiquis hiftoriis . . . Ende : vbi clau- 
fifti operi pulfanti. 

mm^^^m^^m^mi cxxxix iöee^§§i«^8ec§§i^s8^§fi^^ 

Pap. 210 X 114. 202 Bll., zweifp. u. durchgeh. Z. 15. Jahrh. Drei- 
erlei Hände. Oefters rothe Anfangsbuchßaben. Blattzahlen auf der 
Rückfeite regelmäßig bis jog, von da ab geht die Zählung der ein- 



-^S 124 8I^~ 

zelnen Dekaden mit 1000, looi . . . 2000, 2001 . . . weiter. Holzdeckel 
mit rotkem Schaf lederhezuge und einer neuen Schließe. Auf der 
Rückfeiie des letzten Bandes : Liber fratrum minorum in brunf wie 
de rebus fratris hermanni de Indagine, in quo ida continentur, 
primo Sermones conclufionum de fanctis et de tempore. 2°. De 
preparacione cordis. 3°. Quedam breuis compilacio circa pfal- 
terium Bonauenture. Auf dem Innern Vorderdeckel : "Liber frditmm 
minorum in brunfwic, et funt fermones conclufionum. 

1. Bl.iaoL — ijQa?: Sermones conclufionum de fanc- 
tis et de tempore per totum annum. 

Ueherfchrift: De fancto Andrea. Anf.: Ambulans iefus iuxta 
mare galylee . . . Ende der Sermones de fanctis Bl.göaoL: a facie 
ad faciem nobis concedat &c. Danach eine Erläuterung der An- 
lage und Eintheilung der vorhergehenden Predigten; fodann die 
Sermones de tempore. Anf.göh^: Erunt figna... Ende, armis 
prolöngari. Miracula facta propter eandem pretermifi racionem. 
Ad inftanciam fratris h. de haldefleue fic fcripfi. Darcutf ein Re- 
gifler der Themata und ein alphahetifches Regißer. Schluß fchrift: 
Hie terminantur cum regiftro fermones conclufionum et primo 
ponuntur fermones de fanctis per annum, feeundo de tempore 
ab aduentu domini ufque ad pafcha. 

2. Bl. I3gb% — i40a%: Sermo in feria quarta ante Judica. 

Anf.: Preteriens ihefus vidit hominem . . . Ende: fic intramus 
peccatum. 

3. Bl. i4oaoL-'i4oba.: Sermo in feria quarta poft Judica. 

Anf.: Facta funt ierofolimis . . . Ende: iw^tr manus domini. 
Anmerkung. 

i^. Bl. 141a — 141h: Sermo de S. Laurentio. 

Gleiche lieber fchr. : Anf. : Qui odit animam fuam . . . Ende: ani- 
mam tuam. 

5. Bl. i4ib — i43b: Sermo de nativitate domini. 

Gleiche Ueberfchr. Anf.: Apparuit benignitas . . . Ende: ab he- 
reditate paterno. 

6. Bl. 143b — 144b: Sermo de S. Stephano. 

Anf.: Stephanus plenus gracia. . . Ende: quod imparatum eft. 

7. Bl. T43aoL — i4öb^: Ex Aurelii Auguftini de civitate 
dei libris i, ix et xii extracta. 

8. Bl. 147a: Ex Hieronymi ad Damafum epiftola qua- 
dam de morte fententia. 

9. Bl. 147b: Annotatio de refurrectiorie mortuorum. 



-«S 125 §§•- • 

10. BLJ47b: Annotatio de cometis: 

11. Bl.i48aoL — r4QboL: Ex Aurelii Auguftini libro i 
de trinitate et libro ix de civitate dei excerpta. 

12. Bl. i4Qb^ — isoa%: Ex Hugonis de S. Victore capp. 
VII et VIII libri de facramentis excerpta. 

13. Bl. i5oc^ — i5oh%: Ex Aurelii Auguftini libro con- 
feffionum fententia. 

14. Bl. 151a — 151h: Annotationes de motu ftellarum. 

15. Bl. 151b — 153a: Expofitio fuper Pater nofler. 

Anf. : Primum petimus paupertatis fpiritum . . . Ende: faluta- 
rium fufpiriorum. 

16. Bl. J54b — i55b: Annotationcs duae fuper cantica. 

17. ^/. /5^Ä — /7<^^: Poftilla fuper evangelium dedi- 

cationis. 

Gleiche Ueberfchr. rotk. Anf. : Ingreffus ihefus preambulabat . . . 
Ende: dona gracie attributa funt&c... Explicit fermo de de- 
dicacione ecclefie fcriptus necnon completus anno domini M° 
cccc°ix°. Altera die fancti egidij &c. &c. Folgt eine Anmerkung. 

18. ^/. 7c?/fla~/pööa;Sermoindedicationeecclefiae. 

Rothe Ueberfchrift. Anf. : Egreflus Jhefus preambulans . . . Ende : 
fecuritas eterne paffionis, quam preftare ... Bl. iQj leer. 

19. Bl. iQSacL — 2ora^: Bonaventura, Compilatio bre- 

vis pfalterii. 

Roth: Incipit pfalterium aureum doctoris deuoti domini Bo- 
nauenture cardinalis ordinis fratrum minorum. Schwarz :V{2\' 
terium eft clauis cell.. . Ende: eternas laudes concinit. Regißer. 

mi^^a^^i!mm^^iws^^^üm cxl ^^^mmi^am^^am&i^ 

Pergam. u. Pap. 220 x 115. 486 Bll., zweifp. u. diirchgeh. Z. /f. 
Jahrh. Die große Verfchiedenheit der Handfchriften und die unre- 
gelmäßige Blattzählung lajfen auf die Zufammenfetzung des Bandes 
aus Theilen mehrerer Einzclfchriftefifchließen. Bll. 2Ög^3o8 Per- 
gament mit abwechfehtd rothen und grünen Anfangsbuchflaben, 
fonfl iß meißens Raum für die Initiale geblieben. Holzband mit 
Lederbezug und Schließen. Vorn außen: Diuerfi fermones fme 
ordine et materia applicabilis in fine libri. Innen : In ifto libro 
continentur diuerfi fermones, de quibus aliqui nullius funt valoris. 

Sermones de tempore et de fanctis. 



-<«? 126 ^«^ 

Pap. 220X//S' 2(^2 BIL, durchgeh. Z. rs.Jafirh, ^ f ehr er e Hände. 
Für Anfangshuchflaben freier Raum. Holzdeckel mit Lederbezug, 
Leinwandrücken und einer neuen Schließe. Die verlofchene Schrat 
auf einem dem Vorderdeckelau/geklebten Pergamentflreifen iß nicht 
mehr hervorzurufen. Am Ende des Regißers, Bl. 2^2 b: Omnes fer- 
mones virgulati fancti francifci maronis. Bl. la: Liber fratrum 
minorum in brunfwic de rebus fratris hermanni de indagine. 
Contenta in hoc libro vide in iine libri. 

\. BLia — i4a: Francifcus Mayronius, Sermo de 
f. euchariftia. 

Am Kopfrattde:Stvi\ fancte fpiritus, reple... Schlußfchrifi: 
Explicit fermo francifci maronis de facro [/] eukariflie [/]. 

2. Bl. 14h— 77a : Francifcus Mayronius, Tractatus 

de octo beatitudinibus. 

Ueherfchr. : Incipit tractatus de octo beatitudinibus fcriptus 
fuper matheum Reuerendi magiflri chriftiani de hiddeftorp or- 
dinis minorum. 4 Bll. leer. 

^. Bl. S2a — isQb: Frainciicus Mayronius, Tractatus 

de vitiis et virtutibus. 

Bl.84a: Hie incipit tractatus de remediis peccatorum mor- 
taiium. 2 Bll. leer, 

4. Bl.i42a—268a: Francifcus Mayronius, Sermones. 

Die erße beginnt: Videbunt filium hominis venientem... Die 
letzte: Perfice greffus meos. 

l. Bl.268b—286b:Tv2XiC\{zyxA Mayronius, Tractatus 
de articulis fidei. 

Ueberfchr. : Incipit tractatus francifci de articulis fidei bonus 
et follempnis. 2 Bll. leer. 

d. Bl.28QQ,—2(^ia:^txmo de plenitudine graciae B. 

Mariae. 
Anf, : Johannes eil nomen eius . . Ende: per communes in patria. 

*:Hr^'t:x-:<<;C''5(K^:ii:n;X-':^^^ cxlii ^t^:^>;sv^Mi>j^^^^i§^i§^ 

Pap. 210x114. 17,1 Bll., durchgeh. Z. 15. Jakrh. Freier Raum 
für die Anfangsbt^hßabei^ Holzdeckel mit rothem Lederbezuge, 
Schließen und Buckeln. 

I. 5/. /fl — /<?rt; Auguftinus, Aurelius, De vita chri- 
ftiana. 



-^ 127 S^ 

2. Bl. iSa — 41b: TrsiCtatus de paffione Chrifti. 

An/. : Criftus affiftens pontifex . . . Endc^ lacrimas compunc- 
cionis, deuocionis, compaffionis, vt ipfe nobis . . . Explicit trac- 
tatus deuotus de paffione domini nollri. 

3. Bl. 41h — 66b: Tractatus de adventu Chrifti. 

Anf.: gAudeamus et exultemus . . . Ende: humanitatis pafcua 
inueniat, ad que nos . . . Schluß/ehr ift: Explicit quidam pulcher 
tractatus de aduentu domirii noftri iefu chrifti. Scriptus per 
vnum nefcio quem. 

/^. BL67a — goa: Sermones tres de dedicatione 

templi. 

Schluß/ehr. : Explicit fermo folempnis de dedicacione templi 
ad multa applicabilis. 

5. Bl.Qoa — io4a: Sermo de fcala Jacob. 

. Anf.: Vidit Jacob in fompnis... Ende: dulcis et deliciofus, 
quem nobis concedat . . . Explicit Sermo notabilis de Scala Jacob 
fcriptus per vnum nefcio quem. 

6. Bl. 104a — 113a: S^rmo de operationibus Chrifti 

in ftatu incarnationis. 

Anf. : Opera que ego facio . . . Efide: vnde bona funt. Hec bea- 
tiffimus auguftinus. Explicit fermo notabilis valde &c. 

7. Bl. 113a — 124a: Sermo de invocatione dei. 

Anf. : Tunc inuocabis et deus exaudiet . . . Ende : ad illud re- 
gnum, cuius non eft finis . . . Explicit fermo multum notabilis &c. 

8. Bl. 124a — 142a: Tractatus de arte moriendi. 

Anf.: Ciira de prefentis exilii miferia. . . Z.5: idcirco in pre- 
fenti materia, que de arte moriendi eft . . . Ende: prius antequam 
mors occupet mori difcat. Explicit. 

Splendida ftella maris 

Reynerum fpark tuearis. 

9. Bl. 142a — 142h: Cafus quindecim epifcopales. 

Anf. : Cafus epifcopales funt quindecim. Cum confanguinea 
vel filia. . . Ende: penitens deuotus adibit. 

10. Bl.i42b: Cafus quinque papales. 

Ueberfchr. : Cafus papales funt quinque. Anf. : Clericum ver- 
berare . . . Ende: interfectorque parentis. 

11. Bl. 143a — 173b: Nicolaus de Lyra, Tractatus de 
clara vifione. 

Schluß/ehr. : Explicit tractatus doctoris de lira de clara vifione. 




-^ 128 8§>- 

^fK^oeoe§ii«9eo»iK^08Q»fi»08^ cxLiii ^080»ii§^oeo»ii§^oeo^$ii^$8^^§^ 

Pergam. u, Pap, 210 x IJS- ^^4 ^^^-t zweifp. u. durchgeh. Z. 75*. 
Jahrh. Rothe und blaue Anfangsbuchflaben und Ueberfchrifteti. 
Holzdeckel mitrothem Lederbezuge u. Schließen. Die Buckel fehlen. 
Vom außen: Declaraciones quorundam terminorum fecundum 
ordinem alphabeti. Item expoficio miflica beati yfidori veteris 
tedamenti. Item biblia abbreuiata. Item ymago mundi. 

1. ^/. /a— (^Ä: Scrmones plures de thematibus ad 
paffionem Chrifti fpectantibus. 

2. Bl. 7b — 8b: Sermo de inftitutione fefti Pafche. 
Anf. ; Vefpere autem recumbebat . . .Ende : et ita rex iudeorum. . 

3. Bl.ga — 26a: Declaratio quorundam terminorum 
bibliae fecundum ordinem alphabeti. 

Anf.: Alma quidem virgo... Ende: magifter confufionis. 

4. Bl. 26 a: Hymnus. 

Ade clifis et ethifis Defponfauit natam dauid 

fugam difis mendam phyfis viro canit qui et panit 

fathan lufi meruit archam crilli tangere 

Hac infecta proles recta Goqua [/] datus actu flatus , 

nube tecta fit iniecta fructus gratus deus natus 

tenebris quam feruit homo culpam frangere 

Racioni reflitit Plenus extans gracia 

fenfus noxam preftitit cofmi luftrans fpacia 

dei cuitu deftitit. iudis dans folacia. 

Fugit eflus zeli queftus Signis cluens fidem pluens 

fit moleftus mundi geftus plebem ftruens fponte luens 

ydola dum coluit hominis interitum 

Aberranti longe ftanti Mundus totus vnde lotus 

laboranti fic balanti deus notus grex deuotus 

plafmator condoluit fcelus flens preteritum 

Latum fuper encia Chriflus fic aperuit 

cuncta non potencia adam quod obferuit 

foluit fed prudencia. phyfi leta meruit. 

5. Bl. 26b — 44b: Expotitio libri Genefis. 

Roth: Incipit per genefim. Schwarz: Scriptura facra diuiditur 
in duas partes . . . Ende : dux populi et ita carus. 

d. Bl. 45a — 154a: Ifidorus Hifpalenfis, Tlxpofitio 

myftica veteris teftamenti. 

Gleiche Ueberfchrift roth. Hinter dem Prologe das Regiflerj fo- 
dann blau: Expoficio yfidori fuper genefin. 



-•8S 129 8^- 

y. BL ISS a — 20jd: Bihlia abbreviata. Vetus tefta- 

mentum. 

Jdofk : Incipiunt hiftorie veteris teftamenti compendio uerbo- 
rum confcripte. A/tf. : SIcud Moyfi primo omnium prophetarum 
. . . Ende: a iuda ufquc ad criflum amen. Expliciunt hiftorie. 
Danach ein Regißer. 

8. Bl. 204a^2i8b: Series patrum, a quibus per rega- 

lem et leviticam tribum Chriftus originem habuit. 

Anf. : Confideremus hiftorie facre prolixitatem . . . Ende: iaco- 
bum parit atque iohannem. 

<). Bl.2iQa — 2SQb'^: Honorius Auguftodunenfis, De 

imagine mundi. 

Ueberfchr. : Incipit epiftola chriftiani ad honorium folitarium 
quendam de imagine mundi. Am Ende 3 leere BIL 

IG. BL 263 a^ 264a: Tractatulus de confeffore laico. 

Anf. : De confeflbre laico ad pfalmum Qui fequitur me . . . 
Ende: et regnabunt in eternum. 

l§§^08^J^9^i§§f^9S@tf^e$§l CXLIV l§§$^0$@^^^0^§§$l^08^^9^$§§l 

Pergam. u. Pap. 210 x iiS- 232 BIL, zweifp. u. durchgeh, Z. 13. 
Jahrh. Mehrere Hände. Rothe Anfangsbuchflaben u. freier Raum 
für folche. Signaturen bis xxij. Roher Holzband mit LederrOcken 
und Schließe, Vorn außen : Nicolinus de tempore. 

1. BL ia—-i73b: Nicolinus, Sermones de tempore a 
fefto pafchae ufque ad adventum. 

Die erflen 17 BIL Pergament; auf dem letzten derfelben: 

2. BLi7a<x.—i7b: Annotationes chronicales. 

Anno domini m°ccccix° fcribitur, quod fuit fcifma et durauit 
per xxxj annos. 

Anno domini m°ccccxj vallauerunt caftrum Hartefborch epi- 
fcopus Magdeburgenfis, Halberftadenfis, dux Bernardus Bruns- 
wicenfis et Goflarienfis et alias [/] ciuitates plurimas [/]. 

Anno domini m°ccccxij fcribitur circa feftum beate Marie 
virginis erunt quadraginta quinque anni, quod fuit bellum circa 
Hilden fem prope Reppener et xxiij anni erunt, quod fuit bellum 
prope Sellis. 

M c ter demis feptenus tunc fuit annus, 
Cum feris modius bis k folidis fuit emptus, 
Per glacies fit iter maris m c ter x bis et 1 ter, 
Almanos Dacie iungens poft fefta Mathie 
M octo c ter leyfon fratrum fuit iter. 



-<8 130 ^^ 

Anno domini m^ cccc xij^ ego frater Wernenis vifegardianus [/] 
dedi. libros meos ad librariam in die Letare 3 voIumina manu- 
fcripta et alios adhuc pono 6 et plura alia. 

Anno domini m**cccc°ij ego frater Wernenis de Leuenftede 
propinaui iubileum meum tercia feria pofl epiphaniam domini. 
Eodem anno venit et fuit — et ante fuit vifa cometa, et eodem 
anno dux Hinricus Brunefwicenfis deilruxit caflrum Nienfreden. 

Anno domini ra°cccc xj° frater Johannes Pifcatarius fuit factus 
gardianus Brunfwicenfis feria 6^ pofl pafcha, et ante fuit ibidem 
lecundarius per v annos et frater Conradus Boue fuit abfolutus. 

Anno domini m°ccc°96 in die Hedewigis vidue frater Johannes 
de Lengwirthe dedit feu fecit iubileum fuum. 

Anno domini m^ccc^Qy feria 4* pofl letare frater hinricus de 
embe [/] embeke fecit iubileum fuum. 

Dit funt de twelf gude vridaghe in dem iare, vor pafchen j, 
vor vfes heren hymmelwart eyn, vor pinkeften eyn, vor funte 
iohannes daghe to midden fomere eyn, vor vfer vrowen daghe 
wortemiflen eyn, vor funte michelis daghe eyn, vor alle goddes- 
hilghen daghe eyn, vor winnachten eyn, vor nigeme iare eyn, 
vor twelften eyn, vor lechtmiflen eyn, vor vfer vrowen daghe 
in der vailen eyn. 

3. Bl. i'j6afx.—24Qb: Sermones feftivales et de fanctis. 

Anf,: Vocat dominus 40'. Venite poft me . . . Unvollfl., endet in 
der Sermo de S. Stephano; baptifma dei et fic fiunt. 



'•.*f \>r-.^:-A/ \v.T.*.T.<r w-.*...*' X» ■ 






Pap, 2 10 X IIS- 230 Bll.y zwei/p. u. durchgeh, Z. iß-Jahrh. Meh- 
rere Hände. Für Anfangsbuchflaben freier Raum. Holzdeckel mit 
Lederbezug; Schließbänder fehlen. Vorn außen : Sermones de tem- 
pore a dominica — ad aduentum ; das Uebrige nicht mehr zu lefen, 
BL la: Liber fratrum minorum in brunfwic. 

1. Blia — iQZa: Sermones de tempore. 

Anf,: Factum eil autem, cum appropinquaret . . . Efide: di- 
gnatus eil adfumere naturam materialem. 

2. Bl.igjcLOL-^iQjaoi.: Sermo de S. Maria Magdalena. 

Anf : In illo tempore Maria (labat . . . Ende: et hec dixit mihi, 
cui honor . . . Schlußfchr. : Explicit Omelia de beata maria mag- 
dalena. Secundum Johannem edita &c. 

3. Bl.ipyacL'-ipSaoL: Dialogüs inter Urbanum v pa- 

pam et B. Mariam virginem. 

Anf : Papa Urbanus dicit Aue Maria facratiffima creatura . . . 
Ende: fic erit deo grata. 



-^ 131 8§^ 

^.Bl.iQ8a^—i98a%: Dialogus inter Urbanum v pa- 

pam et Chriftum. 

Anf. : Urbanus dicit ad Chriftum. Chrifte, matcr tua loquitur . . . 
Ende: femper mecum erunt. Amen. 

5. BL 7^<?^— /^p^.Tractatusde miffione apoftolorum. 

Anf. : Apoftoli proftituerunt fe . . . UwDollfländig, endet: permit- 
tere vt mo. 

6. BL 200a— 205h: Principia quatuor librorum fenten- 

tiarum. 

Anf. : Principium fuper primum librum fentenciarum. Amice 
afcende fuperius . . . Unvollßändig, endet: communia poteft. 

7. Bl. 206a— 230a: Sermones nonnuUi dominicales. 

^^^m^mm^mm^'mw!i^ cxlvi $$öi§«e^5«f««^§§iö6$$ii«(§«^ 

Pap. 2 10x114. jjö Bit., durchgeh. Z, 15. Jahrh. Rothe Ueber- 
fchriften und Anfangshuchflahen. Signaturen bis ig. Holzband mit 
Schaf lederbezug und neuer Schließe. Vorn außen: Sermones de 
fanctis per totum annum fratris thiderici arneuelde. Bl. la: Ifte 
liber eft fratrum minorum. 

Arnevelde, Thidericus, Sermones de fanctis per 
totum annum. 
Am Ende 3 Bit. Regifler der Namen und der Predigtanfänge, 

:^^®e80$®^s^e80$g^ cxLVii m^i^^^m^i^^^mmi 

Pap. 213x1^0. 252 Bit., durchgeh. Z. 13. Jahrh. Theils rothe 
Anfangsbuchßaben, theils freier Raum für folche. Holzband mit 
Lederbezug und einer Schließe, 

1. Bl.ia^38a: Tractatus de virtutibus. 

Bl. I a roth gefchriebenes Inhaltsverzeichnis: De caritate, humi- 
litate . . . Bl. ib Anfang: Sicud quedam vicia, que frequenter . . . 
Ende: negligens fuit in cuftodia. 

2. Bl.38b—3Qa: Diftinctio virtutum in theologicales, 

intellectuales et morales. 

Anf: Notandum triplices funt virtutes... Ende: in eius in- 
famiam. 

3. Bl.39a^39b: Decem caufae, quae religionem qui- 

busdam ponderofam faciunt. 

Anf. : Primum filencium, quod eft magna pena . . . Ende: quanto 
ponderofiora funt tanto preciofora. 



-^ 132 ^^ 

4. Bl. 40a— 40h: Auguftinus, Aurelius, Sermo de in- 
camatione Chrifti. 

5. BL 41 a^ 41h: Leo, Sermo de adventu domini. 

6. BL 42 a — 42 b: Sermo de nativitate Chrifti. 

Ueberfchr, : In natali. An/. : Et iohannes, quociefcunque erat 
dies natalis . . . Ende: ad eternam beatitudinemfeliciter peruenire. 

7. BL42b^44a: Sermones in 11 et iii dominica ad- 
ventus. 

Für die Predigt am 4, Adventsfonntage find 2 EIL leer geblieben, 

S. BL4öa — 4Öb: TrsiCtatus de Chryfoftomo fuper 

Matthaeum in opere imperfecto. 

An/. : Sicud referunt matheum confcribere . . . Ende : gloria- 
rum imperantis. 

9. BL 47 a — 134a: Tractatus de cor de. 

Roth: De cuflodia cordis. Schwarz: Preparate corda veflra. . . 
Ende: et per eum habebantur. Et fic eil finis huius libri de doc- 
trina cordis. Folgen einige Anmerkungen; darunter: hebbe dines 
fulues macht, frater kariffime, non vincat te ira &c. 

10, BLiS4a^2S2a: Notsß de variis locis bibliae, de 
viciis et virtutibus et fententiae patrum et doctprum. 

BL 144 a: Anni funt ad diluuium bis mille ducenti 
Quadraginta duo per doctores numerati 
Nongenti quadraginta numerantur ab abram 
Mille bis ad cunas domini et quinque ter anni 
Eufebius profper primus approbat illud. 

Daneben : Quando pfalles pfallendo tu tria ferva 

Dirige cor furfum, vi profer, refpice fenfum. 

§§ae8e6^fi^$e^§§i$ae^§i cxlviii f§se^^mse^^ii§$e^§f 

Pap. 210XI15. 208 BIL, durchgeh. Z. is-jahrh. Mehrere Hände, 
Freier Raum für An/angsbuchflaben. Holzdeckel mit rothem Leder- 
bezuge und Schließbändern. Au/ der Rück/eite des letzten Blattes 
und vorn^außen das Inhaltsverzeichnis: In hoc libro continentur 
infra fcripta. Liber de feptem profectibus religioforum. De per- 
feccione (latuum in ecclefia. Dyalogus fratris wilhelmi ockam. 
Colleccio errorum paryfius [/] condempnatorum. De duobus 
oculis anime cognicione et dileccione. De creacione hominis et 
eius conuerfacione in paradyfo. De facramento eucariftie, homo 
quidam fecit cenam magnam. Bernhardus de confciencia. Am 



r 



-•88 133 8§«^ 

Kopfrande von BL la: Liber fratrum minorum in brunfwic, in 
quo continentur bona plura et rara, vide in fine. 

1. Ä. 7 Ä— 72 3; Bonaventura, De feptem profecti- 

bus religioforum. 

Anfr. Primus profectus eft in feruicione nouiciatus . . . Ende: 
ad remiffionem pene et ad augmentum gracie. 

2. BL 73a— 95b: Tractatus de perfectione ftatuum 

in ecclefia. 

Anfr, Sequitur ergo vacate et videte... Ende: agimus pro 
acceptis vel promiffis. 

3. Ä. pöa — //^^: Wilhelmus de Ockam, Dialogus 
de poteftate imperiali et papali. 

4. i?/. /2/a — /2<?^; CoUectio error um Parifiis con- 
demnatorum. 

Anf. : Incipit colleccio errorum condempnatorum in grama- 
tica, in loyca, in philofophia naturali, in facra theologya ab epi- 
fcopis parifienübus et magiflris anglicis edita. Ifti funt errores 
condempnati a fratre gilberto... Ende: quorum nullum fuerit 
pertranfeundum. 

$. BL 129a ^ 132b: Tractatus de duobus oculis ani- 

mae, cognitione et dilectione. 

Anf.: []lnerafti cor meum. . . Ende: reuelata facie gloriam fpe- 
culantes . . . Schlußfchr. : Finit foliloquium anime cum virtutibus. 
BL 133 leer. 

t. BLi34a—i5jb: Tractatus de creatione hominis 

et eius converfatione in paradifo. 

Anf. : Affit inceptum fancta maria meum. Poftquam fuprema 
fapiencia... Ende: in paradifo pofitus ficud chriftus epifcopus 
ierufalem. 

7. ^/. Tfc?«— /^o3; Annotationes de incarnatione 

Chrifti. 

Anf.: Sed alienum me habuerunt. . . Ende: manus tue aduer- 
fans mihi. 3 BIL leer. 

%. BL 164a — 166 a: Bonaventura, Tractatus de de- 
votione. 
Am Ende: hec Bonauentura de profectu religioforum. 

9. BL 166b— r69b: Bonaventura, De corpore Chrifti. 
(/eberfchr.:Zox^\x& crifti. Bonauentura de profectu religioforum. 



-^ 134 »^ 

10. BLijoa—nöa: Sermo de f. euchariftia. 

Anf.: Homo quidam fecit cenam magnam... Ende: omnes 
fapientes magorum. 

\\,BL 177a — 183b: Repetitio tractatus praeceden- 
tis de profectibus religioforum, inde a gradu tertio us- 
que ad finem. 

12. ^/. 7<f/a— 7<$S(5a: Bemhardus ClarevalL, Tracta- 
tus de confcientia. 

13. Bl.i88a — i8ga: Sermo fuper cultu crucis. 
Anf.: Aliud e(l adorare aliud colere . . . Ende: circa altare. 

14. BLi8ga'—i8gb: Notae de diverfis lapidibus. 

Anf. : Lapis adamas non vrmatur . . . Ende in der Befchreihung 
des Saphirs: arcibus refiflit. 

15. Bl.igoa—iQib: Annotationes plures fuper theo- 

logiam. 

Bl. ig2b ein leoninifcher Hexameter: 

Tu nichil es nifi des cito des plurima qua des 
Profpicio cui des perdita multa vides. 

16. BL /pöa: Weiss und grün. NiederdeutfchesGedicht. 

Anf. : Dat wytte ys eyn gut ghewant 
Ende: An ene wolt de was gron. 
Ohne Stropheniheilung. Von Prof. Dr. Ludwig Hänfelmann im 
Jahrbuche des Vereins für niederdeutfche Sprachforfchungt Jähr- 
gang i8go, S. 74 veröffentlicht. 

17. Bl.ig7a — ig8b: Tractatus de caritate. 

lieber f ehr. : Tractatus aliquis de caritate. Anf. : Diligens proxi- 
mum tuum . . . Ende: ipfa poteft fervari. 

\%. Bl.igga — iggb: Tractatulus de mendis. 
Anf. : Menda enim eft triplex . ..Ende: et de proximo. 

19. Bl. 200b: Annotatio de iuramento coacto. 

Anf. : luramentum coactum non tenetur . . . Ende: peccato ta- 
rnen menciendo. Bl. 201 leer. 

20. Bl. 202 a — 202 b : Sermo de d i e b u s fauftis facrae 

fcripturae. 

Anf: Dies facre fcripture fepe. . . Ende: innotefcunt, grego- 
rius in moralibus. 2 Bll. leer. 

21. Bl. 20s a — 2oöa: Tractatus de fapientia. 

Anf : Sapiencia dicit crillus . . . Ende : in fuo 3° fuper fentenci^. 



-48 135 8«»^ 

22. Bl.2o6b^2o8a: Sermo de afcenfione Chrifti. 

Anf.: Affumptus eft in celum . . . Ende: et bene miniflrabit illis. 
BL 20Qb das Inhaltsverzeichnis des Bandes. 

wj^m^mi^mimi^i^fi cxlix ^^^j@M6@^s^(s@^s^G6®^ 

Pap.f die drei erßen Bll. Pergam. von etwas kleinerem Format, 
210 X US- 366 Bll., durchgeh. Z., Nro 18 zweifp. 15. Jakrh. Meh- 
rere Hände. Oefters rothe Anfangsbuchflahen. Holzband mit rothem 
gepreßtem Lederbezuge u. Schließbändern. Vom außen: Directoria 
auctoritatum biblie in decretorum libro contentanim. Et beati 
thome de aquino in fuis fcriptis. Item fermones de tempore 
per annum. Item paffio domini conradi (?) Item fpeculum hu- 
mane faluacionis. Plura alia nota. 

1. Bl.ia—ja: Sermo in feria fexta poft Judica. 

Roth: Feria 6» pofl dominicam in paffione. Schwarz: College- 
runt pontifices . . . Ende: gloria eterna lucratur amen. 

2. Bl.4a —32 b^ : Directorium auctoritatum bibliae 
in decretorum libris contentarum. 

Anf. : Adorabo ad templum fanctum . . . Ende: de abbate fe- 
des &c. Folgen die tituli decretalium, an deren Ende: 
Tres in natali mifle debent celebrari 
Quarum prima facram chrifti fignat ^enituram 
Altera venturi defignat gaudia chrifti 
Tercia iam factum, quod lex facra forte defignat. 

3. -ö/.jd5fl—^fl; Aquino, Thomas de, Directorium 
auctoritatum bibliae. 

Schluß/ehr. : Explicit directorium oculacionis veteris et noui 
teftamenti tranfdicta [/] fancti thome de aquino. 

4. Bl.4öb'~s3a'' Tihemata fermonum de tempore 

per totum annum. 

An/. : Dominica prima in aduentu domini. Dies autem appro- 
pinquabit . . . Ende: De zacheo luce 19, anno 331 feria 5'^ 16. kal. 
aprilis verfus require fuper 5t& poft Judica. Et fic eft finis huius. 
4 Bll. leer. 

5. Bl.s8a—8ob: Aquino, Thomas de, Tabula poftillae 
fuper Johannem. 

Ueber/chrift: Tabula poftille fuper iohannem doctoris fancti. 

Bl. 7^a: Incipiunt errores, qui in hoc opere continentur. Am 

Ende: Et fic eft finis; darunter die Verfe: 

Altera gefta refert, quod credas allegoria 
Moralis quod agas quod fperas anagoya. 



-4fi 136 81^ 

Allegoria wanne de fcrift d&det van der hilghen criflenheyt. 
Atropolya fiue fenfus moralis wanne dat dudet van der zele, 
edder van dogenden, edder funden vel huiusmodi de dar de zele 
antreden. Anagoya wanne fecht van den himmelfchen dinghen. 
Hiftoria vel fenfus hyftoriacus fiue literalis aife id ghefchen is. 

6. BL8ia — i38b: Sermones dominicales ab adventu 

ufque ad feftum pafchse. 

Roth: Dominica prima de adventu domini. Schwarz: Ecce rex 
tuus veniet . . . Ende : eleuare oculos . . . Roth : £t fic eil finis. Anno 
m^cccclxxiij. 

7. Bl, 138b: Annotatio de virtutibus mifTae. 

8. Bl. 139a— 150h: Sermo in fefto pafchae. 

Anf. : Ante diem feftum pafche . . . Ende: vas ergo pofitum eft. 

9. BLisia-'is3ci: Sermo de paffione Chrifti. 

Roth: Item de paffione domini rioftri Jefu Crifti. Schwarz: 
O vos qui tranfitis... Ende: malicie que fit in proximum. Da- 
hinter: Hie eft defectus. 

10. Bl, J53a—2igb: Tractatus de paffione. 

Anf,: De amaritudine paffionis. Damafcenus libro \\f dicit 
Quia deus . . . Ende: fuper omnes creaturas exaltata. 

w. Bl, 220a— 228b: Tractatus de paffione Chrifti fe- 

cundum evangelium Johannis. 

Roth: De paffione chrifti. De paffione chrifti fecundum iohan- 
nem. Inclinato capite . . . Ende: quia rex erat Judeonim. 

12. Bl. 229a— '230a: OfHcia in die parafceves. 

Roth : Nota de officio, quod hodie dicitur. Schwarz: De officiis 
&c. Officium quod hodie dicitur videlicet in die parafceues ab 
officio aliorum diuinorum . . . Ende: fic vicem tribus vicibus re- 
pendamus. 

13. Bl,23oa—243a: Stella clericorum. 

Roth: Stella clericorum. Schwarz: Quafi ftella matutina... 
Ende: peremptorium iacere et fic fatis eft, eftis &c. 

14. Bl, 244a — 255b: Speculum humanae falvationis. 

Anf. : Incipit prohemium cuiusdam noue compilacionis cuius 
nomen et tytulus eft fpeculum humane faluacionis . . Ende : aurum 
autem propter fui nobilitatem munus. Darunter: Hie eft defectus. 

15. Bl, 256a — 2^1 a: Bxpofitio privilegiorum fratrum 
minorum. 

Anf, : Gloriofiffime pater et domine, exponunt gracie veftre. . . 



Ende: obiceret cum fuis concorditer. Et hec dicta fufficiant. Deo 
gracias amen. Danach in einigen Zeilen : Cafus fecundum hofti- 
enfem [Henricum de Segußo] in quibus aliquis non conetur con- 
fiteri proprio facerdoti. 

i6. Bl. 271b — 273b: Tractatus de fumma Brocardica. 

Anf.: In ilatutis que ambiguitatem continent. . . Ende: fi non 
facit officium vt eodem &c. Explicit tractatus de quarta fratris 
borchardi de falfa. Deo laus per infinita fecula feculorum amen 
amen amen. 

iT.BL 273b— 274b: Quaeftio de confeffionibus au- 

diendis. 

Gleiche Ueber f ehr ift. Anf. : Ifla efl inftruccio meis pro libertate 
. . . Ende: tempore et loco opportuno. Regißer in zwei Spalten, 

iZ. Bl. 276a— '284b: Expolitiones homiliarum in 

quosdam dies dominicales et feftos. 

Anf. : Induimini dominum ihefum criftum . . . Ende: et faluum 
facere. 

19. Bl. 28sa9, — 288a^: Regiltrum alphabeticum cum 

numeris ad quendam tractatum pertinens. 

Afif. : Abnegare fe ipfum . . . Ende : zelus prelati debet effe tri- 
plex. Sodann Federproben. 

20. Bl. 28ga — 2g2b: Holkot, Robertus, Tractatus fu- 
per ecclefiafticum. 

21. Ä. ^^jÄ—2p^^: Tractatus de feptem artibus li- 

beralibus. 

Anf. : Septem funt artes liberales prima efl grammatica, que 
docet . . . Ende: in tribulacionibus terminantes. 

22. Bl. 294 b — 2QS « •• Difquifitio, quomodo h o m o fe 
ipfum cpnfiderare debeat. 

Anf. : Cuius efl ymago . . . Ende: efl tarn bonum &c. 

23. Bl. 293b— 300b: Sermones nonnulli in dies feftos. 

2/^. Bl. 301a— 307a: Divitio Ariftotelis philofophiae 
naturalis. 

25. Bl.307b—3i2a: Tractatus de tribus punctis chri- 

ftianae religionis, i. e. credere articulos fidei, fervare 

praecepta et evitare peccata mortalia. 

Anf. : Religio munda et immaculata . . , Ende: cum debiliorum 
vacuo fe refoluit. 



"^8 138 8§^- 

26. Bl.3i2a\ Bernhard! Clarevall. fententia ex libro 
de laude fpei et caritatis, Quidam rex habuit tres ülias. 

2*1, Bl 312b: Palladii fententia ex libro de agricul- 
tura, Qui vult habere fructus in agro. 

28. EL 312b: Annotatio de i magine amoris fecundum 
Ovidium. 

29. Ä.j/jÄ— j/j*; Congruitates, quare religiofidi- 

cuntur mortui. 

Anf.: Notandum quod fancta religio... Ende: feücitas fine 
miferia. 

30. Ä. j/j^; Exemplum excitationis ad confeffio- 

nem et pcenitentiam. 

Anf. : Quidam parochiani fancti hilarij deferebant mortuum . . . 
Ende: deducta eft in celum circumflantibus videntibus. 

31. Bl.3i3b—3i4a: Narratio de mifericordia dei. 

An/.: Narratur quod in ciuitate londone... Ende: caritatis 
infignia. 

32. Bl.3i4.a: Narratio altera de mifericordia dei. 

Anfr. In quadam ciuitate fuit lex . . . ^«^/^.-criilus mifericor- 
diter liberauit. 

33. BL 314b— 315a: Vincentii Belluac. ex fpeculo hi- 
ftoriali defumpta narratio de moralitate elemofmarum. 

34. Bl.3isa: Exemplum pro introductione paffionis 
Chrifti. 

Anf, : Llegitur quod quedam domina . . . Efide: opera manuum 
eius confideratis &c. 

35. Bl.3isb—3i8b: Sermones dominicales poft epi- 
phaniam domini. 

36. Bl. 3 IQ a —322 a : Declaratio verborum quorun- 

dam in ordinem alphabeticum digeftorum et ad hifkoriam 

naturalem pertinentium. 

Anf. : Abicere. Coruus fecundum auguftinum' eft illius nature 
. . . Endet im Buchfldben C : Item crux crifti eft magnus [/] arbor 
cuius fructus . . . Darunter: Hie iam eft defectus. 

37. Bl. 322b— 323a: Octo cafus epifcopales et papa- 
les de poenitentia. 

Anf, : Item de penitenciis. Notandum quod octo funt cafus 



-M 139 ^^ 

epifcopales . . . primus vbi penitencia follempnis e(l iniungenda 
. . . Ende: ad vifitandum ecclefiarum. Darunter Merkoerfe. 

38. ^/. J2j3; Exempla du o de c im, quae Chriftus in 
coena fua dedit. 
Anf, : Exemplum dedi vobis . . . Ende: ita et vos faciatis. 

z9.Bl.324a: Cafus epifcopales. 

Auf.: Ifti funt cafus epifcopales. Item omnibus infidelibus ex- 
communicatis . . . Ende: Item continua ebrietate laborantibus. 

40. Bl.324a: CoUatio in die pafchae. 

Anf. : Mane nobiscum domine . . . End^ : difcernit inter filios 
dei et filios dyaboli. 

41. ^/.j^^aa— j25Äß: Difpofitio paffionis Chrifti in 

fingulas partes. 

Anf.: Sabbato autem recubuit ihefus in domo fymonis leprofi 
. . . Ende : fepelitur et fepulcrum cuftoditur figillis &c. 

42. BL J2S d —326 a: Serxno de deliciis coeleftis patriae. 

An/. : Videte quomodo caute ambuletis . . . Ende: erit fletus et 
ftridor. BL327 leer,- 

43. Bl.328a: Tractatus de indulgentiis. 

Anf. : Fundamentum indulgenciarum e(l. . . Ende: amplius noli 
peccare. 

44. Bl.328h: Definitiones vocabuli Lex. 

^^.Bl.32Qa—334b: Alexander, Tractatus de divi- 

fione et fignis temporis. 

Anf. : Alexander in hoc tractatu vult quod corpus fic corrup- 
tibile . . . Schluß f ehr. : Et fic efl finis horum fignorum finita anno 
domini milefimo quadragefimo. Folgt eine Anmerkung. 

46. Bl. 335 a^— 3651^: Dialogus animae et hominis de 

ortu, obiectu et fructu mentalis exercitationis. 

Anf.: Flecto genua ad patrem dominum . . . Efide: caro mea: 
donec intrem in gaudium ... et efl finis. 

^1. Bl.365b%—366a%: Enumcratio duodecim fructu- 

um crucis pro electis pofl generalem refurrectionem. 

Anf. : Notandum eft quod xij erunt in electis fructus ligni . . . 
Ende: nemo tollet a vobis. Benedicta efl venerabilis virgo. 
Tu glorie regina tu rofa fine fpina 

tu flella matutina dolori medicina. 

Et efl finis. 



-•18 I40 8J^ 

Pap. 2 10x114, 286 Bll., durchgeh. Z., Reg. zweifp. Jß.Jahrh. 
Rotiu Anfangsbuchflaben; für Initiale freier' Raum. Holzband mit 
rothem Lederbezuge ^ Lederbändem u. Leinwandrücken. Auf BL2b: 
Liber fratrum minorum in brunfwic relictus a fratre hermanno 
de indagine, et funt fermones collecti per fratrem engelbertum 
de Colonia. 

Engelbertus de Ale o de Colonia, Poftilla fermonum 

de fanctis. 

Bl. la: In nomine domini. Incipit Regiftrum fermonum de 
fanctis in hoc volumine contentorum* Schlußfchr. : Expliciunt 
fermones de fanctis compilati per fratrem engelbertum de aico 
de colonia. SBll. alphabetifches Regifler. 

Pap. 210 X I4S' 2Ö4, bis QO gez. Bll.y zweifp. u. durchgeh. Z. 15. 
Jahrh. Mehrere Hände. Faßdurchgehends rothe Anfangsbuchflaben. 
Holzdeckel mit grauem gepreßtem Lederbezuge u. Meß'ingfchließen. 

1. Bl. la—issb: Quaeftioncs cum reverfionibus circa 

fententias. 

Aftf. : Vtrum lex humana ab homine fit inventa ... Bl. 48 Reg. 
des erften Buches. Bl. 60 b : Expliciunt queftiones cum reuerfio- 
nibus fententiarum argutis circa fecundum. Deo laus. Ende: vt 
continue coqueantur. Expliciunt queftiones quarti libri. Scriptus 
per fratrem Wicboldum ordinis minorum in die iohannis et pauli 
hora quafi fecunda fub anno domini 1440. Am Ende der folgen- 
den 10 Bll. Regifler: Et fic eft finis harum queftionum fub anno 
domini 1440. 

2. ^/. /jda~/j<?a: Bernhardus ClarevalL, Epiftola 
ad Raimundum militdm de cura rei familiaris. 

3. Bl. 138a— 139b: Statuta concilii Bafilienfis. 

4. Bl. I3gb'—i4ib: Difquiütio quaeftionis, utrum die 

dominico emptionis et venditionis forum fme pecc^to 

fieri poffit. 

Gleiche Ueberfchrift. Anf : Sciendum quod illa queftio eft du- 
bia . . . Ende : attende illam grauem fupradictam fententiam fancti 
Hieronymi. 

t^.Bl. 141b — 143a: Clementis iv papae decretumde 
anno iubilaei. 



f 



-^ 141 S^ 

6. Bl. 144b: Verfus varii argumenti. 

Mane diem grata gens incipit, aflra fequentes 
In medio lucis iudei, yefpere fancto 
Inchoat ecclefia modo fub tempore noctis, 
Octo funt fpire, quas fic poteris retinere 
Celum flellarum faturnus iupiter et mars 
Sol venus fequitur mercurius ultima luna. 

Frangitur in tres hoftia partes tinpta beatis, 
Plene ficca notat viuos feruata fepultos 

Francorum regi fcripfit fcola tota falerni, 
Si vis incolumen, fi vis te reddere fanum, 
Parce mero, cenato parum, non fit tibi vanum 
Surgere pofl epulas, fompnum fuge meridianum, 
Curas tolle graues, irafci ci^de profanum, 
Non differ mictum, ventrem non coge nee anum. 

FIos germen florum Ludovicus fpretor bonorum 
Flos prelatorum fulget fub fune minorum. 

7. BL i4sacf, — 2S4b}: Summula de fumma Raimundi 

de Pennaforti. 

Anf. des Prologs: Omnem fcienciam et omnem doctrinam . . . 
Bl.sb: Summula de fumma Raymundi. Anf. : IfteilTJer cuius fub- 
iectum eft ius canonicum . . . Eftde: exitum fidelis profer. Amen 
et fic eft finis. Explicit commentum Raymundi completum anno 
domini 141 o. 

8. Bl. 2ssboL — 26ib?: Tractatus de confeffione, poc- 

nitentia et abfolutione. 

An/".: Ifta propoficio pro themate . . . Ende: qui eft confefTus. 
Am Kopf rande des erflen Blattes : Sunelichin grotlich Brod grodin. 
Wilhelmus miffhenfis vi gra. Das Folgende abgefchnitten. 

% Bl. 262 a^— 263b: Tractatulus de quatuor fignis 

amoris dei. 
Anf.: Dilectus meus mihi . . . Ende: eft conclufio veri amoris. 

\o. Bl. 264a% — 264b'^: Fragmentum ex grammatica 
quadem de declinatione verborum. 

Pap. 210x11 4. 2Q2, bis 15Q gez. BIL, durchgeh. Z. 15. Jahrh. Äfeh- 
rere Hände. Roihe Anfangsbuchßaben. Holzdeckel mit braunem ge- 
preßtem Lederbezuge und einer Mejfingfchließe. 

I. BLia — iia: Sermo de conceptione B. Mariae. 
Anf.: Concepit me mater mea... Ende: celebrandus inftituit. 



-48S 142 8J*- 

2. BL iia — i2b: Sermo de nativitate B. Mariae. 

Rothe Ueberfckrift Anf, : Multi in natiuitate eins gaudebunt . . . 
Ende: ortum beati virgmis nunciauit per angelum. 

3. Ä. /jÄ — 72/^: Risbiter, Henricus, Tractatus de 

triplici civitate. 

Auf Bl, loa: O gretike fy dij vor eflfte du warft affghedinget. 
Schluß/ehr,: Et fic eft finis huius tractatus de triplici ciuitate 
collectus per fratrem henricum rifbiter, fcriptus per fratrem 
ludolfum northen in ceruift M^ccccxlv, in die fancti gregorij 
finitus. 

4. Ä./22fl— /^<?fl;TractatusderefurrectioneChrifti. 

Anf.i Chriftus mortuus eft et refurrexit . . . Ende: prefencia 
fetida abfencia obliuiofa habetur. Darunter die drei erflen Zeilen 
der Verfe CLI, 6 ; Mane diem etc. BIL 122, 123 u. 124 fehlen. 

5. Bl.i4ga — is6a: Bonaventura, Parvum bonum. 
Schlußfchr. : Explicit paruum bonum bonauenture. 

6. BL 156h — Joga: Bonaventura, Itinerarius mentis 
in deum. 

7. Bl.iögb — iQia: Tractatus de feptem apparitori- 

bus animae et de feptem virtutibus illis repugnantibus. 

Anf: yii^it rex faul apparitores ut caperent dauid... Ende: 
modum et ordinem non habent. 

8. Bl. 191h — 21 ja: Tractatus de veneno peccatorum. 
Anf.: Racio potiffime veneni conuenit . . . Ende: fcribunt grati 

de eis. Explicit tractatus de veneno peccatorum. 

9. Bl.2i7h — 2i8a: Tractatus de ultimo iudicio. 

-4«/. ; Dubitatur cum enim quilibet in morte... Ende: inter 
gentes bonas. 

10. Bl.2iQa — 23ob: Francifcus Mayronius, Explica- 

tio orationis dominicae. 

Schlußfchr. : Explicit declaracio oracionis dominice francifci 
maronis ordinis fratrum minorum. Folgt eine Anmerkung. 

11. Bl. 231 a — 242 a : Tractatus fuper c a n o n e m miflae . 

Anf. : Quoniam criftus fecit memoriam. . . Ende: fiat hoc quod 
optas. 

12. Bl. 242a — 244a: Tractatus de celebrando miffae. 

Anf.: Sacerdos de nouo celebracionem . . . Ende: in vnitate 
eiusdem. 



-^ 143 8§«^ 

13.^/. 244 a — 24s a : Tabula facerdotum naufragan- 

tium et negligentiarum circa facramentum altaris occur- 

rentium. 

An/. : Ell fciendum, quod forma confecracionis corporis . . . 
Ende: meritum eterne fruicionis. 

\^, BL24sa — 2S4h: Sermo in fefto nativitatis do- 

mini. 

An f. : In fole pofuit tabernaculum fuum . . . Ende: ad omnia mi- 
rabilia. Explicit tractatus de natiuitate domini. Folgt ein Epigr. 
aus Martial: Nam qui fcire cupit vtrum fit adultera coniux . . . 

1$, BL 2^5 a — 261a: Propofita tria fratrum minorum 

et praedicatorum contra facerdotes parochiales. 

An/.: Ex parte fratrum minorum et predicatorum fucrunt 
propofita tria . . . primum fuit quod hijs, qui fratribus confeffi 
funt . . . Ende: per fummam de crimine mortali. 

\(>, El. 261a — 268a: Difquilitio, utrum religiofi con- 

feffiones audire et poenitentes abfolvere poffint non re- 

quifitis parochialibus facerdotibus. 

Anf. : Argumentatur, quod non, quia hoc foli proprio facerdoti 
conuenit. . Ende : meam humilitatem in hoc odendere. Explicit &c. 

IT. Bl.268a — 2joa: Difquißtio eorum, quae in curia 
Romana et in Bohoniae et Paduae ftudiis de confeffioni- 
bus audiendis publicata funt. 

An/.: In facra fcriptura de confeffionibus audiendis. . . Ende: 
efle irrefragabilis veritatis. Explicit anno 1443 in fabato die ante 
feftum Johannis baptifte in brunfwig per Conradum francken. 

18. Ä. 270^ — 27/^; Tractatus de gratiis fratribus 

minoribus per federn apoftolicam conceffis, in quibus 

fratres fiunt pares cum clericis parochialibus. 

Gleiche Ueberfchr. Anf. : De permutacione fratrum fecundum 
ilatutum . . . Ende: empciones librorum uel ueflium. 

19. BL272a — 2j7a: Aenigmata Ariflotclis, quaeHie- 

ronymus contra Rufinum excitat. 

Anf. : Ifta funt enigmata Ariftotelis . . . Stateram ne tranfileas . . . 
Ende: delictum meum cognitum tibi feci &c. 

20. EL 277 a — 2^2: Tractatus de admonitionibus. 

Gleiche Ueberfchrift. Anf. : Monendi funt amici vt fint colli- 
gati fociali communione . . . Ende: tecum fit in perditorem. Sitis 
memor [.'] fcriptoris propter deum, qui erat fpecialiffimus. 



^•fä 144 ^^ 

Ä/. 2J0X.I4S' 215 Bü., durckgek. Z, is^Jakrk. Für Initiale 
freier Raum. Holzdeckel mit Sckaflederhezui^ und neuer Schließe, 
Vorn außen : Sermones de xl per documenta et cafus. Innen : 
Liber fratnim minorum in brunfwic relictus a fratre hermanno 
de indagine, et funt fennones de quadragena, quorum proceffus 
efl per documenta et per cafus. 

Sermones de quadragena per documenta et cafus. 

An/,: Cum ieiunatis nolite fieri ficut ypocrite... Ende :con- 
tulit vifionem beatißcam in fpeculo trinitatis. 

mi^^^i^^^i^^^^^^ CLIV ^^^i^^^i^i^^^^^im 

Pap. 210x130. 205 BIL, zwei/p. u, durckgek. Z. ij. Jakrk. Meh- 
rere Häftde, Freier Raum für Anfangsbuckflaben. Am untern Rande 
von El. ib : Contenta in hoc libro vide in ultimo folio. Vorn außen : 
Ternarius bonauenture et plurima alia, vide regidrum in fine. 
Diefes Inhaltsverzeicknis feklt. Am Kopfrande von ib: liber fra- 
tnim minorum in brunfwic. 

I. El. iboL — ga9: Bonaventura, Ternarius. 

2.El.ioa—j4a: Eufebius Cremonenfis, De vita et 
obitu B. Hieronymi. 

3. El.^^7a — 4ia:Ex Gregorii i Magni fcriptis varia 
extracta brevia. 

4.El.4ia^.47b: Gregorius i Magnus, Fragmentum 
de gulofis ex libro in de cura paftorali. 

S.El.47b — ioob: Gregorius I Magnus, Curae pafto- 

ralis Libri i et n. 

Ueberfckr. : Inicium libri fecundi paftoralis eure gregorii. El. 
77a: Explicit 2«» liber de regimine paftorali a gregorio. El. 770^ : 
Regiftrum fecundi libri. El. 78a: Regiftrum primi libri eure pafto- 
ralis. Bl.ioob: Explicit primus liber paftoralis eure gregorii, 
feeundum, qui hunc primum f^qui deberet, habes in prineipio. 

6. El. 100 b^ 104a: CoUectanea de epiftolis Pauli. 

Anf. : Jeronimus in epiftola ad ebidiam viduam . . . Ende: nul- 
lius peecati fit remiffio. Expliciunt colleeta de epiftolis beati 
pauli apoftoli. 

7. El. 104b: Sermo in dedicatione templi. 

Gleiche Ueberfckrift. Anf.: Ecce tabernaculum dei... Ende: 
diuina querebant. 



-•^ 145 8«o^ 

8. Bl. 105a — 105b: Sermo in fefto S. Petri ad vincula. 

Gleiche Ueherfchr. Anf. : Mifit dominus angelum fuum . . . Ende : 
de manibus inimicofum meorum. 

9. BL loda — iofh: Annotationes ad epiftolas Pauli. 

10. Bl. 108 a — 152a: CoUectanea de gloffa pfalterii. 

Gleiche Ueberfchrift, Anf. : Tytulus. Incipit über ymnorum vel 
foliloquiorum prophete . . . Ende: in hoc laboraui. 

11. iff/./5'jö — 7<?5'Ä; CoUectanea de quaeftionibus 

quarti libri fententiarum. 

Anf. : Occurrit difficultas prima. . . Ende: ad annos hie in mun- 
do. Et fic e(l finis iflarum quedionum quarti libri fentenciarum. 

12. BL i8sa—i86b: Sermo de communicatione. 

Gleiche Ueberfchrift. Anf. : Verba auguftini cottidie eukariftie 
communionem accipere . . . Ende: ficud dicit apparatus eius ibi- 
dem. Et fic eil finis huius. 

13. Bl. iSöb — iSjb: Excerpta ex libro, qui dicitur the- 

faurus cordis, edito a quodam monacho ordinis ofter- 

wicenfis. 

GleicJie Ueberfchrift Anf. : Nota, quemcunque diem facerdos 
miffam non legit . . . Ende: pro populo chriftiano. 

14. BL 187b: Nota depraeceptisex compendio theo- 
logicae veritatis. 

15. BL i88a—TQ7b: Quacftioncs primi libri fententi- 
arum. 

Das Ende auf Bl. 201. 

16. Bl.ig8a — 2oia: Guido de Bobio, Statuta canoni- 

corum regularium. 

Ueberfchr. : Statuta domini Gwidonis. Anf. : Statuerunt patres 
noftri, quidquid collectum fuerit in die pafche . . . Ende: recipere 
facramentum et non rem facramenti. Explicit. 

17. BL202a — 2osa: Tractatus de interdicto. 

Anf. : Tractatum interdicti diuidens in vij particulas princi- 
pales . . . Ende: cum filencio cumulentur. Bl. 204b : Solt wyen oc- 
culte claufis ianuis. Inieden poft Puerperium poteft fme folemp- 
nitate. Sponfas inleden non poteft. Befprenghen poteft fieri. 

18. BL2osa: Guidonis de Bobio fententia de interdicto. 

19. ^/.205^; Fragmentum ex quadam gloffa fuper 
Matthaeum. 

10 



-•19 146 K^ 

»H§H»IK$iK$ll$»K»»«li§» CLV 1^^ 

Pap, 2I0X I4S, 261 BIL, durckgeh, Z. 75. Jahrk. Roihe und blaue 
Anfangshuchflaben. Bl. la Initial N mit Goldblättem ausgelegt. 
Holzdeckel mit Lederbezug; die Schließen fehlen. Vorn außen : Pro- 
logus in libro de victoria verbi dei beati robberti abbatis. BL la: 
Liber fratrum minorum in brunfwic. 

1. Bl. ia—254a: Robertus, Sigibergenfis abbas, De 

victoria verbi dei. 

Roth: Prologus in libro de victoria verbi dei robberti abbatis. 
Jedem Kapitel geht ein Regißer vorauf. 

2. Bl.2ss^'-2öia: VcTius ad virtutes diverfas et 

flatus hominum pertinentes. 

Anf: Humilitas. Noio fuperbire fcio queque fuperba perire. 
Ende: Puüllänimitas. Nil pofTum careo fracta vigore meo. Zwifchen 
diefen Verfen: 

3. Bl.257a — 2S9b: Auctoritates facerdotum de dig- 

nitate facerdotum. 

Anf: []ya vos facerdotes attendite . . . Ende: fangwine pleno 
funt &c. koy ftert. Expliciunt auctoritates facerdotum de digni- 
tate facerdotum bone et utiles. 



^9e^msiem^m^^^misi^ clvi ^fsmmmfsmmmmms^ 

Pap. 210 X 145. 208 Bll., zweifp. u. durchgeh. Z. 15. Jahrh. Meh- 
rere Hände. Einigemale rothe Anfangsbuchflaben. Holzband mit 
Lederbezug] die Schließen fehlen. Auf der Rückfeite des Vorfatz- 
blattes: Contenta in ifto libro vide inira: 1° paffio confcripta per 
venerabilem Johannem kanneman doctorem facre theologie or- 
dinis minorum. 2° Notata utilia per venerabilem fratrem ker- 
berch applicabilia ad fermones. 3^ Sermones latini eiusdem pa- 
tris. 4° Glofa conftitucionis fuper kathedram Bonifacii viii. 5° 
Replica cuiusdam magiflri Pragenfis de facro cruore in Wylfe- 
naco. 6° Sermones latini diuerfi. 7° Tytuli codicum fecundum 
ordinem alphabeti. 8** Tytuli digeftorum fecundum ordinem al- 
phabeti. 9° Tytuli authenticorum fecundum ordinem alphabeti. 
10° Tytuli inftitutorum fecundum ordinem alphabeti. 11° Tytuli 
decretalium fecundum ordinem fexti. 12° Summa decretalium 
fecundum ordinem alphabeti. Darunter die Widmung von Ludolf 
Sunne. 

I. i9/. 7 a— 2^; Kannemann, Johannes, Paffio Jefu 
Chrifti. 



--^ 147 S«^ 

2. Bl.3h—62h: Kerberch, Johannes, Sermones latini 
et annotationes variae ad theologiam et hiftoriam per- 
tinentes. 

3. Bl. 63a— 74h: Bonifacius viii papa, Gloffa conftitu- 
tionis fuper cathedram. 

4. Bl. 75a — 84h: Principiafermonumargumentivarii. 
Auf mehreren fonfl leeren Blättern Federproben. 

5. Bl. 85a— 96b: Replica magiftri cuiusdam Pragenfis 

de facro cruore in Wilfnack. 

Auf. : Cum olim in fludio pragenfi multarum queftionum ven- 
tilarentur ftrepitus... Ende: practicam ad fapientes et potentes 
remitto . . . Hec et quecunque per me fcripta vigore protefta- 
cionum katholicarum fubmitto piis et beneuolis correctoribus. 
5 Bll. leer. 

d. Bl. 102a— -127 b: Sermoncs varii ad pafchae tem- 

pora fpectantes. 

Am Kopfrande von Bl. 102 a: Anno domini M°cccc°xv° feria 
fexta ante invocauit in ecciefia magdeburgenfi. Bl. 128 leer. 

7. Bl. 12g a — 162b: Tituli v librorum decretalium fe- 
cundum ordinem alphabeti. 

8. Bl. 163 a -^164 b: Tituli fexti decretalium fecundum 
ordinem alphabeti. 

9. Bl. i6sa — iQ2a^: Tituli v librorum decretalium fe- 
cundum ordinem librorum. 

10. ^/. 7^2 ^a — /pjöra; Nomina quorundam iuris doc- 
torum. 

Ueberfchr. : Infra fcripti funt doctores et aliqui eorum utrius- 
que iuris. 

11. Bl.i93ä^ — iQS'^' Rubricse decretalium. 

12. ^/./^3"drß — 200 ^a; Summa decreti fecundum or- 
dinem alphabeti. 

Hinter der Schlußfchrlft: 

Ach, bone, non ride, fis melior fcribere fcribe, 
Sum fcriptor talis, litera monftrat qualis. 

13. Bl. 201 a — 207a: Quaeftio de baptifmo Johannis. 

Anf: Inicium ewangelij ihefu crifti... Ende: ingrelTus fyna- 
gogam docebat eos. Bl. 208 leer. 

lO* 



-<86 148 81^- 

/'ä/. 210X1 14, 222 BIL, durchgeh. Z. is.Jahrh. Mehrere Hände. 
Oefters rothe Anfangsbuchfläben. Holzdeckel mit Schaf lederbezug. 
Auf der Rückfeite des letzten Baftdes das Regifler. Liber fratrum 
minorum in brunfwik relictus a fratre hermanno de indagine, 
in quo continentur fubfcripta, primo foliloquium anime cumdeo. 
2® Liber vite fratris Bonaue nture. 3° Lignum vite fratris Bona- 
uenture. 4°Epiftoleignacij ad Johannem Ewangeliflam. 5°Sermo 
de die dominica veneranda. 6° Hugo fuper ympnum de beata 
virgine aue maris flella. 7° Cafus excommunicacionum. 8° Trac- 
tatus notabilis de confeffionibus audiendis. 9° Decretum abbre- 
uiatum. lo® Quidam verbarius. Am Kopfrande von El. la: Liber 
fratrum minorum in brunfwic. 

i.Bl.ia—iQa: Soliloquium animae cum deo. 

Anf: Agnofcam te domine. . . Ende: temporibus operari non 
defit. 

2. Bl. igb—3ob: Hugo de S.Victore, De arca animae. 

Ueberfchr. : Incipit arca anime domini hugonis, homo loquitur 
ad animam. 

3. Bl.job—s^^' Bonaventura, Lignum vitae. 

4. Bl.söb—s7^' Ignatii epiftolae duae ad Johannem 
evangeliftam. 

5. Bl.sjb—öia: Sermo de die dominica veneranda. 

Roth : Incipit fermo de die dominica. Schwarz : Veneranda eft 
nobis hec dies . . . Ende: habundancia fuper terram. 

6. Bl.6ia—g6b: Hugo de S.Victore, Commentarius 
fuper hymnum Ave maris ftella. 

7. Bl. 9Qa — io2b: Cafus excommunicationum. 

Anf. .-Hij.funt excommunicati maiori excommunicacione, nee 
debent abfolui . . . Ende: iura ad hec peruenire. 

8. Bl. 103a — 104b: Tractatus de poenis inferni. 

Anf: Interrogandum qui primus rogauerit . . . Ende: et viua- 
mus cum eo amen. Folgt eine Anmerkung. 

g. Bl. losa — icföb: Themsita fermonum in dies do- 
minicales adventus. 

10. Ä. 707Ä — /o<?a:Tractatusdevitiisetdevirtutibus. 

Anf. : Quoniam recencia magis placent . . . Ende: fed hominem 
liberauit. Folgt eine Anmerkung de feptem viciis. 



-H)«s 149 8§«- 

11. Bl. io8b—iiob: Initia capitulorum bibliae. 

Anf, : Ad honorem fancte trinitatis . . . incipit tocius veteris 
et noui teftamenti exordium per partes congruas... Ende: et 
fic per diuinam graciam quarta pars biblie, que fuit incepta, us- 
<iue in finem eil completa. 

12. Bl. /7/Ä — /j2ör:Tractatusdealiquibusprivilegiis 

ordinis minorum. 

Anf,: Quoniam tefte propheta. . . Ende: cum dicit libera nos 
a malo. 

13. Bl. IS2 a — isjb: Verüus de virtutibus et vitiis. 

An/. : Ceca cum fupero memet cum tranfcendere quero . . . 
Ende: Deflorat nee viduas nee menftrua vitat. 

14. Bl. 134a — 141a: Decretum abbreviatum. 

Anf.: Decretum abbreuiatum. Liber decretorum diftinctus 
eft in tres partes... Ende: De confirmacione et ieiunio. Et fic 
terminatur liber in capitulis. Explicit decretum abbreuiatum, 
in quo fub planis et breuibus verbis continetur tota vis decre- 
torum, omnes caufe et cuiuslibet caufe queftiones et cuiuslibet 
queftionis foluciones regulariter determinata. 

15. ^/. 7^2 Ä—7^(^^; Bonaventura, Inftructio, quse a 

quolibet facerdote ante miffam habenda et curanda funt. 

Hinter dem Schema : Frater Bonauentura ordinis minorum car- 
dinalis romane ecclefie hanc tabulam compilauit. 

16. Bl. 7^7öa — 75^3?; Vocabularius latino-teutonicus 
in ordinem materiarum redactus. 

17. i9/. 7^oä— 222Ä; Sermones in diebus feftis et de 
fanctis. 

^^808*8080808^80808^8080808^ CLVIII ^0808080808080808080808080808080^ 

Pap. 210 X IIS' 2S7 Bll., zweifp. u. durchgeh. Z. 75. Jahrh. Ver- 
fchiedene Hände. TheilweiferoiheAufangsbuchflaben. Holzband mit 
rothem Lederbezuge und Meffingfchließen. 

\.BLia — 2ia: Dialogus inter vicarium et fratrem 

quendam minorem de confeffionibus audiendis. 

Roth: Datus in focium itineris et laboris . . . Ende: et vale fra- 
ter ficud valere meruifli. Et eft finis alleluia amen. Explicit dis- 
putacio bona et fubtilis inter vicarium et fratrem minorem de 
confeffionibus audiendis folucione canonice porcionis acperfec- 
cione ftatus ordinis eiusdem ac mendicitate fcripta per fratrem 



-«» ISO 8«»- 

hinricam de bortfeldia ac finita in die conuerfionis fancti pauIi 
anno falutifero domini 1453 in conuentu erffordenfi. Alleluia. 

2. BL 2ia—2sb: Difquilitio quaeftionum: V* fi liceat 

fratribus minoribus recipere oblationes pecuniarias ad 

altare vel alibi per procuratores feculares; 2° fi liceat 

eisdem computum recipere a procuratoribus eorum de 

expenfis pariter et receptis; 3® fi liceat praelatis fratrum 

minorum vifitantibus fratres feu commiffos recipere mo- 

deratas expenfas etiam pecuniarias per procuratorem 

fpiritualem a procuratoribus conventuum et locorum; 

4° quis providere debeat (ludentibus lectoribus, bacca- 

laureis et magiftris in locis ftudiorum. 

Anf.: Circa llatum fratnim minonim... Eftde: fidem facere 
debent et femper facere confuerunt. Scriptum hildenfem anno 
domini 1454 in octaua die apoilolonim petri et pauli&c. 

y BL 26a— so b: IntrodMQXio ftudentium in Cogni- 
tionen! iuris. 

Inhalt: Alphabetum iuris. Decretum verfificatum. Tituli Cle- 
mentinarum. Modus allegandi &c. Schlußfchrift: Et fic efl finis. 
Hec breuis fummula fuper 4"°^ decretalium efl collecta per egre- 
gium doctorem Johannem Andree. 

^, Bl.5ia—74h: Bernhardinus de Senis, Tractatus 
de contractibus et ufuris. 

ScMußfckr. : Explicit tractatus de contractibus et ufuris fe- 
cundum fratrem bernhardinum de zenis ordinis minorum. 

5. .0/. 75 fl—-<?p^; Tractatus de ieiunio fpirituali et 

corporali et de elemofinis. 

An/. : Duplex efl ieiunium aliud fpirituale aliud corporale . . . 
Ende: qui potefl elemofynam dare &c. S BIL leer. 

6. Bl.Q5a—i82a: Sermones argumenti varii. 

»j.Bl.iSsb: Annotatio latina de nobilitate perfonae 

cum verfione germanica. 

Anf. : Nobilitas perfone habet cognitam virtutis difpoficionem 
...De edelicheyt der perfonen de heft eyne openbare bere- 
dinghe de doghet . . . 

%. Bl.i86a — igoa: Quaeftio de virginitate B. Mariae 

Magdalenas. 

Gleiche Ueherfckrift. Anf. : Utrum beata maria magdalena in 
hac vita. . . Ende: ex fpeciali deuocione. 



-•88 151 8«^ 

g. Bl. iQia—igöd:TT&ctatus de coaeternitate divi- 

narum perfonarum. 

An/.: Cum dei incarnatum olim fponte . . . Ende: tum fequi- 
tur fniicio. 

10. Bl, iQ7a — 203a: Tractatus de baptifmo Chrifti. 
An/. : Vtrum Spiritus vere angelici . . Ende : ponit in voluntatem. 

11. BL 203b— 2iob: Annotationes in tractatus prae- 
cedentes. 

12. Bl. 211a—' 214a: Q}i2cK\Oy utrum in die dominica 

vacandum fit ab omni opere fervili. 

An/. : Vtrum in die dominica, jn quantum in eam mutata e(l 
obferuacio fabbati, vacandum fit ab omni opere feruili. Et vide- 
tur quod non . . . Ende: de iure nature. Hec Richardus. 

ly Bl.2i4a—2i6b:QMSßit\o, utrum fancti in oratio- 

nibus fuis a deo femper audiantur. 

An/. : Vtrum fancti inprimis dum orant pro nobis femper a 
deo exaudiantur in oracionibus fuis. Et videtur quod non . . . 
Ende: qui conuerfi funt &c. ^ 

14. BL 2i6b—222a: Quseftio, utrum praecepta veteris 

teftamenti poterant iuftificare ut evangelia. 

Gleiche Ueber/chrl/t An/: Et videtur quod fit... Ende: de 
abraham &c. 

15. BL 223a— 225a: Quseftio, utrum homo per liberum 

arbitrium labens in mortale peccatum fine gratia gratum- 

faciente ab eodem refurgere et priftinum ftatum recu- 

perare poffit. 

Gleiche Ueber/chri/L An/: Et videtur quod non... Ende: et 
non rediens &c. 

1 6. BL 225 b — 229 a : Tractatus de quatuor m o d i s in- 

ftinctus. 

An/. : Notandum (}uod quadruplex eil inilinctus fiue monicio 
interior. Primus dicitur diuinus... Ende: virtutem intellectua- 
lem. BL 230 leer. 

IT. BL 231a— 231b: Quseftio, utrum homo propter 

mortale peccatum non habens gratiam gratumfacientem 

fine gratia gratisdata eandem mereri poteft. 

Gleiche Ueber/chri/t. An/: Et videtur quod eil . . . Ende: me- 
ritum perfone homini conceditur. BL 232 leer: 



-cff 152 ^^ 

iS.Bl.2ssa--2S4d:Qustfdo, utrum in ecclefia mili- 

tanti vita ipfa activa melior et perficior fit, quam vita 

contemplativa. 

An/. : Et arguitur primo quod non . . . Unvollßändigy endet: verba 
dei auditi ita occupacio. 12 BIL leer, 

19. BL 247a — 248b: Sermo de afcenfione Chrifti. 

Anf.: Vado ad eum qui me mifit . . . Ende: et Uli firmiter ad- 
herere. Bl. 24g leer, 

20. Bl.2soa—2S3a: Sermo de modis orandi deum. 

Anf, : Amen dico vobis . . . Ende: Rogemus ergo dominum &c. 
Kriwitz. Bl. 254 leer. 

21. Bl. 2S5b—2S7h: Sermo in fefto f. trinitatis. 

Anf.: O altitudo diuiciarum fapiencie . . . Ende: parare digne- 
tur &c. Bortfeld. 

v^^^m^msm^^^^m^^i^ CLix mi^^m&^^mi^^^^i^m^^ 

Pap. 210x115. 203 Bll., durchgeh. Z. iß.Jahrh. VerfchUdene 
Hände. Rothe Anf angshuchß. oder freier Raum für folche. Signa- 
turen bis 4. Holzdeckel mit gepreßtem Lederbezuge, einer Schließe 
und Leinwandriicken. 

1. Bl.ia — 46a: Sermones argumenti varii; compa- 
rationes potiffimum humanarum et divinarum inftitu- 
tionum. 

2. Bl. 47a— 50b: Sermo de S. Clara et S. Francifco. 

Anf.: Gare natalicium diem. . . Ende: fuperne glorie clarita- 
tem. Roth : Miracula de beato francifco et fancta Clara. 

3. Bl.sia—54b: Sermo de S. Ludovico. 

Anf. : Ludovicus fidelis chrifti famulus humilisque francifci dis- 
cipulus . . . Ende: ad caftitatem et pudicicie tramitem revocaret. 

4. Bl.5sa—58b: Sermo de S. Antonio. 

Anf.: In hifpaniis ciuitate vlixbonenfi . . . Ende: hereticorum 
conuerfione fummas laudes. 

^. Bl.sga—ösa : Bernhardi C 1 a r e v a 1 1. epiftola ad 
Carthufienfes. 

6. Bl.öja—jSb: Legenda S. Elifabeth. 

Anf. fehlt, beginnt: eius temeritudinem parcebant . . . Ende: tu 
mariam fepiffime confideras. 



-<§8 153 ^- 

7. Bi. 7Qa — g8a: Sermones tres fuper thematibus ex 
libro fapientiae defumptis. 

8. Bl. 103a — 116a: Tractatus de arte moriendi. 

Anf.i Cum de prefentis exillij [/] . . . Ende: in eterna gloria 
colletetur Amen. Bl. 117 leer. 

9. Bl.ii8a — i28b: Sermones de coelefti Jerufalem. 

10. Bl. i2Qa — 14.0h: Hugo de S. Caro, Sententiae ab- 
breviatae. 

Am Rande: Incipiunt fentencie abbreuitate [/] a fratre Hugone. 

11. ^/. 7^7 Ä — 7^7^: Tractatus de tentatione interi- 
ore et exteriore carnis. 

Anf. : Que autem eft ab hofte . . . Ende: Llex carnis. 4 Bll. leer. 

12. Bl.is2a — i56a: Cafus excommunicationis ma- 
ioris. 

Afif. : Hij funt excommunicati maiori excommunicacione . . . 
Unvollßändig ; endet: item notandum quod nemo. 

13. Bl. is7h — i88h: Tractatus de vitiis eorumque re- 

mediis. 

Anf. fehlt; beginnt: Si autem ex obliuione aliqua peccata . . . 
Ende: frequentibus ammonicionibus impulfabis. Et fic eft finis. 
3 Bll. leer. Bl. igih: lectori burgenfi. 

14. Bl.iQ2a — 203b: Paflio domini Jefu Chrifti. 

Anf. : Num ignoratis quoniam princeps maximus . . . Ende: in 
corde fuo paflionem filij eins. Schlußfchr. : Explicit paffio do- 
mini noftri ihefu crifti. 

Pap. Nro 3 Pergam. 205x145. 175 Bll., durchgeh. Z. iß.Jahrh. 
Mehrere Hände. Rothe Anfangsbuchjiaben. Holzdeckel mit rothem 
Lederbezuge, einer Schließe und Leinwandrücken. Auf der Rück- 
feite des letzten Blattes unter der Widmung des Ludolf Sunne ; Con- 
tenta in ifto libro funt hec infra fcripta. 1° Llegenda fancti fran- 
cifci diftincta per fermones. 2° llegenda fancti ludowici abbre- 
uiata. 30 Scriptum notabile de viciis capitalibus. 40 Quidam trac- 
tatus quem compofuit frater hugo ordinis predicatorum. 

I. -ff/. 7ä— c^^fl; Legenda S. Francifci per fermones 
diftincta. 

Gleiche lieber fchr. -4«/. ; Venite ad me omnes... Ende: appro- 
pinquacio dyaboli hie ineft. Rogemus dominum. Explicit legenda 



-H» 154 »•- 

fancti francifci cum quibusdam thematibus de eiusdem fefto 
fumptis. In principio de eius conuerfione in habitu feculari &c. 
pro quo deus glonofus fit benedictus in fecula feculorum amen. 
6 Bll, leer, 

2.Bl.7ia—7Sb: Legenda S. Ludovici epifcopi ab- 

breviata. 

An/,: LOdewicus epifcopus ex illuftri prefapia ortus pater 
eius dominus eft karulus rex cicilie . . . Ende: nocumentum nul- 
luni intuierit &c. 

3. Bl. 79a— 90b: Tractatus de vitiis capitalibus. 

Anf, : Superbia fecundum hugonem de accione vicium efl . . . 
Ende: laborat circa corporalia. Pergament ^ in ebenfolckem Um" 
fcklage, dem Bruckßücke eines Antiphonariums, 

4. BLgia — 94b: Tractatus de celebratione miffae. 

Blaue Ueberfchr. Anf,: Corporis et fanguinis domini noftri . . . 
Ende: in mortali reviuifcens. Roth: graciarum accio. Am Ende: 
Vulnera quinque dei fint medicina mei. 
Vulneribus quinis erue me crifte niinis. 
Vti pacem crifte propter tua vulnera quinque. 
Omnia membra mea benedicat virgo maria. 
In cruce (lat ihefus pro nobis vulnere lefus. 

5. Bl. g6a'-i7sb: Hugo de S. Victore, Tractatus de 

fpirituali gratia. 

Bl.iioaroth: Explicit liber fpiritualis gracie. Anno domini 
1370. Dann: 

Finito libro fit laus et gloria criflo, 

Omnia dat gratis fons diuine pietatis. 

Omnia membra mihibenedicat virgo Maria. Amen. 



CLXI 






Pap, 200 X 114. 2SI, bis 84 gez, Bll., zwei/p. u. durchgeh. Z. /f. 
Jahrh. Verfckiedene Hände. Oefters rothe Anf angsbtichßaben. Holz- 
deckel mit Schaf lederbezug und moderner Schließe. Vom außen : 
Tractatus de remediis viciorum. Bl. la: Liber fratrum minorum 
in brunfwic. 

1. Bl.ia — iöa: Triveth, Nicolaus, Commentarius in 

declamationes Senecae. 

Scklußfchrift: Expliciunt declamaciones Senece moralifate 
edite a magiltro Nichoalo [/] Nicolau [/] Triuet de ordine predi- 
catorum amen. 



-^ ISS 8«^ 

2. ^/.7d^—j7Ä; Holkot, Robertus, Moralifationes 
hiftoriarum. 
Schlußfchrift: Expliciunt moralitates magiftri fratris roberti. 

l.Bl.37a — 48a: Fulgentii Fabii imagines. 

4. Bl.48a—54a%: Ariftotelis aenigmata moralifata. 

Anf, : Incipiunt enigmata areftotelis. De preceptis et enigma- 
tibus protagore . . . Ende: que fupernis determinantur. Expliciunt 
enigmata areftotelis bene et pulcre moralifate. Roth : Incipit re- 
giftrum fuper moralitates holkoth et fuper ymaginibus fulgencii 
et fuper declamaciones fenece et fuper enigmatibus. Regiflcr, 
BL 55 leer. 

5. BL 56a— 113b: Exempla virtutum et vitiorum ex 

hiftoria ecclefiaftica et profana defumpta. 

Anf.: Dorotheus imperator romanorum ftatuit . . . Ettde: quia 
priftinam virtutem fieri dinofcitur. Folgt eine Anmerkung. 

6. BL 114a — 133h: Arnoldina de remediis vitiorum. 

Roth: Incipit über primus de naturis viciorum. Schwarz: Ar- 
noldum de naturis viciorum intellige . . . Ende: dolor et appetitus 
contrarii neceffario procremantur. Explicit Arnoldina de reme- 
diis viciorum. 

7. BL 134a — 159h: Bentivenga de Aquafparta, Mat- 

thaeus, Concordantiae fuper quatuor libros fententiarum. 

Ueberfchrifi: Incipiunt concordancie fuper 40«" libros fenten- 
ciarum, quas propofuit reuerendus pater frater matheus de aqua 
fparta magifter theologie et generalis minifter et pollea cardi- 
nalis. BLißSa einige Sätze Über das rechtwinklige Parallelogramm, 

8. Ä. /dJoÄ— 777^; Richardus Armachanus epifc, 

Propofitiones fuper materiam mendicitatis et privilegi- 

orum contra fratres mendicantes factae in confiftorio Avi- 

nionenfi die octavo menfis Novembris anni 1357. 

Avf. : In nomine patris . . . Propoficio viti Archiepifcopi her- 
milani primatis hibernie a me facta in confiRorio coram domino 
papa et cardinalibus ac prelatis ad utilitatem cleri et populi 
chrifliani fuper materiam mendicitatis ac priuilegiorum contra 
fratres de ordinibus mendicancium quibuscun(|ue apud auinio- 
nem die octauo Menfis Nouembris Anno dommi M*^ccc°quin- 
quagefimo vij^. Nolite iudicare fecundum faciem... Ende: {^6, 
iuftum iudicium iudicate. Schluß/ehr. : Explicit fermo factus ab 
archiepifcopo Armichano contra ordinem mendicancium Anno 
domini M°ccc°57. 



-•§? 156 58«- 

9. Bl. lyjb—ijga: Tractatus de confeffione. 

An/.: Confefßo et pulcritudo in confpectu eius... Unvollfl,; 
endet: moderacionem adminidrandi. 2 Bll. leer. 

10. Bl. iS2a — i83h: Richardus Armachanus, Articuli 

in urbe Londinenfi ab ipfo contra mendicantes praedi- 

cati. 

Ueherfchrift: Ifti funt articuli, quos Archiepifcopus Ardema- 
chanus et primas anglie in diuerfis fermonibus fuis londonie 
clero et populo follempniter et publice predicauit et areftatus 
in curiis anno domini M°ccc°l. 

11. ^/. /<y^Ä — 7^^3; Curfive, Nicolaus, De commu- 

nicatione idiomatum in Chrifto. 

Schluß/ehr. : Explicit tractatus de communicacione ydioma- 
tum paryfius editus a magiftro Nicoiao Curfiue. Bl.iQS^^^r. 

12. Bl. 196a — 23s boL: Sermones de affectionibus di- 
vinis, de paffione et de aliis materiis. 

13. Bl. 236a~243h: Sermo de ecclefia civitate dei. 

Anf. : Et crefcit ipfe et eius domus . . . Ende : dilatando clari- 
ficatur. 

1 4. Bl. 24.4 a — 24g öß : Sententiae v a r i ae et dicta doc- 
torum. 

15. Bl. 249h — 251b: Tractatus de modo confitendi. 

Anf. : Nota Ifte eft modus confitendi. Primo recurrendum eil 
ad feptem mortalia peccata. . . Ende: humiliores redeunt et doc- 
ciores fiunt. 

9®$$$@@a$6®©$$6@®a$6 CLXII 8$6®®8$6@®$$6®®a$6®® 

Pap. 210 X 130. iq8 Bll., zweifp. u. durchgeh. Z. 14. u. iß.Jahrh. 
Vielerlei Hände. Signaturen bis 22. Holzdeckel mit Lederbezug uttd 
neuer Schließe. Auf dem Vorf atzblatte: Liber fratrum minorum 
in brunfwich. 

\. Bl. la — ib: Annotatio de initio ecclefiae. 

Anf. : De inicio fancte ecclefie. Notandum ego legi in quodam 
volumine. . . Ende: plenus gloria et diuicijs. 

2. Bl.2 aoL —32 a : Jacobus de Voragine, Expofitio 

moralis ludi fchachorum. 

Ueberfchr.: Incipit expoficio moralis ludi Schachorum. Prin- 
cipium finem medium rege virgo maria. Tractatus ifte eft editus 
a magiftro Jacobe de voragine ordinis predicatorum. Schlußfchr. : 



-^ 157 8t^ 

Explicit über, qui intytulatur de moribus hominum et officijs 
nobilium et populorum fuper ludo fchakorum finitus cupiando [/] 
Anno domini M°ccc°Ixxviij fabato proxima [/] ante feftum pen- 
thecoften. 

3. Bl.33a — 86b: Tractatus de oculo morali. 

* Ueherfchrift: Incipit tractatus pulcherrimus de oculo morali. 
Verheftei. Bl. 87 leer, 

4. Bl. 88a — 106b: Jofephi Lemonicenfis epiftolae ad 

Theobaldum regem Navarrae. 

An/. : Victoriofiffimo principi poteftates aereas debellanti do- 
mino Theobaldo regi Nauarie Magnifico Campanie ac Britanie 
comiti Palatino fuus Jofeph Lemonicenfis bonum certamen cer- 
tare . . . Die Schlußfchrifi iß wie auch fonfl ein großer Theil der 
Abhandlung durch Wajjerflecke unleferlich geworden, 

5. Bl. 106b: Nota de embolifmo. 

Anf.: Ell autem embolifmus excrefcencia . . . Ende: decafep- 
timus et decanonus. Am Kopfrande: Probacio perne. 
Sal piper finape de menfa tollite primo 
Efcas inde feras, elemofina potus ab ymo. 

t. Bl. 107a — 118 b:S^m^le^v& Marochiani epiftola ad 

Rabbi Ifaac de erroribus Judeorum, de arabico in lati- 

num translata per Alfonfum Bonihominis. 

Auf. : Ego frater alfonfus bonihominis hifpanus hunc librum 
antiquiffimum, qui nuper de cafu deuenit ad manus meas . . . noua 
diflacione de arabico in latinum per me interpretatum . . . uobis 
tranfmitto . . . Epiftola quam fcripfit magifter famuel rabbi ifra- 
helita ciuitate de fes oriundus regis marrociani ad rabbi yfaac. 

7. ^/.//^ö; — 75-50 .-Tractatus de inftructione rudium 
religioforum. 

Anf.: Incipit de kathezyzandis rudibus religiofis prologus. 
Habent preclaras pre ceteris hominibus... Ende: demum am- 
plexantur, quod nobis . . . Explicit tractatus de kathczizandis 
rudibus religiofis. 

8. Bl. is5a-'i57a: Annotationes ad trac tat um de in- 
ftructione rudium religioforum. 

9. ^/. /5<? 3 — 75-^ ä: Tractatus de quatuor regnis fc. 

babylonico, carthaginienfi, macedonico et romano, fe- 

cundum quatuor climata ab infidelibus exftructis. 

Anf. : Nota quod inter alia regna ab infidelibus conftructa . . . 
Ende: et reducti in terrore permiffionis. 



-48 IS8 8§^ 

10. Bl. löob: Bruchftück eines Lobgedichts auf die 
fchwarze Farbe mit einem Notenfatze, niederdeutfch 
mit eingemengten oberdeutfchen Formen, verderbt und 
unfertig. 

Myh herte hat zyck ir gheben gans an fwart vn ok an ydel 
gut den ich den cleflFer traghe, Ick [hope] my werde noch hüte ' 
eyn krans gweverwct [/] fwart vn wol ghepj tho fpe wo dicke 
dat em fyn hertze vn [darüber we hertzet] zynne darna flat dat 
it den kleffer ouel gheyt. 

Hir vmme eyn yflich ghezellichen gut fal traghen fwart went 
vp dat lefte oft cm eyn vrowe vruntfchup dot he fwighe dar tho 
dat is dat befte Draghe eyn del ghel vn wers wert rot wyt grön 
vn blau mit ftete he were des allent nicht ghewert, went he dar- 
by keyn fwart eyn hete Wer he zo fchone zam Abfolon, al vn- 
uorweghen to aller vrift Men folde den keyne vrunfchup don, 
de kleynften de vp erden zynt. Hir vmme. Hier bricht das Lied ab. 

11. BL 162a — i6Qb:TT9iCXBXMS de leonibus peccata 
fuperantibus. 

Anfang und Ende fehlen; der Reß flark moderfleckig, 

12. Bl.ijoa — ijöa: Hcnricus de Oyta, Articuli theo- 

logici. 

Ueberfchr.: Incipiunt articuli hinrici magiftri de oyten. An/.: 
Primus articulus eil lapfus in peccatum mortale . . . Ende: Anno 
a natiuitate domini m°ccc°7°3° in dedicacione xj menfis auguflij 
circa horam terciarum pontificatus fanctiffimi in criflo patris et 
domini noftri domini gregorij pape xij Anno 3° prefentibus re- 
uerendis patribus et dominis &c. Amen. 

13. Bl.ijjb — ijSb: Schema phrenologicum. 

i^. Bl. i7Qa%—i8oa^: Compendium de virtutibus 

interioribus. 

Anf : Affit ad inceptum fancta maria meum. Incipit compen- 
dium de virtutibus. Similitudines Bruno dedit... Ende: parum 
inde memores premiorum. Expliciunt notabilia prelecta de vir- 
tutibus interioribus confcripta per manus fratris tyderici de 
wattexem anno domini 1378 in die fancti luce. Folgen einige 
Anmerkungen. 

1$. Bl.iSiaaL — iQÖaoL: Re|^iftruni alphabeticum po- 
ftillae cuiusdam fermonum de tempore et de fanctis per 
totum annum. 

id. Bl. igj a% — igSb^: Senecse declamationes. 



-^ 159 8«^ 

:@^^d6^i^@e^^^$6^i^^ CLxiii >&sssi^j&sm&^iismi^fysm^ 

Pap. 205x145. 214 BIL, zweifp. u. durchgeh. Z. 14. u. is.yahrh. 
Mehrere Hände. Oefters rothe Anfangsbuchßaben u. Üeberfchriften. 
Holzdeckel mit Lederbezug. Schließen fehlen. Vorn außen: T«ibula 
fuper decretum. Item fuper magiftrum fentenciarum. Item que- 
ftio notabilis de fuffragiis religioforum. Item innocencius de 
miferia humane condicionis. Item lignum uite. 

1. Bl. ia — 8b: Quseftio, utrum ex libris a Judaeis re- 

ceptis evidens haberi poffit probatio, Chriftum deum 

effe et hominem. 

Anf.: []trum ex libris a iudeis receptis haberi poffit evidens 
probacio et faluator nofter fit deus et homo et eius iam fit facta 
incarnacio. Et arguo primo quod non . . . Ende: cum folucio ea- 
rum fatis pateat ex predictis. 

2. Bl. Qa—gb: Quaeftio, utrum per creaturam cogni- 

tio trinitatis haberi poffit. 

Anf. : []trum per creaturam fupernaturaliter potuerit haberi 
cognicio trinitatis... Ende: de produccipne mundi, nam vnus 
deus produxit. 

3. Bl. iob^^73b^: Regiftrum fuper decretum. 

Schlußfchrift: Explicit Regiftrum fuper decretum, quod alii 
margaritam decreti nominarunt, finitum in die Inuencionis fancti 
ftephani prothomartyris. 

4. ^/. 7^0 — 7(^3: Tractatus de nonnullis virtutibus 

et viciis iis oppofitis. 

Anf. : De abftinencia fiue ieiunio. Filij ifrael de xij tribubus . . . 
Unvollß.; endet: parare grande conuiuium et fratrem fuum. 

5. -ff/. 7Pdj— 70J*; Bentivenga de Aquafparta, Mat- 

thaeus, Concordantiae fuper quatuor libros fententiarum/ 

Ueberfchrift: Incipiunt concordancie fuper 4®' libros fenten- 
ciarum, quas compofuit reuerendus pater frater matheus de 
aqua fparaca [/] magifter theologie et generalis minifterii. 

6. Bl. 103 b — ISO b : Bos, P e t r u s ^ Quaeftioncs fuper 
fententias Petri Lombardi. 

7. Bl.i5ia — i57a: Vise novem, per quas homo ten- 

dit originale fuum principium. 

Anf.: In nomine domini ihefu crifti amen. Notandum ficut 
cuidam beate et deo deuote perfone... Ende: dignos deoque 
minus fideles &c. 



-« i6o Sti- 



ft. ^/. /57a— /^^^: Quseftio notabilis de fuffragiis 

religioforum. 

Roth: Queflio notabilis. Schwarz: Quoniam fuffragia religio- 
forum a deuotis et fimplicibus cum magno affectu poftulantur. . . 
Ende: omnis glorie crifto parante. Amen. Deus adiuuat nos. 

1^. BL lösa—Tjsb: Informatio et quaeftiones de 

Chrifti morte. 

An/.: Quoniam multi minus digne de cridi et dei bonitate 
fencientes... Efide: ad omnem fuorum electorum et beatorum 
mirificam magnificacionem . . . Folgt eine Anmerkung. BL ißS leer. 

10. Ä. /77a — /<Wä: Innocentius iii papa, Liber de 
miferia humanae conditionis. 

11. Bl. iSSb: Pythagorac aenigmata. 

Ueberfchrlft: Incipiunt enigmata pythagore. De preceptis et 
enigmatibus ifta funt omnibus precipue obferuanda. . . Ende: ne 
defpicias narraciones. 

12. Bl. i8ga%'—202(]ß: Guido monachus, Tractatus de 

pocnitentia et confeffione et de iis, quibus licet fumere 

communionem. 

Ueherfchr. : Incipit tractatus de penitencia editus a domino 
Gwidone monacho ordinis cyftercienfium et cardinali vrbis ro- 
mane. Bl. 191 a%: De confeffione. Bl. igQh^: Incipit tractatus 
de hijs, quibus communionem fumere licet et quibus non. Schluß- 
fchrift roth: Expliciunt tractatus de penitencia et confeffione 
et tractatus, quibus licet fumere communionem. Scriptum per 
manus fratris Johannis de boculum anno domini 1373°. Finitus 
e(l ide liber in die benedicti abbatis. 

13. Bl. 203 a%— 214hfl.: Bonaventura, Lignum vitae. 
Ueberfchr. : Incipit lignum vite, quod fecit frater bonauentura. 

Pap. 205 X 145. 132 Bll.y zwei/p. 14. und 15. Jahrh. Mehrere 
Hände. Freier Raum für Anfangsbuchflahen. Holzdeckel mit Leder- 
bezug und Lederbändern. Vorn außen : Auctoritates philofophie 
et logice, lumen anime, et imagines fulgencii. Innen: Liber fra- 
trum minorum in brunfwic. 

I. Bl.ia7.—5a%: Auctoritates librorum Salomonis. 

Anf. fehlt', beginnt: fecundum Auicennam primo canonis. . . 
Ende: ftultus fme intermiffione defperat, fapiens fperat. Expli- 
ciunt auctoritates Salomonis breues. Deo Landes. 



--«§ i6i m^ 

2. Bl. 5^ — 45 ^ß •• Auctoritates p h i 1 o f o p h i ae et logicae. 

^«/.:Omneshomines naturaliter fcire defiderant. . . Ende: ad- 
dere et augere reliquos et cetera. Expliciunt auctoritates phi- 
lofophie et logice fub anno domini Mocccolxxiij in vigilia mar- 
garete. 

3. BL46aa—S4b^: Lutnen animae. 

Anf.: Dicit philofophus 6*© de animalibus, cunctis quidem 
mortuis pectus aicius folito eleuatur . . . Unvoll fläftdig^ endet: 
fuperbiam, dum propriam vtilitatem afpicit, abiciat vniuerfam, 
vnde faluflius. 

4. Bl.8saoL — i32b^: Fulgentii Fabii imagines. 
Am Ende: Expliciunt ymagines fulgencij. 

Pap. 200 X 140. 204, bis 20 gez. Bll., zwei/p. u. durchgeh. Z. /f. 
Jährh. Mehrere Hände. Oefters rothe Anfangsbuchfläben. Signa- 
turen bis IQ. Holzdeckel mit Schaf lederbezug; die Schließe fehlt. 
Vorn außen und auf dem Vor f atzblatte: Sermones frimarii. Item 
alii fermones de dominicis per annum. Auf dem Vorf atzblatte: 
Liber fratrum minorum in brunfwic. Bl. igb: Ifte über eft fratris 
thyderici duvekop. 

i. Bl.ia—2ob: Henricus de Primaria, Sermones in 

diebus dominicis. 

Bl. 20a das Inhaltsverzeichnis. Am Kopfe einer Anmerk.y Bl. 20b: 
helmeftede bucnafl deorfum eft &c. Robert Brache faber fmet. 

2. -ff/. 2/Äa — 2jflß:Fragmentumconcordantiarum. 

3. Bl. 23bcL — is6a: Sermones de tempore et de fanc- 

tis et commune fanctorum. 

Bl. 156b zwifchen Feder proben der Name Frater Johannes, de 
helmeftede und die hißorifche Notiz: 

Poft mo poft ccc poft nonagintaque nouem 
Harlinborch capitur, moritur rex, dux fepelitur. 

/^. Bl. 157a — 163 a: Contemplationes de facramento 

euchariftiae. 

Anf.: Affit ad inceptum fancta maria meum. Katherina. Me- 
moriam fecit mirabilium fuorum . . . Ende: dicitur in hoc facro 
preconia. 

5. Bl. 163b — lös b: Sermo de f. euchariftia. 

Anf. : De corpore domini. Reuela oculos meos et confiderabo 
. . . Ende: multo magis inuifibilis et incommutabilis veritas &c. 

II 



-<« 154 8«^ 

fancti francifci cum quibusdam thematibus de eiusdem fefto 
fumptis. In principio de eius conuerfione in habitu feculari &c. 
pro quo deus gloriofus fit benedictus in fecula feculorum amen. 
ö BIL leer. 

2. BL 71a— 78b: Legenda S. Ludovici epifcopi ab- 

breviata. 

An/.: LOdewicus epifcopus ex illudri prefapia ortus pater 
eius dominus eft karulus rex cicilie . . . Ende: nocumentum nul- 
lum intulerit &c. 

3. El. 79a— • 90h: Tractatus de vitiis capitalibus. 

Anf. : Superbia fecundum hugonem de accione vicium e(l . . . 
Ende: laborat circa corporalia. Pergamenty in ebenfolckem Um- 
fchlage, dem Bruchflücke eines Antiphonariums. 

4. BLgra — Q4b: Tractatus de celebratione miffae. 

Blaue Ueberfchr. Anf. : Corporis et fanguinis domini noftri . . . 
Ende: in mortali reviuifcens. Roth: graciarum accio. Am Ende: 
Vulnera quinque dei fmt medicina mei. 
Vulneribus quinis enie me crifte ruinis. 
Vti pacem crifte propter tua vulnera quinque. 
Omnia membra mea benedicat virgo maria. 
In cruce ftat ihefus pro nobis vulnere lefus. 

5. BL g6a — i75b: Hugo de S. Victore, Tractatus de 

fpirituali gratia. 

BLiioaroth: Explicit über fpiritualis gracie. Anno domini 
1370. Dann: 

Finito libro fit laus et gloria crifto, 

Omnia dat gratis fons diuine pietatis. 

Omnia membra mihibenedicat virgo Maria. Amen. 



CLXI 






Pap. 200 X 114. 251, bis 84 gez. BIL, zwei/p. u. durchgeh. Z. 75. 
Jahrh. Verfchiedene Hände. Otters rothe Anfangsbtuhflaben. Holz- 
deckel mit Scliaflederbezug und moderner Schließe. Vom außen: 
Tractatus de remediis viciorum. Bl. la: Liber fratrum minorum 
in brunfwic. 

i. Bl.ia — i6a: Triveth, Nicolaus, Commentarius in 

declamationes Senecae. 

Schluß/ehr i/i: Expliciunt declamaciones Senece moralifate 
edite a magiftro Nichoalo [/] Nicolau [.'] Triuet de ordine predi- 
catorum amen. 



-^ ISS s«^ 

2. Bl.iöb—J7a: Holkotf Robertus, Moralifationes 
hiftoriarum. 

Schlußfchrift: Expliciunt moralitates magiftri fratris roberti. 

3. Bl.37a — 48a: Fulgentii Fabii imagines. 

4. Bl48a—54atk: Ariftotelis aenigmata moralifata. 

Anf, : Incipiunt enigmata areftotelis. De preceptis et enigma- 
tibus protagore . . . Ende: que fupernis determinantur. Expliciunt 
enigmata areftotelis bene et pulcre moralifate. Roth: Incipit re- 
giflrum fuper moralitates holkoth et fuper ymaginibus fulgencii 
et fuper declamaciones fenece et fuper enigmatibus. Regiflcr. 
BL SS l^er. 

$. BLs^a — iijd:Kxtmp\si vir tu tum et vitiorum ex 

hiftoria ecclefiaftica et profana defumpta. 

Aftf.: Dorotheus imperator romanorum (latuit . . . Efide: quia 
priftmam virtutem fieri dinofcitur. Folgt eine Anmerkung. 

6. Bl. 114a — 133h: Arnoldina de remediis vitiorum. 

Roth: Incipit über primus de naturis viciorum. Schwarz: Ar- 
noldum de naturis viciorum intellige . . . Ende: dolor et appetitus 
contrarii neceffario procremantur. Explicit Arnoldina de reme- 
diis viciorum. 

7. Bl. 134a — isQh: Bentivenga de Aquafparta, Mat- 

thaeus, Concordantiae fuper quatuor libros fententiarum. 

Ueherfchrlft: Incipiunt concordancie fuper 40«" libros fenten- 
ciarum, quas propofuit reuerendus pater frater matheus de aqua 
fparta magifter theologie et generalis minifter et poflea cardi- 
nalis. Bl.isSa einige Sätze über das rechtwinklige Parallelogramm. 

8. ^/. /^a — 777^: Richardus Armachanus epifc, 

Propofitiones fuper materiam mendicitatis et privilegi- 

orum contra fratres mendicantes factae in confiftorio Avi- 

nionenfi die octavo menfis Novembris anni 1357. 

Auf. : In nomine patris . . . Propoficio viti Archiepifcopi her- 
milani primatis hibemie a me facta in confiftorio coram domino 
papa et cardinalibus ac prelatis ad utilitatem cleri et populi 
chriftiani fuper materiam mendicitatis ac priuilegiorum contra 
fratres de ordinibus mendicancium quibuscuncjue apud auinio- 
nem die octauo Menfis Nouembris Anno dommi M"ccc°quin- 
quagefimo vij°. Nolite iudicare fecundum faciem... Ende:{^^ 
iuftum iudicium iudicate. Schluß/ehr. : Explicit fermo factus ab 
archiepifcopo Armichano contra ordinem mendicancium Anno 
domini M**ccc°57. 



-<«? 156 58^ 

9- Bl. ijTh—ifQa: Tractatus de confeffione. 

Anf,: Confeffio et pulcritudo in confpectu eius... Unvollfl.; 
endet: moderacionem adminidrandi. 2 Bll. leer. 

lo. Bl. iSza — iSjb: Richardus Armachanus, Articuli 
in urbe Londinenfi ab ipfo contra mendicantes praedi- 
cati. 

Ueberfchrift: Ifti funt articuli, quos Archiepifcopus Ardema- 
chanus et primas anglie in diuerfis fermonibus fuis londonie 
clero et populo follempniter et publice predicauit et areflatus 
in curiis anno domini M°ccc°I. 

\\,Bl.i84a — iQ4h:QMT^\v^^ Nicolaus, De commu- 

nicatione idiomatum in Chrifto. 

Schluß/ehr. : Explicit tractatus de communicacione ydioma- 
tum paryfius editus a magiftro Nicoiao Curfiue. BL iqs leer. 

12. Bl.i(/)a — 23sh^: Sermoncs de affectionibus di- 
vinis, de paffione et de aliis materiis. 

13. Bl. 236a — 243 0: Sermo de ecclefia civitate dei. 

An/. : Et crefcit ipfe et eius domus . . . Ende : dilatando clari- 
ficatur. 

14. Bl. 244a — 24Qa^: Senttntix variae et dicta doc- 
torum. 

15. Bl. 24Qb — 2sib: Tractatus de modo confitendi. 

Anf. : Nota Ifte eft modus confitendi. Primo recurrendum eft 
ad feptem mortalia peccata. . . Ende: humiliores redeunt et doc- 
ciores fiunt. 

9®S$6@@S$6»ea$€9@8$$ CLXII a$6Mi8$69eae68@8$6®e 

Pap. 210x150. iq8 Bll., zwei/p. u. durchgeh. Z. 14. u. iß.Jahrh. 
Vielerlei Hände. Signaturen bis 22. Holzdeckel mit Lederbezug und 
neuer Schließe. Auf dem Vorf atzblatte: Liber fratrum minorum 
in brunfwich. 

\. Bl. la — ib: Annotatio de initio ecclefiae. 

Afif. : De inicio fancte ecclefie. Notandum ego legi in quodam 
volumine. . . Ende: plenus gloria et diuicijs. 

2. Bl.2 ats. —32 a : Jacobus de Voragine, Expofitio 

moralis ludi fchachorum. 

Ueberfchr.: Incipit expoficio moralis ludi Schachorum. Prin- 
cipium finem medium rege virgo maria. Tractatus ifte eft editus 
a magiftro Jacobode voragine ordinis predicatorum. Schluß/ehr. : 



-^ 157 8t^ 

Explicit über, qui intytulatur de moribus hominum et officijs 
nobilium et populorum fuper Ivido fchakorum finitus cupiando [/] 
Anno domini M°ccc°lxxviij fabato proxima [/] ante feftum pen- 
thecoften. 

3. Bl. 33 a — 86b: Tractätus de o c u l o morali. 

* Ueherfchrift: Incipit tractätus pulcherrimus de oculo morali. 
Verheßei. Bl. 87 leer. 

4. Bl.88a — io6h: Jofephi Lemonicenfis epiftolae ad 

Theobaldum regem Navarrae. 

Änf. : Victoriofiffimo principi poteftates aereas debellanti do- 
mino Theobaldo regi Nauarie Magnifico Campanie ac Britanie 
comiti Palatino fuus Jofeph Lemonicenfis bonum certamen cer- 
tare . . . Du Schlußfckrift iß wie auch fonfl ein großer Theil der 
Abhandlung durch Wajjerflecke unleferlich geworden. 

5. Bl. 106h: Nota de embolifmo. 

Anf.: EU autem embolifmus excrefcencia . . . Ende: decafep- 
timus et decanonus. Am Kopfrande: Probacio perne. 
Sal piper fmape de menfa tollite primo 
Efcas inde feras, elemofina potus ab ymo. 

6. Bl. 107a — 118 b: Samuelis Marochiani epiftola ad 

Rabbi Ifaac de erroribus Judeorum, de arabico in lati- 

num translata per Alfonfum Bonihominis. 

Auf. : Ego frater alfonfus bonihominis hifpanus hunc librum 
antiquiffimum, qui nuper de cafu deuenit ad manus meas . . . noua 
diflacione de arabico in latinum per me interpretatum . . . uobis 
tranfmitto . . . Epiftola quam fcripfit magifter famuel rabbi ifra- 
helita ciuitate de fes oriundus regis marrociani ad rabbi yfaac. 

7. i?/. /7p dr — 7550. -Tractätus de inftructione rudium 

religioforum. 

Anf.: Incipit de kathezyzandis rudibus religiofis prologus. 
Habent preclaras pre ceteris hominibus... Ende: demum am^ 
plexantur, quod nobis . . . Explicit tractätus de kathezizandis 
rudibus religiofis. 

8. BL 155a — is7a: Annotationes ad trac tat um de in- 
ftructione rudium religioforum. 

9. ^/. 75<? 3 — 7jpä: Tractätus de quatuor regnis fc. 

babylonico, carthaginienfi, macedonico et romano, fe- 

cundum quatuor climata ab infidelibus exftructis. 

Anf. : Nota quod inter alia regna ab infidelibus conftructa . . . 
Ende: et reducti in terrore permiffionis. 



-•IS i66 g§«- 

Tabula alphabetica fuper titulos fecundse partis 

fecund! libri fummx theologicae Thomae de Aquino. 

Anf, : Incipit tabula edita fecundum ordinem alphabeti fuper 
titulos 2« partis fecundi libri fumme fratris thome de aquino. 
Et efl fciendum, quicunque titulus incipit . . . Ende: et folucione 
eius. Explicit tabula &c. 

o«SK«M«@^9@MK@^ CLXXVi m^semimm&i^s& 

An Ine, 102, Pap, zgsxzio, 24311,, zweifp. c, 1500, Rothe An- 
fangsbuchßaben, Holzdeckel mit weißem Lederbezuge; Schließen 
und Buckel fehlen, 

i,Bl,ia(t—'ga^ : Theobaldus epifcopus, Phyfiologus 

feu de duodecim naturis animalium tractatus cum com- 

mentario. 

An/,: Quatuor que impediunt hominem ... Bl. la^, ^Z. 7: Ma- 
teria huius libri e(l de naturis duodecim animalium predictorum. 
Tytulus huius libri eil feu incipit phifiologus . . . Autor huius libri 
fuit quidam epifcopus nomine tebaldus . . . Ende: diuerfa vicia, 
quibus attrahit homines incipientes [/] &c. Et fic efl finis huius. 

2. Bl.gboL — i4aoL: Catonis Dionyfii praecepta moralia 
ad filium fuum in verfus redacta et in linguam germani- 
cam translata. 

Anf. : Cum nihil vtilius humane credo faluti 

Quam morum nouifle modos et moribus vti 
Des mynfchen heyle nicht nutlikers kan zyn 
Men to lernende ae doghet der zede fyn. 
Ende : Sepe nocet qui multa docet quod vix retinetur 

Exfequitur quidquid capitur dum pauca docentur. 
Alto vele leren dat is ftade 
Ler dyne mate fo deyftu na wifeme rade. 
Darunter: Explicit facetus &c. Von anderer Hand: catho. Zwei 
lateinifchen Verfen folgt immer die niederdeutjche Ueberfetzung, 

3. Bl, i4a%—-i5a^: Johannes deGarlandia, Cornutus 

feu difticha latina cum verfione germanica. 

Anf, : Regine celi qui feruit mente fideli 

Illum de pena conferuat virgo ferena. 
We de godes moder gherne dent " 
Vnde dat myt truwen ment 
De wirt van allen pynen nomen 
Vnde nach darna to gode komen. 



-^ 167 8««- 

Ende : Archimandrita fit celebs eufebiusque 
Atque tridis corde fit ei bolifmus in ore 
De prefter fcal in kufheyt leuen, 
Vnde den luden eyn gut bilde gheuen, 
Vnde he fcal wefen wis 
Mit deme munde fcal he vor weruen den pris. 

Explicit cornutus. 

4. BLisaoL—isa^: Verfus argumenti varii; latine et 

germanice. 

Organa fufpenfa iam funt hec protulit Abra 

heu mihi digenti non fum largita clienti. 

dat meghetin fprak to duffer ftunt 

grot iammer lidet mynes herten grund 

wente alleluia is rede ghelecht 

noch hebbe ik arme derne neuen knecht. 

Sunt dat men blote kutten czart 
vnde makede ritter ane bart 
vnde wigede prefter vnghelart 
fint het fik de werlde fere vorkart. 

Wede helfet ane luft 
vnde drinket ane dorft 
vnde it ok ane hungher 
de fteruet dufte iungher. 

Ach wat id em leyt is 
Quem decipit ars alheydis. 

lufticia is gheftoruen dot 
Veritas de lidet not 
Fallacia is gheborn 
Fides de het den ftrit verlorn. 

Rex fedet in cena cinctus turba duodena. 

Se tenet in manibus fe cibat ipfe cibus 

God de koningh heft ghefeten 

Mit finen xij jungheren in dem auent ethen 

Dat bekande de funder gar life 

Dat he fik fuluen gaf to eyner fpife. 

5. Bl,isboL — 24b^: Verfus felecti ex Fridangi difcre- 
tione. Latine et germanice. 

Ueberfckrift: Item fridank poeta. 

Anf, : Cum feruire deo fapiencia prima feratur 
£ft medicina bona veriffima nil dubitatur. 
Gode denen ane wank 
Is aller wifheyt ane vanck. 



-c«S i68 8«^ 

Ende: Gloria largitur huic qui virtute poIitur 

Laudis honore caret fi quis virtutibus aret 
Deme fcal ere werden ghegheven 
De dar wil in dogheden leuen 
Sander de de ere en brecht [/] 
De is der doghet vnwert. 



§ll§m«9e»969eHK$IK»9d9K CLXXVII WS^ff^m^^^M^^^^^^Sm^m 

An Inc. 110, Pap. 2qox2io. 2sBll,, durchgeh. Z. c. 1500. Schwarze 
Initiale. Marginalicft. Roher Holzband mit braunem Lederrücken 
und einer Schließe. 

Lapus de S. Miniato, Lectura fuper Clementinas. 

Ueberfchrift: Scripta Lapi fuper Clementinas. Schluß/ehr ifi : 
Lapus egregiusdecretorumdoctor fuper Clementinas. Der Text 
vom Commentar umfchlojfen. Auf der letzten Seite Anmerkungen. 



^»8080808080808080808080808080^ CLXXVIII ^08080808080808080808080808080^ 

An Inc. 123. Pap. 280 x 210. ig2 Bll., zwei/p. u. durchgeh. Z. i^. 
Jahrh. Dreierlei Hände. Rotlie Anfangsbuch flohen. Holzband mit 
gepreßtem gelbem Lederbezuge und Schließen; die Buckel fehlen. 

\. Bl.ia% — iigb%: Albertus Magnus, Compendium 
theologicsB veritatis. 

2. Bl. 123a— 191b: Repertorium iuris canonici. 

Anf.: Abftinencia fanat quos fuperfluitas inficit. . . Ende: do- 
minica pretereamus frumenta xxv quedio ij Ita nos. Et fic e(l 
finis. Deo laus. 

3. BL 1920 — 192b: Expoiitiones duse breves fuper Pa- 
ter nofter. 

Am Ende: Quatuor hijs cafibus Ane dubio cadit adulter, 
aut erit hie pauper mala morte aut morietur, 
aut cadit infamia, que debet carcere vinci, 
aut aliquod membrum cafu vel vulnere perdet. 

^^mm^mm^^mm clxxix m^mmt^mt^mt^ 

An Inc. 191. Pap.305x.200. 2J4 Bll., zweifp. u. durchgeh. Z. 15. 
Jahrh. Oefters rothe Anfangsbuchflaben und lieber f ehr iften. Holz- 
decket mit braunem gepreßtem Leder bezogen^ Schließen und Kette 
fehlen. 



-^ 169 g§^ 

i. BLiaoL—iodact: Johannes de Turrecremata, Li- 

ber aureus decretorum. 

Schluß fchrift: [] Via de titulis ultimis duobus fcilicet de ver- 
borum fignificacione et de regulis iuris nichil nobis occurrit for- 
maliter defcriptum in hoc aureo volumine decretorum ffmis eft 
huius noflri laboris, pro quo immortales gracias agimus clemen- 
cie noflri faluatoris, cui honor et gloria in fecula feculorum. 
fldnitum eft opus rome decima Januarij 1451 anni, Audio et la- 
bore domini Cardinalis- Sancti Sixti. Deo gracias. 2BIL leer. 

2. Bl.iogatk — isza^: Rubricse decreti Gratiani. 

Schluß/ehr. : Et fic eft finis diuifionis decreti cum eins effectu 
per quendam nobilem doctorem compilata [/] et extracta [/] ex 
rofario Archidoctoris eximij, quod fuper decreto confcripfit. 

3. Bl. ijsa — ijjb: Tractatus de peregrinatione do- 
mini Jacobi. 

Gleiche Ueherfchr, An/, : Dubitatur an facere peregrinaciones 
ad fmgularia loca . . . Ende: angelorum cibus hominum viaticum 
Jhefus Chriftus dominus nofter, qui cum patre . . . 

4. Bl. 134a — 138a: Summula de bis, quae tempore in- 

terdicti pro'hibentur vel conceduntur. 

Anf. : Ad honorem dei et gloriofe virginis . . . incipit fummula 
de hijs, que tempore interdicti prohibentur vel conceduntur. 
In quantum materia tangit fubditos ... Ende: et conceflus ec- 
clefie a crifto, cui fit . . . 

5. Z?/. 7?<?a — /^-^3: Calderinus, Johannes, Diftinctio 

aurea de fucceffione ab inteftato et regulae de fucceffione. 

Schlußfchrift Bl. 142b: Finis diftinccionis auree Johannis Cal- 
derini. Et fequntur [/] regule de fucceffionibus. 

6. Bl. 144b — i4sa: Bulla Martini v papae fuper con- 
tractibus reemptionis, conceffa clero et nobilibus civi- 
tatis Vratislavienfis. 

DcUierunfr: Datum Rome apud fanctos apoftolos Sexta menfis 
Julij pontificatus Anno octauo &c. Im Anjchlujfe hieran Execu- 
toria fuper predicta bulla. 

7. Bl. 145a— '146b: Guillerxnus cardinalis, Tractatus 

fuper reemptione contractus, declarans buUam praece- 

dentem. 

Schlußfchrift: Reuerendiffimus in chrifto pater et dominus 
gwillermus et fancti martini pref biter Cardinalis a domino noftro 
martino papa 5^0 requifitus, ut in hac materia de ufuris fcriberet 



-•19 170 8§^ 

et de queflione predicta fttam diceret opinioneni; qui de ipfa 
rcfpondit et premiffa fcribit Anno Mccccxxv &c. 

8. BL 146b — 148b: Calderinus^ Johannes, Fragmen- 

tum catenas aureae de fucceffione ab inteftato. 

Ueberfchrift: Aurea katene [/] tractans de fucceffione ab in- 
teftato. Anf. : Decimo vt promifi pro plena inftruccione . . . Ende: 
ad puncta nigra ipfius arboris. Explicit aurea kathena tractans 
de diftribucione hereditatum breuis et vtilis. 

9. BL 14g a-- ISO b: Bulla Pauli 11 papae continens ex- 

communicationem nonnuUorum haereticorum. 

Datierung: Datum laterani anno incarnacionis dominice M° 
cccc<>lxvj tercio non. aprilis pontificatus noftri Anno fecundo. 

10. BL ISO b — IST a: QdSws refervati fummo pontifici 

fub Paulo II papa editi. 

Anf. : Cafus nouiter referuati fummo pontifici. Sanctiffimus . . . 
dominus paulus diuina prouidencia papa fecundus. Qui pridem 
fuper plenariis remiffionibus . . . Ende: nuUi penitus fuffragari. 

11. Bl. /j/ö — /j-iÄ.-Tractatusdecelebrationemiirae. 

Anf. : De celebracione mifle tractatus perutilis. Regula diri- 
gens fiue inftruens . . . Ende: dicta fancti thome funt in 3» parte 
fumme &c. 

12. BL iss<^ — 157(1' Piccolomini, Ae. S. B. [i. e. Pius 11 
papa], Refponfio ad oratores Bohemorum. 

ly BLisSa—i62b: G. de Pallad o, Inftructio fuper 

audienda confeffione. 

Gleiche Ueberfchr. Anf. : Quamuis longus fit tractatus de pe- 
nitencia... Ende: et poftea fubiungat benediccio dei omnipo- 
tentis &c. Explicit inftructum [.'] fratrum G. de Pallado ad audi- 
endum confeffionem. 

14. BL 162b — 164a: Auctoritates doctorumde vita et 

dignitate facerdotum. 

Gleiche Ueberfch'ifL Anf : O vos facerdotes pincerne Salo- 
monis . . . Ende: veftre plene fanguine funt &c. 

15. BL 164a — 164b: Annotatio de fanguine Chrifti. 

Anf. : De fanguine Chrifti. Queritur an in terra . . . Ende : in 
lateris perforacione. 

16. BL i6sa — i8oa: Tractatus de poenis et poenitentiis. 

Anf. : []Ifo de penis que infliguntur in foro . . . Ende: valebunt 
fibi per modum Specialis meriti &c. 



•^ 171 8^- 

17. Bl. iSiaa — 20Ödf^: Johannes de Capiftrano, Spe- 

culum clericorum. 

ScMußfchrift: Explicit Speculum clericorum per modum fer- 
monis compilatum et recitatum a viro illuminatiffimo doctore 
eximio venerabili patre Johanne de Capiftrano Anno domini 
M°ccccxxxix menfis Aprilis die xxij in fynodo Tridentino [/] 
ad clerum in ecclefia kathedrali. 

18. Bl. 207«a— 27^ flfß; Johannes de Capiftrano, Trac- 

tatus de cupiditate. 

Schlußfchrift: Explicit 3» pars 2^ partis de cupiditate fecun- 
dum fratrem Johannem de Capiftranis. 

An Ine, IQ5. Pap. 310 x 215, 70 BIL, zweiff, 13- Jdhrh. Rothe 
Anfangsbuchßaben, Holzband mit braunem gepreßtem Lederbezuge 
und Mejfingfchließcn; die Buckel fehlen, 

Antoninus, Florentinus epifc, Tractatus de inftruc- 

tione feu directione fimplicium confeflbrum. 

Schlußfchrift in zwei durchgehenden Zeilen: Finitum et com- 
pletum per me petrum enfchede fub anno domini millefimo 
quadringentefimo feptuagefimo altera die poft feftum crucis. 

;^i^9ed998^i^98de96^^ CLXXXI ^^9^68^666^(^^^666866^^ 

Pergam. 330 x 23s. 16 BIL, vom letzten die rechte Hälfte ahge- 
fchnitten; zweifp. 14. Jahrh Rothe Anfangsbuchßaben und lieber- 
fchriften. Diefe u. die folgenden Hand/ehr. lofe in moderner Mappe, 

1. Bl, iaoL—2boL: Verfus fuper decem canones quatuor 
evangeliorum, quorum capitula per alphabetum funt di- 
ftincta. 

Anf, : Quatuor eft primus, primis tribus alter opimus 
Marce tribus trino luca canone cede quaterno . . . 

Ende : O ueniunt mulieres cernit primo maria 

Exprobrat et mittit afcendit figna fequuntur. 

2. Bl,2ba,'—2b^: Initia evangeliorum dominicalium 
ab adventu ufque ad feftum pafchse. 

3. BL2b^—8aoL: Raimundi de Pennaforti fumma ver- 

fificata. 

Anf : In fummis feftis ad miflam dicitur vna 
Tantum collecta nifi fit coniuncta diei . . . 



-<I8 172 8J>- 

Ende: Cnix et uirso fuis fellis et apoflolus omne 

niud habet une cre michael baptifla iohannes. 
Explicit fumma Reymundi. 

4. BLSatx—iob^: Verfus fuper Unum de quatuor. 

An/, : Cum iam iudee rex eflet factus herodes 

Concipit elyzabeth, poil fexto menfe maria . . . 

Efidc: Celum quid llatis galilei, fic venientem 
Podea cemetis Acut uidiftis euntem. 

5. Bl. lob^—iil^: Algorifmus verfificatus. 

Anf, : Hec algorifmus ars prefens dicitur in qua 

Talibus nidorum fruimur bis quinque figuris. 
Ende : Impar efle mauis medium fi multiplicabit 

Si par per med^m Abi multiplicato propinquum. 

6. BLjib^: Verfus rationes quasdam explicantes. 

An/. : Vtilitas methodi diui [f] multique Hat ifto 

Maior ob hoc recipe, vigilique diflero mente . . . 
Ende : Hocque nota quia perfone preciumque adhuc ex fe 
Dant, id feit quantum contingat quemque virorum. 

Darunter: Capiat qui capere poffit. 

7. BL iib^ — i6a%: Liber qui dicitur corrector. 

Gleiche Ueber/chr. roih. An/. : In hebdomada priori ante inicium 
quadragene . . . Ende: de modo curandi egrotum dicta fufüciant. 
Amen. Explicit ifte über fit fcriptor crimine liber. Quem fecit 
confcribi [Rqfur] librarius fratrum predicatorum in brui^efwich, 
anno domini millefimo trifcentefimo [.'] quinquagefimo quarto. 

S.Bl.iöaoc: Annotatio de fimilitudine dei et ho- 
minis. 

An/. : Ad ymaginem dei namque creatus efl homo . . . Ende : 
a cogitamus quod loquimur, facimus quod debemus. 



CLXXXII 



■ ♦ • *> ^♦-•-♦••'^x y»'.'*-''<\ <'♦■■•'*'■ '"^N ^*'''*'*'*v *^M^A ^^^^^^^A I ^B^ ^»-••♦'-•♦v /■»'•'♦'•"«v /-»'.-«.-.-AN ^»-•-■»•••«■s ^♦■•-♦'. 



Pap. 2QS X 210. IQ Bll. mit den Blattzahlen 98 bis 116; zwei/p. 
15' Jahrh. Rothe An/angsbuchßaben. 

I. BL laoL — ia^: Orationes breves ad S. Annam. 

An/. : Hodie laitdabilis anna parens marie . . . Ende: ante tem- 
pora fecularia preordinatam. Tu autem domine miferere. 

2.BLia% — 2b^: Bonifacii viii papae conftitutio de 

celebratione fefti vifitationis Mariae. 

Datierung: Datum Rome apud fanctum petrum v°ydus no- 
uembris pontificatus noftri anno primo. 



-<^ 173 8^ 

3. -ff/. 23a— j^a: Urbani VI papae conftitutio de in- 
dulgentiis in fefto vifitationis Mariae. 

4. Bi.jdoL — 4 b^: Anitlmi Cantuarienfis decretum 
de ordine in celebratione conceptionis B. Mariae fervando. 

5. Bl.saoL—öaoL: Legenda S. Aldegundis virginis. 

Gleiche Ueberfchrift. Anf- : In albodio monaflerio fancte adel- 
gundis virginis . . . Ende: et meritis illibata tranfiuit ad celos. 

6. Bl.öboL — iöa^: Henricus de Primaria, Expofitio 

paffionis dominicae. 

Ueberfchrift: Incipit narracio uel expoficio paffionis domi- 
nice compendiofe et vtile concepta per magiftrum hinricum de 
vrimaria. 

^m^mi&iSi^im&Sim CLXXXIII m^^g^Bi^Si^^/tm 

Pap, 2Q0X2I0, 63 BlLt zweifp, u. durchgeh. Z. iß. Jährh. Meh- 
rere Hände. Roihe Anfangsbuckßaben oder freier Raum für folche. 

i. BLia—2sa: Conftitutiones diverfae patrum in car- 

tulis feu libellis difperfae, iuffu Petri Moguntinenfis epi- 

fcopi collectae et fub confuetis titulis in unam compila- 

tionem redactae. 

Anf : In nomine patris . . . Petrus dei gracia Maguntinenfis 
fancte fedis epifcopus . . . Ende: quod acceptum e(l omnipotenti 
deo. Qui viuit . . . 

2. Bl.2sb: Vater unfer und Glaubensbekenntnis 
niederdeutfch mit lateinifcher Erklärung des erfteren. 

3. Bl. 26a7.—28b(f.: Sermp de horis canonicis dicendis. 

Anf. : Incipit fermö de horis canonicis dicendis. Sepcies in die 
laudem dixi tibi . . . Ende: vitam eternam habebit, quam nobis . . . 

4. Bl.28boL—33b^: Gemma facerdotum. 

Anf : Incipit gemma facerdotum et eterna. Quafi ftella matu- 
tina in medio nebule . . . Ende: peremptorium iacere et cetera. 
Explicit de flatu facerdotum quaternus fcriptus per manus Con- 
radt in Ebkeflorpe. 

5. Bl.34a%—37hoL: Speculum amatorum mundi. 

Anf: Incipit fpeculum amatorum mundi. Videte quomodo 
caute ambuletis . . . Ende: eorum meritis et precibus poffideat, 
quod nobis ... Et fic efl finis. 

6. BL37h%—3Sl^: Bulla Urbani IV de euchariftia. 



7- 5/..?vaa— jy*a.- Bulla Martini v papse de fac^a- 
mento eucharillix. 

Datier 
Junij pontincatHS nodri a 

8. Ä. jp*p— #oJa; Bulla Eugenii iv papze de facra- 
mento euchariftise. 

Datierung: Datum Rome apud fanctum petrum anno incar- 
nacionis dominice millerimo quad ringe nteümo tercio, feptimo 
kalendas Menfis Junij pontificatua noilri anno tercio. 

9. Bl.4ob^—4Sai: Legcnda B. Marize Aegyptiacäe. 
An/.: Incipit uita beatfe Marie egiptiace. Fuit quidam fenex 

in palelline monatlerio . . . Ende: et tunc migrauit coram domtno 
in pace coram domino ihefu crido, cum quo... i 

10. Bl.4Saa — 4Qb^: Legenda S. EuphrofynEc. 

j^n/, ; Incipit vita fancte Euphrofyne. Fuit virinalexandria... 
Ende: ita ut miraretur predictus frater qui cum fufceperat. 

11. 5/, 50a— (5j CT.- Epiftolse de rixis Bohemicis a Jo- 
hanne Capiftrano ad Johannem Woratyn, Cafimirum 
Polonix regem, Johannem de Rockizana et alios milTse 
et vice verfa. 

iff»«KH»H»H»H»«»f CLXXXIV i««««»H«H«««H«l« 

Paf.20S-xi4S. 6Bll.,durchgek.Z. iß.Jakrh. Zweierlei Hände. 

I.A. /«— ^f.Tractatus de indulgentiis Portiun- 
cuIfC S. Francifco datis. 

Uebcrfchr. : De indulgencie [.'] porciuncule dato [.'] beato Fran- 
cifco. Änf.: Nam auadam nocte cum beatus francifcus feruen- 
tiffime erraret... Ende: perTecte in baptifmo mundatur. 

2.Bt.4a—6b: Pragmentum extractus bullarum, 
conflitutionum et decretorum Urbani vi papae. 



INHALT. 

A. PERSONEN UND SACHEN. 



Absolutio. De facultate ab- 
folvendiio?, 13. ReEul^ecan. 
de abfolut, excommunicator. 

inis facerdos vere ab- 
folvat incafib.referv. 107, n, 

Abusionbs XII clauflral. So, s. 

AcH*B,r. Biblia. 

AcTioNES, f. Vita. Divifio. 

Adelheid, Soror Johannis 
plebani Feinenfis 7. 

Admonitioneb, Tractatusde 
admonitionibus 153,30. 

Adventus. De adventu anti- 
chridi 107, 41. 49. De adventu 
Chrifti 48,4. 70,,, 143,3, f. 
Defectus. 

Aeoidius de Foftariis, Manu- 
ale advocatorum 32, i, 

Aegidius Romanus, f. Co- 
lumna Roman,, Aegidius de. 

Agnus, De agno dei 66, ^s- 

Alanus ab Infulis, De regulis 
theologüe 34. '3- 

Albericus de Maletis, De te- 
ftibus 46, 4. 

ALB8RTÜS58, ,3. 

Albbrtus Magnus, Compen- 
dium theologicEC Verität is 
. 178, ,. 

Alco, Engelbertus de, f. En- 
gelbertus. 

Alcuinus Levita, Sermones 
ad Widum comitem 73, 4, 



Alexander, Dedivifionetem- 
poris 149,45. 

Alexander IV papa, Excerp- 
tum de confecratione 135, 1. 

ALFONSusHifpanus, r.Boni- 
hominis, Alfonfus. 

Algorismus verfiRcat, tSi, ;. 

Almblia, Francifcus de, 
f, Francifcus. 

Ambrosius, Mediolan, epifc., 
Sententia de deliciis Sä, 30. 
De virginitate 130,5. 

Amor. Annulus amoris 55, 3. 
Imago amoris fecundum O- 
vidium 149,3s, De iv fignis 
amoris dei 151, 9. Cantus A- 
moralmus 103,4. 

ANCoiiA,Auguftinusde,r.Tri- 
umphus, Auguftinus. 

ANDHE.E, Johannes, Excerpta 
exlibrooeabfolutione 135, j. 
Lectura fuper arbore affini' 
tatis84, 3, Lect. fuper arbo- 
ribus confanguinitatis et affi- 
nitatis 21,4, 24, 6. Proceflus 
iudicianus 122, 1. Summale- 
gum et canonum ZI, 5, Sum- 
raula de matrimonio feu de 
quarto decretalium 21,13. ^4' 
5. 65. 4, Super quintum de- 
cretalium 76, Super fexto 
Teu de regul. iuris 12, ». 6z, 1. 
Sup. Clementinas 21, a, 3g, 3. 
Super tit, de feriis et ieiuniis 
101,48. Super tit. de fepultu- 



-^ 176 ^1- 



ris 107, 3. Super tit. de fpon- 
falibus et matrimoniis 107, 46. 

Andrbas Francus 91. 

ÄNGBLUsde Gambellionibus, 
Aretinus, Super tit. de actio- 
nibus 46, 1. 

Anhalt, Princeps de 52, a. 

Anima. De affectibus animae 
86, 56. De VII apparitoribus 
animae 152, 7. Comparatio a- 
nimaeetpalmae 101,49. Q^^^' 
ftio de anima 10 1, 1. Tracta- 
tus de anima 174,3. 

AMiMus.Debenignoan. 101,19. 

Amnotatiomes chronicales 

44i a- 4- 6' S^> a. I44i a. 165, 3. 

Ann US. Divifio anni 66, 56. Or- 
tus anni iubilxi 79, 59, f . C I e - 
mens IV papa. 

Ansblmus,B. Cantuar. epifc, 
De celebratione conceptio- 
nis Marias 182, 4. Excerpta 
varia 86, 35. 

ANTiPHONiEet refponforia c. 
notis muficis 2. 108. Ordo 
antiphon. cum rubrica Pra- 
genfi 100, 4. Antiphona pro 
pede cantanda 168. 

Antonius de Traiecto 5. 

Appellatio, f. Ordo pro- 
cefTuarius. 

ApuASPARTAjMatthaeusBen- 
tivenga de, f. Bentivenga. 

Aquino, Thomas de, Directo- 
rium auctoritat. bibliae 149, 3. 
De XII Quodlibet 35, a. Sum- 
mae theologicae i» 61. 11« i» 
23. II« iia 36. iii» 25. Tabula 
alphabetica fuper 11« i» 175. 
Tab. poftillae fuper Johannem 
149, 5. De veritate fidei ca- 
tholicae 29. 

Arbor fyllogiftica 52, a. 

Aretinus, Angelus, f. Ange- 
lus de Gambellionibus. 

Aristotelis aenigmata 152, 



19. Aenigm.moraliratai6i, 4. 

Divifio philofophiae naturalis 

149, 34. Tabula de animali- 

bus 69, 8, f. Lectura. 
Armachanus, f.Richardus. 
ARNEVELDE.Tiedericus, Ser- 

mones de fanctis per totum 

annum 146. 
Arnoldina de remediis viti- 

orum 161,6. 
Ars. De arte moriendi 142, s. 

159, 8. De VII artibus libera- 

libus 149, az. 
Articuli de doctrina Con- 

(lantini M. et Caroli M. 46, 2, ^ 

f. Fratres min. Indulgen- 

tiae. 

ASCHAFFENBURGIUM 50, 13. 

AsTEXANus de Aft, Rubricae 
iuris civilis 41,3. Summae de 
cafibus confcientiae libb. i— v 
19. III— VI 105. VI— VIII 20. 

AüCTORiTAs ecclefiae 34, xa. 

AucTORiTATES bibllac 65, a. 
Directorium auct. bibliae 149, 
3. Auct. librorum Salomonis 
164, 1. Decretorum 65, 3. De 
dignitate facerdotum 21, 21. 
155. 3- 179; 14- Philofophiae 
164, 3. Ex fpeculo felicitatis 
humanae 135, 7, f. Pharetra. 

Augustinus de Ancona, 
f. Triumphus, Auguftinus. 

Augustinus, S. Aurelius, Di- 
alogus fuper genefim 34, 4. 
Dialogus de trinitate 100, 9. 
Epiftola de laude Hieronymi 
58, 9. Epift. de magnificentia 
Hieronymi 48, 19. De vera in- 
nocentia 86, 7. Liber de x 
cordis 34, 8. Contra v haere- 
fes 34, 5. Sermo de incarna- 
tione Chrifti 147,4. De pce- 
nitentia 34, 3. De triftitia et 
moerore 86, 48. De vita chri- 
' fliana 34, i. 48, 3. 142, i. Ex- 



-<^ 177 s§^ 



cerpta varia 86, 64. 80. Ex li- 

bro de civitate dei 139, 7. n. 
'Ex libro confeffionum 1 39, 13. 

De confenfu evangel. 101,58. 

De difciplina chrifliana 66, 77. 

De trinitate 139, u. Senten- 

tia de Matth. iv, 2 66, 63. De 

miraculis 86, 55. 
Augustinus de Neapolis, 

Lectura fuper Miffus eft 6, 2. 
AuREOLus, Petrus de Verbe- 

ria, f. Petrus. 
AuRiFABER, Bartholdus 89, i. 
AvARiTiA. De avar. loi, 19. 
AvENio 50,3.8.9. 161,8. 183,7. 



B AL DE WIN US, Werner, De de- 

cimis 28, 4. 
Ballanus, Cafus decretales 

52,3- 

Bansleve, Hermannus, De 
fanguine Chrifli 48, 14. 17. 

Baptismus. De baptifmo Chri- 
fli 158, xo. It. Johannis 156, 13. 

Bartholomjeus Brixienfis, 
Super decreto Gratiani 9. 44, 
3. Sup. codice Juftiniani 24, i. 

Bartholomäus Pifanus de 
S.Concordio, De cafibus con- 
fcientiae 83, x. 11 o. 

Basilea 80, 18. 19. 107, 6. 16. 

Baum, f. Born. 

Beatitudo. De viii beatitu- 
dinibus 86, 53. 

B E A T R i X, Filia marchionis Mif- 
nenfis 135,3. 

Becker, Henricus 22. 

Beichtrecht der Minder- 
brüder 107, 9. 

Benedictus XI papa 7,5. f. 
Fratres min., Conflitutio. 

Benedictus xii papa 50, 10. 

Benedictus xiii papa 107, 41. 

Beneficia. Debenefic. ioi,a8. 

Bentivenga de Aquafparta, 



Matth., Concordantiae IV libr. 

fententiarum 161, 7. 163, 5. 
Bernhardinus de Sehis, De 

contractibus et ufuris 158, 4. 
Bernhardus, Dux Brunsvic. 

144, 2. 

Bernhardus Clarasvallenüs, 
Breviloquium 86, 6. De cari- 
tate 114, 3. Carmen 86, 3. De 
colloquio Simonis Petri et 
Je fu 86, 33. 114, 4. De coena 
domini 100,6. Concordantia 
paffionis 100, 8. De confci- 
entia 86, 46. 148, la. De cura 
rei familiaris 151,2. Epifl. ad 
Carthufienfes 159, 5. Formu- 
la perfectionis fpiritualis 86, 
13. Formula de vita honefla 
86, 12. De gradibus humilita- 
tis 86, 57. De iv gradibus fpi- 
ritualibus 86, n. De gratia et 
libero arbitrio 86, 33. De lau- 
dibusMariae 114,3. Liberme- 
ditationum 86, 5. Meditatio 
paffionis 86, 19. De lineamen- 
tis 100, 7. Super Magnificat 
86, 27. Super Miffus eft 57, 3. 
86, 32. 1 14, 4. De origine pec- 
cati actualis 86, 6. De paffi- 
one domini 86, 17. De pro- 
fectu fpirit. 86, 28. De pfal- 
mo Qui habitat 114, x. De 
refurrectione domini 86, x8. 
Soliloquium 86, 63. Specu- 
lum 134,5. De duplici valle 
et quadruplici monte 114,5. 
Excerpta varia 86, 34. 80. De 
humilitate 86, 23. De laude 
fpeii49,26. De trinitate 86, 31. 
Sententia de difficultate ab- 
ftinendi a peccatis 86, 39. De 
potu duicedinis aeternae 86, 43. 

Bernhardus, Johan. 92. 131. 

B ERTRAN DusTufcuIanus, Col- 
lationes et themata 74, i. 
Sermones 45. 51. 64. 74, s. 



12 



■-48 178 «^ 



B I B L I A. Vetus Teftamentam i . 
13. V. t. abbreviatum 143, 7. 
Narratio v. t. 80, aa. Comm. 
in nonnuUos libros 123. £x- 
pofitioIibriGeneris 143,5. ^^ 
Achabetjefabel 101,13. P^<il~ 
terium 15. Collect anea de 
glofla pfalterii 154, 10. Libri 
Salomonis 17. De proverb. 
XXXI, 27 86, 61. Cantica 6. 
Nota de canticis 139, 16. De 
libro fapientiae 38. De Ifaiae 
IV, I loi, 70. De leremiae la- 
mentationibus 86, 58. 59. 65. 
NovumTeflamentum 14. E- 
vangelia 54, 3. Comment. de 
evang. 54, a. Initia evangeli- 
orum dominic. 181, a. Intro- 
ductio evangelü loi, 54. Ver- 
fus fuper X canones evange- 
liorum 181, x. Comm. fuper 
Matthaeum6, x. 113, i. 1541 19- 
SuperMarcum ii3,a. Dejoh. 
vin, 12 55, 1. XVI, 8 66,6a. De 
libro generationis 79,15. x6. 
x8. De nuptiis in Canaan 86, 
37. Epidolae Pauli 93, n. De 
epift. Pauli 87. 154,6. 9. De 
epift. ad Romanos et Corin- 
thios 60. De epift. ad Hebrae- 
os 54, X. Epift. Jacobi 93, 9. 
Epift. 11 Petri 93, 10. Epift. iii 
Johannis 93, a. De apocal. 
XXI, 3 80,4. 
Declaratio terminorum bi- 
bliae 143, 3. Verborum 132, 3. 
GlofTarium 96, x. Initia capi- 
tulorum bibliae 157, n. De lo- 
cis bibl. 66, 53. 147, 10. The- 
faurus locorum communium 
bibliae 117. 

Blasphemie. De blafphemiis 
66, 75. 

BoBio, Guido de, f. Guido. 

Bock, Johannes 59. 

B o i c K , Henricus, Super 1° de- 



cretalium 52, i. Super ii** 43. 
Super 111° 59, X. Super iv° 
59, a. Super v° 42, 1. 

BoKELMANN, Johanues 132. 

BoM der magefcop, foermin- 
ghe, dope, nvagerfcop 83, a. 

Bonaventura, De aediftca- 
tione bonae confcient. 86, 15. 
Parvum bonum 152, 5. Com- 
pilatio pfalterii 139,19. De 
corpore Chrifti 148, 9. De de- 
votione 148, 8. Inftructio, quae 
a facerdote ante miflam cu- 
randa funt 84, a. 157, 15. Iti- 
nerarius mentis 152,6. Li- 
gnum vitae 157, 3. 163, X3. Lu- 
minarius 58, 3. De vii profec- 
tibus religioforum 148, i. xx. 
Prothemata de tempore et 
de fanctis 56, a. Sermones 
de tempore 99, x. Ternarius 
58, a. 86, x6. 154» X. 

BoNiFACius VIII papa 7, x. 
22, X. 39, 1. .Conftitutio de ce- 
lebratione fefti vifitat. Mariae 
182, a. Gloffa conftitutionis 
fuper cathedram 156, 3. f. 
Decretales. 

BoNiFiLius, Marcus, Sermo 
de S. Jacobo 80, 19. 

BONIHOMINIS, AlfonfuS 50, 10. 

162,6. 

BONONIA 32, I. 52, 2. 3. 152, x7. 

Bonum. De fummo b. 112, x. 
BoRCHARDus de Salza 149, 16. 
BoRELLis, Nicolaus de, f. Ni- 
colaus. 
Bos, Petrus, Super fententias 

163,6. 
BoRTFELDiA, Henricus, de, f. 

Henricus. 
BovE, Conradus 144, a. 
Brache, Robert 165, i. 
Braunschweig 3. 4. 5. 7. 17. 

19. 48, II. 14. 17. 107, 15. 152,17. 

181,7. 



-^ 179 8«^ 



Bremer, Johannes, De fangui- 
ne Chrifti 48, 10. n. 

Breviarium a quadragefima 
ufque ad pafchen 166, 1. 

Brigitta, Revelationes 6. 

Brocardica, f. Summa. 

Brocardus, f. Borchardus. 

Bruno 162, 14. 

Brunswick, Henric. deSalza 
20.44,8.6. f. Braunfchw.; 
Bernhardus; Henricus; 
Wilhelmus. 

BucNAST 165, 1. 

Bulla Eugenii iv de euchari- 
ftia 183,8. De exftirpatione 
haerefium 107, 23. Contra fra- 
tres mendicant. 107, 6. Mar- 
tini V fuper contractibus re- 
emptionis 21, 14. 179,6. De 
euchariftia 183, 7. Pauli 11 de 
excommunicatione haereti- 
corum 21,16. 179,9- Urbani 
IV de euchariftia 183, 6. Ur- 
bani V de receptione moni- 
alium 80, 7. Urbani vi^frag- 
mentum builarum, conftituti- 
onum et decretorum 184, 3. 

BuNARELLis, Nicolaus de, f. 
Nicolaus. 

BuRKHARDus de Ofterwiek, 
Libri fragmentorum f. fcrip- 
turae i* i» 88. i« ii» 89, 1. 

BuTRiGARius, Jacobus, Su- 
per tit. de actionibus 32, 7. 

Buxtehude, Nicolaus de, f. 
Nicolaus. 



Cacaba magifter 55, 4. 

Calderinus, Auctoritates bi- 
bliae 100, 5. 106, 2. Decreto- 
rum 22, 3. De interdicto 58, 4. 
De fucceffione ab inteftato 
21, IX. 179, 5. 8. 

Canon, f.Decretales.Miffa. 

Canones evangel., f. Bibiia. 



Cantica, f. Bibiia. 

C A N T u s cum notis muficis 1 03 , 
4. De cantu vocali 86, 34. 

Capistrano, Johannes de, f. 
Johannes. 

Carara 52, 3. 

Caritas. De caritate 86,37. 
148, 17. 

Caro. De mortificatione car- 
nis 86, 40. 

Carolus Magnus 46, 3. 

CasALE, Ubertinus de, f. U- 
bertinus. 

CiESARius, Heifterbac. epifc. 
De cogitatione fancta 86, 7z. 
De diligendis inimicis 86, 73. 

Casimirus, Polon.rex 183, n. 

Cassianus, Johannes, Dicta 
de B. Maria 86, 53. 

Castellanus 52,3. 

Casus de caufa poffefforii et 
proprietatis pafloralis 32, 3. 
Cafus refervati epifcopales 
41, 5. 142, 9. 149, 39. Papales 
21, 17. 41, 5. 142, 10. 179) lO) ^* 
Excommunicatio. Poe- 
n i t e n t i a. Cafus fummarii, 
f. Decretales. 

Cato, Dionyfius,Praeceptamo- 
ralia gloflata 69, 3. Verfifica- 
ta 176, 3. 

Causjc. Liber de caufis 34, sa. 
De caufis primariis 166,3. De 
caufis amicitiae et inimicitiae 
IOC, 15. C. amoris erga offi- 
cium praedicandi 1 20, 10. £r- 
roris confcientiae 79, 19. Li- 
cite irafcendi loi, 53. Caufae 
religionem ponderofam faci- 
entes 147, 3. 

Celebratio, f. Miffa. 

Cellje 63, 3. 144, 2. 

Census, f. Ufura. 

Cersi VE, Nicolaus, De com- 
municatione idiomat. 161, n. 

ChrysostomuS; Johannes, 

12* 



-•«f i8o ^•- 



De philofophia natur. 130, i. 

Super Matthxum 147, s. 
CiRCUMCisio. De facrificiis in 

circumcifione 79, 37. 
C I V I T A s. De civitate dei 1 00, 3. 
Clemens iv papa, Decretum 

de anno iubilaeo 151, 5. 
Clemens v papa 21, a. 24,4. 

Clementinje, f. Decreta- 
les. 

CojETERNiTAS. De coact. di- 
vinamm perfon. 158, 9. zi. 

CoGNATio.De cognatione f pi- 
rituali 21, z. Schema de co- 
gnatione fpirituali 21,2. 

Collatio in die pafche 149,40. 

CoLLATiONES abbatum 86, 79. 

Collis, Henricus, f. Fratres 
mendicantes. 

CoLONia 107, 35. 122, z. 126. 

CoLONiA, Engelbertus de, f. 
Engelbertus de Alco. 

CoLUBERiis, Hugo de, f.Hu- 
go de Coluberiis. 

CoLUMNA Romanus, Aegidi- 
US de. De peccato origmali 
34, zo. De praedeftinatione et 
praefcientia 34, 9. De refur- 
rectione mortuorum 34, s. 
Theoremata l aurea 34, 7. 

Commune fanctorum 165, 3. 

Communio. Exhortatio ad 
communionem 80, 9. B. Hie- 
ronymi 48, az. 

Compassio, f. Paffio. 

Compendium theologiae 47. 

CoNCEPTioMariae, f.Decre- 
tum concilii Bafilienfis. 

Concilium Bafilienfe 34, Z4. 
80, z8. 19. 107, 5. 16. 23. 151» 3« 

Concilium Lateranenf. 122,1. 

CoNCORDANTiJE bibliac, frag- 
mentum 165, a. 

CoNFEssio. Tractatus de con- 
feffione 161, 9. De confeffio- 



ne, pcenitentia et abfolutio- 
ne 151, 8. De confeffionibus 
audiendis 148, z. 149, z?. Pu- 
blicationes de confeffionibus 
audiendis 152, 17. Utrum re- 
ligiofi confeffiones audire 
poffmt 152, z6. Exemplum 
excitationis ad confeffionem 
et pcenitentiam 149, 30. De 
modo confitendi 161, 15. De 
confeff. pref biteror. etcapel- 
lan. 107,34, f. Beichtrecht. 

CoNFEssoR. De confeffore la- 
ico 143, zo. 

CoNGRuiTAs religioforum et 
mortuorum 149, 39. 

CoNRADUs, Paffio 149. 

CoNRADUs deEbkeftorpe [Ed- 

florf\ 183,4. 
CoNsciENTiA. De perfectione 

confcientiae 86, es. 
CoNsiDERATio. Quomodoho- 

mo fe ipfum confiderare ppt- 

eft 149, 23. 
CoNSOLATio f. fcriptur. 78, 2. 

134, 3. Confolatio theologiae 

6. 127,3. 

CONSTANTIA 107,34.36. 
CONSTANTINUS MagUUS 46, a. 
79, 6z. 

CoNSTiTUTio concilii Bafili- 
enfis de cafTatione cafuum 
refervat. 107, 33. Feudorum 
Friderici 11 imp. 21, za. 24, iz. 
Martini iv de caffatione qua- 
rundam facultatum 107, 34. 
Martini v de vitandis fcan- 
dalis in receptione facramen- 
torum 107, 36. Patrum 183, z. 
De exhumatione Geraldi Lie- 
fegang 107, 35. De fepultura 
Thomae Frifcolae et Francifci 
de Almelia 107, 35. 

CoNVERsio. De duplici con- 
verfione 66, 75. De utilitate 
converfion. peccator. 100, zo. 



-^ i8i 3«^ 



Cor. Tractatus de corde 147,9. 
De IV affectionibus 100, n. 
De imaginationibus cordis 
66, 6t, 

CoREA. De corea et carni- 
fprivio 124,4. 

Cornelius de Niffa 34, 6. 15. 

CoRNETO, Tancredus de, f. 
Tancredus. 

CoRODius, Johannes m. 

CoRRECTOR. Liber qui dici- 
tur corrector 181, 7. 

Crapper, Johannes 83, a. 

Creatio hominis 148,6. 

Crocovia, Matth. de, Dialo- 
gus rationis et confcientiae 
de euchariftia 82. 86, 9. Ser- 
mo de domo dei 107, 38. 

Cruor, f. Sanguis. 

Cultores idolorum 79, 75. 

CYRiLLUs,Hierofolym. epifc, 
Epiftola de laude Hieronymi 
58, 10. De miraculis Hiero- 
nymi 48, ao. 



Damascenus, Johannes, f. 

Johannes. 
Dam ASUS, Portumens. epifc. 

48, 18. 
Dassel, Henricus, Super Ma- 

gnificat 80, 30. 
Decimä. De decimis deo fol- 

vendis 79, 73. 
Decisiones fynodi Mogunti- 

nenfis contra quaedam dog- 

mata in oppido Afchaffen- 

burgenfi 50, 13. 
Declaratio dicti cuiusdam 

Conftantini 79, 61. Magiftro- 

rum Viennenfium de articu- 

lis Joh. Munzinger 79, 60. 
Decretales. Quaeftiones II« 

partis I— XXI 30. xxii f qq. 3 1 . 

Liber quartus 24, 5. Sextus 

decrQtalium Bonifacii viii 7, z. 



22, I. 39, 1. Conftitutiones 
Clementis 21, 2. 39, a. Ex- 
travagantes 7, 2. Liber vii 
Johannis xxii 39, 3. Cafus 
fummarii v libb. decretalium 
Gregorii ix 24, 2. Sexti 24, 3. 
Clementinarum 24, 4. Error 
canonum decretalium 55, 6. 
Tituli et capitula 41,3. Tituli 
alphabetici 156, 7. See. ordi- 
nem librorum 149,2. 156,9. 

173. 1. Titt. fexti aiphabet. 
156,8. Declaratio titt. 32,2. 
62, 4. Conclufiones ad tit. i 
libri i 52, 4. Tit. de iudiciis 
42, 4. De praefumptionibus 
42, 2. De privilegiis 107, 4. 
De ufuris 42, 3. 101,80. Ru- 
bricae decretal. 156, n. De 
rubrica tit. 11 libri i 52, 5. De 
poenitentia et remiffionibus 

107.2. Modus allegandi 165,5, 
f. lus canonicum. 

Decretum concilii Bafil. de 
conceptione Mariae 107, i6, 
f. Gratianus. 

Defectus IV hominis ante 
adventum loi, 23. 

Demonstratio, homin. hu- 
mana tantum videre 86, 51. 

Deo, Joh. de, f. Johannes. 

Derneburg 171. 

Descriptio f. terrae 137, 5. 

DiADEMA monachorum, f. Li- 
ber fmaragdi. 

DiALOGus de communione 
corporis et anim. 86, i. De 
exercitatione mentali 149,46. 
Urbani V etChrifti 145, 4. Ur- 
bani v et Mariae 145, 3. 

DiNus de Mu^llo, De regulis 
iuris 62, 2. 122, 1. Super tit. 
de actionibus 32, s. 

Di CEC ES IS Brandenburgenfis 
132,2. Halberftadenfis 7. IG, 
2. Hildefienfis 7. Leodienfis5. 



\ 



-^ 182 ^^ 



Merfeburgenfis 59, i. Mogun- 
tinenfis 122, 1. Monafterienfis 
34, 14. Vratislavienfis 21, 14. 

DisQuisiTio, quare deus ma- 
la ficri permittit 86, 41. 

DisTiNCTio veritatis et men- 
dacii 66, 57. 

DiTMARus Saxo, De compaf- 
fione Chrifti 134, 3. De gau- 
dio pafchali 134, 6. 135, 3. Po- 
(lillae 72. 81, 1. 

Divisio actionum 32, 8. Cle- 
ricorum et reprobor. 86, 36. 

DoNATUs myllicus per viii o- 
rationes 56, 9. 

Dope, f. Born. 

Dorsten, Henricus 24, 10. 

Dresden 98, i. 

DuBiTATio. Tractatus de du- 
bitationibus religiofis 79, 58. 

Durandus, Guilielmus, De 
qualitate factorum effe et non 
effe 62, 3. Rationale divino- 
rum 6. 

DuvEKOP, Tiedericus 165. 



Ebelingus Ebelingi 132. 

Ebkes TORFE [^^y?^r/^], Con- 
radus de, f. Conradus. 

EccLESiA Aquinenfia. 10, 2. 
Brunsvicenfis S. Aegidii 6. 
107, 15. S. Andreae 6. S. Blafii 
6. S. Katharinae 6. S. Magni 
6. S. Martini 6. 87. S. Mat- 
thaei 6. S. Michaelis 6. S. 
Petri 6. S. Spiritus 6. S. Ul- 
rici 6. Colonienfis 24, 9. S. 
Columbae 107, 25. Erforden- 
fis B. Mariae 44, 6. Gottingen- 
fis S. Nicolai 122, i. Halber- 
fladen fis S. Pauli 52, 2. Hoy- 
enfis 24, 9. Ifenacenüs 44, 4. 
Leodienfis 24, 9. Magdebur- 
genfis 156, 6. S. Johannis 132. 
De initio ecclefiae 162, i. 



Egidius, f. Aegidius. 

EiMBECK, f. Embeke. 

Elemosina. Dialogus de el. 
158, 5. Tract. de el. 70, 3. 

Elevati o. De elevatione ma- 
nuum loi, 19. 

El IM AND US. Gefta Romano- 
rum 81,2. De difficultate ab- 
ftinendi a peccato 86, 39. 

Elze 96, i. 

Embeke, Henricus de, f. Hen- 
ricus. 

Embol^ismus. Nota de embo- 
lifmo*i62, 5. 

E MPT 10. Tract. de emptione 
et venditione 28, 3. In die 
dominica 151,4. 

ENGELBERTusdeAlcodeCo- 
lonia, Sermones de fanctis 
150. 

Enschede, Petrus 180. 

Enumeratio XII fructuum 
crucis 149,47. 

Episcopus Halberftadenfis 
144, 2. Havelbergenfis 52, 2. 
Magdeburgenüs 52, 3. 144, 3. 

EpiSTOL-Ede rixis Bohemicis 
183,11. 

Erfordia. 20. 21, 2. 6. 28, X. 
42, 4. 44) 4- 46, 4. 80, 3. 85, 3. 

107, 18. 158, 1. 

Erfordia, Jacobus de, f. Ja- 
cob us. 

Ermel, Paul., de Guben 100, 5. 

Error ES Parifiis condemnati 
148,4. 

Esus pafchalis, f. Euchari- 
ftia. 

EucHARisTiA. Annotationes 
de euchar. 66, 76. 107,17. Con- 
templationes 165,4. Dialogus 
increduli et eccl. 100, 2. Er- 
rores de euchar. et imagini- 
bus 107, X9. Fecunditas eu- 
char. 85, 7. Genera iv exclufa 
ab efu pafch. 58, x6. f. Bulla. 



-<^ 183 ^^ 



EuGENius IV papa 42,1. 107, 

6. 22. 183, 8. 

EusEBius Cremonenfis, De vi- 
ta et morte Hieronymi 48, 18. 

58, 18. I54i 2- 

EvANGELiA, f. Biblia. 

ExcoMMUNicATio hacretico- 
rum 21, 16. Cafus excommu- 
nicationum 157,7. Cafus exe. 
maioris 159, 12. De xii fpeci- 
ebus excommunicat. loi, 51, 
f. Bulla Pauli 11. Regulas 
ca^onicae. 

ExEMPLA XII Chrifti in coena 
149, 38. 

ExHORTATio rectoris cuius- 
dam 55, 9. 

ExPLicATio dicti Fugitc de 
medio Babylonis 86, 29. 

Expo SIT 10 etymologica vo- 
cabulorum ad hiftoriam na- 
turalem pertinentium 174, i. 

Extravagantes, f. Decre- 
tales. 



Fabul-e cum applicationibus 

166, 4. 
Facultas theologica Erfor- 

denfis 107, 18. 
Farinator, Matthaeus, Lu- 
men animae 135, 4. 
Fasciculus morum 129, i. 
Ferrer, Vincentius, Epiftolae 

de adventu domini 107, 41. 
F E s T A palatii in curia Romana 

62, 7. Excerpta de feftis fanc- 

torum 133,2. 
Fides. De fide et paffionibus 

hominum 86, 75. Clipeus fidei 

et paffionis 89, 2. 
FiGURiE fymbolicae facraefcri- 

pturae 55, 10. 
Flagell;e dei 86, 74. 
FoLiETO, Hugo de, f. Hugo. 
Fcermimghe, f. Born. 



FoRKicATORES. Dicta de for- 

nicatoribus 40, 3. 
FoRONEUS Rex 122, 4. 
FosTARiis, Aegidius de, f. 

Aegidius. 
Franciscus, S., Vita, geftaet 

ordo 136,4. 

Franciscus de Almelia, Pa- 
rochus Colonienfis 107, 25. 

Franciscus Mayronius, De 
articulis fidei 141, 5. De viii 
beatitudinibus 141,2. De vii 
donis f. fpiritus 78, 3. Super 
Miflus eft 78, 1. De oratione 
dominica 152, 10. Sermones 
141, 4. De euchariftia 141, i. 
De vitiis et virtutibus 141, 3. 

Francke, Conradus 152, 17. 

Frankfurt 137, 6. 

Fr ATRES mendicant. 50, 3. 5. 6. 
Articuli contra fratres mend. 
107, 29. Per Henricum Collis 
praedicati 120,8. Petitiones 
praelatorum Franciae contra 
fratres mend. 107, 5. Privile- 
gia 107, XI. Refutatio objec- 
tionum mendicantium 50, 5, 
f. BullaEugeniiiv. Richar- 
dus Armachanus. 

Fratres minores 40. 48. 58. 69. 
70. 74. 78. 85. 94. 98. 104. 106. 
127. 128. 129. 133. 139. 141. 
145. 146. 148. 150. 153-157. 
161. 162. 164. 165. Fratres 
min. de Hanoveris 41. Con- 
ccffiones et indulgentiae cc- 
clefias fratrum min. vifitanti- 
bus concelTae 1 18, 8. Conclu- 
fiones fratr. min. et praedicat. 
Hildef 107, 8. Conftitutio de 
receptione fratr. et foror. 
min. de ordine S. Francifci 
1 07, 27. Conftitutio Benedicti 
XI 7, 5. Honorii iv 7, 7. Jo- 
hannis xxii de doctrina et 
erroribus fratr. min. 50, s. 9. 



-^ 184 §«•- 



Defenforium fratr. min. 41, 
8. 58, 15. Gratis conceffae 
152, 18. Indulgentiae 107» 7. 
Privilegia concefla 149, 15. 
157, 12. Privilegia revocata 
7, 6. Quaelliones de privile- 
giis 158, 2. Summa privile- 
giorum 107, 7. Fropofitiones 
III contra facerdotes paro- 
chianos 152, 15. Quaelliones 
capituli Hildef. contra con- 
clufiones fratr. min. et prae- 
dicat. 107, 9. Regula 7, 3, f. 
Kerberch, Johannes. 

Fratres praedicatores 7. 10, 
1. a'. 17. 26. 48. 60. 181, 7, f. 
Fratres min., Conftitutio. 

F R E I D A N K. Verfus ex Fridan- 
gi felectione 176, 5. 

Freitage, die 12 guten 144, 2. 

Fridericus I, Brandenbur- 
genfis marchio 52, 2. 

Fridericus ii Imp., f. Con- 
ftitutiones feudorum. 

Fridericus de Senis, Quae- 
lliones de V libris decretali- 
um 75. 

Frimaria, Henricus de, f. 
Henricus. 

Friscola, Thomas 107,25. 

FuLBERTus Carnutenfis, De 
virginitate Mariae 79, 46. 

FuLGENTius, Fabius, Imagi- 
nes 161,3. 164,4. 



G. de Pallado, Super audienda 
confeffione 21, 20. 179, 13. 

Galensis Joh., f. Johannes. 

Galen US, Claudius, Comm. 
in librum aphorifmorum Hip- 
pocratis 109, 4. In libr. pro- 
gnofticorum 109, 5. De regi- 
mine acutorum 109, 9. 

Gambellionibus, Angelus 
de, f. Angelus. 



Gandavo, Henricus de, f. 

Henricus. 
Gardelbgen 103, X. 
Gardelegen, Johannes 65. 
Garlandia, Johannes de, f. 

Johannes. 
Gebetbuch, niederdeutfch 

167. 
Gedichte, niederdeutfch. Lob 

der fchwarzen Farbe 162, lo. 

Weiß und grün 148, 16. 
Gemma facerdotum 183, 4. 
Genera locionis in f. fcriptura 

86,3. 
Gerhard US de RivoS. Mariae, 

Defenforium iuris 122, 5. 
G ERWIN von Hameln 28. 32. 

76. 122. 
Gesta, f. Vita. 
Gilbertus Parifienfis 148, 4. 
Glaubensbekenntnis, nie- 
derdeutfch 103, 7. 183, 2, f. 

Symbolum apoflolicum. 
Glossarium, f. Biblia. 
GoRMAN, Jacobus 103, 1, 
Goslar 83, 2. 144, 2. 

GCETTINGEN 122, i. 

Gratis, f. Fratres minores. 

Gr ATI ANUS, Decretum cum 
comm. Bartholomaei Brixien- 
fis 9. 44, 2. Decr. abbrevia- 
tum 28, 1. 157, 14. Verfifica- 
tum 28, 2. Diflinctio decreti 
21,8. Regiftrum 163, 3. Ru- 
bricae 179, 2. Summa fec. or- 
dinem alphabeti 156, 12. 

Gregorius I papa Magnus, 
De cura paftorali 154, 5. Ex- 
cerpta 154, 3. Fragmentum 
de gulofis 154, 4. 

Gregorius IX papa 7, 6, 24, 2. 

Gregorius xi papa 8, i. 

Gregorius xii papa 162, 12. 

Guben 100, 5. 

Guido monachus. De poeni- 
tentia et confeffione 163, la. 



-4S i8S 8j^ 



G u I D o de Bobio, De interdicto 

154,18. Statuta canonicorum 

regularium 154, 16. 
GuiLBERTus, De mirabilibus 

mundi 130, i. 
GuiLiELMus de Monte Lau- 

duno, Sacramentale 71, 2. 

Regiflrum 44, 6. 
GüiLiELMus Parifienfis, De 

fide et legibus 57, 4. Rheto- 

rica divina 57, 5. De tenta- 

tionibus et refiflentiis 58, n. 

De vitiis et virtutibus 82, 3, 

f. Wilhelmus. 
GuiLLiBERTus Tomacenfis, 

De ftatu chriftiano 50, 15. 
G u s T E D E , Bartholdus 99, 3. 



H., Frater in Haldensieb. 139, 1. 
Hagen, Otto von 65, f. Inda- 

gine, de. 
Haldensleben 139,1. 
Haly, De arte parva Galeni 

109, 8. 

Hameln, Gerwin von, f. G e r- 

win. 
Han, Bernhardus 71, i. 
Hanovera 41. 

HjENSELMANN, Ludwig 65. 
148, 16. 

Hjbretici. Doctrina contra 
modernos ha&reticos 34, n, f. 
Bulla. 

Harlinborch [Harlingenhg!\ 

165, 3. 
Hartbsborch [Harzburg} 

144, a. 

HASSiA,Henricusde, f. Hen- 
ri cus de Haffia. 

Hegstersten, Michael 97. 

Heidelberg iii. 

Helmstedt 165, x. 

Henricus, DuxBrunfv. 144,3. 

Henricus de Bortfeldia 158, 

X> 31« 



Henricus de Embeke 144,2. 

Henricus de Frimaria, Expo- 
fitio paffionis 182, 6. Sermo 
de angelis 101,43. DeS.Mat- 
thaeo 101,41. Sermones do- 
minicales 165, i. 

Henricus de Gandavo, Sen- 
tentia ex Quodlibeto 107, 37. 

Henricus de Haffia, Contra 
coniunctioniflas 34, n. De 
contractibus 57, i. Lectura 
canonis 85, 3. De x praecep- 
tis 103, 1. Scntentia de ix fi- 
liabus diaboli 79, 72. Sermo 
de annuntiatione Mariae 79, 7. 
De aflumptione Marias 79, 6. 
De nativitate Mariae 79, s. 

Henricus de Oyta, Articuli 
theologici 162, 12. 

Henricus de Segufio, Cafus 
de confeffione 149, 15. 

Hereditas. Tract. de her. 
86, 49. De diftributione here- 
ditatum 21, 15. 

H I BERN lA, Johannes de, f. Jo- 
hannes Galenfis. 

Hiddestorp, Chriftianus de 
141,2. 

HiERONYMUS, B. 48, 18—22. 58, 

8—10.154,2. De Jeremiae la- 
mentationibus 86, 59. Senfus 
moralis f. fcript.j^48, x. Sen- 
tentiae variae 86, 80. De cafli- 
tate 86, 54. De morte 139, 8. 

HiLARIUS 5. 149, 30. 

Hildebrandus 37. 
Hildebrandus de Quedlin- 
burg 137,4. 

HiLDESIA 34,15. 107,8.9. 120, 

1. 126. 137,4. 158,2. Bellum 
circa Hildenfem 144, 2. 

Hippocrates 109, 4. De lege 
medicinarum 109,6. 

HisDiNio, Johannes de, f. Jo- 
hannes de Hifdinio. 

Holkot, Robertus 6. Mora- 



13 



i86 



lifationes hUloriaram i6i,a. 
Poftilla fuper ecclefiafticiun 
26. 98, t. 149, 3o- Super libr. 
fapicntix et ecdefiaft. 136, i. 

Hollen, Gotfchalk, Praecep- 
torium diviiue legis 27. 

Hollen, Johannes 27. 

HoMiLiJE. Expofitiones 149, 
18. ■ Extraeta 135,5. Ordo 
106,3. 

HoNORiusivpapa7, 7, f.Fra- 
t r e s min., Conditutio. 

HoNORius Auguftodunenfis, 
De imagine mundi 143, 9. 

HoRjE. Compendium de horis 
canonicis 44, 4. 80, 25. 107, 48. 
124, 2. Sermo de horis can. 
dicendis 183, 3. 

HosTiENSis, Henricus, 
f. Henricus de Segufio. 

Hugo de Coluberiis 10, 2. 

Hugo de Folieto, De vanitate 
rerum mundanarum 68, i. 

H u G o de S. Caro, Poftilla fuper 
Marcum 18. De religione 
clauftrali 136, 6. Sententiae 
abbreviatae 159, 10. 

Hugo de S.Victore, De arca 
animae 55, 3. 86, 47. 157, 2. Su- 
per Ave maris ftella 157,6. 
De clauftro animae 136, 5. De 
clauftris fpiritualibus 49, z. 
De confcientia 86, 62. De 
gratia fpirituali 160, 5. De 
meditatione hum. redemp- 
tionis 86, 25. De facramentis 
101,20. 139,13. Sententiae 86, 
80. 

HuMBERTus magifter 10,, 1. 

HussiT-ai 52, 2. 

Hymni 2. Adae clifis 143, 4. A- 
ve maris ftella 80, 21. De B. 
Maria 137, 9. In laudem Hie- 
ronymi 48, 22. 



I 



ACOBCS apo(L, f. Biblia. 

ACORI peregrinat. 21,9. 1 79, 3. 

A c o B c s de Erfordia, De fanc- 
tificatione fabbati 79, 53. 

ACORUS de Peina 135. 

ACORUS de Theramo, Confo- 
latio peccatorum 40, 2. 55, 4. 

ACORUS de Voragine, Expo- 
fitio Ittdi fchachorum 162, 3. 

B I u N I u M. Tract- de iei. 1 58, 5. 

EREMiAS, f. Biblia. 

ESAREL, f. Biblia. 

g N A T I u s , Epiftolae ad Johan- 
nem evangeliftam 157, 4. 

M AGp vitae 135, 1. 

MOLA, Johannes de, f. Jo- 
hannes de Imola. 

NC ARN AT 10. Nota de incarn. 
Chrifti 148, 7. 

NDAGiNE, Hermannus de, 70. 
129. 139. 141. 150. 153. 157. 

N Die ES librorum originalium 
fanctorum et doctor. 106, 4. 

NDULGENTiiE. Tract. de in- 
dulg. 99, 4. 149, 43. De auc- 
toritate indulgentiarum 107, 
20. De effectu indulg. 99, 3. 
Indulg. in fefto PortiuncuJae 
184, X, f. Fratres minores. 
I N F o R M A T I o de morte Chrifti 

163, 9. 
Innocentius III papa 44, 4. 

Expofitio canonis Omnis u- 

triusque 107,33. Expof. miffae 

34, 6. De miferia humanae 

conditionis 163, 10. 
Insidije. Narrationes de infid. 

daemonum 95, 3. 
Ins TIN CT US. De iv modis in- 

ftinctus 107,43. 158,16. 
Instructio. De inftr. rudium 

religio forum 162, 7. s. 
lNsuLis,Alanusab, f.Alanus. 
Intbrdictum. Articuli de in- 

terd. 58,6. Doctrina 122, 3. 

Memoriale de obfervatione 



-^ i8 



21, lo. 58, 5. Tract. de interd. 

32, 6. 154» 17* Summula de re- 
bus tempore interdicti pro- 

hibitis 179,4. 
Invocatio. De invocatione 

dei 71,3. Mariae et fancto- 

rum 170. 
Johanna papa 53. 
Johannes apoft., f. Biblia. 
Johannes evang. 149, 5. n. 

156, 13, f. Biblia. 
Johannes XXII papa 21,3.39,3. 

50. 8. 9. 79. 4. 135. 4, f. Decre- 

tales. Fratres min. 
Johannes, Scriptor 57, a. 
Johannes frater, Horologium 

compafiionis B. Mariae 66, a. 

Verfificatum 66, 3. Informa- 

tio religioforum 138, i. a. 
Johannes monachus, Frag- 

mentum extravagantium c. 

gloffa 7, a. Apparatus in fex- 

tum decretalium 7, i. 
Johannes, Pleban. in Peina 7. 
Johannes prefbyter, Hymnus 

in fanguinem Chrifli 48, 16. 
Johannes Baptifta. Tract. de 

Joh. B. 166, 5. 
Johannes deBokulum [Boke- 

mm?] 163, 13. 
Johannes de Capiftrano 44, 4. 

183, II. De cupiditate 179, is. 

Speculum clericorum 179, 17. 
Johannes Damafcenus^ 149, 

10. Aphorifmi 109, 7. 
Johannes Damafus 79,9. 
Johannes ben David, Super 

evang. Johannis 112, 3. 
Johannes de Deo, Decretum 

Gratiani abbreviatum 24, 7. 
Johannes Galenfis, Alphabe- 

tum vitae religiofae 99, 6. Bre- 

viloquium de virtutibus phi- 

lofophorum 66, x. 
Johannes de Garlandia, Cor- 

nutus 176,3. 



8^- 

ohannes de Helmeflede 

165, 3. 
OH ANNES, Hildefienüs epifc. 

107, 9. 
OHANNEsde Hifdinio, Poflilla 

fuper Marcum 102. 
OHANNEsde Imola, Super 11° 

decretalium 5. 
OHANNES de Lengwirthe 

144,2. 
OHANNES de Lignano, De 

abfolutione 135, a. De plura- 

litate beneficiorum 120, 6. 

OHANNES Minor, Scala coeli 

10,3. 

OHANNES de Palliato 107, s. 
OHANNES Parmenfis, Poftilla 

fuper evang. domin. 115. 
OHANNES de Platea, Super 

inftitutiones Juftiniani 3. 
OHANNES de Saldam, De fa- 

cro canone 24, 9. 
OHANNES de Salzungen 20. 
OHANNES de S. Geminiano, 

Sermo de difputatione Chri- 

fti et Cain 79, 35. 
OHANNES de Tambaco, Con- 

folatio theolog. 34, 16. 120, 1. 
OHANNES de Turrecremata, 

Liber aureus decretor. 179, x. 
OHANNiTiüs, Ifagoge adTe- 

gni Galeni 109, i. 
ORDANus de Quedlinburg, 

Sermones 104. 
osEFus Lemonicenfis, Epi- 

ftolae ad Theobaldum 162, 4. 
SA Ac Rabbi 50, xo. 162, 6. 
SAiAS, f. Biblia. 

SENACUM 44, 4. 

siDORus, Senilis moralis fa- 

crae fcripturae 48. 
SIDORUS Hifpalenfis, Expo- 

fitio myftica v. teftani. 143, 6. 
uDiciuM. De iud. extremo 

34,18. 152,9. ludicia dei in 

corporis extinct. 50, a. Ex- 

13* 



-* i88 »- 



empla indicii fuperbiac 79, 14, 
f. Decretales. 

luRAMENTUM. Dc luramento 
coacto 148, 19. 

lus. Contraria 32, 4. Divifio iu- 
ris civilis et canonici 41, 9. 
Exempla 41,4. Introductio 
in Cognitionen! 158, 3. De o- 
rigine 122, 4. Remiflbrium 
iuris canon. et legum 71,4. 
Repertorium iuris canon. 
178, 2. lus canonicum, f. 
Gratianus. 

luSTINIANUS Imp. 3. 24, 10. 

Codex c. comm. 24, 1. Dige- 
ftum vet. et nov. 4. Inftitu- 
tiones 3. 21,6. 24, 10. 



Kanitz, Conradus de 98, i. 
Kannemann, Johannes, Paffio 

Chrifti 1 56, 1. De x praecep- 

tis decalogi 99, 2. 
Kerberch, Johannes, De libe- 

ralitate fratr. minor, et prae- 

dicat. 58, 13. Sermones 1 56, 2. 
KiTziNG, Petrus de 20. 
KuNNE 135,3. 



Lampe, Arnold 19. 20. 23. 25. 

29- 30. 34. 35- 36. 42. 44. 52. 

59. 62. 75. 
Landgravius comes 52, 2. 
Lange, Johannes 32. 
Lapicida, Hildebrandus 37. 
Lapides. De lapidibus diver- 

flS 148, 14. 

L AP US de S. Miniato, Lectura 
fuper Clementinas 177. 

Lateranus 21, 16. 179, 9. 

Latro! De latrone a dexteris 
Chrifti pendente 98, 3. 

Lebenstedt 136. 

Lectiones dominicales et fe- 



riales perxftatem 16. Vigili- 
arum 86, 66. 

Lectura fuper logicam et 
philof. natural. Ariftotelis 97. 
Super tetragrammaton Chri- 
fti 9S, 4. 

Legenda, f. Vita. 

L e G N I T z, Matthias de, f. M a t- 
thias. 

Lehndorf 6. 

Lengwirthb, Johannes de, 
f. Johannes de Lengwirthe. 

Lenhardus, Conradus, Pres- 
byter in Lehndorf 6. 

Leo, Sermo de adventu Chrifti 

147. s. 
Leo papa, Nota ad can. xxxii 

q. I 79. 25- 

Lbvenstede, Werner de, f. 
Werner. 

Lex. Definitiones vocabuli Lex 
149,44. Differentiae legum et 
canonum 32, 5. 

LiBER facri canonis 90. Se- 
quentiarum 96, 3. Sermonum 
Mare magnum 128. Smarag- 
di feu diadema mona^orum 
86, 78. Sapientiae, f. B i b I i a. 

LiBRARiA fratr. min. 7. 48. 66. 
88. 89. 99. 102. 130. 138. 160. 
Fratr. praedic. 7. 26. 48. 136. 

LiBRARius fratr. praed. 181, 7. 

Liesegang, Geraldus 107,35. 

LiGNANO, Johannes de, f. Jo- 
hannes de Lignano. 

LiPSiA 42,1. 43. 52,2.5. 59,2. 
122, 1. 

Loci, f. Biblia. 

Locio, f. Genera. 

LoMBARDus, Petrus, f. Pe- 
trus Lombardus. 

London 149,31. 161,10. 

LuEBECK 121, 2. 

LUCULLUS 34, 19. 

LuDOVicus de Roma, Sermo 
de Petro et Paulo 80, 18. 



-^ 189 g^- 



LuMBN animae 135,4. 164,3, f* 
Farinator, Matthaeus. 

LUBNEBURG I07, 2. 

Lyra, Nicolaius de, f. Nico- 
laus de Lyra. 



Magescop, f. Born. 
Magister Pragenfis 48, xa. 13. 

156,5. 
Maletis, Albericus de, f. Al- 

bericus. 
Maledictiones III quotidi- 

anae ludeonim contra Chri- 

(lianos loi, 79. 
Manna, f. Similitudo. 
Mansfeld, Comes de 52, 2. 
Marca, Erhardus, Comes de 

24)9- 

Marchio Mifnenfis 135, 3. 

Marcus evang., f. Biblia. 

Mars magnum, f. Liber. 

^ARiA, B. Tract.de B.M. 130,3. 
Affimilatio cum virga Mofis 
et Aaron 79, 47. De concep- 
tione 66, 48. De obitu 79, 9. 
Defai^atione 103, 9. Quomo- 
do Maria fepties falva eft 79, 
38, f. Sermo. 

Maria Magdalena. Quaeftio 
de virginitate 158, 8. 

Marochianus, Samuel, f. Sa- 
muel. 

Maronis, Francifcus, f.Fran- 
cifcus Mayronius. 

Martialis, Epigramma 123. 

Martinus IV papa 7, 6. 107, 24, 
f. Conflitutio. 

Martinus v papa 21, 14. 24, 8. 

59, I. 62,6. 107, a6. 179. 6. 7. 

183, 7, f. Ordo terminorum. 
Martinus Polonus, Chroni- 

con 53. 
Martinus, Jordanus 52. 
Matthjeus evangel.6,1. 50,11. 

147,8, f. Biblia. 



Matthäus de Crocovia, f. 

Crocovia, Matthaeus de. 
Matth-eus Pragenfis, De pu- 

ritate confcientiae 85, 2. 
Matthias, De fanguine Chri- 

fti 48, 13. 
Matthias de Legnitz, Poftilla 

63, t. Sermo de annuntiatio- 

ne Mariae 55, 7. 
Mauritius, Oratio pro fyno- 

do 55, 8. 
Mayronius, Francifcus, f. 

Francifcus. 
Menda. Tract. de mendis 148, 

x8. 

MiDDENDORP, Bertramus 26. 
Minor, Joh., f. Johannes. 
MiRACULUM in Wafferleben 

10,2. 
MiSERicoRDiA. Narratio de 

mifericordia dei 149, 31. 32. 
MisNiuM 52, 2. 
MissA. Super canone miffae 

84, 4. 152, II. De celebratio- 

ne 21,18. 152,12. 160,4. 179, 

n. Expofitio 63, 4. De vir- 

tutibus miffae 149, 7. 
Mi SS 10. Tract. de miffione a- 
. poftolica 145, 5. 
MissusEST. Tract. fuper Mif- 

fus eft 99, 5. 
Modi apparitionis dei 66, 21. 

Sequendi deum 86, 10. Silen- 

di 86, 26. Vifitationis animae 

per deum 86, 44. 
Moguntia 50, 13. 183, 1. 
MoLREBACHdeColonia 107,25. 
MoNASTERiuM S. Acgidü in 

Brunswik 48, 14. 15. 
Monte Lauduno, Guilielmus 

de, f. Guilielmus. 
Mortui. Nota de m. 139, 10. 
MuGiLLO, Dinus de, f. Dinus. 
MuNZiNGER, Johannes 79,60, 

f. Declaratio magiftrorum 

Viennenfium. 



-•IS 190 «•- 



Myddendorp, Bertramus, f. 
Middendorp, Bertramus. 



Neapolis 21,3. 50,4. 

Neapolis Auguftinus de, f. 
Auguftinus de Neapolis. 

Necessitas. Tract. de necef- 
fitate 34, 13. 

Nesselken, f.Thoren,Henr. 

Nicolaus iii papa 7, 6. 134, i. 

Nicolaus iv papa 7. Decla- 
ratio regulae fratr. min. 7, 3. 

Nicolaus, Imaginum cif. 59, i. 

Nicolaus de Borellis, De clau- 
fula Siquis igitur aufu teme- 
rario 1 20, 7. 

Nicolaus de Bunarellis 52, 2. 

Nicolaus de Buxtehude, Lec- 
tura capituli Firmiter credi- 
mus 7 Hl. 

Nicolaus de Lyra 73, 2. De 
incarnat. verbi 24,11. 130,2. 
Poftilla fuperMatthaeum 63, 6. 
Reprobatio contra Judeum 
Matthaei evangelium repu- 
gnantem 50, n. De clara vi- 
üone 142, II. 

Nicolinus, Sermones de tem- 
pore 144, 1. 

NiDER, Johannes, De cpnfola- 
tione timoratae confcientiae 
34, 14. 15. Solutiones argu- 
mentorum 73, 2. 

Nienfreden 144,2. 

NiGEBUR, Jacobus 97. 

NissA, Cornelius de, f. Cor- 
nelius. 

NoRTHEM, Ludolf 105. 152, 3. 

NoTÄ muficae 2. 103, 4. 108. 
162, 10. 168. 



Oberke, Berthold 121. 
O c K A M, Wilhelmus de, f. W i 1 - 
helmus de Ockam. 



Oculus. De II oculis animae 

148, 5. De oculo morali 162, 3. 

Significatio oculi fecundum 

Job XXVIII 66, 60. 
Officia, f. Parafceve. 
Oldekop Henricus 96, i. 
Orationes adS. Annam 182, 1. 

In feflis Chrifti et Mariae 171. 

Sententiae de orationib. 107, 

31. Oratio dominica, f. Pa- 
, ter nofter. 
Ordo S. Clarae 135,3. Ofter- 

wicenfis 154, 13. 
Ordo proceffuarius in appel- 

latione 8, 2. Terminorum f. 

palatii fec. in inflantias iuxta 

conftitution. Martini v 62, 6. 
Orosius, f. Auguftinus, Au- 

relius, Dialogus. 
Ortlepius, Fridericus, Wein- 

heimenfis iii. 
OsTERBORCH, f. Ple f cze, Ja- 

cobus. 
Osterwald, Ludolf, Super 

apocalypfm 41, 1. 10. 
OsTERWALD,Theodoricus4i. 
OsTERwiEK, Burchardus de, 

f. Burkhardus. 
Otto Henricus, Comes Pa- 

latinus iii. 
OviDius 149, 28. 
Oyta, Henricus de, f. Hen- 
ricus. 



Padua 52,3. 152,17. 
Palladius, Sententia ex li- 

bro de agricultura 149, 27. 
Pallado, G. de, f. G. de Pal- 

lado. 
Palliato, Johannes de, f. 

Johannes de Palliato. 
Palmeranus, Thomas, f. 

Thomas Palmeranus. 
Panis. Tract. de pane coelefti 

ICO, 13. 



-^ 191 K^ 



Parascevb. Officia in para- 
fceve 149, la.' 

Parisii 65, 1. loi, 79. 148, 4. 

Parmensis, Johannes, f. Jo- 
hannes Parmenfis. 

P ASS 10. De paffione Chrifli 
48» 3. 50» 14- 66, 48. 86, 37. 100, 1. 
133,11. 142,2. 149» xo. II. 159, 
14. De compaffione Chrifti 
S2, 1. Concordantia paffionis 
132, 1. Dicta de paflione 86, 
20. Difpofitio 149, 41. Exem- 
plutn introductionis in p. 149, 
34. Liberatio per p. 86, 42. 

Passionale fanctorum 133,3. 
P. novum fanctorum 12. P. 
Apolloniae, Chryfantae, Da- 
riae, Euphrofynae et Theclae 
133, 7. Cirici et Julittae 133, 4. 
Erafmi, Genofevae, Erhardi 
et Paulae 133, 10. Katharinas 

133,1. 
Pater KOSTE R. Expofitio 80, 

24. 107,49. 139, xs- 178,3. Glof- 

fa 93,7. 120,2. 
Patientia. Nota de p., con- 

tinentia et oboedientia 69, 3. 
Pauliner 48, 17. 
Paulus apoft., Epiftola ad Se- 

necam 34, ao, f. Biblia. 
Paulus II papa 21-, 16. 17. 179, 

9* lO' 

Paulus Burgenfis, Scrutinium 
fcripturarum 138,3. 

Pauper frater 47. 134, i. 

Peccatum. De peccato deci- 
piendi loi, 88. Linguae loi, 
92. De peccatis mortalibus 
48; 9. De p. originali 78, 4. 
De p. ufurae Judeorum et 
Chrillianorum 101,78. De le- 
onibus peccata fuperantibus 
162, II. De purgatione a pec- 
catis 86, 22. De veneno pec- 
oatorum 152, s, f. Vitia. 

PsiNa 7. 135. 



Pennaforti, Raimundus de, 
f. Raimundus. 

Peraldus, Guilielmus, Sum- 
ma de vitiis 103, 6. 

Perbgrinatio Jacobi 21, 9. 

179,3. 
Perfectio. Tract. pauperis 

fratris de perfectione evan- 

gelicai34, 1. De perfectione 

Itatuum in ecclefia 148, 2. 

Persona. De nobilitate per- 
fonae 158, 7. Regimen pro- 
priae perfonae 21, 23. 

.Pestilentia, f. Regimen. 

Petrus apoft., f. Biblia. 

Petrus de Verberia Aureo- 
lus, Breviarium bibliae 130, 6. 

Petrus Lombardus, Super 
fententias 6. Quaeftiones li- 
bri I fententiarum 154, 15. 11 
—IV 94, 1. IV 6. 154, II. 173, 2. 
Principia iv libb. fent. 145, 6. 
Quaeftiones fententiarum c. 
reverfionibus 151, i. 

PETRUsMoguntin.epifc. 183, i. 

Pharetra doctorum 86, 67. 

Ph ILARET US, f. Theophilus 
Protospatharius. 

Philosophia. Introductio in 
philofophiam 121, a. 

PiccoLOMiNi, Ae. S. B., Re- 
fponfio ad oratores Bohemo- 
rum 21, 19. 179, 12. 

P I s A N u s de S. Concordio, Bar- 
thol., f. Bartholomaeus. 

PiscATARius, Johannes 144, a. 

PisTOR, Henning 49, 2. 

PisTORis, Henricus 21, a. 6. 

Pius II papa, f. Piccolomini. 

Pius V papa 20. 21, 19. 

Plag JE. De x plagis Aegyp- 
tiacis 79, 56, f. Praecepta. 

Platea, Johannes de, f. Jo- 
hannes de Platea. 

Plesczb, Jacobus alias Öfter- 
borch 42, X. 



-^ 192 (»•- 



Plettembsrg, Johannes63,3. 

Plettenbbrg, Tidemann 
TernlTen de, f. Ternffen. 

PoLONus, f. Martinus. 

P(ENA. Tract. de pnenis inferni 
1 57, 8. De poenis et poeniten- 
tia 179, 16. Tract. de poeni- 
tentia 119, a. 129, 2. 

PosNiTENTiA. Cafus VIII epifc. 
et pap. de poenitentia 149, 37. 
De neceffitate poenit. 100, u. 
Summa poenitentiae 93, 5, f. 
Poe na. 

PoNTiFiCALE, f. Rituale. 

Po STILL A epiftolarum domi- 
nical. 63,3. 125,6. 131. Sermo- 
num dominical. 125, i. Super 
evangel. dedicationis 139,17. 
Super Miflus eft et Exurgens 
137, 1. In epift. Pauli ad Ro- 
manos 85, 4. Regiftrum po- 
flillac cuiusdam de tempore 
et de fanctis 162, 15. 

PoTESTAs. De poteftate cla- 
vium clericorum 1 20, 5. 

Prjecepta. Expofitio x prae- 
ceptorum 41, n. 93, 4. Gloffa 
93, 3. Nota ex compendio 
theol. veritatis 154, 4. De x 
praeceptis et x plagis 79, 54. 
De praeceptis divinis 85, 5. 
Praec. x deo placendi 86, 21. 

Prädestina Tio. Quaeftiones 
loi, I. Tract. de pr. 107, 40. 

Pragensis magifler 48, 12. 13. 

Prjesentia Chrifti in duabus 
naturis 107, 39. 

Preces et orationes 169. 170. 

Predigt, niederdeutfch, über 
das Gulden Gebet 137, 7. Ob 
ein abgefchiedenes Leben 
Gott wohlgefällig fei 56, 6. 
Vom geifllichen Palmbaum 
56, 7, f. Sermo. 

Predigtrecht der Minder- 
brüder 107, 9. 



Privilegia, f. Fratres mi- 
nores. 

Problemata de corpore hu- 
mano 32, 9. 

Processus iudiciarius 55, 5, 
f. Ordo. Proceflus vii pro- 
fectuum religio forum 85, 6. 

Procopius Knäs 52, 2. 

Proprietas paftoralis, f. Ca- 
fus. 

Proprietates hominum in 
diverfis flatibus 58, 14. 

Protospatharius, f. The- 
ophilus. 

Proverbia Salomonis, f. Bi- 
blia. 

Psalterium, f. Biblia. 

PüGNA. De V pugnis in quoli- 
bet homine 101,2. 

Puncta iii chrift. religioilfs 
149, 25. Pro fermonibus con- 
fcripta 138,4. 

PvTHAGOR-Eaenigmata 163,11. 

P Y T i K , Johannes 1 28. 



QüADRAGESIMALE 135,6. 

Qu^STiONEs. De liberoarbi- 
trio 101,1. De conditionibus 
introitus in ccelum 1 30, s. De 
corporibus fupercoeleftibus 
loi, 1. De differentia eccle- 
fiafticorum modernorum et 
patrum veterum 107, 36. De 
neceffitate paupertatis vo- 
luntariae ad perfectionem re- 
ligioforum 50, 7. De origine 
f. fcripturae 63, 5. De pote- 
flatibus Petro a Chrifto de- 
latis loi, 55. De falvatore 
133. 5- De fuffragiis religio- 
forum 163, 8. Theologieales 
11: De VII verbis Chrifti 73, 3. 
De vita activa in ecclefia mi- 
litanti 158, zs. Quomoda a- 
poftoli cognoverunt, Chri- 



-« 193 *- 



dum dei filium efle loi, 55. 
Utrum chriftiani per adven- 
tum a tributis folvendi funt 
101,85. Utrum die dominic. 
vacandum fit ab omni opere 
158, la. Utrum homo a pec- 
cato mortali furgerc poffit 
1 58» 15. Utrum homo proptcr 
mortale peccatum gratiam 
gratisfacientem mereri poffit 
158, 17. Utrum praecepta v. 
teil, iudicare poffmt ut evan- 
gelia 158, 14. Utrum ex libris 
a Judeis receptis probatio 
haberi pofiit, Chriftum deum 
effe ethominem 163, i. Utrum 
fancti in orationibus a deo 
audiantur 158, 13. 
Quedlinburg 104. 137,4. 
luBDLiNBURG, Jordanus de, 
f. Jordanus. 



Raimundus de Pennaforti, 
Summa de cafib. confcientiae 
34, z. 120, 3. 151, 7. Summa 
verfificata 181, 3. 

Rainaldus monachus, Sup- 
plementum iii« partis fum- 
maeThomae de Aquino 35, i. 

Ratbrius, Dicta moralifata 
Gregorii viii papse 77. 

RATHSBIBL10THBK3. 4.5. 92. 

Ratio computationis Tifri 

119,«- 
Rbceptio et proventus mo- 

nialium 80, 8. 
Rbgimbm contra peftilentiam 

98,2. 
Rbgistrum quoddam alpha- 

beticum 199, 19. Fragmen- 

tum 89, 3. 
Regnum. Tract. de iv regnis 

infidelium 162, 9. 
Rbgula. Nota dereguia foli- 

tariorum 86, 77. 



Rbmbdia vitionim, f. Arnol- 
dina. Vitia. 

Renckbn, Johannes 107, 8. 

Reppbner [Idgfpter] 144,2. 

Responsoria, f. Antipho- 
nae. 

Restitutio. Modi reftitution. 
80, 8. Diftinctiones 107, 47. 

Resurrbctio. De refurrecti- 
one Chrifti 152, 4. Mortuo- 

rum I39i9' 
Revbrbntia. Nota de rever. 

in parentes loi, 19, 
Richardus, De mirabilibus 

mundi 130. Super xn patri- 

archis 78, 5. 
Richardus Armachanus, Con- 
tra fratr. mend. articuli 161, 

10. Fropofitiones 161, 8. Sen- 

tentise 50, 6. Sermo 50, 3. 
Ringstede, Thomas, Super 

proverbia Salomonis 91. 
Risbiter, Henricus, De tri- 

plici civitate 152,3. 
Rituale et pontificale 168. 
RivQ S. Mariae, Gerhardus de, 

f. Gerhardus. 
RoBBRTUs Sigibergeniis, De 

Victoria verbi dei 155, 1. 
RocKizANA, Johannes de 

183, 11. 
Roma 107, 22. 179, i. 6. 182, 2. 

183, 8. 
Roma, Ludovicus de, f. Lu- 

dovicus de Roma. 
Romanus, Aegidius, f. Co- 

1 u m n a Roman., Aegidius de. 

RONNESLOBBN 44,6. 

RoRicus, De confeffionibus 
58, 7. Sermones 94, 3. 

RosARius archidiaconi cuius- 
dam 21, 8. 179, 2. De tem- 
pore 69, X. 

RoTA ROMANA. Conclufioncs 
62, 5. Decifiones 8, x. 92, x. 
Novae rotae 93, ». 

14 



-« 194 W^ 



Roth, Gerhard 65. Saper Pa- 
ter nofter 103, to. 
Roths, Bemhardus 121. 
RuBRiCA, f. Decretales. 



Sacbrdos. Exemplum facer- 
dotis veri 107, 10. De gradu 
et officio facerdotum 137, a. 
Sac. infirmans in miffa 44, 5. 
Naufragans circa facram. al- 
taris 152, X3. De vita et di- 
gnitate 21, ai. 66, 54. 

Sack, Conradus 90. 

Sacramenta. Comm. de vii 
facramentis 93, a. 

SaldaM) Johannes de, f. Jo- 
hannes de Saldam. 

Salohonis libri, f. Biblia. 

Salza 44, a. 149, 16. 

Salza, Borchardus de, f. 
Borchardus de Salza. 

Salzumgbm, Johannes de, f. 
Johannes de Salzungen. 

Samuel Ifraelita, f. Samuel 
Marochianus. 

Samuel Marochianus, Epifl. 
de adventu Meffiae 50, xo. De 
erroribus ludeorum 162,6. 

Samuellis, Francifcus 122,5. 

S. Caro, Hugo de, f. Hugo. 

S. CoNCORDio Pifanus, Bar- 
tholomaeus, f. Bartholo- 
m ae u s Pifanus. 

S. Gbminiamo, Johannes de, f. 
Johannes de S. Geminiano. 

S. MiNiATo, Lapus de, f. La- 
pus. 

S. Victore, Hugo de, f. Hugo. 

Sanguis. Nota de fangume 
Chrifli 21, aa. 179, 15. Quaellio 
de f. Chr. 107, 14. In ecclefia 
S. Aegidii Brunsvic. 107, 15. 
Magifter Pragenfis de f. cru- 
ore48,i2. In Wilsnack 156,5. 



Facultas theol. Erford. de f. 
cruore in Wilsnack 107, xs. 

Sapientia. Tract. de fapien- 
tia 148, ax. 

Scala coeli 48,8. 

Schema phrenologicam 162, 
x3, f. Virtutes. 

ScHOL A exercitii coeleit. 86, 14. 

Schreiben von 5 Kurfürflen 
wegen Befchickung des Ta- 
ges zu Frankfurt 1400 Fe- 
bruar 4 137» 6. 

ScRiPTURA S., f. Biblia. Fi- 
gur ae fymbolicae. 

Segusio, Henricus de, f. 
Henricus de Segufio. 

Seneca, Lucius Annaeus, De- 
clamationes 162, 16. Epifl. ad 
Lucullum 34, 19. Ad Paulum 
34, 30. Regidrum epiflolarum 
Senecae 34, ai, f. Triveth, 
Nicolaus, Commentarius. 

Senis, Bernhardinus de, f. 
Bernhardinus de Senis. 

Senis, Fridericus de, f. Fri- 
dericus de Senis. 

Sententije et dicta docto- 
rum 161, 14. Fhilofophorum 
loi, 6. Patrum et doctorum 

44» X« 

Sequentiä, f.Liberfequen- 
tiarum. 

Serie s patrum 143, 8. 

Sermones argumenti varii 

^37» 5- 158, 6. 159, 1. Diftinc- 
tio fermonum fec. ordin. al- 
phabeti 106, i. Principiai56, 
4. Regiftrum quoddam 162, 
15. Sermones dominicales 
145,7.149,6.35. Indominica 
Laetare 66,67. In feriis pa- 
fchae et pentecoftes 101,5. In 
feria IV ante ludica 139, a. 
Fer. VI 66, 33. Fer. vi poft 
ludica 149, I. Fer. vi ante 
Laetare 66, 31. Sermones do- 



-48 195 «^ 



minie, etfellivales 85, i. loi, 
3. 118, X. 136, 3. Feftivale's 
93, X. 104. 149,33. Feftivales 
et de fanctis 157, X7. De fanc- 
tis 73, 1. De tempore 67. 68. 

145} x* i49> 4- ^^ tempore et 
de fanctis 56, x. 121, x. 126. 
127,9. i39ix- MO- 165,3. 
Sermones de feftis Marias 
et fanctorum 95, a. 4. Sermo 
de B. Maria 80, xo. xx. loi, 89. 
118,9. 136,3.10. De annun- 
tiatione 66, 13. 19. 33. 47. 79i 30. 
31. 33. De alTumptione 41, ö. 
66, X7. 33. 38. 79» 49« so» 80, 15. 
16.124,5. De commendatio- 
ne 48, 6. De compafüone 
66, 4. De conceptione 66, xo. 

43' 79i aa- 34« ^S^i x. 165, 9. De 

coronatione 79, 53. De dedi- 
catione 79, 63. De ix gladiis 
doloris 79, 5x. De nativitate 

66,18.34.43. 79)49.45*48. lOI, 

40. 152,3. De plenitudine gra- 
tis 141,6. De praerogativis 
79» x3' De purificatione 66, X3. 
79i3o. 34. 36. 101,46. i65x6. De 
falutatione angelica 79, 39. 40. 
80, X3. X3. De vifitatione 41, 7. 
66, x6. 79, 36. loi, 39. De vita 
et gloria 79, 33. De Maria et 
Martha 80, x 7. De Maria, Mar- 
tha et Magdalena 79, xx. Su- 
per Magnificat 79, 3. Super 
MifTus eil 79, X. 4x. 80, x4. 87, 8. 
De termino Mater pro Regi- 
na 79, 37. 

Sermones de omnibus fanc- 
tis 66, 38. loi, 45. 65. 75. Ser- 
mo de S. Andrea 79, ax. 165, 
7. De S. Anna 79, 38. De S. 
Antonio 159, 4. De S.Bartho- 
lomaeo 101,60. De S. Bern- 
hardo 118, 6. De S.Clara 165, 
14. 17. De S. Clara et S. Fran- 
cifco 159, a. De S. Elifabeth 



66, 44. De S. Francifco 66, s. 
35. 37. 4x. De S. Johanne 66, 
36. De S. Johanne Baptifta 
loi, 35. De S. Jofeph 66, 74. 
De S. Laurentio loi, 59. 139, 
3. DeS.Ludovico 159, 3. De 
S. Maria Magdalena loi, 37. 
145, 3. De S. Matthaeo loi, 43. 
De S. Matthia 10 1, 98. De S. 
Methodio 34, X7. De S. Nico- 
iao 101,93. De S.Paulo loi, 
95. De converfione S.Pauli 

66.5. 165,13. DeSS.Petroet 
Paulo 10 1, 36. 38. De S. Petro 
ad vincula 154, 8. De SS. Si- 
mone et Juda loi, 44. De S. 
Stephano 139, 6. De S. Su- 
fanna 66, 46. De S. Thoma 
loi, 84. De S. Ulrico 165, 13. 

Sermo de adventu 66, 36. 

69.6. 125,3. M7»7- »57» 9- De 
affectibus animae 86, 56. De 
affectionibus divinis 161, xa. 
De ambiguitate cordis 69, 7. 
De amicitia 79, 8. De ange- 
lis 66, 40. 10 1, 63. De anima- 
bus 101,64. De annuntiati- 
one dominica 103, s. De vi 
articulis fec. libr. praedefti- 
nationis 79, 33. De afcenfio- 
ne Chrifti loi, X7. x8» 148,33. 
158, X9. 165, xs. De VII afcen- 
fionibus ad gloriam 10 1, x4. 
De baptifmo 101, 33. De viii 
beatitudinibus 86,53. 124,6. 
De beneficiis dei erga homi- 
nes loi, 37. De duplici calice 
Chrifli et diaboli loi, X3. De 
circumcifione i o i , 33. De co- 
gnitione dei xoi, 7. De co- 
gnitione pietatis 66, 33. De 
communicatione 154, xa. De 
coenando 103, 5. De contra- 
riis fidei loi, 56. De creatio- 
ne folis et lunae 7, 4. De facro 
cruore et imaginibus 80, z. 

14* 



196 



De cukii cnicis 148, 13. De 
dedicatione altaris 101,4. ^^ 
dedicatione ecclefiae 48, 7. 

79» 66- «9- 74. 80, 3. 118, 7. 125, 

4. 139. «8. 143, 4. i54i 7- De IX 
defectibus 79, 43. Pro defunc- 
tis 95, 1. De deliciis coeli 149, 
43. De die dominica vene- 
randa 154, 5. De diebus fau- 
ftis f. fcripturae 148, 30. In 
divifione apoftolor. 10 1, xoo. 
De vn donis fpiritus 101,94. 
134, 3. De eccleüa 79, 44. 67. 

68. 80, 6. 107, 35. 125, 5. 161, 13. 

De efuritione et appetitu coe- 
lelli 66, 64. De f. euchariflia 

101,36« 31' I34>7* 1481 IQ. 166, 

5. In exaltatione crucis 10 1, 
61. De excellentia orationum 
107, 30. De expurgatione vi- 
tiorum 89,4. De fefto Epi- 
phanias 165, 8. De fefto pa- 
fchae 66, 14. aa* 34* i49i B- i57> 

6. 166, 3. De fefto penteco- 
ftes 66, 15. De fide et amici- 
tia 66, 7z. De fide et pruden- 
tia loi, 76. De gaudio coelefti 
I Ol, 74. De vn generibus pec- 
catorum et virtutum 165, xo. 
De gloriiicatione fanguinis 
Chrifti 79, 3. De in gradibus 
amoris loi, 99. De vi gradi- 
bus caritatis 56, s. De vii 
gradibus gratiae 101,66. De 
gradibus praeparationis cor- 
dis loi, zo. De hereditate 86, 
49. De horto Chrifti 80, a. 
De humilitate 69, 5. De coe- 
lefti Jerufalem 159, 9. De am- 
bulante Jefu 80, 33. De inae- 
qualibus fidei 101, 57. De in- 
cefTu cum gravitate 86, 70. 
De inftitutione Fafchae 145, a. 
De introducendis in hofpiti- 
um cordis 79, xa. De inven- 
tionibus diaboli 101,87. ^^ 



invocaticme dei 142, 7. De 
iudicio mundano 69, 4. De 
iudicio poftremo 10 1, z6. De 
iuftitia et mifericordia 86, 73. 
De labore 101,68. De ludis 
ecciefiafticis 101,97. De ludo 
taxillorum 66, 5. De membris 
principalibus müitum Chrifti 
et diaboli 79, 71. De male- 
dictionibus Judae apofl. .101, 
9x. De VII malis vitae loi, 2a. 
De meritis mortis Chriili 66, 

65. De vn mirabilibus fcrip- 
turae 48, 5. De in modis co- 
gnofcendi deum loi, 52. De 
modis diligendi deum 86, 4. 
De V modis luctandi 10 1, n. 
De modis orandi deum 158, 
ao. De IV modis quaerendi et 
poffidendi 56, 4. De modo 
vivendi cum deo 66, 35. De 
mortuis 66, 45. De nativitate 
Chnfti 66, 9. xx. 30. 37. $1- 53. 

139,5- M7,6. 152,14- 165, 16. 
De nuptiis facris 89, 5. De 
operationibus Chrifti in ftatu 
incarnationis 142, 6. De ora- 
tionibus pro mortuis 120, 4. 
De otiofitate pro adventu 

66, 39. De paffione Chrifti 
66,7.68.69. 95» a- 101,33. 118, 
5. 143, X. 149, 9. De IX pecca- 
tis alienis loi, 9z. De vn pec- 
catis mortalibus 124, 3. De 
peccatoribus 66, 39. De per- 
fectione 86, 43. De perfecti- 
one confcientiae 86, 68. De 
plagis Aegyptiacis 79, 4. 55. 
De VII plateis mundi, coeli et 
inferni 79, 66. De vn praero- 
gativis facerdotum 10 1, 71. 
De prudentia in petendo i o i , 
9. De publicanis et peccato- 
ribus I o 1 , 6a. De quadragena 
153. De regeneratione 65, 6. 
De regno coelefti 101,69. De 



-^ 197 3«^ 



regula chriiliana loi, 82. De 
religiofis 66, 6. De remiffione 
et indulgentiis 79, 37. De re- 
praefentationibus in ecclefia 
10I197. De rota mundi loi, 
86. De facerdotibus 101,67. 
De facerdotio regali 56, 3. 
De facerdotio Melchifedech, 
Aaron et Chrifti 107, 44. De 
f.fpiritu 101,20. 21. 130,4. De 
fcala coeli 48, 8. 142, 5. De 
fcientia 101,83. Defignispec- 
catorüm 101,8. De Tobrieta- 
te et prudentia 79, 70. De 
fpeciebus delectationis in 
deo 165, IX. De fuperbia et 
humilitate 78, 6. De talentis 
loi, 72. De tentationibus 56, 
xo. 66, 66. 79, 64. De tei\imo- 
nio Chrifti 10 1, 96. De them. 
Gen. XXVIII, 17 79, 76. Ex li- 
bro fapientiae 159, ^. Luc. iv 
107, 45. XIX, 2 66, 73. XXI 66, 

49. XXII, 26 loi, 99. Joh. I 66, 

50. VII, 33 107,32. Super the- 
ma Sol et luna obtenebrati 
funt 50, 16. De trinitate 10 1, 
30. 158,21. De utilitate du- 
bitationis loi, 50. De iii Vae 
loi, 34. De VII verbis Chrifti 
66, 70. 72. 86, 38. De via falutis 
loi, x5. De vinculo peccato- 
rum 66, 58. De virginibus fa- 
pientibus et fatuis 86, 50. De 
voluntate 86, 69, f. Predigt. 

SiGiLLA VII libri intus etforis 

79. 17- 
Signa coronae aurese 89, 6. 

SiGNiFiCATio, f. Verba. 

SiMiLiTUDO dei et hominis 

181, 8. Mannas vet. et recen- 

tioris loi, 25. 
Smbdbstbde \Sckmeienfledt\ 

44,6. 
SoLiLOQuiuM animae c. deo 

157,1. 



Sol TAU, Conradus, Evangelia 
gloflata 6. De fumma trini- 
tate et fide catholica 71. 

S o M N I u M pauperis 70, 2, 

SoRBONA Parifienfis 65, i. 

Spandau 65. 103, 10. / 

Spark, Rainer 142, 8. ' 

Spbculum amatorum mundi 
183, 5. De IV fpeculis huma- 
na& naturae 10 1, 'sx. Sp. ne- 
ceflarium ad aiTequenda ea, 
quae intendimus 8(5, 60. Sp. 
humanae falvationis 149, 14. 

Spirjb 107, 38. 

Spiritus S. De vii donis f. 
fpiritus 130, 7. Declaratio o- 
perationum 101,24. 

Stanghen, Henricus 97. 

Statuta concilii Baftlienfts 
151,3- Synodalia per dicece- 
fin Branaenburgenfem 132,2. 

Stella. De motu ftellarum 
139, 14- Stella clericorum 93, 

6. 149, 13- 
Stendal 65. 96, x. 
Steuerwald 107,9. 
Stock EM, Tiedericus, Nota- 

bilia de quibusdam epiftolis 

127,1. 
Strue, Tiedericus 98, 1. 

Studium Brunsvicenfe 71, x. 
Erfordenfe 46, 4. Lipfienfe 
42,1. Papienfe 46,4. Parifi- 
enfe 52, 2. Pragenfe 156, 5. 
Roftochienfe 97. Viennenfe 

79, 60. 

Studium orandi deum 86, s. 

SuccBSsio. De fucceffione ab 
inteftat0 2i,i5. 122,6. Regu- 
las de fucceff. 21, n. 179, 5. 

Summa Brocardica 149, x6. Sub- 
decani 116, f. Deere tum. 
Virtutes. 

SuMMULA pauperis de quasfti- 
onibus theologicis 119, 3. 

SuNNB, Ludolf 48. 66. 74. 88. 



-•18 19» 8^- 



89- 99- 102« io6. 130. 138. 156. 

160. 
SwAGERscop» r. Born. 
SwAUBNFLOGBL, Johannes 

133, I. 

Symbolum apoftolicum. £x- 
pofitio 40, 1. 103, 3, f. Glau- 
bensbekenntnis. 

S Y M o D u s Moguntinenfis 50, la. 
Tridentina 171, 17. 

Tambaco, Johannes de, f. Jo- 
hannes de Tambaco. 

TANCRBDUsde Corneto, Pro- 
ceffus iudiciarius 1 1 1. 

Telget, Henricus 34, 14. 

Tentatio. De tentat. camis 
159, II. Diaboli 50, 7. 79, 65. 

Ternssbn, Tilemann de Plet- 
tenberg, Poflilla hiemal. 63, 3. 

Testamentum vet. et nov., 
f. Biblia. 

TBTRAGRAMMATONChrifli, f. 

Lcctura. 

Theob ALDUS, Rex Navarrae 
162, 4, 

Theobaldus frater loi, 79. 

Theobaldus epif copus, Phy- 
fiologus 176, 1. 

Theodoricus, Moguntinen- 
fis archiepifc. 50, 13. 

Theodoricus, Senator Ro- 
manus 48, 18. 

Theologia. Nota de theolo- 
gia 148, 15. 

THEOPHiLusProtospatharius, 
Liber de pulfibus 109, 3. Li- 
ber urinarum 109, 2. 

Theramo, Jacobus de, f. Ja- 
cob us de Theramo. 

Thesaurus cordis. Excerpta 
ex libro Thefaurus cordis 

dicto 154,13- 
Thomas de Aquino, f. A"qui- 
no, Thomas de. 



Thomas Cantimpratenfis, A- 

piarius 10, X. 
Thomas Palmeranus, Manipu- 

lus flonim 65, z. 
Thoren, Henricus 48, z6. 
Thronus Salomonis 49, a. 
Thuss, Conradus 42, 4. 
TiEDERicus, Brandenburgen- 

fis epifcopus 132, 3. 
TiEDERicus de Wattexem 

[fVäfzum] 162, 14. 
TisRi, f. Ratio. 
Tituli, f. Decretales. 
Traiecto, Antonius de, f. 

Antonius de Traiecto. 
Tramslatio imperii Romani 

46, 5- 
Tr IN IT AS. De cognitione tri- 

nitatis per creaturam 163, a. 

Errores ludeorum de trini- 

tate 50, 13. 
Triumphus, Augudinus de 

Ancona, Epiilols canonicae 

50, 1. Super Miffus eft 81, 3. 

82, a. Sent. de purificatione 

Mariae 101,47. 
Triveth, Nicolaus, Comm. in 

declamationes Senecae 161, z. 
Turrecremata, Johan. de, 

f. Johannes de Turrecre- 
mata. 



Ubertinus de Cafale, Arbor 

crucifixi 37, 
U^ivERsiTAsColonienrisi22, 

I. Cracovienüs 34, la. Erfor- 

denfis 21, a. 6. 79, 53. 
Urbanus IV papa 183,6. 
Urbanüs V papa 44, 3. 50, 4. 

80, 7. 120, 6. 145» 3- 4- Decre- 

tum de pluralitate beneficio- 

rum 44, 3, f. Bulla. 
Urbanus vi papa 21,3. 50,4. 

107, 1. 182, 3. Conftitutio de 

indulgentiis in fefto vifitatio- 



--•SS 199 ^^ 



nis Mariae 182, 3. Mandatum 
ad clericos, qui alienos pa- 
rochianos ad divina recipere 
praefumunt 21,3. 50, 4. 107, i. 
U'suRA. Tract. de ufuris 107, 
3x. De ufuris etcenübus 120, 
9, f. Decretales. Pecca- 
tum. 



Vater unser 183,3. 

VbLANDIA 34, 15. 

Venditio, f. Emptio. 

Verb UM. De verbo dei 86, 38. 
De diverfitate verborum dei 
100,14. Declaratio verborum 
hiftoriae naturalis 149, 36. De 
declinatione verborum 151^ 
xo. De fignificatione verbo- 
rum 46, 3. Verba Chrifti f. 
Quaeflio. 

Verber'ia Aureolus, Petrus 
de, f. Petrus Aureolus. 

Versus argumenti varii 21,5. 
24,6. 44, i.a.6. 122,3. 123. 135, 

a. 149. 3- 5- I5'i6. 157.13- 162, 

5. 176,4. 178,3. 181,1.3. De 
apoftolis 168. Ad.B. Mariam 
149, 47. Mnemotechnici ad bi- 
bliam fpectantes 132,4. Super 
Paternofter 56, n. De x prae- 
ceptis 56, II. Rationes com- 
putationis cuiusdam expli- 
cantesi8i,6. De flatibus ho- 
minum 155,2. Super Unum 
de Quatuor 181,4. 

Wix IX ad originale hominis 
principium 163,7. 

ViEMNA 79,7. 135,4. 

ViGiLiJB, f. Lectiones. 

ViNCENTius Beluacenfis, Sen- 
tentia de moralitate elemofi- 
narum 149.33- 

ViRGA. Nota de virga aurea, 
lignea et ferrea 79, xo. 



ViRGiNBS. Tract. de virgini- 
bus fapientib. et fatuis 86, 50. 

ViRTUTEs. Compendium de 
virtutibusinterioribus 162,14. 
Diftinctio virtut. 147, a. Sum- 
ma virtut. 124, 1. Tract. de 
virtutibus 147, x. Schema vir- 
tutum et vitior. 103, 3. Tract. 
de virt. et vitiis loi, 77. 136, 
9. 157, 10. 163, 4. Exempla 
virt. et vitiorum 161,5. De 
pugna virtutum contra vitia 
86, 76. Summa virt. et vitior. 

136.7. 172. Verfus de virtu- 
tibus et vitiis 157, 13, f. Vitia. 

Vita. De vita actionum 21,7. 
Difquifitio de vita 66, 59. Vita 
lefu 125, a. S. Aldegundis 182, 
5. S.Apolloniae 118, 3. 137,3. 
S. Dorotheas 1 18, 4. S. Elifa- 
beth 159, 6. SS. Eucharii, Va- 
lerii et Materni 133, 6. S. Eu- 
phrofynae 183, xo. S.Francif- 
ci 99, 7. 160, X. S. Livini 133, 
9. S. Ludovici 160, a. S. Ma- 
rias Aegyptiacae 183, 9. S. 
Martini 10 1, 73. S. Methodii 
34,17. S. Valentini.ii8, 3, f. 
Paffionale. 

Vitia. Tract. de vitiis 66, xa. 
De vitiis capitalibus 55, n. 
160, 3. De remediis vitiorum 

136. 8. 159, 13, f. Virtutes. 
V I T u s , Hermilan, epif c. 161,8. 
VocABULARius latiuo- tcuto- 

nicus 157, 16. 

Vo L u N T A s. De voluntate 86, 69. 

VoRAGiNE, Jacobus de, f. Ja- 
cob us de Voragine. 



Wadford, Wilhelmus, Deter- 
minatio contra Joh. Wiclef in 
materia de religione 57, 3. 

WADiKSim frater 135, 3. 



-4f 200 ai»- 



Wallbmsis, Johannes, f. Jo- 
hannes Galenfis. 

WaSSERLBBBN 10,9. 

Wattexbm [tVa/sum]f f.Tie- 

dericusde Wattexem. 
Wbiland, Prof. 53. 
Wbrner Vicegardianus 144,9. 
Wbrner de Levenftede 136. 

WiCBOLDUs frater 151, i. 
Wich MANN, Theodoricus 97. 
Wiclbf, Johannes 77, 3. 
WiDDUs comes 73, 4. 
WiLHBLMUS, Dux Brunsvic. 

52, a. 

WiLHBLMUS cardinalis, Super 
reemptione contractus 2 1, 14. 
179, 7. De ufuris 24, s. 



WiLHBLMUS Mifnenfis 151,8. 
WiLHBLMUS de Ockam, De 

potellate imperiali et papali 

148, 3. 
WiLHBLMUS, f. Guilielmus. 

WiLSNACK 107,18. 156,5. 

Witte, Johannes, De fanguine 

ChriiU 48, 15. 
WoRATYN, Johannes 183, n. 
WuMSTORF, Bernhardus 46, 4. 
WuNSTORF, Johannes 120, 1. 



Zblamdia infula 34, 15. 
Zbrbst 152,3. 

ZüYTVEN 34, 15. 

ZuzBL [Seu/alifs] 135, 3. 



B. VORBESITZER. 



Becker, Henricus 22. 

Bock, Johannes 59. 

BoKELMANN, Johannes 132. 

CoROüius, Johannes iii. 

Crapper, Johannes 83, 2. 

Dermeburg 171. 

Duvekop, Tiedericus 165. 

EccLESiA S. Martini Bruns- 
vic 87. 

Fr AT RES minores Brunsvic. 
40. 48. 58. 66. 69. 70. 74. 78. 
85. 88. 89. 94. 98. 99. 102. 104. 
106. 127-130. 133. 136. 138. 
139. 141. 145. 146. 148. 150. 
153—157. 160—162. 164. 165. 

F R A T R E s praedicatores Bruns- 
vic, 7. 17. 26. 60. 181, 7. 

Gardelegen, Johannes 65. 

Ger WIN de Hameln 28. 32. 76. 
122. 



Hagen, Otto de 65. 
Jacobus de Peina 135. 
Indagine, Hermannus de 70. 

129. 139. 141. 150. 153. 157. 
Johannes de Helmeflede 

165, 3. . 
Johannes de Peina 7. 
Kanitz, Conradus de 98, x. 
Lampe, Arnoldus 19. 20. 23. 

25- 29. 30. 34. 35. 36. 42. 44. 

52. 59. 62.75. 
Lange, Johannes 32. 
Lbnhardus, Conradus 6. 
Obbrke, Bertholdus 121. 
Ortlepiüs, Fridericus iii. 
Rathsbibliothek zuBraun- 

fchweig 3. 4. 5. 92. 
Roth, Gerhardus 65. 
Rothe, Bernhardus 121. 
Sack, Conradus 90. 



-ii8 20I m- 



Stanghen, Henricus 97. 
Strue, Tiederictts 98, i. 
SuNNE, Ludolfus 48. 66. 74. 88. 



89.99. 102. 106. 130. 158. 156. 
160. 
Werner de Levenllede 136. 



C. SCHREIBER. 



Albertus 58, 13. 
Andreas Francus 91. 
Antonius de Traiecto 5. 
Bremer, Johannes 48, 10. 
Brunswick, Henricus 20. 44,3. 
Cacaba magifler 55, 4. 
CoNRADus de Ebkeflorpe 

183, 4. 
Cornelius de NifTa 34, 6. 15. 
Dorsten, Henricus 24, xo. 
Enschede, Petrus 180. 
Ermel, Paulus 100, 5. 
Francke, Conradus 152, 17. 
Gorman, Jacobus 103, 1. 
GusTEDE, Bertholdus 99, 2. 
Han, Bernhardus 71, x. 
Henricus de Bortfeldia 158, 



X. 3X. 



HiDDESTORp, Chriilianus de 
141,3. 

HiLDEBRANDUS 37. 

Johannes 57, 3. 
Johannes de Boculum [BocMe- 
Ttem] 163, 13. 



Johannes de Salzungen 20. 
Lapicida, Hildebrandus 37. 
Martinus, Jordanüs 52, 3. 
MiDDENDORP, Bertramus 26. 
NoRTHEM,Ludolfuaio5. 152,3. 
Oldekopp, Henricus 96, %. 
PiSTOR, Henning 49, 3. 
PisTORis, Henricus 21, 3. 6. 
Plescze, Jacobus alias Ofter- 

borch 42, X. 
Pytik, Johannes 128. 
Roth, Gerhardus 103, xo. 
Spark, Rainer 142, 8. 

SWANENFLOGEL, JohaUUCS 
122, X. 

Telget, Henricus 34, x4. 

T HÖREN, Henricus alias Nef- 
felken 48, x6. 

TiEDERicus de Wattexem 
[Waizum] 162, 14. 

Wadiksim frater 135, 3. 

WiCBOLDüs frater 151, x. 

WuNSTORP, Bernhardus 46, 4. 

WuNSTORP, Johannes 120, x. 



* 



D. DATIERTE HANDSCHRIFTEN. 



1354 181,7. 
1362 93, 7. 

1373 162, X3. 163, 13. 164, 2. 
1378 162,3. 14. 

1380 79, 7. 



1392 55,4- 

1399 100,5. 

1400 58, 7. 

1403 42,4- 
1405 96, I. 



I408 4S 


M- 


"446 91. 




1409 '39. -T- 


1447 54." 7i.«- 




1410 49..- 134.1- "S'.T- 


1448 99,»- loS- 13 




■ 413 107.41- 


1449 133,5. 




14 IS iS6,e. 


MS» 99, -e- 




141« 37. 


145» 48. .- 




■431 89 




1453 5- 34, »-63. 


-158 


1415 16 




1454 34,i.s-7-31- 


158,- 


1436 16 


47- 49- **. s- 


145s 48. 11-50, ■■ 




1439 43 


59.^- 130,,.,. 


I4S7 50,3 




M30 S» 


=-3S-59.>. 


1458 48, ,6. 




1431 S» 


.■ 59, .. 


1460 23. 




1433 7" 


I. 131. 


1463 ao. 




1433 43 




1466 31,6. 




1437 »8 




1467 31,,, 34.1-6- 




1439 36 




1468 39- 




1440 58 


j. 149. 45-151, ■■ 


1470 8j. ,. 




1443 6, 


.48,10. 103,1- 153. ij- 


1473 180. 




1444 51 




1473 149,8- 




1445 44 

153,3 


,. 46, .. f. n. 103, ,0. 







E. BUCHBINDEEL 

Berhhabdus, Johannes 91. 131. 



Im Verlage von Julius Zwissler in Wolfenbüttel find 
ferner nachllehende Werke erfchienen, die freundlicher Be- 
achtung empfohlen werden : 

Die Wiegendrucke in der Stadtbibliothek zu 
Braunfchweig. Im Auftrage der ftädtifchen Be- 
hörden bearbeitet von Dr. Heinrich Nentwig. 

Liebhaber- Ausgabe auf Büttenpapier Mk. lo, — 
Ausgabe auf Velinpapier > 6, — 

Die Handfchriften der Herzoglichen Bibliothek 
zu Wolfenbüttel. Befchrieben von Dr. Otto von 
Heinemann. 

I. Abteilung: Die Helmftedter Handfchriften. 

I. — 3. Band k Mk. 15, — 

II. Abteilung: Die Augufteifchen Handfchriften. 

I.Band Mk. 15, — 

VIII. Abteilung: Die Handfchriften nebft älteren 
Druckwerken der Mulik-Abteilung. Befchrie- 
ben von Dr. phil. Emil Vogel. Mk. 12,-- 

Syftematifches Verzeichnis der Leffing-Littera- 
tur der Herzoglichen Bibliothek zu Wolfenbüttel 
mit Ausfchluß der Handfchriften. Mk. i,— 

Ueberlieferungen zur Litteratur, Gefchichte und 
Kunft herausgegeben von G, Mildtfack und P. Zinu 
mermann, wovon bis jetzt erfchienen find : 

Band 3 Balladen von Wilhelm Brandes. 8*». 

Mk. 2,— 

Band 4 Mittelniederdeutfche Beifpiele im Stadtar- 
chive zu Braunfchweig, gefammelt von Lud- 
wig Hänfelmann. Mk.3,— 

Band 5 Eine hanfifche Gefandtfchaft an den kaifer- 
lichen Hof zu Prag im Jahre 1628. Bericht 
des Braunfchweigifchen Syndicus Dr. H e r m. 
Baumgart, herausgegeben von Heinrich 
M a c k. Mk. 2,80 

-=^ Weitere Bände find in Vorbereitung. .»^ 



Aufiätze und Vorträge aus verfchiedenen Wif- 

fensgebieten. Der Band brofch. Mk. 3, geb. Mk. 4. 

I. Band. Aus der Vergangenheit des WeUifchen 

Haufes von Otto von Heinemann. 

Inhalt: Heinrich der Löwe im Wendenlande. — Otto der 
Tarentiner und Johanna von Neapel. — Heinrich Julius und die 
AnHüige des Dcatfchen Theaters. — Chriftian von Halberfladt 
und Eiifabeth Stuart. — Die Prinzeffm von Wolfenbüttel. — 
Karl Wilhelm Ferdinand und die franzöfifche Revolution. 

II. Band. Lebens- und Charakterbilder von F r i e d r. 

Koldewey. 

Inhalt: Herzog Heinrich der Jüngere und die Reformation. 

— Katharina von Bora. — Wie eine braunfchweigifche Fürften- 
tochter römifch wurde. — Bernhard von Clairvaux. — Abt Je- 
rufalem. — Werthers Urbild. 

ffl/IV. Band. Werkftücke von Ludwig H an fei- 
mann. 2 Bände. 

Inhalt: I. Braunfchweig in feinen Beziehungen zu den Harz- 
u. Seegebieten. — Braunfchweig im täglichen Kriege des Mit- 
telalters. — Feuerpolizei und Feuerhilfe im alten Braunfchweig. 

— Die Weinfchanksgerechtfame in Braunfchweig. — Die ver- 

Srabenen und eingemauerten Thongefchirre des Mittelalters. — 
;. Eine ftlrflliche Kindtaufe. — Wunderliche Begebnuflen. — 
Schulmeifter und Pfarrer. — Der Tod Herzog Leopolds von 
Braunfchweig. — Ein Kindheitsidyll aus der Zopfzeit. — Johann 
Anton Leifewitz und die Armenpflege in der Stadt Braun- 
fchweig. — Juftus Eberhard Paffer. 

V. Band. Aus Schule und Leben von K.Matthias. 

Inhalt : Johann Heinrich Peflalozzi. — Ein Erziehungsfaktor in 
der Volksfchule. — Einfluß der Reformation auf das geidige Le- 
ben unfers Volkes. — Lotze'sPhilofophie. — Iphigenie aufTauris. 

VI. Band. Erinnerungen an Sicilien von Ad. Giemen. 

« 

VII. Band. Beiträge zur Kirchen- u. Schulgefchichte 

des Herzogtums Braunfchweig von Friedr. 

Koldewey. 

Inhalt: Bugenhagen und die Stadt Braunfchweig. — Die an- 
gebliche Verftümmelung des apoftolifchen Glaubensbekennt- 
niffes in der Kirchenordnung des Herzogs Julius. — Die Ritter- 
akademie zu Wolfenbüttel. — Droft von Rofenflern, der Philan- 
trop des Weferkreifes. — J. H. Campe als Vorkämpfer für die 
Reinheit der Mutterfprache. — Karl Lachmann und die Stadt 
Braunfchweig. — Das Pädagogium illuftre zu Braunfchweig.